Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka K2222283322:22 jaina zazikAnta. prasiddhakartA bI lAlana niketana maDhaDA, saMvata 1981 sane 1925 zrI bahAdurasIMhajI prInTIMga presa-pAlItANu. zAha amaracaMda bahecaradAse chApyuM, kiMmata rU. 2-8-0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ SS jaina zazikAnta.. prathama-ta. " zatrUnavaMti suhRdaH kanuSInavaMti dharmA yazAMsi nicitaayshsiinvNti| snihyati naiva pitaro'pi ca bAMdhavAzca lokadhye'pi vipado navinAM kaSAyaiH" // 1 // muni suMdarasUri. artha-mitre zatruthAya che, dharma kaluSita thaI jAya che, yaza apayaza thAya che ane mAtApitA tathA baMdhuo sneha rAkhatA nathI-- A pramANekaSAyathI saMsArI jIvane baMne lekamAM vipattio thAya che. * Rom: ka vakhate kaI zrAvakane putra A saMsArathI kaMTA nI dIkSA levAnI IcchAthI pitAne gherathI bAhera 135 nIkaLyuM tenA mAtApitA ane strI acAnaka gujarI javAthI te potAnA gharamAM ekAkI rahyuM hatuM. tenA sagAsnehIoe tene pharIvAra vivAha karavAne Agraha karyo, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. tyAre teNe e javAba Apyo ke, "haju mArA manamAM saMdeha rahyA kare che. A saMsAramAM kaI jAtanuM sukha hoya ema huM mAnate nathI. tethI kaMI uttama jJAnI gurUne zaraNe jaI mArA hRdayane saMdeha dUra karI pachI kaye mArga grahaNa kare? ene huM nizcaya karIza. je. te niSpakSapAtI gurU mane saMsAramAM rahevAnI saMmati Apaze, te huM pAcho saMsArane AraMbha karIza, ane je te mahAnubhAva gurU mane A saMsArathI dUra rahevAnI salAha Apaze, te huM cAritra grahaNa karI mArA zrAvakajIvanane sArthaka karIza." tene A uttara sAMbhaLyA pachI lekee tene vizeSa Agraha karyo nahi. eTale te pitAnA gRhavaibhava uparathI mUcha utArI cAlI nIkaLyuM hatuM. keI eka adhyAtmavettA jainamuni vega vahana karavAne eka zAMta sthaLe rahyA hatA. temanI pAse mAtra eka vinIta ziSya hate. te pratidina te mahAnubhAvanuM vaiyAvacca karate, ane temanI pAse adhyAtmajJAna saMpAdana karatuM hatuM. gurU gavaDananI kriyA pUrNa karI nivRtta thayA hatA, paNa pitAnI zArIrika sthiti sArI na hovAthI temaja te ekAMta zAMta sthaLa pitAnA cAritra nirvAha mATe anukULa hovAthI tee te sthaLe rahyA hatA. ane te gurU ziSyanI vacce prasaMge prasaMge adhyAtma vidyAnA vividha praznottara thatA hatA. vinIta ziSya niraM. tara gurUnA vAkayenuM manana karate, ane je kAMI zaMkA utpanna thAya, te gurU pAse kahetuM hatuM, ane te zuddha hRdayanA gurU tenA para kRpA karIne yukti prayuktio vaDe te zaMkAnuM samAdhAna karatA hatA. pele zrAvaka putra ke je A saMsArathI udvigna thaI kaI paNa mahAtmAne zaraNe javA nIkaLyuM hatuM, te Aja sthaLe AvI pahoM e. kRpALu gurU tene jijJAsu jANuM tenI para prasanna thayA. ane tenA AtmAne uddhAra karavAne hRdayathI tatpara thayA. zrAvaputra te cAritradhArI muni ane tenA ziSyane saMvAda sAMbhaLate, ane vacce vacce zaMkA thAya, te gurUnI AgaLa pradarzita karata, ane AhAra tathA nihArane samaya bAda karatAM bAkIne badhe samaya te tyAM ja prasAra karate hate. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - DGVies - prathamabiMdu-sasaMga. " pUrNe taTAke tRSitaH sadaiva bhRte'pi gehe kudhitaH sa mUDhaH kaTapadrume satyapi hI daridro gurvA diyoge'pi hi yaH pramAdI" artha-je purUSa gurU vigerene vega chatAM pramAdI thAya che. te mUDha purUSa sarovara pUrNa chatAM tarabdha rahe che. ghara bhareluM hoya, te chatAM bhupe rahe che. ane kalpavRkSa chatAM daridrI rahe che. kach che : e ka vakhate ziSya pitAnA gurUne bhAvathI vaMdanA karI ne puchyuM, he kRpALu gurU! A saMsAramAM ghaNuM prAche e satsaMgane prabhAva samaje che. chatAM teo saMsA| ranA viSayanI AsakitamAM satsaMga karatA nathI. ane ne satsaMgane sAre yoga hoya, te chatAM teo te. nI upekSA rAkhe che. tenuM zuM kAraNa haze? ziSyane A prazna sAMbhaLI gurU belyA. vatsa ! dhanya che tane, te ghaNoja uttama prazna karyo che. A praznanA uttaramAM tane eka daSTAMta kahuM, te sAMbhaLa- eka gAmamAM eka gRhastha hatuM, tene eka lADakavA putra hate, te putra ekane eka hevAthI te gRhastha tenI upara ghaNuM prIti rAkhatuM hatuM, te putra ATha varSane thaye, te paNa rAtre pathArImAM pINAba karatA hatA, tenI mAtA hamezAM tenI pathArInA gedaDAM ane ochADadhoyA karatI. te putranI e kuTeva joI tenA mAtApitA kaMTALI gAyA hatA. paNa putra lADakavA hevAthI tene tene sudhArI zaktA nahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. jyAre putrane tenA mAtApitA taraphathI kAMI dhamakI ke zikSA thaInahIM, eTale te meM caDAve bALaka jarApaNa sudharyonahIM. ghaNIvAra to tene rAtre pIzAba karAvAne jagADatAM te paNa te jAgyA chatAM pathArImAMja pizAba karate ha; ghaNIvAra te savAre uThatI vakhate tenA mAtA pitA jove tema te pathArImAM mutrotsarga karate hate. A gRhastha te gAmamAM mukhya mahetAjI hatA. tenA Azraya nIce ghaNAM chokarAo abhyAsa karatA hatA. te bIjA chokarAone kuTeva dUra karavAno bAdha Apate. ane je InAmAM kuTeva jovAmAM Ave te tene dhamakI Apate, paNa pitAnA chokarAnI kuTeva tenAthI dUra thaI zakatI na hatI. jyAre tenizALamAM hoya, tyAre tenA manamAM pitAnA putranI kuTevane mATe ghaNe paritApa thatuM. paNa jyAre te ghera Avate tyAM putranA mehathI tene kAMIpaNa kahI zakato nahIM. eka vakhate tenA manamAM AvyuM ke, je A putrane kaI sArA chekarAnI batamAM rAkhuM to te sudharI jaze, ane tenI A naThArI Teva vaI jaze. e vicAra karI, teNe pitAnI nizALamAM eka sAre che.kare hato, tene pitAne ghera AvavAne kahyuM, te chokarAne agAuthI samajAvavAmAM AvyuM ke, te A chokarAnI naThArI Teva cheDAvaje. te chokare ghaNo ja sAre hatuM, eTale teNe thoDA divasa sAthe rahI tenI kuTevamAM ceDI gha9 sudhAraNa karI. je uparathI mahetAjIne khA trI thaI ke, AvI sArI sebatathI mArA putranI kuTeva dUra thaI jaze. devage evuM banyuM ke, je sAre cheka mehatAjInA chokarAnI kuTevane cheDAvavA AvatuM hatuM, tene keI kAraNathI tene mazALa javuM paDayuM. tenuM mazALa te gAmathI traNaja gAu dUra hatuM. teNe AvI pitAnA upakArI gurU mehetAjIne vinaya pUrvaka jaNAvyuM ke, " gurUjI, mAre eka mahinAne mATe mAre me zALa javAnuM che, te tame A tamArA putrane mArI sAthe mekale, huM tene mArA bhAInI samAna rAkhIza. ane te mArI sAthe je eka mAsa raheze, te tenI kuTeva taddana jatI raheze, ane tenAmAM bIjA sArA guNa Avaze." te chokarAnI A vAta sAMbhaLI mahetAjI vicAramAM paDaye. "je putrane tenI sAthe mekaluM te tenI kuTeva dUra thaI jAya, ane tethI ghaNe lAbha thAya, paNa mArA ekanA eka lADakavAyA chekarAne traNa gAu dUra mekala, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ satsaMga. e vAta kema bane ? te bahAlA putranI saMbhALa keNu le? ane tenA mananI IcchAo keNa pUrI kare? AvA putrane mehathI teNe pelA sArA chokarAne nA kahI, ane te chokarAnI kuTeva emane ema rahI. jethI gAmamAM tenI niMdA thavA lAgI." - he ziSya, AdaSTAMta uparathI samajavuM ke, pelA mahetAjInI jema saMsArI jIva pitAnA saMsAranA koI padArtha upara meha rAkhI temAM evA Asakta rahe che, ke jeo potAnA hitanI vAta paNa samajatA nathI ane pitAne sAro lAbha thAya eve vega maLyuM hoya, te chatAM te lAbhane gumAve che. je mehetAjIe pitAnA putrane meha na rAkhatAM te sArA chokarAnI batamAM pitAnA putrane rAkhyA hatA te, te chekare sArI rIte sudharI jAta, ane tenI kuTeva mULamAMthI nAza pAmI jAta. jema mahetAjI sArI sebatathI naThArI Teva dUra thaI jAya, e vAta sArI rIte jANe che. ane pote keLavAela che, tethI tene te bAbatanI vizeSa khAtrI paNa che, tathApi mehane vaza thaI jatAM tene te vAta sUjhI nahIM. evI rIte saMsArI jIva satsaMgane mahimA jANa heya, tathApi viSaya AsaktirUpa athavA mahAsaktine laIne satsaMgano roga thayA chatAM paNa tene lAbha laI zakatuM nathI. mATe he ziSya, A saMsAranI Asakti mANasane lAbhathI bharapUra evA kAryamAM paNa vidharUpa thAya che. ane te lAbhanA aMtarAya. thI Akhare duHkhI thAya che. vaLI satsaMga upara eka bIjI vAta mane yAda Ave che, te tuM eka cittathI zravaNa karaje-- eka gAmamAM koI pitA ane putra cAlyA jatA hatA tevAmAM koI zerI AvI, te zerImAM mithyAtvIonI vastI hatI. koI mithyAtvI strI zerI vacce pitAne khATalo pachADatI hatI. te joI pelA putre pitAne puchayuM, "pitAjI A strI zA mATe khATalAne 5chADatI haze? pitAe uttara Ape. te khATalAne kusaMga thaye che, tethI te bIcArAne pachADa khAvI paDe che. putre puchayuM, vaLI khATalAne te ze kusaMga thAya? pitA che , tene mAMDane kusaMga thayo che. kaI khATale A strInuM nukasAna karyuM nathI, paNa mAMkaDanA kusaMgathI tene taDake tapavA pachADe che. vatsa, A uparathI tuM samajaje ke, je Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. kusaMga kare tene AvuM duHkha veThavuM paDe che. tyAMthI te bApa dIkare AgaLa cAlyA, tyAM kaI mALInuM ghara AvyuM, tenA dvAra AgaLa puSpanI chAbe paDelI hatI, ane eka tarapha sUtranA derA avalaMbIne rahyA hatA. te joI putre pitAne puchyuM ke, pitAjI, A puSpanI chAbena pAse sUtranA derA zA mATe rAkhyA haze? pitAe javAba Ape, beTA, e sUtranA derA deva tathA meTA lekanA kaMThamAM paheravAne rAkhyA che. putre prazna karyo, zuM pitAjI, evA sUtra-tAMtaNuM deva tathA meTA leke paheratA haze? e vAta manamAM ThasatI nathI. pitAe uttara Aputra, te sUtranA ekalA taMtuM kAMI paheravAnA nathI, paNa jyAre tene satsaMga thaze, tyAre tene deva tathA meTA leke aMgIkAra karaze. putre prazna karyo, e taMtune vaLI satsaMga thavAne? pitAe kahyuM, vatsa, tene puSpane saMga thavAno. jyAre tene puSpane satsaMga thaze eTale tene deva tathA meTA loke aMgIkAra karaze. putra, te uparathI tAre samajavuM ke, je mANasa sArAnI sobata kare tene sAre lAbha maLe che. sUtra jevI najIvI vastune jyAre puSpane saMga thAya che, tyAre tene deva tathA leke Adara Ape che. tethI hamezAM satsaMga kare. pelA khATalAne mAMkaDane kusaMga thayo eTale tene taDake tapI pachADa khAvI paDe che. ane A sUtranA taMtune pupane satsaMga thaye. eTale te deva tathA meTA lekanA kaMThamAM hAra thaIne paDe che. ane bIjAne zebhA Ape che. tene mATe mahAtmA purUSa nicene leka gAyA kare che " puSpamAlAnusaMgena sUtraM zirasi dhAryate / matkuNAnAM ca saMyogAt khavA daMmena tADyate // sAyi . artha-puSpa mALAne saMgathI mastaka upara sUtra dhAraNa thAya che. ane mAMkaDanA saMgathI khATalAne daMDavatI tADana thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ - . . . ' . dvitIyabiMdu-samatA. " krUrakarmasu nizaMkaM devatAgurunidiSu AtmazaMsiSu yopekA tanmAdhyasthyamudIritam" // adhyAtmakalpadruma. artha-niHzaMkapaNe deva tathA gurUnI niMdA karanArA, kUrakAma AcaranArA, ane pitAnI prazaMsA karanArA, adhama purUSa upara je u. peikSA rAkhavI, te mAdhyaai--samatA kahevAya che. vya--he dayALu gurU mahArAja, me jainazAstramAM ghaNI vAra vAMcyuM che, ane sAMbhavyuM che ke, A jagatamAM je samatAguNa dhAraNa kare, te uttama kahevAya che. ane samatAne dhAraNa karanArA manuSya uttamagatine pAtra thAya che. paNa A saMsArane vyavahAra e che ke, saMsArI manuSyathI samatA rahI zakatI nathI. jeonI aMdara kAMI paNa deSa hoya, athavA jeomAM krUratA vagere durguNo dekhAtA hoya, teonI upara samatA zI rIte rahI zake? te Apa kRpA karI samatAne uttama guNa dhAraNa karavAno upAya batAve che, jethI saMsArI jIva samatAne pAtra banI A leka tathA parekanuM uttama phaLa prApta karI zake. gurU uttara Ape che. he ziSya, sAMbhaLa. samatAne artha samAna daSTi rAkhavI evo thAya che. pitAne ke pArake evI bheda buddhina Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta rAkhavI, te samatA kahevAya che. prathama samatA rAkhanAre sarva vastunI anityatA jANavI joIe. je vastune mANasa potAnI dhAratA hoya, te vastu nitya rahevAnI che ke nahIM? e viSe prathama vicAra kara. mANasa jo pitAnI strI, putra ke dhanane pitAnA