________________
૧૧૨
મોક્ષમાળા-વિવેચન કેમ ચલાવે વગેરેની કપિલને વિશેષ માહિતી ન હતી. અધરાત ભાગતાં = મધ્યરાત વીત્યા પછી. સમક્ષ = સમઅક્ષ = આંખની સામે. તરખડ = ત્રિષ, ખટપટ. | મારું મન હજુ સ્થિર થયું નથી! કેવળજ્ઞાન થયું ત્યારે સ્થિર થયું !
શિક્ષાપાઠ ૪૮. કપિલમુનિ, ભાગ ૩
ભ્રષ્ટતા =નાલાયકી. ઘર્યો રહેશે = અટકી જશે, પડ્યો રહેશે. ગળકાં ખાધાં = પાણીમાં ડૂબેલે માણસ પાણી મેઢામાં પેસે ત્યારે ગળકા ખાય, ડચકડચક થાય . તૃષ્ણ છે તેથી જ સંસાર છે. વિદ્યા લેતાં વિષયમાં પડ્યો, તેથી રાજા પાસે માંગવા આવવું પડ્યું એ રૂપ ઉપાધિમાં પડ્યો. એમ એક ઉપાધિમાંથી આ સંસારમાં અનંત ઉપાધિ વેઠવી પડે છે. તૃષ્ણાને ત્યાગ કર્યો, તે સાથે સંસારને ત્યાગ થયે. ઘન, સ્ત્રી, મા વગેરે બધું છોડ્યું ત્યારે મેક્ષના ભાવ થયા. સત્ય સંતોષ = સમકિત સહિત લેભને અભાવ. વિવેકશીલ = હિત અહિતને તરત સમજે તેવું. તૃષ્ણઈચ્છા જેટલું મળે કે તરત ચાહનાને વધારી દે. સટોડિયા વગેરે જીતે તેમ તેમ વધારે મેળવવા જાય. સંતેષથી જ ઈરછા રોકાય છે. તૃષ્ણ આકાશ જેવી અનંત છે. જેમ આકાશને અંત નથી તેમ તૃષ્ણ વધે ત્યારે તેને અંત નથી. તૃષ્ણ અને લેભ એક જ છે. જ્યારે લેભ જાય ત્યારે નિર્મળતા થાય છે. - કપિલને તૃષ્ણા ટળી તે કેવળજ્ઞાન થયું. રાજ્ય જોઈતું નથી, તેની સાથે સંસાર પણ જોઈ નથી એમ
વિવેકી મળે કે ના મળવવા
અનંત છે.
તે
