________________
અભિનવ ઉધોગતીર્થ
૯૫
હતો. એટલું જ નહીં, તેની ક્ષમતા બેવડી કરવા માટે તજવીજ ચાલતી હતી. ૨મ્યાનમાં અમેરિકન સાઇનેમાઇડના મિ. કેસી અતુલની મુલાકાતે આવ્યા. તેમણે સલફાડાયાઝીનના પ્લાન્ટમાં થોડા સુધારાવધારા કરવાથી સફાથાઝોલ બનાવવાનું સૂચન કર્યું અને તે માટે સીબા કંપનીનો સહયોગ મેળવવા સલાહ આપી. સીબા કંપનીએ તેમાં રસ બતાવ્યો. પછી અમેરિકન સાઇનેમાઇડે ઓરિયોમાઇસીનને કાચા રૂપમાં આયાત કરીને તેને તૈયાર કરવા માટે નવો પ્લાન્ટ નાખવા સચન કર્યું. તે માલ તેની પેટાકંપની લેડરલીને અનુલ વેચે એવી વ્યવસ્થા થઈ. આનાથી અતુલને કેમિસ્ટોને ઓરિયોમાઇસીન જેવા કીમતી માલને કેવી તકેદારીથી વાપરવો તેની તાલીમ મળી. તે વખતે એક ઔસ ઓરિયોમાઇસીનની કિંમત એક ઔંસ સોના બરાબર હતી.૧૩
જર્મનીની બાયર કંપનીએ અતુલને કાચો માલ તૈયાર કરવામાં મદદ કરવાની તૈયારી બતાવી. બદલામાં એ કંપની ભારત સરકાર પાસે અમુક કાચા રંગ બનાવવાની પરવાનગી માગે તેનો અતુલે વિરોધ ન કરવો એવી શરત મૂકી. કસ્તૂરભાઈએ તેને નકારી કાઢી. આઈ. સી. આઈ. સાથે જેઇડગ્રીન નામના વાટ રંગ બનાવવા માટે સમજૂતી થઈ તેને પરિણામે આગળ જોયું તેમ અટીક લિ. અસ્તિત્વમાં આવી. મેનેજિંગ ડિરેક્ટરની પદ્ધતિએ તેનું સંચાલન થયું. તેમાં બંને કંપનીઓના સરખા ડિરેકટરો હતા અને ચેરમેન તરીકે કસ્તૂરભાઈ રહ્યાા. વખત જતાં આ કંપની અતુલ જેવડી મોટી બની. નોંધપાત્ર વસ્તુ એ છે કે આ વખતે કસ્તૂરભાઈએ મેનેજિંગ એજન્સીનો આગ્રહ નહીં રાખતાં મેનેજિંગ ડિરેકટર માટેની આઈ. સી. આઈ.ની દરખાસ્ત સ્વીકારી હતી.
અટીકનું કામ પાકા અને વાટ રંગો બનાવવાનું હતું. અતુલના કેમિસ્ટોએ તેના કરતાં ઊતરતી કક્ષાના નેથોલ રંગ બનાવવાનો પ્લાન્ટ તૈયાર કર્યો. તેની ડિઝાઇન સાઈનેમાઇડ કંપનીએ તપાસી આપી હતી. સીબા કંપનીએ તેને બરાબર ચલાવી આપે તેવા એક જર્મન કેમિસ્ટની મદદ આપી. આ પીઢ નિષ્ણાતની સેવાઓ અતુલે છ વર્ષ સુધી લીધેલી. તેમની સલાહસૂચનોથી અતુલના કેમિસ્ટો ધારું શીખી શકળ્યા,
નેથોલ રંગના ઉત્પાદનમાં જર્મન કેમિસ્ટની પદ્ધતિ અનુલના કેમિસ્ટોને સરળ અને સસ્તી લાગી, પરંતુ અમેરિકન સાઇનેમાઇડ કંપની પાસેથી તેની
Scanned by CamScanner