mAnate heya, te te A jagamAM pratyakSa juve che. jyAre kALa Ave che, tyAre game teTalI priya strI heya, vA putra hoya, te ApaNane mUkIne paralokavAsa kare che. je te strI ApaNI potAnI ja hoya, te te ApaNI sAthe kAyama kema rahetI nathI tevI ja rIte putra, mitra vigere badhA svajana vargane mATe paNa jANavAnuM che. temaja lakSamI ke bhoga vilAsa paNa tevI ja rIte mAnavAnA che. lakSmI vilAsamAM magna rahenAre mANasa kSaNamAM dIna thaI jAya che, ane dIna sthitimAM rahelo mANasa gRha vaibhavane bhegavate jovAmAM Ave che-te UparathI samajavuM ke, kaI paNa vastu pitAnI rahetI nathI. mATe sarvanI upara samatA rAkhavI, e sarvottama vArtA che. he ziSya, te upara eka daSTAMta che. te sAMbhaLa. keeka nagaramAM zivacaMdra nAme eka gRhastha rahete hate. te eka sAre vyApArI hatuM. tenI sAthe te nagaranA bIjA vepArIo harIphAI karatA hatA. te sarvanI sAthe zivacaMdra paNa harIphAIthI vepA2 karate hate. vepAranI spardhAne laIne te zeThanA ghaNA zatruo thatA, tema keTalAeka mitre paNa thatA hatA. eka vakhate kaI karIyANAnA bhAva vadhI paDyA, ane te karI ANAne mAla gAmamAM eka be dukAnethI maLI zake tema hatuM. AthI te karinANAvALA vepArIo nyAlathai jA. ya e saMbhava hatuM. te vepArIo zivacaMdrazeThanA harIphAI hatA, temanI AvI unnati thavAnI jeI IrSALu zivacaMdra pitAnA hRdayamAM vicAra karyo ke, "je A dukAnano mAla baLI jAya, te teo koI jAta. ne na meLavI zake nahIM. ane mArA hRdayamAM zAMti thAya" AvuM vicArI zivacaMdra tene mATe lAga jevA lAge. have te kariyANAnI bharelI dukAnamAM kevI rIte Aga mukavI ? tene mATe tene navAnavA vi cAre AvavA lAgyA. chevaTe teNe nizcaya karyo ke, A kAma je huM duSTa jatI tarapha dayA rAkhavI lAbhakAraka nathI. duSTa tarapha rahema rA khavI e saMtajanone saMtApa ApanA prakAra gaNAya che. haMsI belI te tarapha lakSa na ApatAM phakata jIvadayAnI khAtara zatru Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ samatA. ne pite karuM, ane je kaMInA jovAmAM AvuM te mArI pratiSThanI meTI hAni thAya, mATe koIne kAMI dravya ApI A kAma karAvuM." A nizcaya karI te evA agni mUkI lAhya karanArA nIca lekonI tapAsa karavA lAge. paNa koI te mANasa tene maLe nahIM jyAre gAmamAM te mANasa maLyA nahIM eTale keI jaMgalI mANasane zodhavAne te vanamAM gaye, vanamAM thoDe dUra jatAM ke jJAnI muni tene sA mA maLyA. te munine joI zivacaMde manamAM vicAryuM ke, A koI sAdhu maMtratatra jANanArA haze. te je mane koI e maMtra Ape ke jethI mArA harIphane mAla baLI bhasma thaI jAya. AvuM vicArI teNe munine vaMdanA karI. munie tene dharmalAbhanI AziSa ApI. 5chI teNe aMjali joDI kahyuM ke, mahArAja, mane kRpA karI duHkhamAMthI mukta kare. munie kahyuM, bhAI, tAre zuM duHkha che? zivacaMdra-mAre evuM duHkha che ke, je duHkha kaIne kahI zakAya tevuM nathI. muni-kahyA vinA tene upAya zI rIte thaI zake? zivacaMdra-mahArAja, sAMbhaLe tyAre huM eka vepArI chuM mArA vepAranI sAthe bIjA keTalAka vepArI harIphAI karanArA che. te chatAM huM sarvanI sAthe spardhA karI zakuM te chuM; paNa hAlamAM evuM banyuM che ke, mArA eka be harIphAinI dukAne je karIyANuM che, tenA bhAre bhAva vadhI paDyA che, tethI teone ghaNeja lAbha Avaze. ethI mane bhAre ciMtA thaI paDI che. je mArA harIphe ghaNe naphe meLavaze te pachI teo mane vepAramAM dabAvI deze, mATe Apa kRpA karI tene upAya batAve. - muni-jarA hasIne, bhAI, teo vadhAre lAbha le temAM tane zenuM duHkha thaze.? zivacaMdra-teo meTA dhanavAna thaI jAya tethI. muni-emAM duHkha zAnuM thAya ? je vadhAre dhanavAnuM thAya te vadhAre parigrahI kahevAya, ane tethI teo tArA karatAM paNa vadhAre dukhI thaze. zivaca-tenuM zuM kAraNa? - muni-sAMbhaLa, mANasane jema jema vadhAre parigraha thAya che. Sh. K. 2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 jaina zazikAnta. tema tema tene vadhAre duHkha thAya che. pise meLavavAmAM pese khacI javAmAM, ane pise vadhAravAmAM, hamezAM duHkhaja raheluM che. tema chatAM pase kAyama rahetuM nathI. mATe je anitya vastu hoya, tene lAbha thAya. temAM khuzI thavA jevuM nathI, je vastune mATe tame mahAmahe IrSyA Sa ane adekhAI rAkhe che, te vastu anitya che. je vastu nitya rahevAnI nathI, ane jenAthI mANasanI aMdaranI sthiti sudhAravAnI nathI. temAM rAgadveSa karavA nakAme che. zivacaMdra-mahArAja tame kahe che, te vAta kharI che. ane huM samajuM chuM ke, koI vastu kAyama rahevAnI nathI. paNa mArA manamAM te vAta utaratI nathI. kSaNe kSaNe mArA vicAra badalAtA jAya che, jyAre huM vepAranA pratipakSIne yAda karuM chuM. tyAre mArA manamAM tene mATe Sa tathA ISyanI jvAlA pragaTI uThe che, | muni-bhAI, dareka vastu upara anityatAnI draSTi karI jaIza, eTale tArA hadayamAMthI e saMskAra cAlyA jaze. jene tuM tAre eka pratipakSI dhAre che, tene te eka sAmAnya jIva tarIke joI tene kevI vastune na maLe che. ane te naphe tene A lekamAM hitakArI che ke nahIM. tene vicAra kara, eTale tArA manamAM nizcaya thaze ke, A badhI mArI ajJAnatA che. vaLI tene tuM samadraSTithI joje A jagatanA badhA ja sarakhA che, ane keI upara mAre rAgadveSa nathI. jevI rIte ha eka jIva chuM, tevI rIte badhA jIva che, ane je pise che. te eka pudaga lika vastu che. karIyANa pudagala ane temAMthI je paisAne na Ave te paNa pudgala che jyAre pugaLathI purNaLa vadhI jAya, tyAre temAM AtmAne ze naphe rahe, e paNa vicAravAnuM che. | muninA AvAM vacana sAMbhaLI zivacaMdranA hRdayamAM bodha thaI gaye. ane tenAmAM samatAne guNa pragaTa thaI AvyuM, eTale teNe rAgadveSa cheDI dIdhuM. jethI te nirmaLa thaI munine AbhAra mAnI pitAne ghera AvyuM. ane harIphAIne durgaNa choDI daI, pite svastha theIne raho jethI te A saMsAramAM sukhI thayo hato. he ziSya mATe dareka manuSya samatAne guNa dhAraNa kare che, jethI A saMsAranI khaTapa TamAMthI mukata thaI zakAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Med in I : tRtIya biMdu-prapaMca. "zivAra vAta nigvatA" | RturAvI, artha-prapaMcane abhAva te paramAnaMdanA heturUpa mekSane mATe thAya che. be vinayathI gurUne jaNAvyuM, svAmI, A jagatamAM da. reka manuSya samaje che ke, A saMsArane vyavahAra prapaMcamaya che. aneka jAtanA prapaMce karI A saM6sAra calAva paDe che. te chatAM te manuSya te prapaMca6I mAMthI chUTe kema thaI zakato nathI ane teno na prapaMca zAmATe vadhAratuM jAya che? tema vaLI saMsAranA prapaMcamAM keIvAra tene bhAre duHkha veThavuM paDe che. ane koIvAra te duHkhamAM sukhanI buddhi karI manane saMtoSa mAne che. tenuM zuM kAraNa haze? gurU bolyA-vatsa, e saMsArane prapaMcaja e che ke, jemAM prANI mohane vaza thaI duHkhanuM bhAna bhUlI jAya che. te viSe eka daSTAMta che te sAMbhaLa. jema bhama kamaLanA puSpa upara tene makaraMda rasane svAda levAne Ave che. te svAdamAM e Asakata thaI jAya che ke, te kamala sUryane asta thavAthI baMdha paDI jAya che, ane temAM tene pUrAvuM paDe che. ane AkhI rAta cUMjhAIne mRtyu pAmavAne vakhata Ave che. te chatAM pAche tevI ja rIte te kamalamAM Ave che. tevI rIte saMsAranA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ prapaMca. prapaMcamAM paDelo jIva te saMsAranA prapaMcathI anekavAra duHkhI thAya che, te chatAM pAche te prapaMca karavAne tatpara thAya che. A saMsArane prapaMca te kamaLa rUpa che, ane je bhramara che, te jIva rUpa che. temane vaza thaI pitAne vIteluM duHkha bhUlI jaI pAcho te prapaMcanA phasAmAM phasAya che. he ziSya, tethI sujJa purUSe A saMsAranA prapaMcathI sarvadA dUra rahevuM. ane tenI aMdara duHkha dAyaka mamatva rAkhavuM nahIM. vaLI te viSe eka bIjuM paNa daSTAMta che te sAMbhaLa keI nagaramAM eka bhikSuka brAhmaNa rahetuM hatuM. te hamezAM bhikSAvRtti karIne pitAnI AjIvikA calAvatuM hatuM, tene eka strI hatI. te kaI garIba brAhmaNanI putrI hatI. tethI te sArI rIte pati sevA karatI hatI. brAhmaNa hamezAM kAcI bhikSA mAgI lAvate, temAMthI te baMnene nirvAha thatuM hatuM. eka vakhate varSARtu AvI. keTalAeka ' divasa sudhI varasAda varakhyA karatuM hatuM. tethI dhaMdhAdArI lekanA nirvAhamAM khalanA thaI hatI. A vakhate pele bhikSuka brAhmaNa kAcI bhikSA mAgavAne rastAmAM nIka. teNe bhikSA mAtra upara eka vastra DhAMkI ghera ghera pharavA mAMDayuM. tenI AvI pravRtti joI teja mAge eka bIje gRhastha nIkalyo. teNe A bhikSakane pAtrapara vastra DhAkI bhIkha mAgate. je. te joI pelA gRhasthane hRdayamAM dayA AvI, teNe tarataja te bhIkhArI brAhmaNane potAnI pAse bolAvyA, ane kahyuM, he bhikSuka, AvA varSAdanA vakhatamAM zA mATe bhikSA mAge che? tArA jevA brAhmaNe vicAravuM joIe ke, je kAcI bhikSAmAM jaLanuM TIpuM paDe, te te brAhmaNane eThuM gaNAya che. tevI eThI bhikSA brAhmaNe na levI joIe. A vAta tAre vicAravI joIe. ane AvA vakhatamAM bhikSA arthe na pharavuM joIe. te bhikSuka brAhmaNe javAba Apya-bhAI, huM zuM karuM? meM theDA divasa rAha joI paNa varasAda baMdha rahyo nahIM. ane mArA gharamAM khAvAnuM paNa kAMI rahyuM nahIM, tethI huM kaMTALI gaye. ane Akhare mArA brAhmaNanA dharmane dUra mUkI, huM bhikSAne arthe bAhara nIkaLyA. brAhmaNanI A vAta sAMbhaLI te dayALu gRhastha puchayuM, vipra, tAre hamezAM keTalI bhikSA joIe chIe? vipre uttara ApyA. mArA gharamAM huM ane mArI strI be mANasa chIe. baMnene pUrate khorAka maLe teTalI bhikSA maLatI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAna. hAyate huM AvuM anucita kAma karuM nahIM. gRhasthe kahyuM, "he dvijavara, tamArA baMnene joIe teTalI kAcI bhikSA mAre gherathI hamezAM laI jaje. paNa evI zarate ke, tamAre kadi paNa bhikSAne arthe bhaTakavuM nahIM." te bhikSuke te vAta kabUla karI, ane pachI te hamezAM te gRhasthane ghera be jaNanI kAcI bhikSA laI Ava. A pramANe keTalAka vakhata kahyuM pachI jenA hRdayamAM yAcanA karavAnA baLavAna saMskAra lAgelA che. e te bhikSuka pAcho bhikha mAgavA lAgyA. pelA gRhasthane gherathI bhikSA lavite, ane pAcho gAmamAM bhikSA levA paNa pharato-ema teNe ubhaya lAbha levA mAMDayo. eka vakhate gAmamAM bhikSA arthe pharatA te brAhmaNane rastAmAM pelo gRhastha acAnaka sAmo maLyo. tenA hAthamAM bhikSAnuM pAtra joI pilA gRhastha puchyuM, "mahArAja AzuM? tamane bhikSATananA duHkhamAMthI mukta karavAne mATeja huM mAre gherathI taiyAra bhikSA ApuM chuM, te chatAM tame zA mATe bhikSATana kare che ?" te gRhasthane AvAM vacana sAMbhanI acAnaka sapaTAI gayelA te brAhmaNe yuktithI khoTI kalpanA karI uttara Ape- he pavitradAtA; tame mArI upara meTe upakAra karyo che. te huM kadi paNa bhUlavAne nathI, tathApi keTalA eka kAraNone laI ne mAre A bhikSATana karavuM paDe che. gRhastha IMtejArIthI puchayuM, tevAM zA kAraNe che? brAhmaNa bolya-prathama to mArI strI sagarbhA hoya ema lAge che, te je tene kAMI paNa saMtati thAya, te pachI tamArA ghara taraphathI maLatI be jaNanI bhikSAmAMthI traNa jaNano nirvAha zI rIte thAya? tethI huM bhikSA arthe nIkaLavAno abhyAsa karU , gRhastha hisIne kahyuM, bhalA mANasa, hajI tArI strI sagabhAM hoya, evuM lAge che. te paNa khAtrI nathI. kada je sAcuM hoya, te teNIne pachI prasava thAya, ane chokaruM meTuM thAya, ane khAvA zIkhe, te pachI tAre je vicAra karavAne che, te pahelAM tuM gharanA traNa mANasa dhArI bhikSA levA nIkaLe, e kevuM anucita kahevAya? bhikSuke kahyuM, ne huM to mAtra bhikSAne abhyAsa jArI rAkhavAne nIkalyo chuM. jo lAMbo vakhata bhikSATana cheDI devAya te, pachI jyAre bhikSA mAgavAno vakhata Ave, tyAre muzkelI paDe. te bhikSukanA AvAM vacana sAMbhaLI te gRhasthane vadhAre hasavuM AvyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 prapaMca, teNe hasatAM hasatAM kahyuM, bhadra, tuM te keAi vicitralAge che, bhikSA mAgavI te kAMi moTuM zAstra nathI. ke je abhyAsa vinA bhUlI javAya. mATe havethI tame bhikSA mAgazeA nahIM. tema chatAM jo tamArI strI sagabhAM