Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 17 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 207

भगवतीमचे अधः सप्तम्यामपि सामान्यतः कृष्णलेश्यक्षुल्लकन्योजनारकाणामुपपात: परिमाणच सामान्यतो दर्शित स्तथैव धूमपमा पृथियोतमापृथिव्यधःसप्तमी पृथिश्री विद्यमानानां कृष्णलेइयक्षुरलकम्योजनारकाणामपि उपपातपरिमाणादिक सर्वमपि ज्ञातव्यमिति भावः । 'कण्हलेस्स खुड्डागदावरजुम्मनेरइयाणं भंते । को उवज्जति' कृष्णले स्थक्षुल्लकद्वापरयुग्मनैरयिकाः खल भदन्त ! कृत:उस्मात् स्थानविशेषादागत्य नरकावासे समुत्पधन्ते ? इति उत्पादादिविषयका पन्ना, भगानाह-'पवं चेव' एवं कृतयुग्मनारकादीना सुपपातादिविषये औधिक मकरणे यत् कथितं तदेव सर्वम् इहापि अनुसन्धेयमिति । 'नवरं दो वा, छ वा, दस का, चोहस वा सेसं तं चेव' नवर केवलम् परिमाणे वैलक्षण्यं पूर्वप्रकरणाअर्थात् कृष्णलेश्यावाले क्षुल्लक व्योज नारकों का उत्पाद और परिमाण जैसा सामान्य से प्रकट किया गया है उसी प्रकार से धूमप्रमा पृथिवी तमःप्रभापृथिवी और सातवी अधासप्तमी इनमें विद्यमान कृष्णलेश्यावाले शुल्लकम्योजनारकों का भी उपपात परिमाण आदि सब जानना चाहिये। ___कहलेस्स खुड्डाग दावरजुम्म नेरइयाणं भंते ! को उववति' हे भदन्त ! कृष्णलेश्यावाले क्षुद्रद्वापरयुग्म प्रमाण नैरयिक किस स्थान से आकर के नरकावास में उत्पन्न होते हैं ? ऐसा यह प्रश्न उत्पाद दि विषयक है । उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'एवं चेव' हे गौतम ! जैसा कृत युग्म नारकादिकों के उत्पाद आदि के विषय में औधिक प्रकरण में कहा गया है वही सब यहां पर भी कहना चाहिये । 'नवरं दो वा, छ वा, दसवा चौदसवा सेसं तं चेव' परन्तु पूर्व प्रकरण की अपेक्षा परिપૃથ્વી સુધી સમજવું. અર્થાત્ કૃષ્ણલેશ્યાવાળા ક્ષુલ્લક જ નારકને ઉત્પાદ અને પરિણામ જેમ સામાન્ય રીતે કહેલ છે. એ જ પ્રમાણે ધૂમપ્રભા પૃથ્વી, તમઃપ્રભા પૃથ્વી, અને સાતમી તમતમાં પૃથ્વીમાં રહેનારા કૃષ્ણલેશ્યાવાળા મુલકો જ નારકાના સંબંધમાં પણ ઉપપાત, પરિણામ વિગેરે સંબંધી કથન સમજવું.
'कण्हलेस्स खुड्डागदावरजुम्मनेरइया ण भते ! को उववज्जति' 3 ભગવાન કૃષ્ણલેશ્યાવાળા શુદ્રદ્વાપર યુગ્મ પ્રમાણ નરયિક કયા સ્થાનમાંથી આવીને નરકાવાસમાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રમાણેના ઉપાદ વિગેરેના સંબંધમાં ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુ શ્રીને પ્રશ્ન કર્યો છે. આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં
श्री गौतमस्वामी ४ छ -'एवं चेत्र' गीतम ! कृतयु ना२५ વિગેરેના ઉત્પાદ વિગેરે વિષયમાં ઔવિક પ્રકરણમાં જે પ્રમાણે કહેવામાં भाव छे, मे सघणु यन महियां पy ने से. 'नवर दोवा छ वा चोहसवा सेसं तं चेव' परंतु पडताना ४२नी अपेक्षाथी परिणाममा मे
શ્રી ભગવતી સૂત્રઃ ૧૭