________________
૨૫૮
મોક્ષમાળા-વિવેચન ન ઉપરથી 900 નય કહ્યા છે, પરંતુ કહેવાની અપેક્ષા પ્રમાણે ભેદ પડે તેથી અસંખ્ય અનંત ભેદ નેને છે. નિક્ષેપ = નામ, સ્થાપના, દ્રવ્ય અને ભાવ એ મુખ્ય ચાર નિક્ષેપ વ્યવહાર ચલાવવા માટે જરૂરના છે. અહીં તે અનંત નય અને અનંત નિક્ષેપ કહ્યા છે. “વાણુ વાચક જસ તણ કેઈ નયે ન અધૂરી રે.” | સકલ જગત હિતકારિણી = ભગવાનની વાણી સર્વ સંસારી જીનું હિત કરનારી છે. દયાના ઉપદેશથી એકેન્દ્રિયાદિ બધા જીવેને સુખનું કારણ થાય એવી છે. હારિણી મેહ =તે મેહને નાશ કરનારી છે. મુખ્ય મેહ મિથ્યાત્વ એટલે વિપરીત માન્યતા અથવા દર્શનમેહ, તે ભગવાનની વાણીથી દૂર થાય, વળી કષાય જિતાય તેથી ચારિત્રમેહ દૂર થાય, એ રીતે તારિણી ભવાબ્ધિ = સંસારસાગરથી તારનારી છે. અને એક્ષચારિણી = મેક્ષના પુરુષાર્થમાં પ્રેરનારી છે. પ્રમાદમાં પડેલ હોય અને વાણી સાંભળે તે પુરુષાર્થમાં મંડી પડે અને અ૫ કાળમાં મેક્ષ પ્રાપ્ત કરે. એ રીતે મેક્ષમાં લઈ જનારી છે. અંજનાર આઠ દિવસમાં મોક્ષ પામી ગયા. પ્રમાણ છે = એ જિનેશ્વરની વાણીને મહાપુરુષેએ નિશ્ચય માનવા ગ્ય, સત્ય અને પ્રમાણભૂત માનેલી છે.
ઉપમા આપ્યાની જેને તમે રાખવી તે વ્યર્થ = એ વાણી કેના જેવી છે? એના માટે ઉપમા જડે એમ નથી એની સાથે સરખામણી કરવા યોગ્ય વસ્તુ જગતમાં છે જ નહીં, તેથી એને ઉપમા આપવાની તમા રાખવી – દરકાર રાખવી કે બહાદુરી કરવી વ્યર્થ છે.