haze, ane teNIne bALaka khALika prasavaze to, huM tamArA traNane mATe taiyAra kAcI bhikSA ApIza. te gRhasthanA AvAM vacana sAMbhaLI te bhikSuke ' bahu sArU'' ema kahI bhikSA mAgavI cheoDI dIdhI. te pachI keTaleka divase te bhikSukane bhikSATana karatA pAche te gRhasthe joye. tene jotAMja te bhikSuka zaramAI gayA. gRhasthe Azcarya pAmIne puchyuM,--mahArAja, tame pAchA vaLI kema bhikSA mAge che ? te vakhate teNe khATI kalpanA karI uttara ApyA ke, vakhate mArI saga bhoM strI thakI yugma ( joDalA) bALakanA janma thAya, teA pachI ca!2 jaNunI bhikSA kayAMthI meLavavI? mATe huM bhikSA mAgavAneA abhyAsa ka rUM chuM. bhikSukanA AvAM vicitra vacana sAMbhaLI te gRhasthane hAsya Avyu ane kheda paNa thaye. teNe manamAM jarA roSa dharIne kahyuM,--tame koi mUkha lAge che. tamArA bhAgyamAM bhikSAja lAge che. huM tamane ATalI sahAya ApuM chuM, te chatAM tame tamArA bhikSukI svabhAvane chetA nathI. karmanI gati vicitra che. ATaluM kahI te gRhastha tene cAra jaNane mATe paNa satata bhikSA ApavAnuM vacana kahI kaTALIne cA lyA gayA. gurU kahe che, he ziSya, e je bhikSuka hatA, te A saMsAranA prapa`camAM prItivALA jIva samajavA, ane je gRhastha tene vAravAra sahAya ApavA taiyAra thatA, te sadgurU samajavA, sadRgurU sArA upadezarUpa sahAya ApyA kare, tathApi saMsAranA prapa'camAM prItivALA jIvane tenA Adha lagatA nathI. jema te bhikSukane bhikSATananI pIDAmAMthI mukta thavuM gamatuM nahatuM, tema jIvane game teTalu duHkha paDe te paNa A sa'sAranI pIDAmAMthI mukta thavuM gamatuM nathI. tene sadgurUne upadeza rUcikara lAgatA nathI. mATe te bhikSukanI jema uttama jIvoe sa sAranA prapa'ca upara prIti rAkhavI na joie. evA sa`sAra upara prIti rAkhavAthI sadgurUnA upadeza upara rUcithatI nathI. ane tethI Akhare mahA vipatti bhAgavavI paDe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha biMdu huM koNa chuM ? vAla - 9925 jhAyuyutarArla lenApara saMpara sarve'pIMdriyagocarAzca cAlAH saMdhyAghrarAgAdivat / mitrastrIsvajanAdisaMgamasukhaM svapmeMdrajAlopamaM tatkiM vastu no nodiha mudAmAlaMbanaM yatsatAm " // 1 // shaaNtsudhaars.artha-"AyuSya vAyuthI cAlatA mejAnA jevuM capaLa che, saMpattiomAM Apatti rahelI che, je A sarva idrinA viSaye che, te badhA saMdhyAkALanA vAdaLa jevA capaLa che, mitra, strI, ane svajana vagerenA saMgamanuM sukha svama tathA iMdrajALanA jevuM che. tethI A saMsAramAM evI zI vastu che ke, je sArA mANasone harSanuM AlaMbana thAya ? ?' S : 1::::::: : U lA zrAvaka zive puchayuM, gurUmahArAja, jo ApanI IcchA hoya, te mArA manamAM eka zaMkA che, te Apa ki ne jaNAvuM? gurU-bhadra, khuzIthI kahe--tuM paNa bhadrika jI. va che. tArI manovRtti mArA jANavAmAM AvI gaI che. ziSya--he kRpALu bhagavAna, A saMsAramAM prathama zuM jANavAnuM che? keTalAeka loka kahe che ke, prathama dharma jANo, kaI kahe che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. ke, prathama jJAnane abhyAsa kare. ane keI kahe che ke, prathama bedha le -A badhAmAM prathama kartavya zuM che? e mArA samajavAmAM AvatuM nathI. te Apa kRpA karI mane samajAve. gurU-vAha, tArI buddhine dhanya che. e zaMkA kharekharI che. leke judAM judAM kartavya batAve che. ane tethI mANasanA manamAM aneka jAtanI zaMkAo thayA kare che. te vAtano nizcaya karavo Avazyaka che. he ziSya, prathama te mANase potAnuM ja svarUpa oLakhavuM joIe. teNe vicAravuM joIe ke, "huM keNa chuM? mAruM zuM kartavya che? ane mArI zI zakti che? A traNa bAbatane nizcaya thayA pachI mANasa pi tAnuM kartavya karavAne samartha thaI zake che. te upara eka daSTAMta che- koI gAmamAM harSalAla karIne eka zrAvaka rahete hate-tene vine da karIne eka putra hatA. vinoda kharekha vinedaja hatA, vinoda bALapaNathI ja tenA mAtApitAne vineda karAvato hate. harSalAlanI tenA upara ghaNI prIti hatI. te pitAnA putra vinoda vinA kSaNavAra paNa rahI zakate na ho, bhajana, zayana, Asana ane badhI kriyA mAM harSalAla vinedane sAtheja rAkhato hato. eka vakhate vineda vyAdhigrasta thayuM. tenA zarIramAM vyAdhinuM baLa vadhavA mAMDyuM, AthI te kSINabaLa thaI gayo. ane tenAmAM besavA uThavAnI jarApaNu zakti rahI nahIM. vinedanI AvI sthiti joI, tene mAyALu pitA harSalAla bhAre citAmAM AvI paDe. te aharniza putranI zayyA AgaLa besI rahe, ane tenI sAravAra karatA hatA. rakhe putranA zarIrane moTI hAni thA -evI citAthI pUrI rIte khAte pote paNa na hato. te rAta divasa vinodanI ja ciMtAmAM tenI zayyA AgaLa paDI rahetuM hatuM. Akhare AhArapANI vinA harSalAlanuM zarIra paNa kRza thaI gayuM. te vinedanI zathyA AgaLa jANe te paNa vyAdhigrasta thayo hoya, tema zaktihIna thaIne paDaye, ane kSaNe kSaNe "mAre vida mAre vinoda " ema pikAra karavA lAgyo. ekavakhate kaI jaina muni te harSalAlane ghera bhikSA levAne A vI caDyA. tyAM temaNe pitA ane putrane evI duHkhI sthitimAM joyA, temane jotAMja te jJAnI munie jANyuM ke, "A zrAvaka putranA mehamAM lIna thayela che. je tene putraha dUra nahIM thAya te, te naThArI ga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ kANu chu ? 17 tie jaze, mATe tene uddhAra karavA joIe '' AvuM ciMtavI te muni tenA AMgaNAmAM ubhA rahyA. munine joi hulAla mAMDa mAMDa beThA tha ce, ane zuddha hRdayathI teNe munine vaMdanA karI. munie hRdayamAM 6yA lAvIne kahyuM, "zeTha, zuM che ?" harSalAle uttara ApyA, "bhagavan A mArA putra vinedya vyAdhithI pIDAya che. tenA du:khathI mArI A sthiti thai gai che. mane putraciMtArUpa citAe dagdha karI dIdho che. hu ve mArA tama hRdayane zAMta karo." hulAlanAM AvAM vacana sAMbhaLI jJAnI munie kahyuM, " zeTha, tArA putra vineAda kayAM che? te mane batAva." harSalAle lAMbe hAtha karI jaNAvyuM, jIve, A zayyA upara azakta thaIne sute che. munie kahyuM ete pace draya manuSya jIva che, temAM vinAda kayAM che ? hulAle masta - upara hAtha mukIne kahyuM, A vineAda che. munie kahyuM, etA mastaka che? vineAda kayAM che ? harSalAle tenA badhA a`ga upara mukI patAvyuM, paNa koi ThekANe vineda batAvI za kayeA nahIM. chevaTe jyAre te vicAramAM paDayA tyAre munie kahyuM, bhadra, tuM ze vicAra kare che ? vyavaDA nayathI vicAra karI jo, teA tane mAlama paDaze ke, A pAMca tattvathI banelA badhA zarIranu vinAda evuM kalpita nAma TharAvavAmAM AvyuM che. paNa jyAre nizcaya nayathI vicA rIza, tyAre tane khAtrI thaze ke, vineda evA nAmanA koi padA cheja nahI. badhA pugaLanA piMDa che. ane temAM rahelA AtmA sAthe che. muninAM AvAM vacana sAMbhaLI halAla pratidha pAmyA hatA. ane tenA manamAMthI putraneA meha je dRDhapaNe rahelA hatA, te dUra tha i gayA. he ziSya, tevIrIte dareka bhavi manuSye huM kANu chuM ? ? tenA vicAra karavA joie. jyAre tattvadraSTithI tene vicAra karavAmAM Ave, tA pachI pAtAnuM svarUpa sArI rIte eLakhI zakAya che. kAi Apa ne puche ke,'tuM keNu che?' tenA uttaramAM ApaNe kahIe chIe. 'huM zrAvaka chuM.' paNa A uttara ApatAM ghaNAja vicArakaravAnA che. zrA vaka e zabda kAne lAgu paDe che? ApaNA sthUla zarIramAM evA bhA ga kayeA che ke, jene tame zrAvaka tarIke siddha karI zake ? zarIranI khadhI racanA pudgaleAthI banelI che. temAM kei padArtha zrAvaka kahevAtA Sh. K.-3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana zazikAnta. nathI. jyAre tame tatvaSTithI joze, tyAre tamane mAlama paDaze ke, A paNuM kuLa, zarIra ke bIjuM kAMI zrAvaka nathI. paNa ApaNA AtmAnA je guNo che, te ApaNane zrAvaka evA nAmathI oLakhAve che. je. nAmAM jIvadayA hoya, sadAcAra hoya, subuddhi heya ane zuddha deva, gurU ane dharmaupara zraddhA (samyakatva) hoya, tevA guNavALe AtmA zrAvaka kahevAya che. tethI dareka zrAvaka nAmadhArI vyaktie AtmAnI sAthe vicAra karavAne che ke, koNa chuM? " jyAre A vicAra sUkSamabuddhithI karavAmAM Ave, tyAre bhavi manuSya potAnA svarUpane oLakhI zake che. jyAre pitAnuM svarUpa oLakhavAmAM AvyuM, eTale tene pachI pitAnAmAM je khAmI-khoTa hoya, te dekhAI Ave che. "huM zrAvaka chuM" evuM jyAre tenA samajavAmAM AvyuM, tyAre te pitAnAmAM zrAvakanA zA guNa che? athavA che ke nahIM? A vicAra karatAM je tenAmAM zrAvaka guNa hoya che, te jaNAI Ave che. ane jo zrAvakanA guNa na hoya, ane mAtra nAmadhArI zrAvaka gaNatA hoya , te zrAvakanA guNa vALa thavAnI IcchA kare che. he ziSya, tethI A saMsAramAM bhAvijIve prathama (huM keNa chuM)e jANavuM joIe. jyAre pitatAnA svarUpane oLakhe te pachI tene jJAna meLavavAnI vizeSa IcchA thAya che. jJAna meLavyA pachI tenA hadayamAM baMdha thAya che. ane jyAre hRdaya prabuddha thayuM, eTale te dharmane pAme che. ane dharmanI prApti thavI-eja zrAvaka jIvananI sArthaktA che. jyAre zrAvaka jIvananI sArthakatA thaI te pachI te sadgatinuM pAtra thAya, temAM kAMI paNa Azcarya nathI. tethI he zrAvakaziSya, sarva bhavijIe prathama (huM koNa chuM) e jANavuM joIe, ane te jANIne potAne zrAvaka avatAra saphaLa kare joIe. jethI nIcenuM mahAvAkaya yathArtha thAya. "taraddhinADhya yAtmapariciMtana." artha "je Atma svarUpanuM ciMtavana karavuM, teja zrAvaka janmanuM sAphalya che." - ma na - ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja = 11 ==== ka _ Ft his zas : Shah|" (jo paMcama biMdu-A jagatuM keNe racyuM? "sAnidhita vizva vana rilI" artha--"A vizva svabhAvathI nirmANa thayela che. ane te svabhAvamAMja laya pAme che." dhya-he bhagavana, A jagatu ze padArtha che? te zAthI utpanna thayuM che? tene kartA che ke nahIM? ane te jagane aMta che ke nahIM? mArI A zaMkAonuM Apa samAdhAna kare. ane mArA hRdayane niHzaMka karI je satyamArga hoya, te darzAve. gurUhe vinIta ziSya, te je zaMkAe karI che, te tArA badhanuM kAraNa thaI paDaze. tArI zaMkAonA samAdhAnamAMja tane navuM jJAna prApta thaze. mATe tuM ekacitte sAMbhaLa-A jagatu pudagalAnI vividha racanAthI utpanna thayeluM che. te anAdi ane anaMta che. eTale tene Adi ane aMta nathI. tene racanAra kaI che nahIM. te svabhAvathIja utpanna thaeluM che. ane svabhAvathI ja laya pAmatuM jAya che. vaLI tene atyaMta laya thato nathI. jema jema laya thAya che, tema tema utpatti thAya che. anyamati leke A jagatUne kartA izvara che, evuM kahe che, te asatya che. kAraNa ke, Izvarane jagatuM karavAnuM kAMI prajana nathI. A saMsAramAM prANuM sukha dukha bhogave che, jame che, mare che. ane aneka viTaMbanA pAme che-evuM nirdaya kAma Izvarane zAmATe karavuM joIe? jo keIema kahe ke, koipaNa padArtha ka vagara thaI zakta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. nathI, te pachI izvarane paNa kad he joIe. jyAre Izvarane kaI karyA hoya te, pachI tene paNa kaI kartA ho joIe. evI rIte anavasthA deSa Ave che, mATe A jagat che keAI kartA nathI ema siddha thAya che. he ziSyae viSe ApaNuM jaina zAstramAM ghaNuM vivecana karI lakheluM che, te huM tane kaI prasaMge jaNAvIza. tathApi tAre tArA hRdaya mAM eTale te nizcaya rAkhave ke, jaDa tathA cetana-e baMne padArtha anAdikALathI cAlyA Ave che. te zAzvata che, ane abAdhita che. te baMne vastuthI ja A jagat che. jagatamAM je je padArtho rahelA che, te jaDa tathA cetanathI bharapUra che te zivAya je bIjA to che, te teone AzrIne rahelAM che. temane temanAmAM samAveza thAya che, ane tethI ekaMdara nava tattva mAnelAM che. ziSya-bhagavana, Ape kRpA karI samajAvyuM, tene mATe huM Apane upakAra mAnuM chuM. ApanA vacane e mArA hRdayanI zaMkAne dUra karI dIdhI che. huM sarva rIte niHzaMka thaye chuM. have je jANavA jevuM heya, te kRpA karI kahe. -bhadra, have tArA manamAM je zaMkA rahetI hoya, te pragaTa kara eTale huM te viSe tane yegya samajUti ApI, tArI zaMkAnuM samAdhAna karUM. gurUnA AvAM vacana sAMbhaLI ziSya hRdayamAM prasanna thaI gaI. ane tenA zuddha hRdayamAM gurU tarapha pavitra ane pUjya bhAva pragaTa thaye. bodhi ratna. kathamapi samavApya bodhiratnam