________________
મોક્ષમાળા-વિવેચન (૬) નિદાનદેષ – સામાયિકનું અમુક ફળ મળે, સામાયિકનું ફળ હોય તે મને અમુક થાઓ એમ ઈચ્છે તે નિદાનદષ.
(૭) સંશયદેષ -- સામાયિકનું ફળ હશે કે નહીં હોય? એવી શંકા તે સંશયદેષ.
(૮) કષાયદોષ – સામાયિક કેદ્ય વગેરેથી કરવા બેસે અથવા કરતી વખતે કેથાદિ કરે. કષાયને રોકવા જોઈએ એ ન સમજે તે કષાયદોષ
(અવિનયદેષ – વિનય એ ઘર્મનું મૂળ છે તેથી વિધિ વગેરે કરવામાં ગુરુ પ્રત્યે વિનય ચિંતવીને કરવું જોઈએ તેમ બરાબર ન કરે, ખમાવવા વગેરેમાં નમ્રભાવ થે જોઈએ તે ન થાય, ગુરુને વાંદણ દેતી વખતે ગુરુ પ્રત્યક્ષ છે એ ભાવ લાવી વિનયભાવ થે જોઈએ, તેમ ન કરે તે અવિનયદેષ.
(૧૦) અબહુમાનદેષ- રોજ કરવાનું છે, એમાં શું? એમ સામાન્યપણું થઈ જાય તે અબહુમાનદેષ.
શિક્ષાપાઠ ૩૮. સામાયિક વિચાર, ભાગ ૨
મનથી જેમ દોષ લાગે છે તેમ વચનકાયાથી પણ દોષ લાગે છે. વચન-કાયાના દેષ પણ મન ભેગું ભળે ત્યારે થાય છે. વચનના ૧૦ દેષ :
(૧) કુબોલદેવ – હલકું વચન, પાપ બંઘાય તેવું વચન બેલે તે કુલદષ.
