Shraddha Pratikramana Sutra Prabodh Tika 2

Author(s): Bhadrankarvijay, Kalyanprabhavijay, Amrutlal Kalidas Doshi
Publisher: Jain Sahitya Vikas Mandal

Page 41

નાણમિ દંસણમિ સૂત્ર ૦ ૨૩ થો-જે પ્રમાણે શિાસ્ત્રમાં કહ્યું છે, તે યથોક્ત.
આ૩ો-[કયુ–સારી રીતે યોજાયેલી, સાવધાન થઈને જ્ઞાનાદિમાં પ્રવૃત્ત થનાર.
ના+-સારી રીતે જોડાવું, તે પરથી ગાયુ -સારી રીતે જોડાયેલો, બરાબર સાવધાન થઈને પ્રવૃત્ત કરનારી.
મુંબ-યુિન-િજોડે છે. નાથામ-[કથાથામ-શક્તિ પ્રમાણે.
યથા+સ્થામ=યથા-જેવું. થામ-સામર્થ્ય, બળ. [જેવું બળ હોય તે પ્રમાણે.] વીાિયા-[વીવાર:-વીર્યાચાર.
(૪) તાત્પર્યાર્થ ગયાર-વિચાર-મહા-અતિચારની વિચારણા માટેની ગાથાઓ.
કાયોત્સર્ગમાં પંચાચાર-ચિતન પ્રસંગે આચારથી વિરુદ્ધ શું શું થયું છે ? તે વિચારવા માટે આ ગાથાઓનો ઉપયોગ થાય છે, તેથી કેટલાક તેને અતિચારની ગાથાઓ' પણ કહે છે, પરંતુ દશવૈકાલિક નિર્યુક્તિના ટીકાકાર શ્રીહરિભદ્રસૂરિએ ‘૩ દ્રવ્યવાર:, સામ્પ્રત બાવાવારમાદ' એવી પીઠિકા પછી આ ગાથાઓ દર્શાવી તેના પર ટીકા કરી છે, તેમજ ખુદ નિર્યુક્તિકારે પણ નીચેની ગાથાના ઉપોદ્ઘાત-પૂર્વક તેની રજૂઆત કરી છે
હંસા-નાળ-ત્તેિ, તવ-૩યારે ગ વરિયાય | एसो भावायारो, पंचविहो होइ नायव्वो ॥"
એટલે આ ગાથાઓ પાંચ પ્રકારના ભાવાચારને દર્શાવનારી છે. તેનું અવલંબન લઈને લાગેલા અતિચારોની વિચારણા કરવામાં આવે છે.
મારો-ભાવાચાર.
આચાર બે પ્રકારનો છે : “દ્રવ્યાચાર’ અને ‘ભાવાચાર'. તેમાં રૂઢિ, રિવાજ કે પરંપરાથી ચાલ્યા આવતા લૌકિક આચારને અનુસરવું, તે ‘દ્રવ્યાચાર” છે અને આત્મ-ગુણોનો વિકાસ કરવા માટે શક્તિ મુજબ પુરુષાર્થ