________________
ભારતવર્ષ ]
અન્ય માહિતી
or the Sun & the Moon) ધારણ કર્યો ચિત્રનું મહત્વ વિશેષ અને અવળીનું મહત્ત્વ છે૫૫ (જુઓ કે. . રે. પણ ૯-૧૦ અને તે ઓછું છે. આથી કરીને મિ. રેસન (CAR , પછીના સિકકાઓઃ આ પુસ્તકે પટ નં. ૨ આંક Intro clxvi para 139.) જે લખે છે કે, નં. ૪૨).
Horse type to the Elephant seems ગર્દભીલવંશી રાજાઓએ, ગર્દભનું ચિન્હો to have depended on the will of the સાચવી રાખ્યું છે, કેમકે તે વંશના સ્થાપક દર્પણ- sovereign or of the mint authorities રાજને ગભીવિદ્યા વરી હતી અને તે ઉપરથી ઘોડાના બદલે જેહાથીનો ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે પિતાના વંશનું નામ પણ તેણે ગભીલવંશ છે, તેના સમ્રાટ અથવા ટંકશાળના અધિકારીની પાડ્યું હતું (જુએ કે આ રે. પટ ૮, આકૃતિ ઈચ્છા ઉપર અવલંબાયમાન હોય એમ સમ૨૦૯ E, ૨૩૦ E; આ પુસ્તકે પટ ૨ ઓક જાય છે, તે સાચું ઠરતું નથી. પણ અશ્વમાંથી ૩૮-૩૯).
હાથીનો જે ફેરફાર થયો છે તે એમ બતાવે છે કે, ઉજૈનીનું ચિન્હ જે અવળી બાજુ ઉપર હોય અશ્વ (કલગીવાળો એટલે ચંદ્રગુપ્ત કે બિંદુસાર તે એમ સૂચવે છે કે, તે અવંતિપતિને તાબે હતા, (જુઓ સિક્કા નં. ૬૭-૭૧) ના ઉપરીપણામાંથી, પણ સવળી બાજુએ પોતાના વંશના રાજ્યચિન્હ હાથી એટલે પ્રિયદર્શિનના તાબામાં આવ્યા હતા. તરીકેજ હોય તેમ અવંતિપતિનું બીજુ કઇ ચિહ મતલબ કે સમયનું અંતર બતાવે છે, નહીં કે નજ હોય તો તે એમ સમજાય છે કે, તેઓ રાજાની કે ટંકશાળમાં કાર્યવાહકોના મનતરંગ. પોતે સ્વતંત્ર તો હતા પણ સાથેસાથે ઉજૈનીની તેમ “રાજા” શબ્દ તે મોટી સત્તાદર્શક પદવી છે. આણમાં પણ હતા. એટલે જેને અર્ધસ્વતંત્ર જ્યારે એક “શ્રી” કાંઈક સામાન્ય સત્તાદર્શક Semi-independent કહીએ તેવા.મતલબ કે તે ચિહ છે. અરે છેવટે “રાજા” થી તે જૂન સમયે ચોખા ગણતંત્ર રાજ્ય જેવો, કમિશ્રિત પદજ બતાવે છે. જેમકે મહારથી (સિક્કો ને. ગણતંત્ર રાજ્ય જે વહીવટ ચાલતું હતું એમ ૩) કેવળ “શ્રી”જ લખે છે. જ્યારે અંદ્રસમજવું.
પ્રતિ “રાજા” લખે છે. તેમ “રાજા અને શ્રી”. અને સવળી બાજુએ ઉજૈનીનું ચિન્હ હોય તે
બને ભેગા વપરાયા હોય તે, “રાજા” કરતાં સ્પષ્ટપણે તેઓ ઉજૈનીને તાબે હતા એમ સૂચવે અધિક પદ સૂચવનારૂં સમજવું. છે. આથી સમજવું કે, સવળી બાજુના હવે વ્યકિતગત વિશિષ્ટતાના દ્રષ્ટાંતને ઉલ્લેખ
૯-૧૦) વિગેરે. કદાચ આ ચિન્હો ધારણ કરી તેમને ઇરાદો એમ પણ બતાવવાનો હોય છે, જેમ સૂર્ય ચંદ્ર -(વાવ ચંતિવાર) લૌકિક ભાષામાં વપરાય છે. એટલે કે જ્યાં સુધી સૂર્યચંદ્ર પ્રકાશમાન રહે ત્યાંસુધી, અમારું રાજ્ય પણ તપતું રહો. મુસલમાની ધર્મમાં છે. આ પ્રમાણે ચિન્હ લખ
સૂચવવા પુરતું હશે કે ! બાકી જેનધર્મને ઇતિહાસ જોતાં તો એમ માલૂમ પડે છે કે, અરબસ્તાનમાં ઈ. સ. પૂ. ની પહેલી સદીમાં રનધર્મવાળાનું રાજ્ય ચાલતું હતું અને પ્રજામાં મોટો ભાગ જૈનધર્માનુયાયીજ હતો. જ્યારે ઇસ્લામી ધર્મની સ્થાપના ઇ. સ. ૬૧૧ માં થઈ છે એટલે સંભવિત છે કે, તે સમય પહેલાં ત્યાં પ્રાચીન હિંદીધર્મજ મનાતો હશે, અને તે ઉપર પ્રમાણે સ્થિતિ પણું હેવા સંભવ છે (જુઓ ચોથા ભાગે લખાણ તથા તેનાં ટીપણે.) (૫૫) આ ચપ્પણુવ શવાળા હપ્રજા હોવાનું આપણે
વાને બદલે ૯ કે આડું લખવાની પ્રથા ચાલે છે. તો શું તે ધર્મને પણ જેનધર્મ સાથે સંબંધ હતો એમ
