________________
૨૪૬
તેના ધર્મ તથા
[ દશમ ખંડ
જે હાલનું મહી નદી ઉપરનું સોનપુર શહેર ગણાય છે ગણનાપર કરવામાં આવી છે. જેનો ખુલાસો આગળ તે પણ છે; તેમ (પૃ. ૧૫) હાલના ઘેલી ગામે જ્યાં ઉપર હાથ ગુફાના લેખનું વર્ણન કરતાં આપવામાં પ્રિયદર્શિનનો ખડકલેખ છે તેની પશ્ચિમે થોડેક દૂર આવશે. મતલબ કે, જેમ વંશનો આઘપુરૂષ જૈનમતાકલિગ નગરીને ગણાવી છે; (પૃ. ૨૩) વળી વર્તમાન વલંબી હતો, હાથીગુંફને કર્તા રાજ ખારવેલ જેને પુરીથી લગભગ ૮ થી ૧૦ માઇલ, અને તેટલાં જ હતો તેમ મહારાજ ક્ષેમરાજ પણ જૈન જ હતા. દૂર ચિલ્કા સરોવરથી જે પહેલી અને કારંગા આલ એટલે કે આખા વંશનો ધર્મ જૈન હતું એમ સ્વીકારી છે તેને પણ કલિગનગરીનું સ્થાન કહે છે. વળી અન્ય લેવું રહે છે. આટલું તેમના ધર્મ વિશે ટુંકમાં જણાવી સ્થાને એમ નોંધ નીકળે છે કે કલિંગની રોજ- લીધું વળી વિશેષ આગળ ઉપર કલિંગજીની પ્રતિમાના ધાનીનું નામ શ્રીકુલ હતું ત્યારે એક બીજા લેખક૫૧ વર્ણનમાં જણાવીશું. હવે તેમના ધર્મને અને રાજપેલા ગ્રીક એલચી મેગેલ્વેનીઝને આધાર ટાંકીને નગરના સ્થાનને શું સંબંધ હો તે હકીકત આગળ તેનું નામ પાલિસ (Parthilyse) જણાવે છે. ઉપર વિચારવાનું પૃ. ૨૪૫ માં કહી ગયા છીએ તે આ પ્રમાણે જેને જે ફાવ્યું અને સૂઝયું તેનું નામ મુદ્દો ચર્ચાએ. જણાવ્યું છે. ગમે તે સ્થાન કરે પરંતુ તેની જગ્યા
પ્રસંગોપાત અનેકવાર કહેવામાં આવ્યું છે કે, વર્તમાન જગન્નાથપુરીથી ૨૦-૨૫ માઈલના અંતરમાં
વર્તમાનકાળે નરેન્દ્રોને ભૂમિ મેળવવાને જેટલો થનજ હેય એમ મોટા ભાગને મત પડે છે.
થનાટ રહ્યા કરે છે તેટલું પ્રાચીન સમયે નહેતા જ. જ્યાં શિલાલેખ જેવા અભેદ્ય, અતૂટ અને અફર તેમ આ હકીકત સાચિત્રોને આધારે પણ પુરવાર પુરાવા મળી આવતા હોય ત્યાં અન્ય સાધનો કરી બતાવાઈ છે. જેથી કરીને પ્રાચીન સમયના
શોધવાની ભાંજગડમાં ઉતરવા સમ્રાટોએ સિક્કાઓ ઉપર પિતાનું મહેસું તે એક તેને ધર્મ અને જેવું રહેતું જ નથી. તેથી બાજુ રહ્યું, પણ નામ સુદ્ધાંયેv૩ કોતરાવ્યું નથી. પાટનગરનું મહત્વ નિઃશંકપણે કહી શકાય છે કે તે જે કાંઈ તેઓ કોતરાવવાનું વિશેષ માનનીય ગણતા
પોતે જેન ધર્માનુયાયી હતું. તે તેમના ધર્મના અમુક અમુક લાક્ષણિક ગણાતાં વિશેષમાં તેના વંશનો મૂળ સ્થાપક મહારાજા કરકંડ ચિન્હો જ.૫૪ આ પ્રકારની તેમની મનોદશામાં જે પોતે, તે ધર્મના અનુયાયી હતું એટલું જ નહીં પરિવર્તન થવા પામ્યું છે અને નામ તથા મહેરાં પણ પોતે રાજપદ છોડીને જૈનદીક્ષા લઈ સાધુ બન્યો કે તરાવવા મંડયા છે તે, જેમ જેમ અવસપિણિ કાળ હત તથા કૈવલ્યજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ કરી મુક્તિપદને પામ્યો આગળ વધતે ચાલવા લાગ્યો તેનું–કાળદેવનું પરિહતા. એટલે અમુક સ્થિતિના અંગે પ્રવત્તચક્રમાં તેની સામે જ મુખ્યપણે સમજવું; તેમજ પાશ્ચાત્ય પ્રજાના
(૫૦) જ, જે. એ. એ પુ. ૮ પૃ. ૬
દીધી હતી. (આ કારણને લીધે જ પ્રિયદર્શિનના સમયની (૫૧) ભા. પ્રા. રાજવંશ પુ. ૨, પૃ. ૯૯
કોઈ પ્રતિમા ઉપર-નાની કે મોટી કદની તેનું નામ કે
નિશાન છે જ નહીં. જુઓ પ્રિયદર્શિનનું વૃત્તાંત) (૫૨) જુએ પુ. ૧ પૃ. ૧૭૦ ટી. નં. ૫૬
(૫૩) જેમ સિક્કામાં આ સ્થિતિ માલમ પડે છે તેમ (૫૪) જુએ. પુ૨ દ્વિતીય પરિચ્છેદે સિક્કા ચિનનું સમ્રાટ પ્રિયદરિશને તે આગળ વધીને તેની કેટલાય પ્રકારની વર્ણન કતિમાં તેજ પ્રથા અંગિકાર કરેલી હતી. જેવી કે, પ્રચંડ. (૫૫) આ કાળદેવની-કુદરતનીઅસર મનુષ્ય કાય મૂર્તિઓ તેમજ નાની મૂર્તિઓ, જે તેણે કરોડોની કેવી પડી રહે છે તેને કાંઈક ખ્યાલ પુ. ૧ ના પ્રથમ તથા સંખ્યામાં ભરાવીને પ્રતિષ્ઠા કરાવી, મંદિરમાં પધરાવી રિતીય પરિઓ આપી છે તે જોઈ લેવા વિનંતિ છે,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com
