________________
*
.
-,
*
મોક્ષમાળા-વિવેચન શિક્ષાપાઠ ૧૪. જિનેશ્વરની ભકિત, ભાગ ૨
આગલા પાઠમાં જિનેશ્વરની ભક્તિ કરવા વિષે સામાન્યપણે કહ્યું. હવે વ્યક્તિગત નામથી ભગવાનની ભક્તિ કરવાનું પ્રયોજન બતાવે છે. તેમનાં ચરિત્ર વાંચ હોય તે તેમનું નામ લેતાં તેમને પવિત્ર આચાર, ચરિત્ર, કેટલાને તાર્યા – એ બધું યાદ આવે. અનંત જ સિદ્ધ સ્વરૂપને પામી ગયા. તેઓ જે કારણથી તે સ્વરૂપને પામ્યા તે કારણે કયાં ક્યાં ? તે કે ભગવાને ઉગ્ર તપ કર્યા. ઉગ્ર તપ શા માટે? ઈચ્છાનિધિ થાય, દેહાધ્યાસ છૂટે, સુખની ઇચ્છા ન રહે તે માટે. કેઈક જ કરી શકે એવાં ઉગ્ર તપ ભગવાને કર્યા છે. મોટાં રાજ્ય છોડી પછી કંઈ ઈચ્છયું નહીં, એ મહાન વૈરાગ્ય ભગવાનમાં હતા. અનંત દયા એટલે એમની દયાને અંત નથી. મનુષ્ય પર જ નહીં પરંતુ પશુ તથા સૂક્ષ્મ જીવેની ત્રણે કાળમાં દયા પળે એ ઉપદેશ ભગવાને આપે. છઠ્ઠા ગુણસ્થાન સુધી દયાના વિકલ્પ હોય તે પછી તે પૂર્વે ભાવેલી દયાના ફળરૂપે સહજ સ્વરૂપે દયા રહે. બધા જીવોનું કલ્યાણ થાય એ ઉપદેશ આપે. મહાન ધ્યાન એટલે શુક્લધ્યાનથી ભગવાને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું. આમ નામથી ભક્તિ કરવાથી એમના ગુણ અને પુરુષાર્થની સ્મૃતિ થાય.
મહાવીર ગૃહસ્થ અવસ્થામાં પૂજ્ય હતા, છતાં તે બધું છોડીને ચાલી નીકળ્યા. બધાની સ્પૃહા છોડી. આહાર અમુક દિવસે જ લે, તેમાં પણ સારે નરસે એ ભાવ નહીં. પાંચ ઇંદ્રિયમાં આસક્તિ નહીં. કેઈ દર્શન કરવા આવે તે પણ જુએ કે બોલે નહીં. એક આંખ ચેળવા