________________
પરિચ્છેદ ]
નજરે હિંદ અલેકઝાંડરના સરદારોએ તેના સામ્રાજ્યની સેંકેટસ” હતું. પણ પિતાના વિજયબાદ જે વહેંચણી કરી લીધા પછી, સેલ્યુકસે પૂર્વ દિશામાં જુલમ તેણે ગુજાર્યો હતો, તેથી મુક્તિદાતા તરીકેનું ઘણા હુમલાઓ કર્યા હતા. પ્રથમ તેણે બાબીલે- તેનું બિરૂદ ભૂંસી જવા પામ્યું હતું. કેમકે નિયા જીત્યું, તે છત મળ્યા પછી લશ્કરની ગાદીએ બેઠા પછી,૧૧ જે પ્રજાને તેણે પરદેશી ભરતી કરીને બેકટ્રીઅને સર કર્યો. પછી હિંદ સત્તાના જુલ્મમાંથી છોડવી હતી, તેજ પ્રજા ઉપર ચડી ગયો. જાણે તેના ગળા ઉપરથી ઉપર ગુલામગીરી લાદી હતી.૧૩ તેને જન્મ તાબેદારીની ગૂંસરી ફેંકી દેવામાં આવી ન હોય સાદી અવસ્થામાં૧૪ થયો હતો. પણ મહાન તેમ હિંદમાં, તે અલેકઝાંડરના મરણ બાદ તેના ભાગ્યસૂચક શુકન થવાને લીધે, તેને રાજ્યગાદી૧૫ નિમેલા સરદારોની કત્વ કરી નાંખવામાં આવી મેળવવાની ઉત્કંઠા થઈ હતી. કેમકે તેણે પોતાના હતી. તેમની મુક્તિ મેળવી આપનાર નેતાનું નામ ઉદ્ધત વર્તનથી, જ્યારે નંદુસ૧૭ રાજાનું cted a band of robbers, be instigated બનાવની અલેકઝાંડરને મળવાની વાત અહીં કરી રહ્યા the Indians to overthrow the existing છીએ, તેનો સમય તે બાદ છે એમ સમજવું. એટલે government. When he was there, after કે તે ઇ. સ. પૂ. ૩૩૦ બાદ એલેકઝાંડરને મળ્યો હતો, preparing to allack Alexander's prefects, (૧૨) જે પ્રજાને છોડવી તેના ઉપર જ ગુલામa wild elephant of monstrous size appro- ગિરિ લાદી; અને પરદેશી પ્રજાની સત્તા એમ પણ કહ્યું: ached him and kneeling submissively એટલે તેનો અર્થ એમ થાય છે કે, ગ્રીક સત્તામાંથી જે like a tame elephant, received him on પ્રજાને છોડવી, તેના જ ઉપર તેણે સત્તા બેસાડી હતી. to its neck and fought vigorously in ( આગળ જતાં આવો સમય ઇ. સ. ૫. ૩૧૭ front of the army. Sandrocottus having ઠરાવાશે ) એટલે કે તેના રાજ્ય કાળે જ ગ્રીક સત્તા thus won the throne, was reigning over ઉખડી જવા પામી હતી. India when Seleucas was laying the (૧૩) જે તેણે નર્યાલય વગેરે કર્યા હતાં અને foundation of his future greatness. Sele- કેટલાકની કલ ચલાવ્યાનું બૌદ્ધ ગ્રંથમાં નીકળે છે, તે ucus having made a treaty with him and પ્રસંગની કદાચ યાદ દેવાતી હોય. : - otherwise settled his affairs in the east, (૧૪) આ હકીકત એમ સૂચવે છે કે તે, returned home to prosecute the war with યુવરાજ મહેતે જ. પણું ભાગ્યયોગે ગાદી મેળવી Antigonus.”
શકયો હતો. (૯) સરખાવો. જ. . એ. સે. ૧૯૩૨ (૧૫) આથી સાબિત થાય છે કે, તેણે ગાદી એપ્રીલના લેખકના વાકય (આગળ ઉપર જુઓ) એટલે કબજે કર્યા પછી, કેટલેક કાળે રાજ્યાભિષેક થવા પામ્ય સમજાશે કે, મિ. ક્રિઓલનું કથન અને આ લેખકનું હતો. કથન બને મળતાં થાય છે.
(૧૬) અશોક ઉદ્ધત હતો, એમ બૌદ્ધ સાહિત્ય(૧૦ કે અહીં તો ગ્રીક શબ્દ સેંડ્રેકેટસ જ વપ- માંથી ઉલ્લેખ મળે છે ખરા. પણ તે શબ્દનો રાજકીય રાયો છે, તેને વિદ્વાનોએ ચંદ્રગુપ્ત ઠરાવી દીધો છે: ભાષામાં જે અનુવાદ કરીએ, તો તે મક્કમ વલણને આ આખા વાકયમાં વર્ણવેલ બીનાને ચંદ્રગુપ્ત અને અને સખ્ત હાથે કામ લેવાના સ્વભાવવાળ હતા એમ અશોકના જીવન વૃત્તાંત સાથે સરખાવવાથી માલુમ કહી શકાય. તડ ને ફડ સામાના મેં ઉપર જ માથાકૂટ પડશે કે તે બનાવો કોને મળતા આવે છે.
જવાબ આપવાની ખાસિયત વાળે તે હતા, એમ (૧૧) એટલે તે ગાદીપતિ તો થઈ ગયો હતો કહેવાની મતલબ સમજાય છે. ( આ પડ આગળ એમ થયું. અને તેનું ગાદીએ બેસવું ઇ. સ. પૂ. ઉપર જોઈ શકાશે. જુઓ ટી. ૧૮ ). ૩૩૦ માં થયું છે. ( જુઓ પૃ. ૨૨૭ ) એટલે જે (૧૭) આમાં નંદૂસ લખ્યું છે. પણું તે શબ્દ