________________
૧૫૦.
મોક્ષમાળા-વિવેચન જે કહું તે લક્ષપૂર્વક મનન કરવા જેવું છે. સાચું સુખ કેમ પ્રાપ્ત થાય તે સમજવા જેવું છે અને સમજાયા પછી તેવું જીવન ગાળવા જેવું છે.
શિક્ષાપાઠ ૬૩. સુખ વિષે વિચાર, ભાગ ૩ - વીસ વર્ષ પહેલાં પિતાની જે દશા હતી ત્યાંથી શરૂ કરીને ધનાઢ્ય પિતાને વૃત્તાંત કહી બતાવે છે. વિસ વર્ષ ઉપર હું આ જ સુખી હતે. મોટા વેપારી હતે. વેપાર ઓછો થતાં થતાં ઘટવા માંડ્યો. આમ થતાં ત્રણ વર્ષમાં તે બધુંય જતું રહ્યું. હું તે એને એ જ માણસ હતું, પણ પાપને ઉદય હોય ત્યારે સામટી આફત આવે. પૈસા વધે એવી રીતે વેપાર કર્યો ત્યાં પણ બધે ખટ ગઈ. બધું ચાલ્યું ગયું. એટલામાં મારી પહેલી સ્ત્રી હતી તે પણ ગુજરી ગઈ. તેને કંઈ સંતાન ન હતું. જબરી બેટને લીધે અહીંથી માટે નીકળી જવું પડ્યું. મારા કુટુંબીઓએ બનતી મદદ કરી, પણ બહુ મોટી ખોટ પુરાય તેમ ન હતી. જ્યાં મારી દશા બધેથી બગડી ત્યાં કેણ સુધારે ? છેવટે અને અને દાંતને વેર થવાની સ્થિતિએ હું આવી પહોંચે. ત્યારે કુટુંબીઓએ વાર્યા છતાં હું જવાબંદર જવા વહાણમાં બેસી મુસાફરીએ નીકળી પડ્યો. મારી કને એક દમડી પણ રહી નહોતી છતાં “જાવે ગયે. ત્યાં બુદ્ધિએ પ્રારબ્ધ ખીલવ્યાં. વહાણના નાવિકે મારી ઉદ્યમશીલતા અને નમ્રતા જોઈને પિતાના શેઠને મારા દુઃખની વાત કરી. તે શેઠે મને બેલાવી અમુક કામમાં ગોઠવ્યો. તેમાં મારા ખાવાપીવાના ખર્ચ