Chaturthstutinirnay Shankoddhar

Author(s): Dhanvijaymuni
Publisher: Saudhrm Bruhat Tapogacchiya Tristutik Jain Shwetambar Sangh

Page 112

ચતુર્થસ્તુતિકુયુક્તિનિર્ણયછેદનકુઠાર
વગેરે આગમનિષિદ્ધ આચરણા અંધપરંપરાએ ચાલી આવી તે સુવિહિતોને પ્રમાણ કરવા યોગ્ય નથી. પૂજ્ય ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી સવાસો ગાથાના સ્તવનમાં કહે છે કે :
૫૩
જેહમાં નિજમતિ કલ્પના, જેહથી નવિ ભવ પારો રે,
અંધ પરંપરા બાંધિઓ, તેહ અશુદ્ધ આચારો રે. તુજ. II૬૮॥
વ્યાખ્યા : જેમાં પોતાની મતિકલ્પના હોય તેનાથી ભવપાર ન થવાય. જે અંધપરંપરાથી બાંધેલ હોય તે આચાર અશુદ્ધઆચાર ગણાય.
उक्तं च
जहसड्ढेसु ममत्तमित्यादि ॥६८॥
શિથિલવિહારીએ આદર્યા, આલંબન જે કૂડાં રે,
નિયતવાસાદિક સાધુને, તે વિ જાણીએ રૂડાં રે. તુજ. ॥૬૯॥ વ્યાખ્યા : શિથિલવિહારી પાર્શ્વસ્થાદિક સાધુઓએ જે ખોટા આલંબન આચર્યાં હોય તે સાધુ માટે રૂડાં (આચરવા યોગ્ય) ન ગણાય.
કહ્યું છે કે
नीआवासविहारं चेइयभत्तिं च अद्यियालाभं ।
विगईसु अपडिबद्धं णिद्दोसं चोईआ बित्ति ॥ १ ॥
આમ, આવશ્યકમાં તેના સર્વ ઉત્તર છે. આલંબન તો માત્ર કલ્પના છે. आलम्बणाण लोगो भरिउ जीवस्स अजऊकामे ।
जं जं पासइ लोए तं तं आलंबणं कुणई ॥ १ ॥ ॥ ६८ ॥
ઉપર લખ્યાનો સારાંશ એ છે કે જીતઆચરણાવ્યવહાર તીર્થંકરઆજ્ઞાથી સૂત્રઅવિરુદ્ધ પરંપરાએ આવ્યું તે આત્મહિતેચ્છુઓએ પ્રમાણ કરવું, પણ તીર્થંકરઆજ્ઞા વિના સૂત્રવિરુદ્ધ જીતઆચરણા બહુશ્રુતની કરેલી હોય તોપણ અપ્રમાણ છે.
તથા ચોરૂં શ્રીવ્યવહાર-નિશીથ-ગોષનિયુત્તિ-માધ્ય-વૃળિવૃત્તિષુ । તત્વાનઃ ॥