________________
તૃતીય પરિછેદ ]
ધર્મ તથા ચારિત્ર્ય જાલૌરપુર નજીક, સુવર્ણગિરિ પર્વતના એક ઈંગ વિક્રમનું જ છે. તે માટે માનવાને કારણ મળે છે કે, ઉપર, યક્ષવસતિ નામે શ્રી મહાવીરનું એક મોટું જ્યારે જ્યારે પ્રજાને એમ લાગતું કે અમુક રાજાને ૯૯ લક્ષ (નૈયા)ની મુડી ૧૩ ધરાવતા એક વેપારીએ૬૪ રાજઅમલા, સત્યસ્વરૂપે પ્રજાના પિતા તરીકને તથા બંધાવ્યું હતું.
પ્રજાના સંરક્ષક–પ્રપતિ તરીકેનો નીવો છે ત્યારે ઉપરના સઘળા--સિક્કાઈ તથા સાહિત્યીક – ત્યારે તેવા ભૂપાળના પ નામ જોડે વિક્રમાદિત્યનું ઐતિહાસિક પ્રમાણથી સ્પષ્ટ થાય છે કે, શકારિ ઉપનામ' લગાડતા; એટલે તે રાજાને રાજ્યઅમલ વિક્રમાદિત્યનો તથા તેના આખા ગઈભીલવંશનો ખતમ થઈ ગયા બાદજ તે ઉપનામ લાગું પડયું છે, તથા રાજધર્મ જૈનધર્મ હતે. આપણે નિયમ પ્રમાણે તેવું બિરૂદ તેની પ્રજાએજ જોડયું છે૭ એમ બહુધા ધર્મસંબંધીને આ પ્રશ્ન તે વંશના વર્ણનની સમાપ્તિ માનવું રહે છે. કર્યા બાદ પરિચ્છેદના અંતે જણાવે હતો. પણ તેનામાં તે નામ પ્રમાણે ગુણો હતા. દરેકે દરેક સાક્ષીપુરાવાનાં ટાંચણે ત્રુટિત થઈ જવાની ભીતિથી માનુષી સદગુણોમાં તે એક આદર્શ રાબતિ હતો એમ અહીંજ તે લખી કાઢયો છે તે માટે વાચકવર્ગની કોઈ પણ જાતની અતિશ્યોક્તિ વિના કહી શકાશે. ક્ષમાપના માંગી લઉ છું.
પિતાની પ્રજા ઉપર જેમ તે વાત્સલ્યભાવ ધરાવતે છેલ્લા બે હજાર વર્ષ સુધીના કાળમાં, હિંદની હતો, તેમ પ્રજા પણ, તેણે કરેલા ઉપકારના બદલામાં ભૂમિ ઉપર જુદા જુદા પ્રદેશ ઉપર રાજવહીવટ તેના ઉપર તેટલીજ અનુગ્રાહી બની રહી હતી. તે
ચલાવતા કેટલાયે નૃપતિઓ થઈ ભૂપતિના મોંમાંથી પડતા બોલ, પ્રn એકશુકને અને રાજદ્વારી તથા ગયા છે. પણ તે સર્વેમાં જે કોઈ ખડે પગે ઉપાડી લેતી હતી. પ્રજા એટલે બધે નૈતિક ચારિત્ર્ય પણ નરપતિનું નામ ખરા પ્રજા- સંપૂર્ણ વિશ્વાસ તેનામાં જામી ગયો હતો કે, તેના વિશે
પતિ તરીકે પ્રજાના હૃદયમાં સ્વપનામાં પણ કોઈ વ્યક્તિ એ ખ્યાલ નહેતી સદૈવ કોતરાઈ રહ્યું હોય, તે તે એકલા આ વીર કરતી, કે તે રાજા કઈ રીતે આપણું અનિષ્ટ કરશે.
(૬૦) આ જાલૌરપુરને જાલૌરનગર, જલારપુરી, જાલેર (૬૪) ચૈત્ય બંધાવનાર ભલે વેપારી છે; પણ જે રાજાના વિગેરે નામથી પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે એક પ્રાચીન વાજપે તે બંધાવાયું તેની સહાનુભૂતિને એક પુરાવો તો
જૈન તીર્થ ગણાય છે. વિશેષ હકીકત માટે જન પત્રના ખેરેજ ને? સરખા ઉપરની ટી. નં. ૫૯, ૬૦ તથા ૧૨) રખ્ય મહોત્સવ અંકમાં પૃ. ૪ થી ૫૫ સુધીનો પૂ. (૬૫) સરખા નીચેની ટીકા નં. ૬૬ તથા ૬૭ નું મુનિશ્રી કલ્યાણવિજયજીએ લખેલ નિબંધ જુઓ.
લખાણું. (૬૧) આ સુવર્ણગિરિ પર્વતને (ટી. નં. ૬૦ માં (૬૬) આ પ્રથા હિંદુ રાજાઓની હિંદી પ્રજાએ અખદર્શાવેલ પૂ. મુનિશ્રી કલ્યાણવિજયજીએ ગુજરાતમાં આવેલ ત્યાર કરેલી હતી એમ સમજવું રહે છે. અને તેથી કરીને હાલના ડીસાકંપ અને ભીલડીયાજીની આસપાસના પ્રદેશમાં જેવી મુસ્લીમ અધિકારની હિંદ ઉપર જમાવટ થઈ કે તે હોવાનું ઠરાવ્યું છે. (જૈનયુગ નામનું માસિક; વિ. સં. બાદ તે નષ્ટ થઈ ગઈ છે. ૧૯૮૫ નો અંક જુઓ).
(૧૭) પૃ. ૩૪ ટી, નં. ૧૦ From Amarakosa we (ર) શ્રી મહાવીરનું ચિત્ય બંધાવ્યું છે એટલે તે learn that sudraka, Hala and other kings બંધાવનાર જૈન હોવાનું સિદ્ધ થાય છે (સરખાવો ઉપરનું had the title of vikramaditya=અમરકેષના લખારી. નં. ૫૯).
ણથી સમજાય છે કે, શુદ્રક, હાલ અને બીજા રાજાઓએ (૧૩) ૯૯ લક્ષ સેનૈયા જેટલી સંપતિ ધરાવનાર વેપા. વિક્રમાદિત્યને ઈલકાબ ગ્રહણ કર્યો હતો. (રાજાએ પોતે વીઓ હતા. આ હકીકતથી તે સમયની અઢળક સમૃદ્ધિને આવું બિરૂદ નહીં ગ્રહણું કરેલ, પણ તેમની પ્રજાએ જ તેમના માલ બાવે છે,
સદણથી આકર્ષાઈને તે લગાડયું હોવું જોઈએ.).
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com