________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
કલશ-૧૦૧
૨૭૩ તેથી આવા બંને જીવો મિથ્યાષ્ટિ છે, બંને જીવો કર્મબંધકરણશીલ છે. કેવા છે તેઓ? “થ નાસિમેશ્વમે વરત:” ( ૨) બંને ચંડાળ છે તોપણ (નાસિમે) જાતિભેદ અર્થાત્ બ્રાહ્મણ-શૂદ્ર એવા વર્ણભેદ તે-રૂપ છે (જમેન) ભ્રમ અર્થાત્ પરમાર્થશૂન્ય અભિમાનમાત્ર, તે રૂપે (વરત:) પ્રવર્તે છે. કેવો છે જાતિભેદભ્રમ? “: વિરાં તૂરત ત્યગતિ”(:) ચંડાલણીના પેટે ઊપજ્યો છે પરંતુ પ્રતિપાલિત બ્રાહ્મણના ઘરે થયો છે એવો જે છે તે (કવિ) સુરાપાનનો (Rાત ત્યતિ) અત્યંત ત્યાગ કરે છે, અડતો પણ નથી, નામ પણ લેતો નથી, -એવો વિરક્ત છે. શા કારણથી? “વ્રાહ્મણત્વામિનાત” (બ્રાહ્મણત્વ) “હું બ્રાહ્મણ” એવો સંસ્કાર, તેના (મિનાનાત) પક્ષપાતથી. ભાવાર્થ આમ છે કેશૂદ્રાણીના પેટે ઊપજ્યો છું એવા મર્મને જાણતો નથી, “હું બ્રાહ્મણ, મારા કુળમાં મદિરા નિષિદ્ધ છે” એમ જાણીને મદિરા છોડી છે તે પણ વિચારતાં ચંડાળ છે; તેવી રીતે કોઈ જીવ શુભોપયોગી થતો થકો-યતિક્રિયામાં મગ્ન થતો થકો-શુદ્ધોપયોગને જાણતો નથી, કેવળ યતિક્રિયા માત્ર મગ્ન છે, તે જીવ એવું માને છે કે “હું તો મુનીશ્વર, અમને વિષયકષાયસામગ્રી નિષિદ્ધ છે” એમ જાણીને વિષયકષાય સામગ્રીને છોડે છે, પોતાને ધન્યપણું માને છે, મોક્ષમાર્ગ માને છે, પરંતુ વિચાર કરતાં એવો જીવ મિથ્યાદેષ્ટિ છે, કર્મબંધને કરે છે, કાંઈ ભલાપણું તો નથી. “કન્ય: તયા અવ નિત્ય જ્ઞાતિ” (અન્ય:) શૂદ્રાણીના પેટે ઊપજ્યો છે, શૂદ્રનો પ્રતિપાલિત થયો છે, એવો જીવ (તયા) મદિરાથી (ાવ) અવશ્યમેવ (નિત્ય સાતિ) નિત્ય સ્નાન કરે છે અર્થાત્ તેને અતિ મગ્નપણે પીએ છે. શું જાણીને પીએ છે? “સ્વયં ડૂ: રૂતિ” “હું શૂદ્ર, અમારા કુળમાં મદિરા યોગ્ય છે” એવું જાણીને. આવો જીવ, વિચાર કરતાં, ચંડાળ છે. ભાવાર્થ આમ છે કે કોઈ મિથ્યાષ્ટિ જીવ અશુભોપયોગી છે, ગૃહસ્થક્રિયામાં રત છે- “અમે ગૃહસ્થ, મને વિષય-કષાય ક્રિયા યોગ્ય છે” એવું જાણીને વિષય-કષાય સેવે છે તે જીવ પણ મિથ્યાષ્ટિ છે, કર્મબંધ કરે છે, કેમ કે કર્મજનિત પર્યાયમાત્રને પોતારૂપ જાણે છે, જીવના શુદ્ધ સ્વરૂપનો અનુભવ નથી. ૨-૧૦૧.
કલશ - ૧૦૧ : ઉપર પ્રવચન આપણો ચાલતો અધિકાર. ૧OO કળશ ચાલ્યાને! ઉત્તમ ક્ષમાના દિવસે ૧/૧ કળશ આવ્યો. સો ઉપર એક.
“ટ્રી પિ જ્ઞૌ સાક્ષાત શૂદ્રી વિદ્યમાન બન્ને એવા છે- નિઃસંદેહ૫ણે બન્ને ચંડાળ છે.” ચંડાલણીને એક સાથે બે પુત્ર જન્મ્યા, એક સાથે એ વિશેષતા છે. પહેલાં
Please inform us of any errors on Rajesh@AtmaDharma.com