Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 17 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयर्चान्द्रका टीका श०३४ अ. श०१ सू०५ विग्रहगत्योत्पातनिरूपणम् ३९३ णान्तिकसमुद्घातं कृत्वा यो भव्यः योग्यः, अधोलोकक्षेत्रनाडया बाहये क्षेत्रे अपर्याप्त सूक्ष्मपृथिवीकायिकतया तादृश पृथिवीकायिक स्वरूपेणोत्पत्तम्-समुत्प त्तिम् आसादयितुम्, 'से गं भंते ! कइसमइएणं' स खलु भदन्त ! कति सामयिकेव विग्रहेण समुत्पद्यतेति प्रश्नः । अस्योत्तरमतिदेशेनाह-एवं' इति । एवं-यथाअधोलोकक्षेत्रनाडी बाह्यक्षेत्रे-समवहताना मूर्ध्वलोकक्षेत्रनाडी बाह्यक्षेत्रे समुत्पित्सुनो विषये उपपातो वर्णित स्तथैव-'ऊडलोयखेत्तनालीए बाहिरिल्ले खेत्ते समोहयाण' ऊर्ध्वलोक क्षेत्रनाडया बाह्ये क्षेत्रे समवहतानां पृथिव्यायेकेन्द्रियाणाम्, 'अहेलोय खेत्तनालीए वाहिरिल्ले खेत्ते उववज्जमाणाणं' अधोलोकक्षेत्रनाडया बाह्ये क्षेत्रे समुत्पद्यमानानामपि 'सो चेव गमओ निरवसेसो भाणिययो' स एव-पूर्वोक्त एव अधोलोकक्षेत्रनाडयाः बहिः क्षेत्राद् ऊर्बलोक क्षेत्रनाडी वहिः क्षेत्रसमुत्पित्सु सदृश एवं गमको निरवशेषः-समग्रो भणितव्यः । कियापर्यन्तं पूर्वपकरणमिह मणितव्यम्, तत्राह 'जाव' इत्यादि । 'जाब वायरवणस्सइकाइयाओ पज्जत्तो बायरअधोलोकस्थित सनाडी के चाहिरी प्रदेश में उत्पन्न होने के योग्य हुआ-तो 'से णं भंते ! कइसमइएणं०' हे भदन्त ! ऐसा वह जीव वहां कितने समयवाले विग्रह से उत्पन्न होता है ? अतिदेश से उत्तर देते हुए प्रभुश्री गौतम से कहते हैं 'एवं' 'हे गौतम ! जिस रीति से अधोलोकस्थित प्रसनाडी के बाह्य प्रदेशमें समवहत हुए पृथिव्यादि एकेन्द्रिय जीवोंके ऊर्ध्व लोकस्थित सनाडी के बाह्यप्रदेश के विषय में उपपातका-उत्पादका कथन किया गया है उसी रीतिसे ऊर्ध्व लोकस्थित सनाडी के बाह्यप्रदेश में समबहत हुए पृथिव्यादि एकेन्द्रिय जीवों के अधोलोकस्थित सनाली के बाह्यप्रदेश में उत्पाद का कथन है ऐसा जानना चाहिये । यही बात 'सो चेव गमओ निरवसे सो भाणियव्वो' इस सूत्रपाठ द्वारा प्रदर्शित की गई है। और यह सब पूर्व वज्जित्तए' त घाम २७ सनातन महा२ना प्रदेशमा ५-न यान योग्य थयो हायता से गं भंते । कइ समइएणं०' भवन ते જીવ કેટલા સમયવાળી વિગ્રહ ગતિથી ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નનો उत्त२ अतिश (मसामयी मातi प्रश्री ४९ छ8-एवं गौतम ! જે રીતે અલકમાં રહેલ ત્રસનાડીના બહારના પ્રદેશમાં સમુદ્યાત કરેલ પૃથ્વીકાયિક વિગેરે એકેન્દ્રિય અને ઉદ્ઘલેકમાં રહેલ સનાડીના બહારના પ્રદેશના વિષયમાં ઉપપાતનું કથન કહેલ છે. તે જ પ્રમાણે આમના ઉત્પાદનું 3थन ५५ छे. तम सभा. मा पात 'सो चेव गमओ निरवसेसो भाणि यम्वो' मा सूत्र वा सतावामां भाव छे. मन मा सण पडसा
भ० ५०
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૭