yugasamikSAdinidarzanAdurApam / kuru kuru ripuvazyatAmagacchan kima pa hitaM banase yato'rthitaM zam // 1 // | bhAvArtha-he bhavi prANI, yugalamilA vigere daza daSTAMtathI dukhe meLavI zakAya evA badhiratnane mAMDa mAMDa meLavI kAma krodhAdi aMtaranA zatruone vaza nahIM thatA tuM tAruM kAMIpaNu hita kara, jethI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jagata koNe karyuM? tuM manavAMchita sukhane meLavIza. T ziSya vinayathI pUchyuM, he pUjyapAda gurU, A saMsAramAM badhirana mAMDamAMDa maLe che, evuM samajatAM chatAM paNa prANa tene meLavavAne mATe yatna karato nathI, tenuM zuM kAraNa haze ? te mane samajAve. ane bodhiratna eTaluM badhuM durlabha kahyuM che, tenuM zuM kAraNa haze? gurU uttara Ape che-he ziSya prathama bedhiratnane artha samajavA jevuM che. badhiratnane kharo artha baMdha thAya che. bedhane artha jJAna eTale vastunuM yathArtha svarUpa jANavuM. e thAya che. jyAre "A vastu sAcI che. ane A vastu khoTI che. " evuM barAbara bhAna thAya. ane te pUrva Ama purUSanA zAstrIya vacanathI siddha karI samaje te kharekhara bodha kahevAya che-e uparathI badhiratnane satyArtha samati e thAya che. zuddha deva, gurU ane dharmane barAbara oLakhavA -e samakita kahevAya che. evuM samakita jyAre jIvane prApta thAya che, tyAre te deva, gurU tathA dharmane zuddha svarUpane samajI zake che. A deva kudeva nathI, paNa zuddha deva che, A gurU kugurU nathI, paNa zuddha gurU che, ane A dharma kudharmanathI paNa zuddha dharma che-A badha prA. pta karavAmAM ghaNuM jJAnanI AvazyakatA che. jenA hRdayamAM zraddhA sAthe uttama bhAvanA pragaTa thAya, tene e badha prApta thAya che tethI e badhiratna ghaNuMja durlabha kaheluM che. A saMsAra Adhi, vyAdhi ane upAdhithI bharapUra che. evA duHkhadAyaka saMsAramAM magna thayelA prANIne badhiratna meLavavuM keTaluM muzkela paDe? teno vicAra tuM poteja karI je. bodhane avakAza hadayamAM che. ane te hRdaya jyAre Adhi, upAdhi ane vyAdhithI avyavasthita thaI gayuM hoya, tevA hRdayamAM nirmaLa ane zAMtine piSaNa karanArA be dhine praveza sArI rIte thaI zake? jyAre hadaya zAMta ane anukULa hoya, tyAre te bodhiratnane prakAza grahaNa karI zake che. zAMta hadayamAM badhiratnanI pUrNa prabhA paDe che. ane tethI te nirmaLa jJAnanA tejasvI prakAzane prApta kare che. tethI bodhiratnane meLavavAnI IcchA vALA bhaviSe pitAnA hadayane zAMta ane nirUpAdhi rAkhavA prayatna karavuM joie. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. he ziSya, A saMsAramAM rahelA prANI beAdhiratnanuM mahAtmya jANatAM chatAM paNa tene meLavI zakatA nathI. tenuM kAraNu A sa'sAranI Adhi vyAdhi ane upAdhija che, te upara eka edhaka dRSTAMta che. te eka citte sAMbhaLa-- 22 sAmapura nAmanA gAmamAM eka caDa nAme kSatriya rahetA hate. te ghaNAja durvyasanI ane krodhI hatA. tene caDI ane lakSmI nAme e strIo hatI. caMDI kharekhara caDIja hatI. teNInAmAM krodhane Aveza bhAre hatA, jyAre te gusse thatI, tyAre teNIne kAi jAtanuM bhAna rahetuM nahIM. ane te vakhate te evI krodhAMdha thaI jatI ke, parahatyA ke AtmahatyA karavAmAM paNa te tatpara thatI hatI. mIjI strI je lakSmI hatI, te kharekhara lakSmI svarUpa hatI. teNInA svabhAva zAMta ane mAyALu hatA. teNIne kadi paNa krodha utpanna thate na hatA. caDa kSatriya A baMne strIenI sAthe gRhAvAsamAM rahete hate. peAte svabhAve krodhI hAvAthI keAi vAra caDInI sAthe tene bhAre kalaha thai paDatA-kai kai vAra teA caDa ane caDI eka khIjAneA ghAta karavAne taiyAra thai jatAM hatAM. paNa te prasaMge madhura bhASiNI lakSmI vacce 5DI peAtAnA zAMtimaya vacaneAthI te ane krodhI da MpatIne samajAvI judAM pADatI hatI. koi vakhate lakSmItemanI vacce paDatAM caDa tathA caDInA karacaraNanA prahArane svAda paNa letI hatI. caMDa svabhAve pracaMDa ane krodhI hatA, te chatAM te caMDInA keApathI kaTALI jatA, ane teNIne sadAne mATe tyAga karavA taiyAra thatA, paNu kSavAra pa chI pAche caDInA vAsagRhamAM jatA, ane teNInI sAthe premavAoN karavAmAM mazaDyUla rahetA hatA. lakSmI peAtAnA pati ca'DanI zuddha manathI sevA karatI. ane madhura bhASaNathI tene AnaMda ApavA tathA tenu' mana raMjana karavA tatpara thatI tathApi caMDa tenA sukhakArI vAsanA tyAga karo caDInA kApAnaLamAM jhapaLAtA hatA. jyAre peAtAnA pati caDane caMDI tarapha thI bhAre du:kha thatuM, ane te AtmaghAta karavAne ubhe thatA, tyAre lakSmI tenI AgaLa vinayathI prArthanA karatI ke, " svAminAtha, zA mATe Ama du:khI thAe che ? jenAthI tamane AvuM bhAre duHkha utpanna thAya che, ane jenAthI kaM TALI tame tamArA mAnava jIvanane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jagata koNe racyuM? aMta lAvavA Icche che, tevI te strI caMDInA vAsasthAnamAM zA mATe jAo che? jyAM javAthI AtmAne duHkha thAya, tevA sthAnamAM sujJa purUSe javuM na joIe. A pramANe lakSmI tene ghaNuM samajAvatI to paNa te caMDa potAnI duka strI caMDInI pAse gayA vinA raheto nahIM. eka vakhate caMDIthI kaMTALelA caMDa ekAMte rahI vicAra karavA lA -"ahA! huM ke mUrkha chuM.? mAre lakSamI jevI suMdara, zAMta ane sadbhaNI strI che, te chatAM huM te durAzayA caMDInA vAsasthAnamAM jaI duHkhI thAuM chuM. laddamInA vAsasthAnamAM rahevAthI mane ghaNo AnaMda Ave che. mArA manane pUrNa zAMti maLe che, te choDI daI huM te pracaMDa kadhavALI caMDInI pAse zuM joIne jAUM chuM, koIvAra e caMDInA prasaM. gathI mAruM aniSTa thaI jaze. have kadipaNa mAre e duSTa strIne saMga karavo nahIM." A pramANe nizcaya karI caMDa lakSmIne vAsasthAnamAM rahevA lAgyo, thoDA divasa rahyA, tyAM pelI caMDI strI tenI najare caDI, eTale tenA mUDha hRdayamAM tene maLavAnI pAchI vAsanA jAgrata thaI. tarata te beThe thaze. ane teNInA vAsabhavanamAM gayA. caMDIe mahAtmaka hAva bhAva karI tene kSaNavAra sukhI karyo. pachI jyAre te banenI vacce jarA matabheda thayA. eTale caMDIe pitAnA svabhAvane anusarI kaTu vacane kahevA mAMDyAM, je sAMbhaLI caMDa kSatriyane bhAre kepa utpanna thaye. A vakhate tene pracaMDa kapa rIte zame te na hatA. te kepane vaza thaI caMDa caMDIne ghAta karavA tatpara thaye. teNe pitAnA hAthamAM lIdhuM, te vakhate lakSmI pitAnA patine zAMta karavA doDI AvI. caMDI pitAnA gharamAM saMtAI gaI. lakSmI pachavADe AvI caMDanA hAthamAMthI khanuM levA jatI hatI, tyAM caDe jANyuM ke, caMDI pitAnuM kharuM laI levA AvI, eTale te krodhAMdha purUSe lakSamInI upara ane ghA karyo. lakamI cIza pADIne bhUmi upara paDI. ane kSaNamAM mRtyune zaraNa thaI. pachavADe te caMDane bhAre pazcAttApa thayA hatA. lakSmI mRtyu pAmyA pachI caMDa caMDIne vaza paheryo hato, baMnene krodhI svabhAva hovAthI caMDa ane caMDIne banyuM nahIM, ane Akhare Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana zazikAnta. caMDa caDInA reSAgnithI bhasma thaI AtmaghAta karI mRtyune zaraNa thayo hato. he ziSya, A daSTAMta uparathI samajavAnuM che ke, caMDa bhAre kamI jIva che. te caMDIrUpa saMsAranI mAyAmAM meha pAmIne rahe che. tene saMsAranI mAyAmAM aneka prakAranA duHkha paDe che, tathApi te tene choDI zakatA nathI. pilI je lakSamI che, te bodhiratna che. te meLavavAthI aneka prakAre sukhI thavAya che. caMDarUpa jIva te lakSamIrUpa badhiranane uttama vastu tarIke jANatuM hatuM. tene prasaMga thatuM, tyAre tene kSaNavAra AnaMda thato, tathApi caMDIrUpa saMsAranI mAyAmAM te pAchA sapaDAI jatuM hatuM. jyAre te saMsAranI mAyAmAM aneka prakAranAM duHkha jete, tyAre te tenAthI kaMTALIne badhiratna levA Avate, paNa e durlabha bodhiratna sadAne mATe tenAthI prApta karI zakAtuM na hatuM. he ziSya, A saMsAranI mAyA evI duHkhadAyaka che ke, jenA prasaMgathI kaIvAra jIva muMjhAI jAya che, ane temAMthI chuTavAnI I chA karyA kare che. paNa mehakamane vaza thaIne jIva temAMthI chuTI zakate nathI. jema caMDakSatriya samajato hato ke, A lakSmI strI uttama che ane A caMDI nAmanI strI naThArI che, tathApi te havaza thaIne caMDInA sahavAsamAM AvI paDatuM hatuM. tema jIva samajate hoya , badhiratna-(be) uttama che, tenA prasaMgamAM rahevAthI eTale te prApta karavAthI sukhI thavAya che, tathApi saMsAranI mAyAnA mehane laIne te jIva badhiratnane prApta karI zakatuM nathI. tethI dareka bhavi. prANIe A saMsAranI mAyA duHkhadAyaka jANI badhiratna prApta karavAne mATe prayatna kare jaIe. badhiratnane vega chatAM je tene grahaNa karavAmAM na Ave te, lakSamI jevI suMdara strIne vega chatAM caMDInA sahavAsamAM rahenArA caMDa kSatriyanI jema Akhare adhama sthiti bhegavavI paDe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ "Ama kAmo na ja rA' para pAka mA SaSTa biM-samyakatva. re - " ukhana cAhaM aMgoM samakita eha amUtra navijana tasa udyama karo, jima zivamukha anukUna." samyakatva varUpastava. I , Rii ziSya puche che he bhagavan! meM ghaNIvAra zAstramAM samyakaane tvane mATe juduM juduM sAMbhaLyuM che, paNa haju mArA hRdayamAM tenI spaSTatA thatI nathI. te kRpA karI samyaBes: kavi e zI vastu che ? te jIvane kevI rIte ane kayAre prApta thatI haze? samyakatvanI prApti thayA pahelAM jIvanI kevI sthiti hoya? jene samyakattvanI prApti thayelI hoya, e jIva zI rIte oLakhAya? te badhuM mane daSTAMta sahita samajAve. A vakhate dIkSA levAnI IcchAthI AvelA gRhastha ziSya jaNAvyuM,-gurU mahArAja, mArI IcchA paNa evI ja hatI. ghaNA zrAvake samati samati karyA kare che, paNa samakita zI vastu che? samakitanI prApti kevI rIte thAya? ane samakitanI prApti thavAthI jIva nI kevI sthiti dekhAya? e badhI bAbata jANanArA koI virala hoya che. he svAmI, je Apa kRpA karI e viSaya upara vivecana karaze te, mane paNa ghaNeja lAbha thaze. gurU mahArAja prasanna thaIne bolyA-he ziSya, tame puchelA SH. K. Y Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 jaina zazikAnta. prakane sAMbhaLI mane atizaya AnaMda thayo che. samyakatvanuM svarUpa dareka zrAvake jANavuM joIe. jyAMsudhI samakitanuM svarUpa yathArtha rIte jaNavAmAM Ave nahi, tyAMsudhI zrAvaka kharekha jana kahevAtuM nathI. eTaluM ja nahIM, paNa tyAM sudhI tenI zraddhA dharma upara daDha thatI nathI. he ziSya, je jIvane samyakattvanI prApti thaI na hoya, te jIvanI sthiti judA ja prakAranI hoya che. A saMsAra deva, manuSya, tiryaMca ane nArakI-e cAra gatimAM bhramaNa kasvA rUpa che. jema keI bhayaMkara jagala heya, te e saMsAra bhayaMkara che. jema jaMgalamAM pharavA nIkaLelA mANasane aneka prakAranA bhaya lAge che, tema e saMsArarUpa jaMgalamAM pharatA prANIne aneka prakAranA bhaya lAge che. tevA saMsAra mAM rahelA jIva mehanIya vagere ATha kamanI utkRSTa sthitinI vedanAne paravaza thaI bhamyA kare che. jyAM sudhI te jIvane samyakatvanI prApti thaI na hoya, tyAM sudhI tenI mULa sthiti ghaNIja kharAba hoya che. te jIvane nigadamAM rahevuM paDe che. anAdi nigadamAM rahelA e ja nA zarIra aMgulane asaMkhyAtame bhAge hoya che. temanuM AyuSya ghaNuMja TuMkuM hoya che. eka nirogI mANasa eka zvAsa le, teTalAmAM temane sADA sattara bhava thaI jAya che. AvA tuccha cha anAdi nigodamAM janma maraNa karatA rahe che. yati zive prazna karyo-mahArAja, evA nigodamAM rahele jIva manuSyanA bhava sudhI zI rIte AvI zake? ane zI rIte samakita prApta karI zake? gurU-ziSya, sAMbhaLa, te vAta ghaNI jhINuM che. nigada avasthAmAMthI jIva zI rIte mAnuSI sthitimAM Ave che? te vAta ghaNuMja manana karavA jevI che. jema akSara guNatAM guNatAM koI vakhate acAnaka koI niyamasiddha thaI jAya che. ane jema bhamaro lAkaDAne ketarato hoya, temAM acAnaka akSara thaI jAya che, tema nimaeNdAvasthAmAM rahelA jIva niyata kAraNo paripAka thavAthI laghukamI thAya che. eTale te sUkama nigadamAMthI nIkaLIne bAdara nigodamAM AvI jAya che. tyAM tene AyuSyanI sthiti vagere vRddhi pAme che. eTale te bIjA jIvone daSTigocara AvI zake che. te bAdara zarIramAM svakAya tathA parakAya zastrathI chedana bhedanane vega thatAM, je tene akAma nirjara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyukava. 