________________
પ્રથમ પરિચ્છેદ ]
સાલવારી
૧૩૫
૧૭૭ થશે; જેથી કરીને વાસુદેવ પછીના સાત કે આઠ રાજાએને રાજ્યકાળ એકંદરે ૧૩૧ થી ૧૭૭ સુધીના ૪૬ વર્ષનેા ગણવા રહે છે.
આ પ્રમાણે બન્ને વિભાગે ના સમય વિચારી લીધા પછી, આખા કુશાનવંશને આપણે નીચે પ્રમાણે સળંગ ગેાઠવીને લખી શકીશું.
કુશાન સંવત
(૧) કડસીઝ પહેલા ૬૩
(ર) કંડક્સોઝ ખીન્ને
(૩) કનિષ્ક પહેલા વાસિષ્ક (૫) વિષ્ણુપ
સાદે રાજકર્તા મહારાજધિરાજ
ઇ.સ.
૩૧
૭૧
૧૦૩
૧ ૬
૧૩૨
૧૪૩
૧૩૨
૧૪૩
(૬) કનિષ્ક બીજો
(૭) વાસુદેવ
૧૯૬
(૮ થી ૧૪) સાત રાજાએ ૨૩૪
કુરશાન પ્રજામાં કોના કોના સમાવેશ થતા હતા
થી
1
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
-
1
1
(૬૩) કડસીઝ પહેલાના ૪૦ અને બીજાના કર વ અહીં ગણ્યા છે: પણ પહેલાના ૩૨ અને બીજાના ૪૦ એમ પણ ગણી શકાશે. કયું સાચુ' છે તેની ચર્ચા કડસીઝ બીજાના વૃત્તાંતે કરવામાં આવી છે.
(૬૪) આ અગીઆર વર્ષાં સુધી કેાની આણુ વતી રહી હતી (કેાણ મહારાજાધિરાજ તરીકે હતું) તે માટે જુએ નીચેની ટીકા નં. ૬૫
(૬૫) રાજા કુવિષ્ણુના આ અગિયાર વર્ષીમાં રાન્ન કનિષ્કનું પદ કયા સ્થાને ગણી શકાય તે માટે તેના વૃત્તાંતે જુએ.
ઇ.સ.
૧
૧૦૩
૧૨૬
૧૩૨
૧૪૩
૧૬ ૩=૨ ૦
૧૪૩=૧૧૬૬
૧૯૬
૨૩૪
૨૮૦
વર્ષ
૪૦
૩૨
૨૩
}
૧૬૪
૧૩
३८
૪
-
૧
૨૩
२८
૪૦
૪.
૯૩
૧૩૧
થી ૨૩
૨૮
—
II
-
૨૪૯
એટલ કે આખા કુશાનવંશ આશરે ૨૪૯ વર્ષ ચાલ્યા છે અને તેમાં એકંદરે ચૌટેક રાજા થયા છે. તથા ૪૦ થી ૬૦ સુધીના ૨૦ વર્ષમાં ખેરાજાએ મહારાધિરાજ તરીકે ઓળખાવાયા છે. સમ્રાટ પ્રિયદર્શિને જ્યારે નેપાળની મુલાકાત દેશ કબજે કરી,૬૭ ત્યાં પણ પેાતાના પુત્ર જાલૌકને લીધી હતી ત્યારે ત્યાંથી જ તિબેટ દેશમાં ઉતરીને નીમ્યા હતા. આ સર્વ હકીકત પુ. ૨ માં સમ્રાટ તે જીતી લીધેા હતેા તથા પેાતાના પ્રિયદર્શિનનું રાજ્યવૃત્તાંત લખતાં આપણે જણાવી એક પુત્રને ત્યાં શાસક તરીકે ગયા છીએ. એટલે તે બન્ને ઠેકાણાં, મૈર્યપ્રજાનીમ્યા હતા. વળી ત્યાંથી પાછા સંત્રિજિ લિચ્છવી-નામની ક્ષત્રિય વર્ગની પ્રજાનાં ફરતા ખાટાનને જીતી લઈ, નિવાસસ્થાન બનવાં પામ્યાં હતાં. હિંદમાંની આર્ય તિબેટના જ શાસકને તે પ્રાંત પ્રજાનું સરણ, હિંદની બહારના પ્રદેશમાં જો કાઈ પણ સુપ્રત કર્યાં હતા અને ત્યાંથી આગળ વધો કાશ્મિર સમયે થવા પામ્યું હોય તે। આ પ્રથમમાં પ્રથમ સમય
૪
૬૦
-
૯૩
- ૧૩૧
૧૭૭
(૬૬) નં. ૫ ને ન'. ૬ વાળા બન્ને રાજાએ ૧૪૩થી ૧૬૩ સુધી કેમ મહારાનધિરાજ પદ ભોગવી રહ્યા હતા, તથા રાજતરંગિણિકારે ઝુકનું નામ જે જણાવ્યું છે તેનું શું થયું હતું, તે બન્ને મુદ્દા તુવિષ્ઠના જીવનચરિત્ર લખતી વખતે સમાયા છે તે ત્યાં જેવું.
(૬૭) આ વખતે કાશ્મિર દેશમાં મ્લેચ્છ પ્રજા હતી એમ રાજતર ંગિણિકારનું કહેવું થયું છે (નુએ તેનું પુ. ૧ લેાક ૧૦૭, જેનેા ઉતારા આપણે પુ. ૨ પૃ. ૪૯૩માં લીધે છે) તે શબ્દો આ પ્રમાણે છે. As the countries
www.umaragyanbhandar.com