________________
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र ७३, नामाद्यानुपूर्वीनिरूपणम्
२९९
द्रव्यानुपूर्वी साद्विविधा प्रज्ञता । ' अनोपनिधिकी' इत्यस्यायमर्थः अनुपनिधिः= वक्ष्यमाणपूर्वानुपूर्व्यादिक्रमेण अनिक्षेपः - अव्यवस्थापनं स प्रयोजनं यस्याः सा अनौपनिधिका पूर्वानुपूर्व्यादिक्रमेण व्यवस्थापनं न क्रियते सा व्यादि परमाणुनिष्पन्नस्कन्धविषया आनुपूर्वी अनौपनिधिकोत्युच्यते इति भावः ।
औपनिधिकी आनुपूर्वी के पहिले यहीं विवेचन कर रहें हैं! उसका कारण यह है कि उस आनुपूर्वी के विषय में वक्तव्यता बहुत है। (नथण जा सा अणोवणिहिया सा दुबिहा) इन औपनिधिकी अनौपनिधिकी आनुपूर्वी में जो यह दूसरी अनोपनिधिकी आनुपूर्वी है वह दो प्रकार की है। (तंजा) जैसे (नेगमववहाराणं संगहस्स्य) एक नैगम व्यवहार नय संमत और दूसरी संग्रह नय संगत। " अनौपनिधिकी" इसका अर्थ इस प्रकार से है कि वक्ष्यमाग पूर्वानुपूर्वी क्रम से जहां पदार्थों की स्थापना नहीं होती है उसका नाम अनुपनिधि है यह अनुपनिधि जिस आनुपूर्वी का विषय है उसका नाम अनौपनिधिक आनुपूर्वी है। जिस आनुपूर्वी में पूर्वानुपूर्वी आदि के क्रम से पदार्थों की स्थापना व्यवस्था न हो और जो त्र्यादिपरमाणु से निष्पन्न हुए स्कंध को विषय करती हो ऐसी आनुपूर्वी अनौपनिधिकी आनुपूर्वी है।
-
તેનુ' નિરૂપણુ કરવા માગતા નથી તેઓ અડ્ડા તેનુ નિરૂપણ કરવાના નથી પણ આ ગ્રન્થમાં (સૂત્રમાં) જ તેનું નિરૂપણુ આગળ કરવામાં આશે. અનૌપનિષિકી આનુપૂર્વી નું અહં' સૂત્રકારે ઔનિષિકી આનુપૂર્વી પહેલાં જે વિવેચન કર્યું છે તેનુ કારણ એ છે કે અૌષનિધિકી આનુપૂર્વી विषेनी वहुतव्यता धीबांची छे. (तत्थगं जा सा अणोत्र निहिया सा दुबिहा) मा भन्ने अहारनी आनुपूत्र सोमानी ने अनोपनिधिडी मानुपूर्वी छे ते से प्रहारनी उडी छे (संजहा) ते मे प्राश नीचे प्रमाणे छे - (नेगमबबहाराणं संगहस्स य) (१) नैगम भने व्यवहार नय संभित मने (२) સ'ગ્રહનય સ ંમત “ અનઔપનિધિકી ” આ પદના અથ આ પ્રમાણે થાય છે વક્ષ્યમાણુ પૂર્વાપૂર્વીના ક્રમે જયાં પદાર્થની સ્થાપના થતી નથી તેનું નામ અનુપિનિધ છે. આ અનુપનધિ જે આનુપૂર્વીને વિષય છે તે આનુપૂર્વી'નુ' નામ અનૌનિષિકી આનુપૂર્વી છે, આનુપૂર્વીમાં પૂર્વાનુપૂર્વી આદિના ક્રમપૂ. વક પદાર્થોની સ્થાપના વ્યવસ્થા ન હોય અને જે ત્રણ આદિ પરમાણુથી નિષ્પન્ન થયેલા (ઉત્પન્ન થયેલા) સ્કન્ધને વિષય કરતી હેાય (સ્ક ંધનું પ્રતિપાદન કરતી હાય) એવી આનુપૂર્વીનું નામ અનૌનિધિકી અનુપૂર્વી છે,