20 thavA lAgI, te pachI te beidriya vagere zarIramAM Ave che. tyAM tene prANa ane paryAmi tathA Idriya ane zarIranI vRddhi thavA lAge che. AthI te pitAnA zubhAzubha adhyavasAyane laIne uMcI athavA nIci sthitimAM Ava jA kare che. je te koIpaNa jAtanA hiMsAdika deSa kare che, pAcho dadriyamAMthI ekedriyamAM Ave che. ane sAmAnya paNe rahe to, te dvi driyapaNAmAM ja rahe che. te sthitimAM rahetAM ja tene chedana bhedanarUpa akAma nirjarA thAya. te tenA vegathI te jIva uce paNa Ave che. ahi vikalaeNkriyathI eke driyamAM jAya che. ane e. driyathI vikaseMdriyamAM jAya che. e rIte tene anaMta pherA pharavA paDe che. eka eka pherAmAM prAye karIne anaMtakALa vahana thaI jAya che. he ziSya, ema karatAM karatAM jIva ucI ucI sthitimAM A vI jAya che. vikalaiMdriyamAMthI akAma nirjarAne yoge tiryaMca paMce diyamAM Ave che. ane pachI te garbhaja manuSya jAtimAM Ave che. jyAre te manuSya jAtimAM AvyA, tyAre te prabaLa adhikaraNI thayela gaNAya che. * A pramANe samyakatvanI prApti thayA pahelAM jIvanI sthiti cheya che. pachI jyAre tenAmAM zubhakarma udaya Ave, tyAre tene samyakatvanI prApti thAya che. have samyakatva eTale zuM? te jANavuM joIe. A saM sAramAM anAdi kALathI mithyAtva cAlyuM Ave che. e mithyAtva sa. makitanI prAptimAM aMtarAya rUpa thayA kare che. tethI jIvane samyaka meLavavAmAM ghaNI muzkelI paDe che. dareka AryajAtine dharmanI jarUra che. dharmanA avalaMbana vinA keI paNa jIva pitAnA kartavyane jANI zakatuM nathI. eTale koI paNa jAtano dharma temane grahaNa kare paDe che. have temAM kaye dharma zreSTha che? ane kayA dharmamAM rahevAthI jIva mAnasika ane zArIrika samAdhi prApta karI zake che? te tAratamya - vAnuM che. je dharmamAM devatattva ane gurUtatva zuddha hoya, te uttama dharma gaNAya che. ane tevA uttama dharmanI zedha karavI ane tevI zodha karavAnI nirmaLa buddhi thavI-ane te pachI te dharmane aMgIkAra kare tenuM nAma samakti che. eTale zuddhadeva, zuddhagurU ane zuddhadharmanI prApti-eja samakitanuM svarUpa che. gRzive prazna karyo-mahArAja, tame je samakitanuM svarUpa batAvyuM, te amArA samajavAmAM AvyuM che, paNa e samakti meLava Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. vAne kayo upAya haze? te kRpA karI jaNa. gurU prasannatAthI belyA-he sadgaNI ziSya, samakitanI prAptithavAmAM zAstrakAre traNa karaNa batAvyAM che. eka yathApravRtti karaNa bIjuM apUvakaraNa ane trIjuM anivRtti karaNa je anAdithI cAlatuM jIvanA pariNAmanuM pravartana che, te yathApravRtti karaNa kahevAya che. eTale jIvanuM pravartana anAdithI zubharIte cAlatuM AvatuM hoya, tamAM koI jAtanA pheraphAra thAya nahIM, te samakitanI prAptine eka pihelo upAya che. temAM kAraNanA paripAkanA baLathI enI meLe mithyAtva maMda thaI jAya che. te upara dhAnyanI keDInuM daSTAMta apAya che. te sAMbhaLa. jema dhAnyanI moTI kaThI pUrve bharelI hoya, temAM hamezAM gheTuM dhAnya nakhAtuM hoya, ane temAMthI ghaNuM dhanya kADhavAmAM AvatuM hoya te, te ghaNe vakhate khAlI thaI jAya che, tema jIvanA AtmAne pradeza eka kaThI che. temAM karmarUpI dhAnya pUrve bhareluM che. te jIvane sahajaIcchA vinA akAma nirjarAthI tathA chedana bhedana vagerethI mithyAtva anaMtAnubaMdhI kaSAyanI maMdatAne yege ghaNu ekaThuM karma na thAya, ane nirjarA ghaNI thAya eTale te navA karma bAMdhe nahIM. athAt nirjarA ghaNI thAya, ane baMdha a5 thAya, tethI tenA AtmAnA pradeTArUpa koThImAM karmarUpI dhAnya ghaTatuM jAya che-eTale ghage kALe tene samakitanI prApti thaI zake che, he ziSya, vaLI te yathApravRttikaraNa upara eka bIjuM nadInA pASANanuM daSTAMta che, te sAvadhAna thaIne sAMbhaLaje. jema pASANu nadInA pravAhamAM paDyA hoya, tenI upara nadInI dhAra kAyama paDavAthI te pASANa gaLAkAra suMvALe thaI jAya che. ane svabhAvathI koI ghATamAM AvI jAya che, te ghATa kAMI koIe vicAra pUrvaka karyo nathI. tevI rIte jIvane yathApravRttikaraNathI samakitanI prApti thaI jAya che. uparanuM nadI ane pASANunuM daSTAMta jIvamAM kevI rIte ghaTAvavuM joIe? te sAMbhaLa. je jIva che, te pASANa che. ane nadIne pravAha, karmane udaya che. karmanA udayathI pacate jIva akAma nirjarAthI kaI dharmanI pravRttine yogya evA ghATamAM AvI jAya che. he ziSya, a.nuM nAma yathApravRttikaraNa kahevAya che. A saM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyukava. ra9 sAramAM bhamate e jIva e yathApravRttikaraNane anaMtivAra kare che. sAta karmanI jeTalI utkRSTa sthIti che. tene kSaya thatAM palyopamane asaMkhyAtame bhAge ochI eka kaDAcheDI sAgaropamanI sthIti bAkI sAta karmanI rahe, tyAMsudhI yathApravRttikaraNa kahevAya che. te viSe huM tamane bIje prasaMge spaSTIkaraNa karI samajAvIza. samakitanI prApti karavAmAM bIjuM apUrvakaraNa che. je jIva pUrve A saMsAramAM bhramaNa karatAM kadi paNa AtmAnA pariNAmane pAmyuM nathI. mATe te apUrva karaNa kahevAya che. pariNAme rAga dveSanI pariNatithI vyApta evI che graMthi che, te apUrvakaraNathI bhedavA mAMDe che. te bhedavAne je adhyavasAya tenuM nAma ja apUrvakaraNa che. trIjuM anivRtti karaNa che. jIvane je adhyavasAya phaLanI prApti karyA vinA nivRtta thAya nahi, eTale upara darzAvela je apUrva karaNarUpa pariNAma te pAcho jAya nahIM, te anivRtti karaNa kahevAya che-e anivRtti karaNarUpa pariNAmathI jIva samakitane prApta kare che. ziSya puche che-he gurUvarya, tame dhAnyanI keThI tathA nadIne pAvANa, e be daSTAMta ApyA, te uparathI mArA samajavAmAM AvyuM ke, svAbhAvika rIte yathApravRttikaraNa kare che, paNa have temAM eTaluM pU. chavAnuM che ke, evI rIte traNa karaNa karIne aMte samakitane prApta karanAra jIva pharI pAcho samakitathI bhraSTa thaI jAya ke nahi? mane te ema lAge che ke, yathApravRtti karaNa AdithI je samakita prApta thayuM, te pachI kAyama rahevAnuM, kAraNa ke, pachI jIvanA samyakattvavALa pariNAma caDatA rahe, paNa utaratA rahe nahIM, eTale tene samakitathI braNa thavAno vakhata Ave nahi. gurUe hasatAM hasatAM kahyuM, he ziSya, e tAruM mAnavuM bhUla bha. reluM che. yathApravRtti karaNAdithI jIvane je samakita prApta thAya che, te daDha samakita nathI. eTale te kAyama rahe evuM jANavuM nahi. kAraNa ke, tethI utkaTa vairAgyAdi guNa kAyama rahetA nathI. vaLI jIvamAM rAgadveSanA pariNAmathI vyAsa evI je graMthi che, te graMthi yathApravRtti karaNavaDe TALI zakAtI nathI. kAraNa ke, yathApravRtti karaNa karIne abhavyajIva paNa akAmanirjarAthI graMthideza sudhI anativAra Ave che, tyAM zrI arihaMta prabhunI samRddhi dekhI tenA pariNAma sArA thAya che. vaLI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. keI abhavI pulika samRddhinI icchAthI cAritra levA pravarte che. tyAM tene mAtra dravyathI zratasAmAyikane lAbha maLe che, paNa bAkI darzana sAmAyika vigerene uttama lAbha tene maLato nathI. evI rIte A saMsAramAM bhamatA evA avyavahAra rAziyA jIvane jyAM sudhI caramavartA-caramakaraNanI prApti na thAya, tyAM sudhI teo graMthideza sudhI anaMtavAra Ave, te paNa pAchA paDe che. e uparathI yathApravRtti Adi karaNe vaDe prApta thayela samakti kAyama rahe evo nizcaya kare nahIM. ziSya pUchyuM, bhagavana, tame je kahyuM ke, jIva graMthine bhede che, te kevI rIte bhede che te vAta mane samajAvo. gurUe uttara Ape--he ziSya, te upara zAstramAM traNa draSTAMte ApelA che, te sAMbhaLa. * keI traNa musApharo musApharI karatAM sahajapaNe ekaThA maLI gayA. te traNene samAgama acAnaka thaI AvyuM. pachI teo sAthe maLI mArge cAlyA. AgaLa cAlatAM eka bhayaMkara aTavI AvI. aTavIne keTaleka bhAga ullaMghana karyo, te paNa tene pAra AvyuM nahIM. sUryAstane samaya thavA AvyuM. A vakhate teonA hRdayamAM bhaya utpanna thayA. A vakhate kharekharI asUra veLA jANI be cAra luMTavA AvyA. mArganI sAme cArane AvatA dekhIne e traNe musApharone ghaNI dhAstI lAgI. te vakhate temAMthI eka musAphara eja mArgo pAcho pharI utAvaLe cAlato thayo. bIjA musApharane cera ke e AvIne pakaDI lIdhe. ane je trIjo musAphara hatA, te hiMmata lAvI, teonI sA. me thaye. te baMne ne mAra mArI pite AgaLa vadhI aTavIna cheDA upara rahelA pitAnA icchita sthAnamAM AvI pahoMce. he ziSya, A daSTAMta uparathI tArA samajavAmAM Avaze ke, jIva samyakatva prApti kevI rIte kare che. ane tenI graMthine bheda zI rIte thAya che? A saMsAra e aTavI che. temAM musApharI karanArA te saMsArI jIva che. teo traNa prakAre che. je aTavIne mATe mAga te ka. rmanI sthiti samajavI. temAM je rathAne teone bhaya lAgate te sthAna te graMthideza samaja. temAM je be cera te rAga tathA dveSa che. A saMsArarUpI aTavImAM musApharI karanArA traNa jAtinA saMsArI jIne rAgadveSarUpI be re luMTavA Ave che. je traNa musApharImAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMkhyatve. je musAphara pAche nAzI gaye. te durbhavya athavA abhavya samaje. ane je musAphara pakaDAIne tyAM rahyA, te caramakaraNa athavA aparipakava jIva samaja. je graMthidezamAM ja rahI gaye. tene mATe A haMta zAstramAM lakhe che ke, bhavya athavA abhavya utkRSTI saMkhyAta asaM khyAta kALa sudhI graMthidezamAM rahe che. pachI je bhavya hoya, tene addha pudagaLa parAvarta saMsAra bAkI ko hoya, te grathibhede adhika saMsArI jIva pAcho phare che. je trIjo musAphara bane ene hataprAya karI pitAnA dhArelA sthAnamAM pahoMce. te caramakaraNI bhavya jIva samaja. te samya. katvavAna jIva vIryane ullAsa vadhArI rAga dveSanI pariNatirUpa grathine bhedI samyagadarzanarUpa pitAne Icchita sthAnamAM pahoMcI gayuM hatuM. he gRhi ziSya, A daSTAMta yAda rAkhI samatinI prAptine mATe prayatna karaje. je teM e samaktine prApta karyuM haze te pachI tArAthI AtmasAdhana sArI rIte thaI zakaze. AtmasAdhananA pavitra mArgane batAvanAra ane chevaTe mukti vadhUne varAvanAra samakti che. ziSya-mahAnubhAva, Ape je A traNa musApharenuM daSTAMta ApyuM, te uparathI mane ghaNoja lAbha thAya che. e upanaya rUpa sUrya mArA hRdayanA saMdeharUpa aMdhakArane dUra karI sAro prakAza karyo che. have evuM kaMI bIju daSTAMta ApI samaktinI prAptinA upAyabhUta je traNa karaNa (yathApravRtti karaNa, apUrva karaNa, anivRtti karaNa) che, tene sArI rIte samajAve. te viSe mane joIe tevI samajUtI prApta thaI nathI. gurU bolyA-hi vinIta, te traNa karaNa upara eka daSTAMta kahuM te sAMbhaLa--jemakeI kIDIo sahaja svabhAve pRthavI upa2 phare che. temane koI preraNA karatuM nathI. temAM kaI kIDI khIlA ane thavA bhIta sudhI AvIne pAchI pharI jAya che. koI kIDI khIlA athava bhIta upara caDavA mAMDe, ane caDIne te khIlA athavA bhIta upara caDIne besI rahe che. ane kaI kIDI khIlA athavA bhIMta upara caDIne uDI jAya che. tathA keI kIDI khIlA athavA bhIMtathI adhavaca pAchI utare che, te zidhya; A daSTAMta upasthI tuM traNe karaNane artha barAbara samajI leje. kIDInuM pRthvI upara pharavuM tathA khIlA athavA bhIMtanA mULa sudhI AvavuM, te paheluM yathApravRtti karaNa che. je kaDI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. nuM khIle tathA bhIMte caDI besavuM, te bIjuM apUrvakaraNa che. ane je kIDInuM khIle athavA bhIMte caDI tyAMthI uDI javuM, te trIjuM anivRtti karaNa che. - he ziSya, A uparathI ema samajavuM ke, je kIDInuM bIlAe ja TakI rahevuM, te jIvane graMthideze rahevuM samajavuM, eTale graMthigata jIvanuM keTaleka kALa tyAM rahevuM thAya che. jema kIDInuM khIlethI pAchA pharavuM te jIvane khalArUpa graMthidezathI pAchA pharavA rUpa che. eTale te pharI karmanI sthitinI vRddhi kare che-utkRSTi karmanI sthiti vadhAre che he vinayavAna ziSya, A vAta lakSamAM rAkhI tenuM sarvadA manana karaje. jIvane je apUrva karaNa kahevAya che. te