________________
૭૬
મોક્ષમાળા-વિવેચન , પછી અને સૂર્યાસ્ત પહેલાં બે ઘડી એટલે ૪૮ મિનિટ છોડી દઈને આહાર કરે, જેથી વ્રતભંગ થવાને સંભવ રહે નહીં.
શિક્ષાપાઠ ૨૯. સર્વ જીવની રક્ષા, ભાગ ૧
શિક્ષાપાઠ બીજામાં દયા વિષે કહ્યું હતું. એ જ વાત અહીં ફરી વિસ્તારથી કહે છે. અહિંસા – દયા જે એકે ધર્મ નથી.સતા વરમો ઘા એ સૂત્ર સર્વમાન્ય છે. તે વિષે સૂયગડાંગસૂત્રમાં એક દૃષ્ટાંત આપ્યું છે. જુદા જુદા ઘર્મને આચાર્ય મળ્યા છે. તેમાં ઘણા યજ્ઞાદિ હિંસાને પક્ષ કરે છે. ત્યાં એક જણ અંગારા ભરેલે કડા લઈ આવ્યો અને હાથ ઘરવા કહ્યું. તે પર કડા મૂકવા જતાં બધાએ હાથ પાછા ખેંચી લીધા. ત્યારે તેણે પૂછયું; “કેમ?” તે કહે, “દુખ થાય.” ત્યારે તેણે કહ્યું, “તે પછી બીજા જીવને મારે છે, યજ્ઞમાં હેમે છે તેમને દુઃખ નહીં થતું હોય? તમને દઝાવાય તેથી હાથ ખેંચી લે છે તે હવે બીજા જીવને દુઃખ થાય એ ઉપદેશ કરતા અટકશે.” એમ પિતા પર વાત આવે ત્યારે સમજે.
અનાર્ય ઘર્મવાળા માત્ર મનુષ્યની યા સમજે, તેથી અમુક લેકે પશુને બચાવવા પાંજરાપોળ કરે, કીડી વગેરે પ્રાણીને બચાવે તેને જોઈ હસે. તેઓ ઝનૂની એટલે કુર અને મદાંધ એટલે બળનું અભિમાન કરનાર હોવાથી જીવેને મારતાં વિચાર ન કરે. બીજા જ મરી જાય તે તેમને કંઈ લાગણી ન થાય. તેઓ દયાનું લેશ સ્વરૂપ પણ જાણતા નથી. જ્ઞાનીના બોધરૂપ પ્રકાશને આઘારે ખુલ્લા હૃદયથી
