________________
૧૧૪
મોક્ષમાળા–વિવેચન સંતોષ થયે નહીં અને રાજા થવાની ઈચ્છા કરી. નૃપ = નૃપતિ એટલે મનુષ્યના પતિ, પાળનાર, રાજા. રાજાને દેવની આરાધના કરવી પડે તેથી દેવ થવાની ઈચ્છા કરી. દેવ થયે ત્યારે શંકર = મહાદેવ = ઇંદ્ર થવાની ઈચ્છા કરી. આવી રીતે માને કે હે રાજચંદ્ર! એ દેને પણ દેવ ઇંદ્ર થયે, તે પણ તેની તૃષ્ણાને પાર રહ્યો નહીં. મેટ ઇંદ્ર થાય તે પણ તૃષ્ણ વધે પણ ઘટે નહીં.
(૨) વૃદ્ધાવસ્થામાં શરીર સુકાઈ જાય, ચામડી લબડે, કરચલીઓ પડી જાય. દાંત પડી જવાથી ગાલમાં ખાડા પડી જાય. વાળ ઘળા થતાં થતાં બધું માથું ઘળું થઈ જાય. સુંઘવું, સાંભળવું, દેખવું વગેરે બધી ઇન્દ્રિયની શક્તિ ઓછી થઈ જાય. દાંત આવળી એટલે દાંતની પંક્તિ ખરી જાય-પડી જાય અથવા દાંત સડીને ખવાઈ જાય, તેથી ચાવી શકાય નહીં. કેડ વળી જાય, ટટાર બેસાય નહીં. હાડ શક્તિરહિત થઈ ગયા. પગ પણ દુખે. અંગરંગ એટલે અંગની શેભા હતી તે જતી રહી. ઊઠવાની આય એટલે શક્તિ જતી રહી તેથી લાકડી લેવી પડી. હે રાજચંદ્ર! એમ યુવાની બધી નાશ પામી છતાં પણ આ શરીર મારું છે એવી મમતા ન ગઈ.
(૩) જીવને ગમે તેટલા દુઃખ પડે તે પણ આશા જતી નથી. ગમે તેટલું દેવું હોય તે પણ ફરી પૈસા આવશે ને દેવું ટળશે એમ આશા રહે છે. ગમે તેટલું રેગી શરીર હેય તે પણ સારા થવાની આશા રાખે. પુરપતિ એટલે રાજા પડે તે બીજે જઈને સુખી થઈશું એમ માને. આખે
