________________
મોક્ષમાળા-વિવેચન વિચારે, આગ્રહ એટલે સ્વાર્થના વિચારે દૂર કરી જના પક્ષથી વિચારે તે સમજાય કે સૂમમાં સૂક્ષ્મ જંતુને હણવામાં પણ મહા પાપ છે. જે મને મારે આત્મા પ્રિય છે તે દરેકને તેને આત્મા પ્રિય છે. હું મારા વ્યસન ખાતર એટલે શિકાર, માંસભક્ષણ વગેરે ટેવ ખાતર અને લાભ ખાતર એટલે પીંછાં વગેરેના વ્યાપાર ખાતર અસંખ્યાતા જીવને બેધડક હણું છું, એ મને અનંત દુઃખનું એટલે નરકાદિ ગતિનું કારણ થઈ પડશે, એ વિચાર જ તેમને આવતું નથી. તેઓમાં એવી સાચી બુદ્ધિનું બીજ પણ નથી..
એવી સાચી બુદ્ધિનું બીજ જ્ઞાની પુરુષના બેથી આવે છે. જેના વિશેષ ભાગ્યશાળી છે કે કંદમૂળ, કુળી કુંપળ, દૂઘ નીકળે એવાં ઝાડપાન એ બઘા અનંતકાયવાળાં હોવાથી તેને ત્યાગે છે. પુષ્પપાંખડી જ્યાં દુભાય ત્યાં પાપ છે એ ખરું તત્ત્વ જૈન સમજે છે. એથી પુણ્ય બંઘાય છે તે બધું મહાવીરના તત્ત્વબોઘને આભારી છે. ગબળ એટલે એમને વચન–સમાગમના ચેગથી આપણને બળ મળે છે. ઘન, સ્ત્રી, પુત્ર આદિ પામવા કંઈ દુર્લભ નથી; પરંત ખરું ઘર્મતત્વ, તેની શ્રદ્ધા કે તેને થોડે અંશ પણ પિમ મહા દુર્લભ છે. અંશ એટલે શ્રદ્ધા થવાના કારણે રૂપ બોધના બીજમાંથી એકાદ બીજ પામવું પણ દુર્લભ છે. સાચા પુરુષની આજ્ઞા ઉપાસવાથી જીવ-અજીવનું જ્ઞાન થઈ સમકિત થાય છે. થોડી શ્રદ્ધા હોય, પણ સવળ ચાલે તે પાર પામે. ભગવાને દયા ઉપદેશી તે પ્રમાણે માનવું તે શ્રદ્ધા અને તે પ્રમાણે વર્તાય તે જીવને મેક્ષ સુધી લઈ