________________
*
:
મેક્ષમાળા-વિવેચન આવ્યો. તેણે ગંભીરતાથી ઈન્દ્રનું કહેવું સાચું ન માન્યું.
એ તે સમજાયું એટલે વખાણ કર્યા તેમાં કંઈ નથી. દેવામાં શરીરબળ વિશેષ હોય છે પણ આત્મિકબળથી મનુષ્ય ચઢિયાતા થઈ શકે છે. દેવે ઉપસર્ગ કર્યા પણ ઇંદ્ર કહ્યા મુજબ ગુણવાળો ઘર્મદૃઢ કામદેવ અડોલ – સ્થિરપરિણામી રહ્યો.
આ પાઠમાંથી વિશેષ વિચાર એટલે સાર એ લેવાને કે નિગ્રંથપ્રવચનમાં પ્રવેશ કરીને દૃઢ રહેવું એટલે જ્ઞાનીપુરુષની આજ્ઞાથી કરેલા નિયમ – સામાયિક કાર્યોત્સર્ગ વગેરેમાં વૃઢ રહેવું. ગમે તે ઉપસર્ગ આવે છતાં નિયમ તેડે નહીં. ઉપસર્ગ બે પ્રકારના હોય છે -- અનુકૂળ અને પ્રતિકૂળ. ગમતું કરે તે અનુકૂળ અને અણગમતું કરે તે પ્રતિકૂળ. અનેક પ્રકારની લાલચ કે ઘમકીથી પણ ન ચળે. મહાપુરુષને માર્ગે જ ચાલે. સામાયિકના જે દોષે કહ્યાં છે તે ન આવવા દે. ચળવિચળભાવ ન કરે.
* પાઈ માટે ઘર્મના સેગન ખાય, શાખ કાઢે એટલે આબરૂ જવા દે. વ્યવહારમાં પણ જેને ઘર્મનું બહુમાનપણું નથી તે પછી ઘર્મમાં એકાગ્ર ચિત્ત રાખવા જાય તે પણ ન રહે. જે વસ્તુનું મહત્વ છે તેમાં ચિત્ત રહે છે. ઘર્મનું મહત્વ હોય તે ધર્મ લૂંટાઈ ન જાય એ લક્ષ રાખે અને તેમાં વૃઢ રહે. શિક્ષાપાઠ ૨૩. સત્ય
શેષનાગ ઉપર પૃથ્વી રહેલી છે એમ વૈષ્ણની માન્યતા છે, પણ ખરે પૃથ્વીને આધાર સત્ય છે. કારણ
