________________
૨૫૪
મેક્ષમાળા-વિવેચન થાય તે એમ લાગે નહીં. “સમ્મતિતક ગ્રંથ આપ વિચારશે તે એ શંકા નીકળી જશે.
(૩૩) બહુ બુદ્ધિશાળી હોય તે બેટી વાતને પણ વૃષ્ટાંત આદિથી સાચી ઠરાવે પરંતુ ખેટાને સાચું કેમ કહેવાય? કઈ બહુ બુદ્ધિશાળી વિદ્વાને ગમે તેમ કહેતા હેય, પણ એમને કંઈ સ્વાર્થ ન હતું કે મૃષા કહે. પળભર એમ માને કે જગતકર્તા ઈશ્વર છે, તે તેણે જગતકર્તાને નિષેધ કરનાર એવા મહાવીર જેવા નામોળક પુત્રને જન્મ કેમ આવે? જગતર્તા હોત તે સર્વજ્ઞભગવાન તેમ કહેત, પણ તેમ નથી. જગત અનાદિ અનંત છે તે જેમ છે તેમ કેવળજ્ઞાનથી જાણીને ભગવાને કહ્યું છે.
શિક્ષાપાઠ ૧૦૭. જિનેશ્વરની વાણી
તીર્થંકર ભગવાનના ચાર અતિશય કહેવાય છે – (૧) અપાયઅગમ એટલે ઉપદ્રવને નાશ, (૨) જ્ઞાનાતિશય, (૩) પૂજા – અતિશય અને (૪) વચન – અતિશય. સામાન્ય કેવલી કરતાં તીર્થકરને વચનાતિશય હેય છે. તેથી તેમની વાણી પાંત્રીશ ગુણયુક્ત શાસ્ત્રમાં કહી છે. તે ગુણે આ પ્રમાણે છે – (૧) સર્વ ઠેકાણે સમજાય તેવી. (૨) જનપ્રમાણ સંભળાય તેવી. (૩) પ્રૌઢ. બેલનાર મહત્ત્વની વાત કરે છે એમ ભાસે. (૪) મેઘ જેવી ગંભીર. (૫) શબ્દ વડે સ્પષ્ટ. ચેખા અક્ષર સમજાય. (૬) સંતેષકારક. થોડું છેલ્લે સાંભળે તેય કૃતકૃત્ય માને કે આટલું સાંભળવાનું તે મળ્યું. (૭) દરેક એમ જાણે કે
