________________
ચૌદ ગુણસ્થાન
અપૂર્વકરણ : અપૂવ કરણમાં કઈ પાંચ ખાખતા અપૂર્વ અને છે તે જોઇએ.
૧. અપૂ સ્થિતિઘાત, ૨. અપૂ રસઘાત. ૩. અપૂર્વ ગુણશ્રેણિ, ૪. અપૂર્વ ગુણુસ’ક્રમ. ૫. અપૂર્વ સ્થિતિમધ.
(૧) અપૂર્વ સ્થિતિઘાત : બાંધેલા ક્રમની સ્થિતિ એટલે · ટકવાનું કાળમાન.
આપણે જોઈ ગયા કે કોઈ પણ કાર્મિક રજકણ ચોંટતાનો સાથે તેની સ્થિતિ (Time limit) નર્કી થયેલી જ હાય છે. આ અપૂ કરણના એક મુ`નાવીયે લ્લાસથી તે સ્થિતિ ઉપરથી પ્રતિસમય તૂટતી જાય છે. અર્થાત્ એમાંનો ઉપરની અંતિમ સ્થિતિના કઔંસ ધાને પ્રતિસમયે અસખ્ય ગુણની વૃદ્ધિ સાથે ઉપાડે છે અને ઉપર નીચે સ્થિતિવાળા કન્યમાં ભેળવી તે છે. તેથી એ ભાગની સ્થિતિમાં કુ જ નહિ રહેવાથી તેટલી સ્થિતિના ઘાત થયા કહેવાય. યથાપ્રવૃત્તકરણની શરૂઆત વખતે કર્મોની સ્થિતિ ઠેઠ એક કાટાકાટ સાગરોપમની અંદર આવેલી હતી. તેમાં એ કરણથી અંત: કે. કામાં -ચ એછી કરી મૂકી હતી તે હવે અહીં અપૂર્વ કરણમાં છેવટે જઈને એમાંથી સંખ્યાતા ભાગ ઓછે થઈ જવાથી, પ્રારભ કરતા સખ્યાતમા ભાગ જેટથી કાળસ્થિતિ ખાી રહે છે. આને અપૂર્વ સ્થિતિઘાત કહેવાય. અપૂર્વ એટલા માટે કે પૂર્વ આવા સ્થિતિઘાત કદી જીવે કર્યા ન હતા.
(ર) અપૂર્વ રસઘાત : અડ્ડી' અશુભ કર્મોમાં રહેલા ઉગ્રરસના ઘાત થાય છે, અર્થાત્ અશુભ કમેોમાં પડેલા રસને મ' ખનાવી દેવામાં "આવે છે. જો આ રસઘાત ન થયે હાત તેા તે કર્મોના રસ ક્રમના "ઉદય વખતે ભારે તાફાન મચાવત, જે હવે નહિ મચાવી શકે.
(૩) અપૂર્વ ગુણશ્રેણિ : અહીં ગુણુ એટલે અસંખ્યગુણાકારે અને શ્રેણિ એટલે કર્મોના દળની રચના કરવી. પૂર્વ જે સ્થિતિઘાત જણાવ્યે ત્યાં પ્રતિસમય ઉપરની સ્થિતિમાંથી જે કમ–દળિયા નીચે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org