________________
૬૬
માક્ષમાળા–વિવેચન
સત્સંગમાં શું શું થાય ?
૧. ધર્મધ્યાન શું ? કર્મ કેમ છૂટે ? વગેરે શાસ્ત્રોના સુંદર પ્રશ્નો થાય.
૨. સત્પુરુષો કેમ છૂટે છે? કેમ વર્તે છે? એ રૂપ ઉત્તમ જ્ઞાનઘ્યાનની સુકથા થાય.
૩. સત્પુરુષના ચરિત્રા વંચાય, વિચારાય. ૪. આત્માને લક્ષીને વાત થાય તેથી તત્ત્વજ્ઞાનના તરંગની લહરી છૂટે.
૫. ખંડનમંડન માટે નહીં પણ સરલભાવે શાસ્ત્રનું વિવેચન થાય.
૬. મેાક્ષજન્ય કથન એટલે શાથી છુટાય એ પર પુષ્કળ વિવેચન થાય.
માયાવી એટલે સ્વાર્થ પોષનાર. આત્મા સિવાયના માયિક સુખ ( ઇંદ્રિય સુખ ) ને અર્થે સત્સંગમાં આવવું તે માયા. છેતરવાના અર્થમાં માયા શબ્દ વપરાય છે. કાર્ય માયિક સુખની ઇચ્છાવાળા સત્સંગમાં ન હોય ? બધાય છૂટવાની ભાવનાવાળા ક્યાંથી હોય ? એમ કોઈ શંકા કરે તો તેનું સમાઘાન કહે છે : કાગડો રાજહંસની સભામાં રાજહંસના પીંછાં ખાસીને ગયા હાય છતાં કા - કા કરે એટલે આળખાય જ, તેમ વચન કે મુખમુદ્રા ઉપરથી માયાવીના અંતરમાં શું છે તે ખબર પડે. અંઘકારમાં જાય નહીં એટલે છાનું ન રહે. સત્સંગમાં ખાવા વગેરેની વાત ન હાય તેથી તેને રસ ન પડે. સત્સંગમાં ઘણાં ખરા આત્માર્થી જીવા હોય તેથી એકાદ માયાવી જુદા જ પડી જાય. તેની વૃત્તિ પોષાય નહીં