________________
પરિચ્છેદ ]. પૂર્વજન્મની સાંપ્રત
૩૨૫ પ્રિયદર્શિન (ચાલુ)
તેમ છે તેવામાં–મહારાજા સંપ્રતિના પૂર્વ જન્મનું ભારતમાં અપાતી આધુનિક કેળવણીને તથા આ જન્મમાં આ આવી ઉચ પદવી કેમ
આ માટે મોટામાં મોટો એક પાએ તેને લગતું ખ્યાન જે લખાયું છે તેને તેને પૂર્વ જન્મ દો એ ગણાય છે કે, સાર ટૂંકમાં આપણે અત્રે જણાવીશું. એટલે તથા સાંપ્રત જીવ- તેનાથી તેના સંગ્રાહકોમાં, વાંચક પિતે જ, પૂર્વ ભવના તથા આ ભવના ન ઉપર થયેલી અધ્યાત્મિક ભાવ તથા કર્મને સંબંધ તેમજ એક બીજા ઉપર થતી તેની અસર આત્મ શ્રદ્ધાનો વિધ્વંશ થઈ અસર વિચારી શકશે. જાય છે અને તે જડવાદ
મહારાજ પ્રિયદર્શિનને રાજ્યાભિષેક થઈ તયા ભીરૂતા-અથવા-પલંબનની ઉત્પાદક અને ગયા બાદ લગભગ અઢી એક વરસે (જેમ તેમના પિષનારી થઈ પડી છે. જેથી તે કર્મ કે પુન- અનેક ખડક લેખમાં જણાવ્યું છે તેમ ) પોતે ર્જન્મનાં તત્વને માનનારી નથી, પણ જેનાં હદય પિતાના રાજમહેલના ઝરૂખામાં બેઠો છે, તેવામાં આર્ય સંસ્કૃતિથી રંગાયેલાં છે, તેઓ તે આધુનિક જૈન ધર્મને એક રથયાત્રાને વરઘોડો ત્યાં કેળવણીમાં પારંગત થઈ અનેક કક્ષાની પદવી થઈને નીકળે. તે નીહાળતાં, રાજાનું ચિત્ત જરા ધારક બન્યા હોવા છતાં, પૂર્વ જન્મના સિદ્ધાંતમાં ચકડોળે ચડયું ને મૂછીંગત થયે; એટલે સેવકજને પૂર્ણ શ્રદ્ધા ધરાવે છે. આટલું પ્રસ્તાવિક વિવેચન એકદમ દેડી આવ્યા અને શીતપચાર કરવા મંડી કરવા એટલા માટે જરૂર પડી છે, કે આર્ય સંસ્ક- પડ્યા. થોડીવારે મૂછી વળી ને શુદ્ધિ આવી, એટલે તિનો પૂર્વ જન્મ કે પુનર્જન્મને આ સિદ્ધાંત, વિચારવા મંડયો કે આવું દશ્ય મેં કયાંક જોયું ધાર્મિક શિલીએ તે પુરવાર થયેલો જ છે. ઉપ- છે ખરૂં ! કયાં જોયું હશે એમ યાદ કરતાં ને રાંત ઐતિહાસિક ઘટનાથી પણ સાબિત થયેલી વિચારતાં, તેને જાતિ સ્મરણ જ્ઞાન થયું. અને હકીકત જ પૂરવાર થાય છે તે બતાવી શકાય છે. પિતાને પૂર્વ ભવ જો કે અહે, આ વરઘોડાના
જૈનધમ ના પ્રતીતિ ધરાવતા અનેક ગ્રંથોમાં ઉપરી ભાગે ચાલતા સાધુઓ-મહાપુરૂષો-તે મારા કે જેમાં આગમ ગ્રંથને તેમજ પરિશિષ્ટ પર્વ જેવા પૂર્વ જન્મના ગુરૂ છે. એટલે તુરત રાજમહેલ સન્માનિત ગ્રંથને પણ હવાલે આપી શકાય માંથી ઉતરીને વરઘોડામાં જ્યાં આ મહાપુરૂષો
( ૧ ) જુઓ પરિશિષ્ટ પર્વ: ભરતે. બાહુ. વૃત્તિ સંપ્રતિના જીવન ચરિત્રો: જેન સાહિત્ય લેખ સંગ્રહ પૂ. ૮૩ થી ૮૮. કે. સુ. સુ. ટીકા પૃ. ૧૨૭.
( ૨ ) જુએ, વિચારો અને સરખાવો પુ. ૧, પૃ. ૨૮૨ નું લખાણ તથા તેની ટી. નં. ૭૨ ની હકીકત.
હજુ હમણા જ (૧૯૩૫ ને પાછલા અધમાં) દિલ્હી શહેરમાં જન્મેલી આઠ વર્ષની એક હિંદબાળાએ પોતાના પૂર્વ ભવની આપેલ અનેક સાબિતિઓ મયુરા શહેરમાં મળી આવ્યાની તથા તે નિમિત્તે પાંચ છ સાગહની બનેલી સમિતિએ તે હકીકતની તે સ્થળે જઈને ખાત્રી કરી આવ્યાની હકીકત વર્તમાન પત્રમાં બહાર આવી છે. આ ઉપરથી સમજાશે કે પૂર્વ જન્મ તથા પુનર્જન્મ સ્વી વસ્તુઓ છે જ,
(૩) મ. સં ર૭=ઈ. સ. પૂ. ૯૦ (૨૯૦ ની સાલ પોષ માસના મધ્ય કે અંતમાં સંપૂર્ણ થઈ, ૨૮૯ ની ઈ. સં. ૧. સાલ બેઠી હતી ) રાજ્યાભિષેક હતા. એટલે આ રથયાત્રાનો પ્રસંગ મ.સં ૨૪૦=ઈ. સ. ૫. ૨૮૭ હતા.
(૪) આ દશ્ય માટે જુઓ “ મારહત સ્તુપ ” નામના સર નીંગહામે રચેલ ગ્રંથમાં ન પ્રસેન છતના સ્તંભ ( Pillar ) વાળી પ્લેઇટ. ૫. ૨૦૨. જમણે ખંભ, અંદરની બાજુ.
(૫) આ સમયે સમ્રાટની કમર સેળ પૂરી થઈને ૧૭ માં પ્રવેશ થઈ ચુકેલી ગણાય અને તે સાલ ઉપરની ટી. નં. ૩) ઈ સ. ૫. ૨૯૦ છે એટલે તેમાંથી ૧૬ વરસ બાદ આપતાં ૨૯૦ + ૬ = ૩૦૬ છે. ૨૫.
