________________
અદિતીય અમદાવાદ
૧૩
ામ અને કરકરાર. તમારા ચારિશમાં રહેલાં નિશ્ચયબળ અને ૬ના મારી તજ બહાર રહી શક્યાં નહિ, મને શંકા નથી કે ગુજરાતમાં, જો પેટે ચાલવાનો પ્રકમ ફરમાવવામાં આવ્યો હોત તો, દૂબળા-પાતળા અને કુછ દેખાતા વાણિયા પાણી લાક તો એવા નીકળત કે જે, સંગીનની અણી એમની સામે ધરવામાં આવી હોત તો પણ એ હુકમનો અનાદર કરત. સ્વભાવમાં રહેલી આ કિતાએ મને આકર્મો અને તમારી મહાન અહિંસાએ પણ. પશુ, પંખી અને માછલાં, આ છે તેના કરતાં વધુ છૂટથી અને ઓછા ડરથી ફરી શકે એવું દુનિયામાં બીજે કોઈ સ્થળ નથી. ઉપરઉપરથી જોનારને તમે ટાઢા અને લાગણીવિહીન જણાઓ. આનું કારણ એ છે કે તમારામાં, કાંઈ કહી નાખવાની આદત નથી અને લાગણીવેડા નથી . હું જાણતો હતો કે દેખીતી રીતે કઠોર અને અનાકર્ષક એવા બહારના દેખાવની ભીતરમાં સતત વહેતા પ્રેમ ની મીઠાશ હતી .
મને લાગે છે કે, હિંદુસ્તાનના બીજા કેટલાક લોકોમાં દૃષ્ટિની જે વિશાળતા છે તે આપણા ગુજરાતીઓમાં નથી. અહીં બધુ પરિમિત પ્રમાણમાં છે. આપણી પોળો સાંકડી છે, આપણાં ઘર નાનાં છે, બામ્બાં અને બારીઓ નાનાં છે, આપણાં છાપરાં નીચાં છે તેમ જ આપણી નદીઓ વહેળા છે, અને આપણા પર્વતી ટેકરો છે. પુરુષો અને સ્ત્રીઓનાં શરીર પણ નાનાં છે. આપણી બીજી ઊણપ એ છે કે આપણે ટાઢા છીએ. બીજાઓ સાથે ભળતા નથી અને બોલવામાં બુદા છીએ. પરિણામે, લોકો અગર એમનાં જૂથો અભેદ્ય દીવાલોવાળા વાડાઓમાં રહી એકબીજાથી અલગ પડી જાય છે. આપણા સ્વભાવમાંનું બીજું એક દૂષણ એ છે કે આપણે હિંસક નથી, છતાં આપણામાં એક પ્રકારની સૂમ નિર્દયતા રહેલી છે. . આ બધી ઊણપો આપણા વધારેપડતા નવા જમાનાના વેપારીપણાની વધુપડતી પેદાશ તો નહિ હોય? અને એ જ આપણને બીજા પ્રાંતોથી અલગ નહિ પાનું
હોય
મિડ, ૧૨, ૫. પર-પ૩)
Scanned by CamScanner