pUrve koIvAra nahIM pAmela evA pariNAma che. e apUrvakaraNathI chava ati kaThina evI graMthine bhedI zake che. tethI zAstramAM apUrva karaNathI ati kaThina graMthine bhedavAmAM vaja samAna kaheluM che. jyAre grathine bheda thaI jAya. tyAre tenAmAM kSaNe kSaNe zuddha pariNAmanI nirmaLatA vadhatAM vadhatAM eka aMtarmuhUrta mAtramAM te anivRtti karaNamAM jAya che. jyAM jIvanuM pravartana vilakSaNa thAya che. ziSya, prazna karyo-gurUmahArAja, anivRtti karaNamAM gayele chava zuM kare che? te kRpA karI jaNAve. gurU- he ziSya, sAMbhaLa, je jIva anivRttikaraNe gaye haya, tene zuddha pariNAmanuM baLa vadhe che. te baLanA prabhAvathI mithyAtvamehanIyanI sthitine be vibhAga thAya che. temAM pahelI sthiti phakata aMta muharta vedya che. eTale te mAtra aMtarmuhUrta sudhI vedAya che. te pachI te khapI jAya che. eTalI nAnI sthitinA je mithyAtva mehanIya karmanA daLiyA che, te meTI sthitimAMthI kheMcI le che. jyAre tene kheMcIne judI kare, tyAre te nAnI sthiti ane moTI sthitinI vacce AMta. re paDaze. te baMne sthitinI vacamAM je khAlI ja rahI, tenuM nAma atarakaraNa kahevAya che. e aMtarakaraNa karatAM mithyAtvanI sthiti nA be bhAga kare che. temAM bIjuM je mAtra aMtarmuharta vedya prathamanI laghusthiti che. tene khapAve che. eTale anivRtti karaNane kALa pUro thAya che. tyAre te AgaLa aMtarakaraNamAM dhasI jAya che. jethI karIne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva. jIvane sAmAnya rIte alpakALa Take evuM upazama nAmanuM samakti prApta thAya che. ziSya prazna karyo-bhagavana te upazama samakti kevuM haze? ane tenI prAptimAM ke AnaMda haze te kRpA karI kahe. gurUhe vinIta ziSya, jema mATe zUravIra subhaTa raNane viSe zatrune chatI paramAnaMda pAme che, tema upazama samakitavALA jIva rAga dveSarUpa maTA zatru (ke jemaNe gurU karmasthiti utpanna karela che. evA anaMtAnubaMdhI cAra zatru ) ne chatI paramAnaMda prApta kare che. te paramAnaMdanA jevuM te upazama samakita kahevAya che. vaLI te upara eka bIjuM dRSTAMta che, te dhyAna daIne sAMbhaLaje. koI eka musAphara grISma RtumAM musApharI karavA nIkaLe rastAmAM jatAM madhyAnha kALa thaI gaye, te vakhate sUryanA kiraNenA tApathI te ghaNe akaLAI gaye. tene tRSA lAgI, pachI te Ama tema jaLAzaya zodhavA bhamavA lAgyA. paNa keAI ThekANe jaLa tenA jovAmAM AvyuM nahi. tRSAthI ane tApathI pIDita e te musAphara pachI AgaLa cAlavAne samartha thaI rAka nahi. eTale mArgamAM paDI gaye. ane pitAnA hAtha paga pachADavA lAgyA. A vakhate tenA puNya ge keI bIje musAphara tyAMthI pasAra thayuM. tene tenI sthiti joI dayA AvI. te musApharanI pAse bAvana caMdananuM jaLa hatuM. ane pIvAnuM zItaLa jaLa hatuM. teNe bAvanA caMdananuM jaLa tanI upara chAMTayuM. eTale te paDelA musApharane zAMti maLI. pachI tarataja te beThe thaze. pachI tene zItaLa jaLa pIvA ApyuM. tema karavAthI te musAphara sArI rIte svastha thaI gaye. pachI pelA upakArI musApharane AbhAra mAnI jarAvAra vizrAMta thaI AgaLa cAlato thaye. he ziSya, A dRSTAMta uparathI je upana levAne che. te sAMbhaLa-bhavya jIvarUpI eka musAphara che, te A saMsAra rUpa grISmakALamAM janma maraNa rUpa nirjIvanamAM musApharI karavA nIkaLe che. tyAM tene kaSAya rUpI ugra tApanI pIDA thAya che. ane rAga dveSarUpe garama la tenA zarIrane dagdha karI nAkhe che. A saMsAranA padArthonI che. chA (tRNu) te rUpa tRpAthI te pIDita thAya che. jayAre tene bIje SH. K. 5 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta musAphararUpa gurU prApta thAya che, tyAre te gurathI anivRtti karaNa rUpa zuddha saraLa mArgamAM lAvI aMtarakaraNarUpa zItala sthAna batAvI, bAvanA caMdanarUpa zAtAkAraka samyakatvane pAme che. te vakhate anaMtAnubaMdhI ane mithyAtvathI thayela paritApa nAza pAme che. ane tenI gADha tRSNa paNa maTI jAya che. he gRhastha ziSya, A upanayane artha barAbara samajI tuM tArA AtmAne samakita tarapha abhimukha karaje. ke jethI tArA jIvananuM sAphalya thaI jAya. he zrAvakakumAra, tuM A saMsArathI kaMTALI dIkSA levA Icche che, paNa tArAmAM jyAM sudhI prabala vairAgya thaye nahoya, tyAM sudhI tuM e mAga grahaNa karavAnuM sAhasa karIza nahi. cAritradharma dhAraNa karavo ghaNuM muzkela che. meM je A samakitanuM svarUpa kahyuM, te barAbara dhyAnamAM rAkhI tevA samakitane prApta karI A saMsAramAM rahIza, te paNa tArA AtmAne udvAra thaI zakaze. kAraNa ke, zuddha samakitane dhAraNa karanArA purUSo pachI helAithI cAritra dharmanA adhikArI thaI jAya che. gurUnA AvAM vacana sAMbhaLI te gRhastha ziSya prazna karyo, he pUjyapAda gurU, Ape kahyuM, te yathArtha che. mArI IcchA paNa tema karavAnI che. tathApi ApanA jevA samartha ane jJAnI gurUnI sevA karatAM karatAM je mArI mane vRttimAM vairAgya bhAvanA pragaTa thaze, te huM A panI pAseja cAritradharma aMgIkAra karIza. ane mArA zrAvakajIvanane kRtArtha karIza. gurU-he vinIta ziSya, evI bhAvanA bhAvyA karaje. cAritra levAnI bhAvanA bhAvavI e paNa sarvottama gaNAya che. ApaNA jainazAstramAM bhAvanAne prabhAva sArI rIte darzAvyo che. temAM eTale sudhI lakhe che ke, patinA cinha na hoya, paNa je tenI bhAvanA uttama prakAranI hoya, te te bhAvayati kahevAya che. dravyayatinA karatAM bhAvayati keTaleka aMze caDhIAta che. tethI he ziSya, tuM hamezAM cAritranI bhAvanA mAvyA karaje. jethI tArAmAM cAritrane adhikAra avazya prApta thaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ samramabiMdu zraddhA. HH // // " rucirjinoktataveSu samyak zraddhAnamucyate / jAyate tannisargeNa guroradhigamena vA " // 1 // artha-jina bhagavaMte kahelA tatva upara rUci rAkhavI te samyak zradrA kahevAya che. te zraddhA svAbhAvika rIte athavA gurUnI prA sithI thAya che." gRhastha ziSya--he bhagavana ! Ape mane samyakatva viSe samajAvyuM, tethI mane ghaNeAja lAbha thayeA che. have kRpA karI zradvA viSe samajAve. gurU-he bhadra, te je prazna karyAM, te ghaNAja upayogI che. mATe dhyAna daIne sAMbhaLa. ApaNA jaina zAstramAM je samyakatva kahyuM che. ane meM tane je hamaNA samajAvyuM, te samyakatvaneja zraddhA kahe che. zrI jina bhagavate kahelA deva, gurU ane dharma yathArtha che. teee je tatvA darzAvyAche, te satya che, A pramANe jANavu, te samvaka zradhdhA kahevAya che. AkIna rAkhyA vinA ke.ipaNa bAbata phaLa ApatI nathI. zraddhAthI sa kArya saphaLa thAya che. te zraddhA svAbhAvika rIte athavA gurUnA upadezathI prApta thAya che. je svAbhAvika rIte upanna thAya, te pUrvanA puNya nI nizAnI che, kAraNa ke, nahIM teA upadeza ApyA vinA zI rIte zraddhA thAya ? je gurUnA upadezathI zraddhA thAya che, te svAbhAvika - ddhAnI jema sthira rahevI azakaya che; kAraNake, kadi jo koi mithyAtvI gurU AvI upadeza Ape, ane te zurU vAcALa ane vidvAna hoya tA, upadeza janita zraddhA TakavI muzkela che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana zazikAnta e zraddhA-samyakatva jude jude prakAre kahela che. dravya samyakatva ( dravya zraddhA) ane bhAva samyakatva, nizcaya samyaka ane vyavahAra samyakatva, nisaga samyakatva ane upadeza samyakatva ema be be prakAre tenA judA judA bhedA kahelA che, prathama drasimyakatva eTale dravyazraddhA ane bhAvasamyakatva eTale bhAvazraddhA-tene viSe eka bodhaka daSTAMta kahevAya che, te sAMbhaLa. zrImAlanagaramAM vasuMdhara nAme eka zrAvaka rahetuM hatuM. tene badha ane zodha nAme be putra hatA. temAM bodha bhadrika svabhAvane hatuM ane zodha buddhivALo ane vicAra karanAre hate. arthAt tenAmAM nAma pramANe guNa rahelA hatA. te baMne bhAIo pAThazALAmAM sA the bhaNavA jatA, ane sAtheja kIDA karatA hatA. baMne pitAnA pitAnI AjJA pramANe vartanArA vinIta hatA. jayAre pitA vasudhara kAMIpaNa AjJA karatA, tyAre bedha te kAma vicAra karyA vagara tarata kara hatuM. ane zodha te kAmanuM svarUpa samajI tene dIrdha vicAra karI te karate hate. eka vakhate vasudhare keI kAraNathI pitAnA putrone kahyuM ke, A je pAThazALAmAM bhaNavA jaze nahIM. pitAnI AvI AjJA thatAM baMne putrae aMgIkAra karI. te vakhate bhadrika svabhAvanA bedhe manamAM vicAryuM ke,"hamezA pitA putranA hitamAM tatpara hoya che. Aje temaNe pAThazALAmAM javAnI nA kahI, temAM kAMI sAre hetu haze. nahI te abhyAsamAM aMtarAya zA mATe kare ?" AvuM vicArI te besI rahyo. je zodha buddhivALe zedha hato. teNe vicAra karyo ke, Aje pitA zA mATe abhyAsamAM aMtaraya karatA haze ? temAM zo hetu che ? keIpaNa sAre hetu have joIe. ane je kAMI hetu hoya, te avazya jANo joIe. AvuM ciMtavI teNe pitAne prazna karyo, pUjya pitA, Aje pAThazALAmAM javAthI zI hAnI che? zA mATe Ape amane aTakAvyA che? vasu dhara --putra, Aje savAre mane eka nimittio maLyuM hatuM, teNe jatiSanA jJAnathI mane kahyuM ke, Aje madhyAha kALe acAnaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ zraddhA. me varasAda caDI Avaze, ane tethI bhAre tAphAna thaze. e vidvAn nimi ttiyAnI vANI upara mane vizvAsa Avye,ane tethI tamane Aje ghara mahera meAkalavA, e mane ceAgya lAgyu nahI. pitAnA mukhanI A vANI sAMbhaLI zeAdhane zAMti vaLI, ane pADazALAmAM nahIM javAnA he. tune jANuvA mATe je te udgApeha karate hatA. te uDDApADu teNe cheDI dIdhe!, ane te satya hetu jANI tenA hRdayamAM nizcaya thai gayA. he ziSya, A dRSTAMta uparathI dravyasamyakatva-dravyazraddhA ane bhAvasamyakatva-bhAvazraddhA emane prakAra sArI rIte samajAze. je sU*ma ane vicAra kare nahI, mAtra vItarAganA vacana upara pratIti rAkhe. kAraNa ke, te samaje ke, jemane rAgadveSa nathI. evA jinezvara prabhunAM vacana yathArtha hoya, te viSe kAMi paNa uDDA peAha kare nahiM, te purUSa dravyasamyakatva-dravyazraddhAvALA kahevAya che. ahIM vasudharanA putra je kheAdha hate, te dravyazraddhAvALe! samajavA. jayAre tenA pitA vasughare pAThazALAe javAnI nA kahI, tyAre teNe tenA hetu viSe kAMipaNu vicAra karyA nahi. phakta pitA putranA hitecchu hoya che, tethI te je kahe te karavuM joie. AveA sthaLa vicAra karI te bezI rahyo. pAThazALAe gayA nahi. e drazyazrAnu pUrNa daSTAMta che. je bhavyajIva, jIva, ajIva vigere padArthIne syAdvAdanI zailIthI jANe. eTale mAtra upara uparanA artha thI na jANe, paNa sAta naya, ga ma, bhaMga, pramANu nikSepa vigerethI uhApeAha karI jANe tebhAvasamyakatva eTale bhAva zraddhAvALA kahevAya che. uparanA dRSTAMtamAM vasudharanA putra je zeAdha che, te bhAva zraDhAvALe samajave. jayAre tenA pitA vasudhare zeAdha putrane pAThazALAmAM javAnI nA kahI, tyAre te te viSe tarka vitarka karavA lAgyuM. chevaTe pitA pAsethI hetu jANI tenA kharA ara nizcaya karyo hatA. tethI bhAva zraddhAnuM saMpUrNa daSTAMta te samajave. hai vinIta ziSya, e ane prakAranI zraddhAmAM bha vazraddhA utta ma gaNAya che. tethI ezcaMddhAne grahaNa karavA tatpara thavuM.kAraNa ke, dravyazra ddhAthI vakhate koivAra kumArge dvArAi javAya che. kAi kuzurU peAtAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ na zazikAna, vikattAthI sAro upadeza Apate heya, ane tenI vANI ghaNI madhura lAgI heya, te dravyazraddhAvALo mANasa bhUlAvAmAM paDI jAya che. ane te upadezakanI vANIpara mohita thaI mithyAtvanA mahAsAgaramAM magna thaI jAya che. ane je bhAvathadvavALe mANasa heya, ane tene keIkugurU baMdha karavA jAya, te tene bedha satvara grahaNa kareto nathI. te viSe barAbara vicAra kare che. ane te upadeza nirdoSa che ke nahIM? tenI khAtrI kare che. pachI je te upadeza tene yaMgya lAge te svIkAre che. ane agya lAge te tene tyAga kare che. AthI bhAvazraddhA uttama gaNAya che. ' aSTamabiMdu-nizcaya samyaktva ane vyavahAra samyakatva. O) (nizcaya zraddhA ane vyavahAra zraddhA.) " nicchayo sammataM, nANAi mayappassuha pariNAmo // iyaraM tuha puNa samae, bhaNiyaM sammattahe UhiM." // 1 // bhAvArtha-"jJAna, darzana, cAritrarUpa zuddha zraddhAnI ramaNatA 5 rvaka