________________
(૭૬) રૂપ નિયમ વિગેરેમાં જે મૂર્ખ માણસ દુઃખરૂપ માને છે, તે માણસ કેરેલા અક્ષરપદનીશ્રેણું માફક અન્યરૂપે છતાં તે રૂપવાળી વિપરિત ગતિના પ્રયોગથી તેને ખરાપણે માને છે. એને ભાવાર્થ આ છે કે, કમ નિમિત્તથી થયેલા મનેહર અથવા કઠેર શબ્દ વિગેરે જ આધાકમ છે (એટલે રાગદ્વેષ કરવાથી ચીકણું કર્મ બંધાય છે)
હવે તપકર્મ કહે છે. તે આઠ પ્રકારના કર્મને બાંધેલા સ્પર્શ થયેલા નિધત્ત (મળીગયેલા) નિકાચિત (પા જોડાયેલા) એવા એકરૂપે થયેલા કર્મને પણ નિર્જરા કરનાર એ તપ છે, તે બાહ્ય અને અત્યંતર એમ બે ભેદે બાર પ્રકારે છે તે તપકર્મ છે.
- હવે કતિકર્મ કહે છે. તેજ આઠ કર્મને દુર કરનાર અત્ સિદ્ધ આચાર્ય ઉપાધ્યાય સંબંધી નમસ્કાર વિગેરે છે.
હવે ભાવકર્મ કહે છે. અબાધાને ઉલ્લંઘી પિતાના ઉદયમાં આવેલ અથવા ઉદીરણ કરવા વડે ઉદયમાં લાવેલા જે પુદ્ગગળે છે, તે પ્રદેશ તથા વિપાકવડે ભવ, ક્ષેત્ર, પુળ, જેમાં અનુભાવ કરાવે; તે ભાવકર્મ શબ્દના નામે ઓળખાય છે. આ પ્રમાણે નામ વિગેરે દશ પ્રકારના નિક્ષેપાવડે કર્મની વ્યાખ્યા