Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 17 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भगवतीस अपि भवन्ति ते । 'जहा एमिदियसएस' यथा-येन प्रकारेण एकेन्द्रियशतकेषु अपर्याप्त सक्षपृथिवीकायिक प्रभृत्येकेन्द्रियजीवानां कर्मप्रकृति बन्धविषये कथित तथैवेडापि सर्व ज्ञातव्यमिति । तथाहि-सप्तकर्मप्रकृती बंधनन्त आयुर्वी सप्तज्ञानावरणीयादिकाः कर्मप्रकृती बंधनन्ति, अष्टविधर्मप्रकृती बघ्नन्तः परिपूर्णा अष्टावपि कर्मप्रकृती बघ्नन्तीति । कियत्पर्यन्तमेकेन्द्रियशतकमिहाध्ये. तव्यं तत्राह-'जाव' इत्यादि । 'जाव पज्जत्ता बायरवणस्सइकाइया' यावत्पयता वादरवनस्पतिकायिकाः पर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकत आरभ्य अपर्याप्त बादरवनस्पतिकायिकान्ताः सर्वेऽपि यावत् पदग्राह्या भवन्ति । तथा च-अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकत आरभ्य पर्याप्त बादरवनस्पतिकायिकान्ताः सर्वेऽपि एके प्रकार की कर्मप्रकृतियों का भी पन्ध करते हैं । 'जहा एगिदियसएस' इस सम्बन्ध में जैसा कथन एकेन्द्रिय शतक में किया गया है उसी प्रकार से वही कथन यहां अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकादि एकेन्द्रिय जीवों के कर्मप्रकृतियों के बन्ध के सम्बन्ध में भी कर लेना चाहिये । जैसे-जब वे सातकर्म प्रकृतियों के बन्धक होते हैं-तब वे आयुकर्म को छोडकर शेष सातकर्म प्रकृतियों का बन्ध करते हैं और जब आठ कर्मप्रकृतियों के बन्धक होते हैं तब पूरी की पूरी वे आठों कर्मप्रकृतियों का बन्ध करते हैं। इसी प्रकार का कथन यावत् पर्याप्त पादरवनस्पतिकायिक जीवों तक करते जाना चाहिये । अर्थात् पर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिक से लेकर अपर्याप्त बादरवनस्पतिकायिक तकके जीव यहां यावत् पदसे गृहीत हुए हैं-सो ये अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिक से लेकर पर्याप्त बादरवनस्पतिकायिक तक के समस्त ५५ मध ४२ छे. मने मा ४२नी उभप्रकृतियाना प म रे छ. 'जहा एगिदिसएसु' मा समयमा २ प्रभातुं थन माहियां मेन्द्रिय शतमा કરવામાં આવેલ છે, એ જ પ્રમાણે એજ કથન અહિયાં એકેન્દ્રિય વિગેરે જીવોને કર્મપ્રકૃતિના બંધના સંબંધમાં પણ કહેવું જોઈએ. જેમ કે-જયારે તેઓ સાત કર્મ પ્રકૃતિને બંધ કરનાર હોય છે. ત્યારે તે અ યુ કર્મ પ્રકૃતિને છેડીને બાકીની સાત કર્મ પ્રકૃતિને બંધ કરે છે અને જ્યારે તેઓ આઠ કર્મપ્રકૃતિને બંધ કરે છે, ત્યારે તેઓ પૂરેપૂરી આ આઠ કર્મપ્રકૃતિને બંધ કરે છે. આ જ પ્રમાણેનું કથન યાવતુ પર્યાપ્ત બાદર વનસ્પતિકાયિક
ના કથન સુધીમાં સમજી લેવું. અર્થાત્ પર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ પૃવીકાયિકથી લઈને અપપર્યાપ્તક બાદર વનસ્પતિકાયિક સુધીના છ અહિયાં યાવત્પદથી ગ્રહણ કરાયા છે. તે આ અપર્યાપ્ત સૂફમ પૃથ્વીકાયિકથી લઈને અપર્યાપ્ત બાદરવનસ્પતિ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૭