AtmAnA je zubha pariNAma te nizcaya samyakatva athavA nizca ya zraddhA kahevAya che. ane samyakatvanA hetu je zAsananI unnati vigere te vyavahAra samyakatva athavA vyavahAra zraddhA kahevAya che." == 0:E9tra ziSya kahe che- maMhAtmana, Ape je zraddhAnuM svarUpa darzAvyuM, te sAMbhaLI mane atizaya AnaMda thaye che. Apane e mahAna upakAra huM vAvAjajIvita bhUlIza nahIM. have mane samyakatva-zraddhAnA bIjA be be prakAro draSTAMta pUrvaka samajAve, tame kahyuM je nizcaya ane vyavahArathI paNa samyakatva athavA zradhA be prakAre thAya che. te te ke. vI rIte thAya? e mane vivecanakarI samajAvo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ nizcaya samyakatva ane vyavahAra samyakatva. gurU-haziSya, jJAna, darzana ane cAritrarUpa zuddha zraddhAnI je ramaNatA te AtmAnA zubha pariNAma kahevAya che. te zubha pariNAma ne ja nizcaya samyakatva athavA nizcaya zraddhA kahevAya che. tevI zraddhAvALo zrAvaka daDhatAthI dharmane prApta kare che. e draDhatAne laIne te pitAnA AtmAne ja nizcaya samyakatva kahe che. kAraNake, samakita zraddhA e AtmAne guNa che. te AtmAthI judo nathI. pariNAme ekaja che. guNa tathA guNI bhAve temanAmAM bheda che. ane abheda pariNAme pariNamele AtmA saddaguNa rUpaja kahevAya che. tene mATe egazAstra lakhe che ke, "jJAna, darzana ane cAritra e AtmAnA guNe AtmA rUpaja che. A tmA pitAnA guNathI zarIramAM rahele che." je muni pramAda rahita che. tene nizcaya samyakatva pUrNa hoya che. kAraNa ke te muni jevuM jANe che, tevI rIte te tyAga bhAvane dhAraNa kare che. ane tenI zraddhA paNa teneja anurUpa hoya che. A uparathI siddha thayuM ke je jIva potAnA svarUpane upayoga kare che. tene tene AtmA teja jJAna, darzaka ane cAritra che. kAraNake AtmA jJAna, darzana ane cAritranA abheda bhAve zarIramAM rahe che. tethI je jIva jJAna, darzana ane cAritrarUpa ratnatrayIne zuddha upaga karI vartatA hoya te nizcaya samyakatvavALA kahevAya che. bIjuM vyavahAra samyakatva athavA vyavahAra zraddhA che, te zAsananI unnatinA hetathI utpanna thAya che. devagurU ane saMghanI bahu mAna sahita bhakita karavI, jinazAsananI unnati karavI, avirati guNaThANe rahetAM paNa zAstrokata vidhimAge nirAtacArapaNe prevarsa, te vyavahAra samyakatva kahevAya che. he ziSya, te upara eka dRSTAMta che, te sAMbhaLa. caMdrapura nagaramAM devasiMha nAme rAjA rAjya karatA hatA tene mahezvara ane dharmazvara nAme be brAhmaNa maMtro hatA, mahezvara ghaNe pramANika ane nyAyathI cAlanAre hatuM. tenuM te pravartana svabhAvathIja hatuM te jANute hatuM ke rAjA devasiMhe mane rAjya tathA prajAnI saMbhALa rAkhavAne nImyo che, rAjaya tathA prajane je lAbha athavA hAni thAya, te maneja lAbha athavA hAni thAya, ema mAre samajavuM joIe. huM pite rAjA nathI paNa rAjAne pratinidhi chuM. mArAmAM ane rAjAmAM abheda che. rA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. jA je kAMI sArUM naThArUM kare, te meMja karyuM kahevAya. tethI mAre mArA zuddha kartavyane yathArtha rIte samajI mArA pravartanane sadA nyAyamAge upara rAkhavuM joIe. AvuM jANuM te mahezvara maMtrI hamezAM zuddha mAge cAlatuM hatuM, te mArge cAlavAmAM tene rAjAne bhaya na hatA, ke kaI jAtanI rAjAnI preraNAnI AvazyakatA na hatI, bIje maMtrI dharmezvara pramANika ane nyAyI hatuM. paNa te pramANiktA ane nyAyavRtti rAjAnA bhayathI tathA rAjAnI preraNAthI - helI hatI je anyAya karIza, athavA apramANika thaIza, te rAjA mArIpara nAkhuza thaze, ane tethI mane ghaNuM ja nukazAna thaze" AvuM vicArIne pitAnuM pravartana calAvatA hatA. vaLI nyAya ane pramANikatA zakhavAthI leke mAM sArI kIrti prasare che. ane sarva taraphathI mAna maLe che, AvuM samajIne paNa tenI pravRtti nyAya tathA pramANitAne mArge thatI hatI. ane tethI te sarvadA temAM pravRtti karI pitAnI satkIti karAvatuM hatuM. ane ethI karIne rAjA tenI upara paNa khuzI rahete hate. he ziSya, A dRSTAMta uparathI nizcaya samyakatva tathA vyavahAra samyakatvanuM athavA nizcaya tathA vyavahAra zraddhAnuM svarUpa tArA samajavAmAM Avaze. je mahezvara maMtrI pitAnI pravRtti nyAya tathA pramANiktAthI karate, ane rAjA tathA pitAnI vacce abheda mAnate, e nizcaya samyakatva athavA nizcaya zraddhA samajavI. nizcaya zraddhAmAM jema AtmAne samakti-zraddhA rUpa guNanI sAthe abheda mAne che, tevI rIte te potAno rAjAnI sAthe abheda mAnato. ane te abhedathI patAnI pravRtti karyA karatA hatA. jemAM te maMtrI rAjAne bhaya ke preraNa vagara pitAnuM zuddha vartana rAkhate tema jIva jJAna, darzana ane cAritra rU5 ratnatrayIne zuddha upaga karI vate che. tenuM je pravartana te nazreya samyakaranuM pravartana samajavuM. bIja maMtrI dharmezvaranyAyI tathA pramANika hatuM, paNa te rAjAnA prabhAvathI nyAyI tathA pramANika rahI zakato hato. te bIjA vyavahAra samakita athavA vyavahAra zraddhAnuM svarUpa samajavuM. vyavahAra samakti vALo jIva darzananI unnati athavA prabha vinA joI temAM pravate che te rAjAnA pratApa-prabhAvathI pravartatA evA gharmezvara maMtrInA jevuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnInI avasthA, 41 pravartana che. he ziSya, A pramANe e baMne maMtrInA daSTAMta uparathI tamAre nizcaya tathA vyavahAra samakita athavA nizcaya tathA vyavahAra zraddhAnuM svarUpa samajI levuM. navamabiMdu-jJAnInI avasthA. hA. " jo dayAbutA nAvaso, pragaTa jhAnako aMga; tapApi anu nodazA, varatai vigata taraMga. // 1 // darzana jhAna caraNazA, kare eka jo kA sthira vhai sAdhai mokhamaga, sudhI anunavi soi." // 2 // samayasara nadi, bhAvArtha-"je AtmAne zuddha dayALupaNAne bhAva pragaTa thAya che, tene jJAnanuM aMga pragaTa thayuM samajavuM. ane temAM je anubhava dazA che, te sadA saMkalpa vikalpathI rahita che. vaLI vikalpa rahita hoya, te A mAne darzana, jJAna ane caritranI dazAne joI zake che. ane e ja rIte nizcaLa thaIne je mekSa mArgane sAdhe che, te buddhivAn kahevAya che." che ri dhyapUche che - gurU mahArAja, A saMsAramAM jJAnInI dazA kevI haze ? te jANavAnI mArI icchA che. jJA" nInuM AcaraNa kevuM hoya? ane te zI rIte oLa khAya? te mane vivecana karI samajAvo. gurU kahe che--he vinIta ziSya, te je jJAnI viSe pUchyuM, temAM haju spaSTIkaraNa karavAnI jarUra che. kAraNa ke, ApaNA jaina zAstramAM - Sh. K.-6 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. 42 mati, zruta. avadhi, mana:paryAya ane kevaLa--ema pAMca prakAranA jJAna kahelAM che, temAM kayA jJAnavALA jJAnIne mATe tuM pUche che ? ziSye kahyuM, huM upakArI gurU, huM te eka sAmAnya jJAnIne mA Te pUchuM chuM. koi paNa prakAra vagaranA sAmAnya jJAnavALA jJAnI purUpa kahevAya che. te tene mATe mArA prazna che. gurU kare che--he ziSya, jenAmAM koi prakAranuM jJAna hAya, te jJAnI kahevAya. temAM jJAnanA be prakAra che. eka laiAkikajJAna ane bIjuM leAkeAttara jJAna. je laiAkika jJAna che, temAM badhA vyavahAranu'jJAna A vI jAya che. ane je leAkeAttara jJAna che, temAM dhArmika tathA divya jJAna Ave che, temAM je lAkika jJAnavALA purUSa che, te A lekanAM kAryo sAdhavAmAM kuzaLa thAya che. ane je leAkeAttara jJAnavALA purUSa che, te dhanAM kA| sAdhavAmAM kuzaLa thAya che. he ziSya, temAM je leAkeAttara jJAnavALA purUSa che, teja kharekhara jJAnI kahevAya che. ane jJAnInI sthiti kevI hAya ? te jANavuM joie. tevA jJAnI purUSa hamezAM zuddha aMtaHkaraNavALA, dayALu ane paropakArI heAya che. A jagamAM je je paropakAranAM kAryo hAya, te karavAne jJAnI sadA tatpara rahe che. te chatAM te Atmapraza'sAthI Dare che. koipaNu kA peAtAnI prazaMsA mATe karatA nathI. mAtra janakalyANa karavAnA potAnA svabhAvathI kare che. tenAmAM hamezAM sAmyatA hoya che. jaganA sarva jIvone samAna STi thI jIve che. kAipara rAga ke dveSa rAkhatA nathI, te upara eka suMdara daSTAMta che, te tuM sAvadhAna thaIne sAMbhaLaje~ ca'pApurImAM dhanasAra ane puNyasAra nAme be bhAio rahetA hatA. dhanasAra ane puNyasAranI vacce sArA sneha hatA. puNyasAra potAnA jyeSTa badhu dhanasAranI AjJAne mAna ApI cAlatA hatA. dha nasAranI manovRtti gRDavyavahAramAM vadhAre tallIna rahetI hatI, te humezAM peAtAnA svAsthya tarapha pravarttatA hatA. dareka kArya karavAmAM dhanasAranI manevRtti svArtha sAdhaka thatI hatI. puNyasAra bALavayathIja dharmamAM Astika ane samaSTi hute, " A jagA jIva kayAre su khI thAya ? " evI pavitra dhAraNA tenA hRdayamAM thayA karatI hatI. te hamezAM paropakAra karavAne mATeja pravRtti karatA hatA. jo bIjAnA upara thatA hoya, ane peAtAnA svArthanA nAza thatA heAya, tApaNu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAnInI avasthA. 43 te svArtha nA bhAga ApI parapakAra karatA hatA. AthI caMpApurInA le ke| dhanasAranA karatAM puNyasArane vadhAre cAhatA hatA, ghaNA leke tene Azraya levAne AvatA, anedana karI peAtAnA AtmAne pavitra tha celA mAnatA hatA. eka vakhate ca'pApurImAM mahAmArInA upadrava thayA. lokonA bhAre sahAra thavA mAMDayeA. te vakhate leAkeA mAhA mAhe vicAra karavA lAgyA. tenI zAMtine mATe aneka upAye karyAM, pazu kei rIte rega nI zAMti thai nahIM, tevAmAM keAi bharadvAja nAme tApasa tyAM AvI caDayA. te ghaNI ugratapasyA karanArA ane jJAnane dhAraNa karanArA hatA, tene joi mahAmArIthI pIDAtA leAkeA tene zaraNe gayA. ane mahAmArInA kaSTathI mukta karavAnI tenI pAse prArthanA karavA lAgyA. bhara dvAja tApase jJAnadaSTithI joine kahyuM, he leAkeA, A mahAmArImAMthI mukta karavAnA eka upAya che, paNa te banavA azakaya che. leAkAe kahyuM. te kevA upAya che ? te jaNAve. te jANyA pachI zakaya ane azakayanA nirNaya thai zakaze. tApase kahyuM, ahiMthI thoDe dUra vyAghramukha nAme ekamithyAtvIyakSanuM madira che. tyAM jai te yakSane kahevuM ke, game te ma karIne paNa A nagaranI rakSA karo. pachIte yakSa keAi purUSanuM baLidAna mAge, teA tamArAmAMthI eka purUSane taiyAra thavuM paDaze. jo yakSa dayA lAvI cheADI mUke, teA tenAM bhAgya, nahIM te eka purUSa potAnA prANanA bhoga ApavA joize. jo te yakSane purUSanA bhAgathI prasanna karavAmAM Ave, te A mahAmArInA roga tarata nAza pAmI jAya. bharadvAja tApasanAM A vacana sAMbhaLI leke vicAramAM paDayA. kei paNa prANanA bhAga ApanAra upakArI purUSa ubhA thayA nahIM. A vAta rAjAnA jANavAmAM AvatAM teNe tevA purUSanI zeAdha karavA mAMDI-paNa koi purUSa jovAmAM AvyA nahI. pachI rAjAe nagaramAM udghoSaNA karAvI ke, "jo koi purUSa A nagaranI rakSA karavAne AtmabhAga Apaze, tenA putrane rAjA pAtAnuM adharAya Apaze. ane tenA mRtyu sthAne eka meoTA vizAla-kIrttistaMbha ubhuM karavAmAM A A udghASaNA pelA dhanasAranA sAMbhaLavAmAM AvI. teNe te viSenI badhI vAta koine pUchI jANI lIdhI. pachI dhanasAra ghera AvyA. ane te vAta potAnA pUjyabaMdhu puNyasArane kahI saMbhaLAvI, te sAMbhaLI puNya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 jaina zazikAnta. 