________________
મોક્ષમાળા–વિવેચન
૨૪૫ જાહેર થવાનું કારણ તે ગોત્રકર્મ. આયુષ્ય – એક શરીરમાં જકડી રાખે. એક આયુ ભેગવાઈ રહે તે પહેલાં બીજા ભવનું આયુ બંઘાઈ જાય તેથી બીજે ભવ થાય. તેથી મોક્ષે જતાં પણ રેકે. અંતરાય – દાન, લાભ, ભેગ, ઉપભેગ અને વીર્ય શક્તિઓ સંપૂર્ણ પ્રગટવામાં વચ્ચે આવે, વિબ્ર કરે તે.
શિક્ષાપાઠ ૧૦૩, વિવિધ પ્રશ્નો, ભાગ ૨
(૯) એ કર્મો ટળવાથી આત્મા ક્યાં જાય છે ? અનંત અને શાશ્વત મોક્ષમાં. અનંત એટલે જેને અંત નથી અને શાશ્વત એટલે અનંત સિદ્ધની અપેક્ષાએ સદાય, અનાદિ અનંત.
(૧૦) આ આત્માને મોક્ષ કઈ વાર થયું છે? ના.
(૧૧) કારણ? મોક્ષ થાય પછી કર્મ ન વળગે તેથી ફરી જન્મે નહીં. તમે જમ્યા છે તે બતાવે છે કે તમારા આત્માને મેક્ષ પહેલાં કેઈ વાર થયું નથી.
(૧૨) કેવલી અથવા જીવન્મુક્તનાં લક્ષણ શું ? જેમણે જ્ઞાનાવરણય, દર્શનાવરણીય, મેહનીય અને અંતરાય એ ચાર ઘનઘાતી કર્મ ક્ષય કર્યો છે અને આયુષ્ય, નામ, ગેત્ર અને વેદનીય એ ચાર અઘાતી કર્મ જેમણે પાતળા પાડ્યાં છે અર્થાત્ જે “બળી સીદરીવ’ રહ્યાં છે. જેમ રાખરૂપ થયેલી સીંદરી દેખાય પણ તે બાંધી શકે નહીં, પવન આવે તે ઊડી જાય તેમ. મેહને લઈને એ કર્મો