________________
મોક્ષમાળા-વિવેચન
૧૦૫ ભિન્ન આત્મા છે એવા ઘર્મધ્યાનવાળો ભાવ. શુદ્ધભાવ સાતમા ગુણસ્થાન સુધી અલ્પવાર રહે, શ્રેણીમાં નિરંતર રહે. સમભાવ પરિણામમાં રહ્યા એટલે કિંચિત્ કેઘ કે દ્વેષ જન્મ પામ્યું નહીં. એ ક્ષમાનું સ્વરૂપ છે. આત્મા સિવાય બીજુ કંઈ યાદ ન કર્યું. મા વગેરે કેઈને યાદ ન કર્યો. તેમને મન-વચન-કાય ગુપ્તિ હતી. કાયાને હલવા ન દેવી તે કાયગુપ્તિ. સ્થિતિસ્થાપક = મનને બીજા વિકલ્પમાં ન જવા દે, પિતાની મૂળ સ્થિતિ હોય તે સ્થિતિમાં રહે, દુઃખમાં ચિત્ત ન રાખે તે સ્થિતિસ્થાપક. સેમલને જે ને બધી વાત જાણું પણ ગજસુકુમારે દ્વેષ ન કર્યો, આત્માને કેશાદિમાં ન જવા દીધે, પણ શાંતભાવે વિચાર્યું. એમ અડગ રહેવાથી વિશુદ્ધભાવ થયે. ત્યાં પછી શુદ્ધભાવ આવ્યો. આટલું બધું સહ્યું તે કેવી અનુપમ ક્ષમા તેનું સુંદર પરિણામ મેક્ષ આવ્યું. ગજસુકુમાર જેટલી શાંતિ આવશે ત્યારે મોક્ષ થશે. ભલે ઉપસર્ગ આવે કે ન આવે પણ એટલી ક્ષમા શાંતિ આવ્યા વિના મેક્ષ ન થાય.
સ્વભાવ = પિતાનું અસ્તિત્વ, પિતાને સ્વભાવ. આત્માને મૂળ સ્વભાવ સમભાવ છે, તેમાં આવ્યો તે મક્ષ હથેલીમાં છે, દૂર નથી. મેક્ષ આત્મામાં જ છે. હથેલીમાં બધું દેખાય, લેવાય, તેમ મેક્ષ સાત રજજુ દૂર નથી, અત્યંત નિકટ છે. “તું છે મેક્ષસ્વરૂપ”
નામાંકિત ક્ષમા = પ્રસિદ્ધ ક્ષમા. વિશુદ્ધ બોધ કરે છે = રાગદ્વેષરહિત સમતામાં રહેવાને નિર્મળ બોઘ કરે છે.
તમે અમે કંઈ દુઃખી નથી જે દુઃખ છે તે રામના ચૌદ વર્ષનાં હરખને એક દિવસ નથી પાંડવના
s,
es
ન
'
1
" -"-
- - -
અને તેના
