________________
મેાક્ષમાળા–વિવેચન
૧૭૭
(૭) ગુપ્ત તપ નિર્જરા થવા કરવું. હું તપસ્વી છું એવા અહંકારથી કે બીજાને ખતાવવા ન કરવું. માહ્યવૃષ્ટિ હાય તા તે કર્મ બાંધવાનું કામ કરે. કર્મને ખાળે તે તપ. મનવચનકાયા રોકાય એવી ગુપ્તિ સહિત તપ કરે તેથી સંવરનિર્જરા થાય. સમ્યક્ત્વ સહિત અને નિદાન રહિત ગુપ્ત તપ કરે તા યાગ કહેવાય.
=
(૮) તપ કરે ને નિદાન કરે તે માક્ષમાં ન જોડે તેથી નિભિતા રાખવાનું કહ્યું. તપ કરીને દેવાદિ સુખ મેળવવાની ઇચ્છા કરે તે ધર્મ નથી પણ ધંધા છે. વસ્તુ છેડે પણ તેની વાસના ન છે।ડે. વાસનાનું ખીજું નામ લાભ છે. વાસના ન થવા દે. નિર્લોભતા રાખે તા માક્ષ થાય. નિર્લોભ એટલે નવું ન ઇચ્છે, નિઃસ્પૃહ એટલે હાય તેમાં આસક્તિ ન રાખે અને ઉદાર એટલે હાય તે વાપરે, કંજૂસ નહીં તે. એથી સંસાર છૂટે છે. (૯) પરિષદ્ધ જીત્યા ક્યારે કહેવાય ? વનસ્પતિ વગેરે એકેન્દ્રિય જીવા પણ સહન કરે છે અને નરકાદિમાં પશુ પરવશપણે જીવ સહન કરે છે. પણ તેથી પરિષદ્ધ જીત્યા ન કહેવાય. પરંતુ સમજણપૂર્વક કૃઢતાથી શાતાને ન ઇચ્છીને પરિષદ્ધ જીતે ત્યારે જીત્યા કહેવાય. ભેદજ્ઞાન હાય, દેહ જુદા છે એમ જાણે છતાં સહન ન કરી શકે ત્યારે ઉપાય કરે. સહન કરવાના અભ્યાસ કરી તેને જીતે. વીર્ય ફારવે. જેટલું વીયૅ હાય તેટલું જીતી શકે,
એ
4.
(૧૦) ધર્મ પામવા માટે સરળતા એ ચેાગ્યતા છે. તે હાય તા મેાક્ષના ચાગ સાધી શકે ‘વિશાળ બુદ્ધિ, મધ્યસ્થતા, સરળતા અને જિતેન્દ્રિયપણું
આટલા ગુણા
૧૨
