________________
મેાક્ષમાળા–વિવેચન
આ કાળમાં મતિ શ્રુત એ જ્ઞાન વિદ્યમાન છે. બાકીના ત્રણ જ્ઞાન પરંપરાથી એટલે એક પછી એક ગુરુ પરંપરા ચાલે એ રીતે ન હેાય, છતાં કેાઈ વિશેષ જ્ઞાનીને અધિ વગેરે હાય એમાં વાંધો નથી. ભગવાનનાં વચન સાપેક્ષ છે. વિચારાની ગુફા એટલે ઊંડા વિચારો. નવતત્ત્વમાં દ્વાદશાંગી વગેરે બધું આવી જાય તેથી અતિ અતિ ગંભીર તત્ત્વથી ભરેલાં સ્યાદ્વાદ વચનામૃતના ગંભીર આશા, પુનઃ પુનઃ મનન કરતાં ગમે તેવા ચાર્વાકને પણ સદ્ધર્મમાં સ્થિર કરી દે તેવા છે. ચાર્વાક મતવાળા પંચભૂતને માને, આત્માને માને નહીં. એવા નાસ્તિકને પણ આ નવતત્ત્વવિચાર આસ્તિક બનાવી દે તેવા છે. તત્ત્વ સમજાય તા બીજું અસાર લાગે અને આત્માનું માહાત્મ્ય લાગે.
૨૧૦
નાની વયમાં જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયા પછી જ્ઞાન વધતાં વધતાં કૃપાળુદેવે તેરમા વર્ષે બધાં જૈન શાસ્ત્રો જોઇ લીધાં. પછી સર્વ ધર્મના નિચેાડ કાઢી સોળમા વર્ષે ત્રણ દિવસમાં આ મેાક્ષમાળા રચી. તેમાં આવું અપૂર્વે લખી શક્યા એ આશ્ચર્યકારી છે. આત્મા ચમત્કારી વસ્તુ છે, પણ એ ગુપ્ત ચમત્કાર સૃષ્ટિના લક્ષમાં નથી.
એ નવતત્ત્વના જ્ઞાનથી શેા લાભ છે ? ઉત્તર :- સર્વ પ્રકારની સિદ્ધિ, પવિત્રતા, મહાશીલ, નિર્મળ ઊંડા અને ગંભીર વિચાર, સ્વચ્છ વૈરાગ્યની ભેટ એ બધું તત્ત્વજ્ઞાનથી મળે છે.
