________________
:
-
-
- - -
- -
-
-
- -
-
-
-
- -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
- -
તૃતીય પરિછેદ ] અનુવાદની સમજૂતિ
૨૯૫ બેસારવામાં પણ સ્કૂલના થવા પામી લાગે છે. પરંતુ ગોઠવી દીધે લાગે છે. વળી આગળને અક્ષર ડિમિતે તેને ભાવાર્થ જે અમે તારવી શકયા છીએ તેનું ગ્ય આવવાથી અને તેની જોડેની જગ્યા મૂટિત હોવાથી સૂચન શોધી ન કઢાય ત્યાંસુધી તે, હાલ જે અર્થ સર્વ. કેટલાક અસર પડી રહ્યા પણ સમજાય છે, જેથી માન્ય થયો છે તેને સ્વીકાર કરીને જ આગળ વધવું ડિમિટ્ટીઅસ નામ બેસાડી લેવામાં સરળતા થઈ ગઈ રહે છે. છતાં તે સૂચન શોધી કાઢવામાં ઉપયોગી થાય તેમજ આખા લેખને ભાવાર્થ બૃહસ્પતિમિત્ર મગતે માટે કાંઈક માર્ગદર્શન કરીશું.
ધપતિનું અને રાજા ખારવેલનું સમકાલીનપણું (બા) ગોરધગિરિ–તે માટે તેવા જ નામનો, સાબિત કરી આપવા ઉપર અવલંબિત હતો, એટલે અન્ય ગિરિ કે ગિરિગ, જેનું સ્થાન કૃષ્ણ નદીના બૃહસ્પતિનો બીજો અર્થ પુષ્ય થાય છે તે ઉપરથી મુખની આસપાસ ઘેડ માઈલમાં આવ્યું હોય તે બૃહસ્પતિમિત્ર પુષ્યમિત્ર ગોઠવી દેવાયો છે. તેમ પુષ્યપર્વતને રાજા ખારવેલની ચડાઈનું સ્થાન સમજવું રહે મિત્રના રાજગુરૂ ભગવાન પતંજલીના સમયે ઉત્તર છે. તેમજ રાજગૃહીને તેડી નાંખ્યાની વાત ગલત જેવી હિંદમાં યવનેનો પગ પેસારો થયે હતું એટલે તેમણે છે. તેને બદલે “રાજગૃહમ' જે મૂળપાઠ છે એટલે બળાત્ યવનઃ શાશ્વત શબ્દવાળું જે વાક્ય લખેલું છે, રાજગૃહને-કહેતાં રાજાના મહેલને-તેડી નાખ્યો તેને અર્થ થવન લેકાના ઉદય સાથે બંધ બેસતું પણ હતે એમ કહેવાનો અર્થ છે. આ અમારા કથનને થઈ ગયું છે. આવી રીતે મૂળે દોરેલ એક અનુમાનની ટેકારૂપ શબ્દો તેના પિતાના આલેખનમાંથી જ અનેક કડીઓ મળતી થઈ જતાં, વિડિમના જાહેર કરી નીકળી આવે છે; જે “૫લવ” શબ્દ છે અને જેની દેવાયું કે, ડિમિતે...શબ્દ જે છે, તે ડિમિટ્ટીઅસ યુનાની
કપ શિલાલેખનો અર્થ એસારવામાં અત્યારે રાજા સચવતોજ શબ્દ છે. બહપતિમિત્ર તે પુષ્યમિત્ર હિસાબમાં જ લીધી નથી, તે પલ્લવજાતિના છે, અને જે નગર યવનરાજને છોડીને ખસી જવું (જેને આપણે લિચ્છવી ક્ષત્રિયની એક શાખા તરીકે પડયું હતું તે મથુરાનગર છે. આ પ્રમાણે અનુમાન અને રાજા નંદિવર્ધનના સમયે તે પ્રાંત ઉપર વહીવટ તારવવામાં આવે તે પદ્ધતિ સામે આપણે એકે અક્ષર કરવાને સૂબા તરીકે નીમ્યાનું જણાવી ગયા છીએ બેલવા જેવું નથી. સંશોધનનો વિષયજ એ છે કે તે સમજવા રહે છે. પલ્લવ, ચોલા, કદંબ ઈ. તેમાં અનેક પ્રકારનાં અનુમાનો અને કલ્પનાઓ કરવાં લિચ્છવીના વિભાગો પાયો છે તે માટે જુઓ પુ. ૧. પડે છે જ, પરંતુ જે વાંધો છે તે એજ કે, અમે પૃ. ૩૮૫, ૩૧૭નું વર્ણન) રાજાને ઉદ્દેશીને વપરાયો છે. બહાર પાડેલ પ્રથમનાં પુસ્તકો વિષે, વિદ્વાનોએ એવા તેમજ તે પછી આપેલું વર્ણન, ચોલા અને પાંડયા આપે અમારા શીરે મૂક્યા છે, કે ઇતિહાસના લેખકે રાજાને લગતું સમજવાનું છે. કલ્પના કરવામાં ઉપયોગી અનુમાન કદાપિ કરવાં જ ન જોઈએ. તેમણે તે થાય તે માટે આટલું સૂચન કરી, હવે બાકીના અર્થ- “ હું ધારું છું, મારું મંતવ્ય છે, આમ હશે, આમ ને તેડ બતાવીશું.
સંભવ છે, ઈ. ઈ.” શબ્દની વપરાશથી હમેશાં સે (C) યુનાની રાજા (યવનરાજ) ડિમિટે-Dem- ગાઉ દૂર જ રહેવું જોઈએ અને તેથી આવા શબ્દોનો જે etrius-મથુરા છેડી પાછાં પગલાં ભર્યા......આ પ્રયોગ અમે કર્યો છે તે સાચા ઇતિહાસના આલેખનનું અર્ધ કરાયો છે. પરંતુ મૂળે તો યુનાની રાજા એવો શબ્દ દષ્ટિબિંદુ ન ગણાય. આવા અભિપ્રાય ધરાવનાર જ લેખમાં કાતરાયલ નથી; ખરું છે કે, યવનરાજ વિદ્વાનોને પોતાનું વક્તવ્ય બહાર પાડતાં પહેલાં, ભૂલશબ્દ વંચાય તેવા અક્ષરે છે, તે ઉપરથી યુનાની શબ્દ ભલા વિદ્વાનોને પણ કેવા પ્રકારે કામ લેવું પડયું છે
(૧૫) વળી જુઓ નીચે પૂ. ૨૯૯માં ટી. નં. ૭૭વાળું લખાણ. આ માટે બીજા ધણા પણ અનેક મળી આવે તેમ છે પરંતુ સુરતમાં સમજી શકામ માટે એક બે ટાંકી
બતાવીશું. (જુઓ પુ. ૩ પૃ. ૧૭૬ ટી. નં. ૮૫, ૪, ૫. ૨ ટી. ૨૯; ઉપરમાં પૃ. ૧૮૬ ટી. ', ૧ તથા મૃ. ૧૮ ટી. નં. ૩૦ ઈ. ઇ.).
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com