________________
પ્રથમ પરિછેદ ] કફસીઝના સંબંધ વિશે
૧૪૧ જવા પામ્યો હોય એમ માનવામાં જરાય ખેટું કડકસીઝ પહેલે એક સુબા તરીકે કામ કરતો હતો નહિ જ કહેવાય.
એમ સમજાય છે. તેણે આ સમયે પાંચ જુદી જુદી એટલે આપણી તે માન્યતાને, વિરૂદ્ધ પુરવાર કરી ઓલાદની સંયુક્ત બનેલી પ્રજાની સરદારી લીધી૮૮ આપનાર પ્રમાણભૂત અન્ય પુરાવો જ્યાંસુધી ન મળી અને બખ તથા બખરાના મુલકને પિતે સ્વામી આવે, ત્યાંસુધી કડકસીઝ પહેલાને પંજાબપતિ સ્વીકારી બની બેઠે. પિતે એક વીર અને સાહસિક હો લેવા માટે તે આપણે આંચકે જ ખા રહે છે. હાઈ ધીમે ધીમે આગળ વધી અફઘાનિસ્તાનવાળો તેથી કરીને હાલ તુરત તે આપણે તેને હિંદ ભાગ પણ જીતી લીધો. તેના વિશે એક ઈતિહાસબહારના ૮૫ રાજા તરીકે લેખીશું અને તેમ ગણી વિદે લખ્યું છે કે ૮૯ “His empire extended તેના જીવન વિશે માત્ર ખપપૂરતું જ વિવેચન કરીશું. from the frontiers of Persia to the - પુ. ૩ માં આપણે જોઈ ગયા છીએ કે અલેક- Indus (?) and included the kingdoms ઝાંડર ધી ગ્રેઈટના મરણ પછી સેલ્યુકસ નીકેટરવાળા of Bukhara and Afghanistan..He યવન૧(Greeks) સરદારએ તેની મુખ્યગાદી પચાવી died at the age of 80, after a vigorous પાડી હતી. અને તેમના જ લેહીથી મિશ્રિત બનેલી reign=તેના રાજ્યને વિસ્તાર ઇરાનની સરહદથી યોન પ્રજાએ,૮૭ બેકટ્રીઆના પ્રદેશમાં જુદું જ રાજ્ય માંડીને, સિંધુ (૬) નદી સુધી ફેલાયો હતો તેમાં બચાવી પાડયું હતું. આ બેકટ્રીઅન પ્રજાનું રાજ્ય પણ બુખારા તથા અફઘાનિસ્તાનના પ્રદેશનો સમાવેશ થોડે વખત કડેધડે ચાલીને નબળું પડવા માંડયું થતો હતે.શુરવીર પણે રાજય ચલાવીને ૮૦ હતું. એટલે તેમને પશ્ચિમ તરફનો ભાગ જે ઈરાની વર્ષની ઉમરે તે મરણ પામ્યો હતો.” આટલું જણરાજ્યની લગોલગ આવી રહ્યો હતો તેને ઈરાનમાં વીને હવે વીમા કડકસીઝ વિશે જે જાણવામાં આવ્યું ભેળવી દેવાયો હતો અને તેના ઉપર મેઝીઝને હકુમત છે તે અત્રે લખીશું. ચલાવવા નીમવામાં આવ્યો હતો. જ્યારે પૂર્વ તરફને તેનું એકંદર રાજ્ય ઈ. સ. ૭૧ થી ઈ. સ. ભાગ હતો તેના ઉપર, એક નવીન પ્રજા જેણે પૂર્વ
૧૦૩ સુધીના બત્રીસ વર્ષ દિશાએથી ચીન તરફથી આવીને વસવા માંડયું હતું તેનો વેમ ઉફે કડ- ચાલ્યું છે (જુઓ પૃ. ૧૭૧) કબજો થઈ પડયો હતો. જો કે આ પ્રજાના તે વખતના કસીઝ બીજે તેમને પ્રથમને લગભગ 3 ભાગ સરદારનું નામ ઈતિહાસમાં જણાયું નથી, પણ તેની
તેણે હિંદની બહાર રહીને હકુમત પછીના લગભગ સે એક વરસના વારસદાર પાસે, ચલાવી છે, જયારે પાછલે રુ જેટલો સમય હિંદમાં
(૮૫) હિં. હિ. પૂ. પ૦૫:-The Greeks were લેખાવ્યા છે. એમ કહેવાય છે કે ધીમેધીમે તેઓએ પશ્ચિમ Aryan colonists of the Mediterranean islands, તરફ પ્રયાણ કર્યું હતું. ગ્રીક ભાષાનો આયનીયન અને હિંદને called the lonians. The Hindu tradition યવન શબ્દ બને એકજ છે. વળી સરખાવો પુ. ૩માં પૃ. makes them of Hindu origin, being the de- ૨૯૭ ઉપર સાહિત્ય નામના માસિક ઉપરથી કરેલું કેટલુંક scendants of Turvasu, a rebellious son of અવતરણ તથા મિસર અને ઈરાન દેશના કેટલાક શબ્દોની Yayati. It is said that these Yavans gradually કરેલી સરખામણીવાળું લખાણ. marched towards the west. Greek lonian, (૮૬) જુએ ઉપરની ટીકા નં. ૮૪ and Hindu Yavan is the same word=ગ્રીક (૮૭) ચેન અને યવનના તફાવત માટે પુ. ૨ માં લોકે તે ભૂમધ્ય સમુદ્રમાં આવેલ આથાનીયન ટાપુના આર્ય પ્રિયદર્શિનના વૃત્તાતે જુઓ. તથા પુ.૩ પૃ. ૧૪૧, ૪૮ ઈ. વસાહતે હતા. યયાતિ રાજાને બળવાર પુત્ર તુરવસુના (૮૮) જીઓ ઉપરમાં પૃ. ૧૩૬-૭ની હકીક્ત તેઓ વંશને લેવાથી તેમને હિંદુ દંતસ્થામાં હિંદી ઓલાદના (૮૯) હિં, હિ, ૫, ૬૫૦-૧
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com