________________
૮૫
મોક્ષમાળા-વિવેચન કરતાં પણ વધારે પ્રાચીન કાળની આ કથા છે. તે વખતમાં અનેક પત્ની કરવામાં દેષ ન હતે છતાં સુદર્શન શેઠ શુદ્ધ એકપત્નીવ્રતવાળે હતે, માટે એ એને મેટો ગુણ હતે. સુદર્શન ઘર્માત્મા હતું તેથી રાણીને પણ ઉપદેશ આપે. માયાકથન એટલે જૂઠી વાતે ગોઠવીને પછી રાણીએ રાજાને કહ્યું. રાજા કાનના કાચા = જે સાંભળે તેની તપાસ કર્યા વિના માની બેસે. તપાવેલા તેલમાં ટાઢા જળથી ભડકે થાય તેમ રાજા એકદમ કેધાયમાન થયા અને સુદર્શનને શૂળીની શિક્ષા ફરમાવી. સૃષ્ટિના દિવ્ય ભંડારમાં અજવાળું છે = સાચી વાત અંતે પ્રકાશ પામે છે.
સુદર્શનની મૂળ વાત-કપિલાના ઘણને અને સુદર્શનને ભાઈબંધી હતી. તેઓ બન્ને ઘર્માત્મા હાઈ એક દિવસ ઘર્મકથા કરતાં બેડું થયું, તેથી કપિલાને ઘણું ઘરે મેડે આવ્યો. ત્યારે કપિલાએ તેનું કારણ પૂછતાં તેણે સુદર્શનનાં વખાણ કર્યાં. કપિલાએ સુદર્શનને ભ્રષ્ટ કરવા પિતાને ઘણું માંદો હોવાનું કહી તેને બોલાવ્યો અને લેભાબે, પણ તે ચળે નહીં તેથી તે વાત કપિલાએ અભયા રાણીને કહી. રાણીએ રસ્તે જતાં સુદર્શનને બોલાવ્યા. રાણી પાસે પણ તે ચળે નહીં. એકવાર રાણીએ તેના પુત્રો જોયા. પછી સ્મશાને કોત્સર્ગમાં રહેલા સુદર્શનને એક ચૌદશે ઊંચકી મંગાવ્યા છતાં ન માન્ય, ત્યારે રાજાને કહી શૂળીએ ચઢાવરાવ્યો. ત્યાં શૂળીનું સિંહાસન થયું. પછી રાજાએ અભયારે અને કપિલાને નાક કાન કાપી કાઢી મૂક્યાં. તેઓ પટના આવી રહ્યાં