6 sAre zuM * khaMdhu dhanasAra, Aje mArA divasa kRtArtha thayA. te' mane ghaNI uttama prakAranI vAta kahI. A gAmanI prajAnI jo rakSA thatI hAya, ane ghaNA leAkeAnA prANa bacatA hoya, te huM mArA prANane bhAga ApavAne taiyAra chuM. eka jIvane badale aneka jIvanA upakAra te hAya, te tevuM kAma zAmATe na karavuM? dhanasa re kahyuM, bhAI, prANane bhega ApI khIjAnA upakAra karavA, e mane yAgya lAgatuM nathI, tema vaLI A rAjA tenA piravArane adhu rAjya Ape che, paNa te lAbha maraNa pachI khIjAne maLe temAM ze lAbha che? puNyasAre kahyuM, huM kAMi ardhorAjyane mATe prANApaNa karatA nathI. paNa ghaNA leAkenA jIvane ugAro thAya, tene mATe huM prANANu karUM chuM. eka jIvathI aneka jIvane ugArA thAya, e kAMi jevuM tevuM kAma nathI. A manuSya jIvana AvA kAmane mATe upayAgI na thAya. tA khIjA zA kAmamAM upayeAgI thAya tema che. chevaTe jenI utpatti tene nAza thavAnA che. je vastu nAzavaMta che. tene cheDI devI temAM kAMi bhAre kAma nathI, vaLI rAjA je adhu rAjaya ApavA taiyAra thayela che. te rAjaya tane maLaze. ane tuM mAre saheda 2 badhu che. teA tArI paNa upakAra thAya. e labha maneja che. dhanasAre kahyuM, moTAbhAi, jemAM tamarA prANano naza tha ya, ane tamAre mAre sadAne mATe viyeAga thAya, teve lAbha meLavavAnI mArI icchA nathI. jo mArA lAbha dhArItame tamArA AtmAnA bhega Ape!, te e vAta ddhi banavAnI nathI, tamArA AtmAnI jevI mAre jarUra che, tevI a dhorAjyanI jarUra nathI, ane e vAta kaDhi paNa mAnya nathI. dhanasAranA AvA AgraDa joI puNyasAre kahyuM. badhu, eve! AgraDu rAkha ze nahi. tema chatAM jo tame ardharAjyanI icchA nahIM karo, te huM rAjAne prArthanA karIza ke, tamArA adhaurAjyanI jeTalI upaja Ave, teTalI paropakArane mATe arpaNa karo. je dIna, duHkhI ane nirAdhAra hAya, temanA zubhane mATe te a rAjyanI upajanuM dravya khacajo. ane tenA badalAmAM huM mArA AtmAnA bhega ApuM chuM. have Agraha rAkhaze nahIM. ane mArA jIvanI sArthakatA karavAmAM mane kei jAta nA aMtarAya karazo nahi. A pramANe potAnA badhu dhanasArane samajAvI puNyasAra rAjAne maLyA, ane potAnI icchA rAjAnI AgaLa jaNAvI. rAjAe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnInI avasthA. 45 tene dhanyavAda ApyA. ane tenA kahevA pramANe badhI vAta kabUla karI, pachI puNyasAra pelA vyAghramukha yakSanA madiramAM gayA, rAjA vagere nagaranAM AgevAna leAkeA tenI sAthe gayA. jevAmAM te yakSama diramAM dAkhala thayA. tyAM yahne prasanna thaine kahyuM, huM mahAzaya puNyasAra, tane dhanya che, tArA jevA parapakArI purUSa jagatamAM gheDA che, khIjAnA trANune bacAvA peAtAnA prANano bhega ApanArA tane hajAravAra dhanyavAda ghaTe che, tArA jevA pavitra AtmAnA bhAga leve--e mane adhita che, tuM pAcho jA, tArA puNyanA prabhAvathIja mahAmArIne rega zAMta thai jaze, ane ca'pAnagarInI sarva prajA sukhI thaze. yakSanA AvAM vacane sAMbhaLI rAjA ane bIjA leke! Azcaya pAmI gayA, ane dhanasAranA hRdayamAM atizaya harSa utpannathayA. tyArathI rAjAe puNyasArane bahu mAna ApI potAnA rAjyamAM rAkhyA hatA. he ziSya, A draSTAMta uparathI tAre samajavAnuM che ke, je puNyasAra hatA, te leAkeAttara jJAnI samajave, ane je dhanasAra hatA, te laikika jJAnI samajavA. leAkeAttara jJAnavALA purUSa potAnA zarIra ne ane A jaganA badhA pulika padArthane nAzavaMta gaNI temAM mamatva rAkhato nathI. jenAthI puNya dhAya, ane dharma sadhAya, tevAM kAma karavAne te hamezAM tatpara rahe che. kada puNyanA ghaNA lAbha thatA hoya. te prANanA bhoga ApavAne paNa te taiyAra thAya che, tenA mAM jarApaNa svAdha buddhi haitI nathI, te parArthaneja svArtha mAne che. ane parihatamAMja potAnu hita samaje che. tevA leAkeAntara jJAnI pu rUSanu jIvana A jagane upayogI thAya che, ane teja kharekharA jJAnI kahevAya che. je dhanasAra hatA, te laikika jJAtI samajavA. lAkaka jJAnI humezAM A lokanAM kAryo sAdhavAmAM kuzaLa heAya che. tenAmAM parepakAra karavAnI vRtti hoya che. paNa jo paropakAra karavAthI peAtAne koi jAtanI hAni thatI hAya, te te teve! paropakAra karatA nathI. potAnA hitanI sAthe bIjAnuM hita thatuM hoya, tA tevuM karavAne te tatpara thAya che. te A jaganA vyavahArane sAcA gaNe che. ane lAkika kAryo sAdhavAmAMja potAnA jIvananI sArthakata! mAne che. tevA lAkaka jJAnI purUSa A mAnava jIvananA kharekharo upayoga karI zakato nathI. ane paramArtha sAdhavAmAM paNa te potAnA svArthane choDatA nathI. tethI te leAkeAttara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. jJAnInA karatAM ghaNe darajaje halake gaNAya che. he vinIta ziSya, A daSTAMta uparathI tamArA samajavAmAM AvyuM haze ke, kharekhara jJAnI te lattara jJAnI che. ane te ja pitAnA zuddha kartavyane samajanAre che. mATe tamAre hamezAM lekettara jJAnI thavAno prayatna karo. ane tamArA hRdayamAM puNyasAranA jevI pavitra bhAvanA sthApita karavI, ke jethI tame tamArA AtmAne unnati mArge laI jaI zakaze, ke je mArgamAM tamane zAzvata sukhanI prApti thaze. he gRhasthaziSya, tAre A vAta vadhAre manana karavAnI che. jo tuM lokettarajJAnI thaI, gRhAvAsamAM rahIza, te paNa tArA AtmAne uddhAra thaze. kottara jJAnI gRhasthane kAMI cAritra levAnI jarUra nathI. te hamezAM bhAvasAdhuja che. ane bhAvasAdhu dravyasAdhunA karatAM uttama gaNAya che. dazama biMdu-jJAna kriyA. "gatirikSAvAto je tanatanA dRSTA vizvamanaHpramodavirA nAvAH svataH suMdarAH / tAMstatraiva dine vipAkavirasAt hA nazyataH pazyataH cetaH pretahataM jahAti na navapremAnubaMdhaM mama" // 1 // rAtavAsa, artha-he bhAI, sarvanA hadayane harSa ApanArA ane ujavala kAMtivALA je cetana acetana padArtho prAtaHkALe mane svabhAvathI suMdara lAgatA hatA, teja divase vipAkanA virasathI te padArthone meM nAza pAmatA joyA, tathApi A mAruM naSTa hadaya saMsAra uparanA premanA baMdhanane choDatuM nathI. che2 | hI ziSya pUche che--he bhagavana, Ape jJAnInI avaSI sthA viSe daSTAMta pUrvaka samajAvyuM, te jANI mane che atizaya AnaMda thayo che, ane mArA hRdayanI zaMkA ( Sii dara thaI gaI che. have jo ApanI IcchA hoya te mAre 0 4 0 daram Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAna kriyA. 47 eka bIjI vAta pUchavAnI che, te Apa dhyAna daI sAMbhaLaze. gurU-he vinIta gRhastha ziSya, je tAre pUchavuM hoya, te khuzIthI pUcha. tArI sAthe vArtAlApa karavAmAM mane AnaMda Ave che. gurUnA AvAM vacana sAMbhaLI te zrAvaka kumAre nIce pramANe pUchyuM, he dayAsAgara gurU, have mane jJAna ane kriyA upara samajAve, jJAna e zI vastu che? ane kriyAnuM svarUpa zuM che? je jJAnavAna hoya, tene kriyA karavI joIe ke nahi? jJAna ane kiyA e baMnemAM mukhya zuM che? te viSe mArA mananuM samAdhAna kare. gurU-he zrAvaka kumAra, teM ghaNe sAre prazna karyo. jJAna ane kiyA-e baMne vastu samajavA jevI che. te upara je huM kahuM, te sAvadhAna thaI sAMbhaLa. jJAnane artha jANavuM thAya che. eTale A saMsAramAM rahelA dareka jaDa cetana padArthonuM svarUpa jANavuM, te jJAna kahevAya che. jyAre dareka padArthanuM jJAna thAya, tyAre "A vastu tyAga karavA cagya che ane A vastu grahaNa karavA yogya che" evo bodha thAya che. ane te baMdha thavAthI te jJAnI manuSyane vairAgya, sAmyabhAva ane zAMti vagere je AtmAnA guNe che, te pragaTa thAya che. ethI jJAnIne AtmA uttama gatinuM pAtra bane che. je mANasamAM zuddha jJAnanI kaLAne uta dekhAya che, tene viSe tatkALa AtmAnI zuddhatA pramANa karI zuddha cAritrane aMza pragaTa thAya che. te cAritrane aMza bhAvathI pragaTa thAya che, dravyathI thatuM nathI. vaLI tevA jJAnIne heya-tyAga karavA gya ane upAdeya-grahaNa karavA gya sarva vastuno marma jaNAya che. eTale tenAmAM svataH vairAgyabhAva pragaTa thAya che. kAraNa ke, vastu svarUpa jANavAthI ema jaNAya che ke, A cetana acetana sarva vastu nAzavaMta che, te upara rAga dveSa karavo. gya nathI-AthI vairAgya bhAva pragaTa thAya che, ane vairAgya pragaTa thavAthI rAga dveSa tathA mehanI dazAthI te jIva bhinna thAya che. eTale pUrve karelA karmanI nirjarA thAya che. ane vartamAnakALe karmane baMdha thatuM nathI.-eTale sarva prakAre tenA karmanA jALano nAza thaI jAya che. pachI rAga dveSAdika upAdhithI rahita e AtmA samAdhimAM rahe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. eTale te pUrNa paramahaMsa bane che. . he ziSya, A pramANe zuddha jJAnathI jIvane moTo lAbha thAya che. have kriyA viSe kahyuM, te sAvadhAna thaIne sAMbhaLaje. kviAne artha karma thAya che. keIpaNa jAtanuM karma karavuM, te kiyA kahevAya che. te kiyAnA traNa prakAra che. kAyika, vAcika ane mAnasika, je kAyAthI kAM IpaNa jAtanuM karma karavAmAM Ave te kAyika, vacanathI karavAmAM Ave te vAcika ane manathI karavAmAM Ave te mAnasika-A traNe prakAranI kriyAnA dhArmika kriyA ane vyavahArikI kriyA evA be bheda paDe che temAM je vyavahArikI kriyA che, te saMsArane vadhAranArI che, ane dhAmikI kriyA che, te saMsArane uchedana karanArI ane karmanA baMdhane teDanArI che. e kiyAne saMbaMdha jJAnanI sAthe che. je jJAna zuddha heya, te kiyA paNa zuddha hoI zake che. ane baMne kiyAne paraspara saMbaMdha che. te upara eka draSTAMta kahuM te sAMbhaLa-- koI eka mANasa musApharI karavAne nIkaLe. musApharI pUrNa karI potAnA ghara tarapha pAcho vaLate hatA, tyAM rastAmAM eka meTuM AMbAnuM vRkSa AvyuM. te vRkSa nIce te vizrAMti levAne beThe. tevAmAM tenI daSTi vRkSa upara paDI. tyAM pAkelA AmraphaLa tenA jovAmAM AvyAM. eTale vRkSa upara caDa, vRkSanI eka ucI zAkhA upara ghaNI pAkelI ane rasa bharelI eka kerI tenA jovAmAM AvI. tarataja te musApharane te karI levAnI IcchA thaI, paNa te zAkhA upara javuM ghaNuM muzkela hatuM. jihA IdriyanI lelupatAthI te musAphara ghaNI mahenata karI te AmraphaLa levA gaye. tevAmAM karmacage tene paga khazI gaye. ane ne ghaNI uMcI zAkhA uparathI jamIna upara paDaze. paDatAMja tenA paga bhAMgI gayA. ane te pAMgaLe thaI gaye. jyAM tene javAnuM hatuM, te gAma tenAthI dUra hatuM. temaja bIjuM gAma paNa te rastethI cheTe hatuM, eTale te ghaNe citA karavA lAgyA. tevAmAM kaI AMdhaLe mANasa phAMphA mArate te raste prasAra thate hate. tene joI pAMgaLAe kahyuM, are bhAI, tuM kayAM jAya che? teNe uttara Aye, huM amuka gAma jAuM chuM, paNa aMdhApAne laIne mane duHkha paDe che. are bhAI, tAre kayAM jAvuM che? te musApharane je gAma javAnuM hatuM, teja gAmanuM nAma AMdhaLAe lIdhuM. eTale te pAMgaLe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAna kriyA. khuzI thaI gaye. baMne eka ja gAmanA rahevAsI nIkaLyA. te pAMgaLo khuzI thaI be -bhAI je ga ma ta re javAnuM che, teja gAmamAM mAre javAnuM che. te sAMbhaLI e dhaLAe kahyuM, tyAre tuM kRpA karI mane de. rIza? pAMgaLo belya-bhAI, ahIM pAMgaLo thaIne paDe chuM. pachI teNe AMbAnI kerInI vAta kahI saMbhaLAvI. AMdhaLAe upAya batAvyo, tuM mArA skaMdha upara beza, ane mane raste batAvato ja. eTale huM te pramANe cAlIza. tethI ApaNu baMne khuzI vI bA paNe gAma pahoMcI jaIzuM. pachI te upAyathI teo baMne cAlatA hatA. ane te cheDA vakhatamAM potAne gAma pahoMcI gayA. he ziSya, A daSTAMta uparathI jJAna ane kriyA vize samajavAnuM che. jema AMdhaLAnA paga ane pAMgaLAnI AMkha-e baMne eka bIjAne nI sahAyathI pitAne dhArela sthAne pahoMcI gayA. tevI rIte jJAna ane kiyA-baMnenI sahAyathI mekSamAge pihoMcI zakAya che. jJAna e pAMgaLAne ThekANe samajavuM. ane kriyA che, te AMdhaLAne ThekANe samajavI. kAraNake, jJAnathI vastune marma jANI zakAya che. tethI tenAmAM darzana dharma che. paNa calana dharma nathI, ane kiyAthI vadhu svabhAvamAM sthirathavAya che, tethI tenAmAM calana dharma che. paNa darzana dharma nathI. tethI ekalA jJAnathI tema ekalI kiyAthI mekSa mArge pahoMcI zakAtuM nathI. kiyA ane jJAna baMne hAya, teja kSamArge javAya che. jJAna jIvane jagADe che. ane kiyA jIvane bhUlamAM nAkhe che. eTale jJAna vagara ki yAne hetu samajAtuM nathI, tethI jIva je kriyA kare, tenakAmI thaI paDe che. ekalI kyiA ulaTI jIvane karmanA baMdhamAM nAkhe che. jyAM sudhI kSiAnA pariNAmathI jJAna-cetanA karmarUpa thaI che, tyAM sudhI saMsArI jIva vikaLa je thaIne phare che, paNa jyAre tenA hRdayamAM jJAna-cetane jAgrata thAya che, tyAreja tejI samakatI kahevAya che. athavA sahaja vairAgI kahevAya che. he ziSya, tethI jJAna ane kriyA baMnenI AvazyakatA che. eka jJAnathI ke ekalI zakya.thA mekSa mAga siddha thatuM nathI. SH, K. 7 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekAdaza biMdu--karma baMdhamAMthI chuTavAnA upAya. "nikA citAnAmapi karmaNAM yad sAdhardharANAm / vijadane vajramivAtitIvra namo'stu tasmai tapase'dbhutAya " // 1 // zAMtasudhArasa. atha--"paryaMtanA jevA dura ane bhAre evA nikAcita karmane paNa bhedavAmAM je vajAnA jevuM ati tIvra che, tevA adbhuta tapane namaskAra hai." ziSya--he bhagavana, mArA sAMbhaLavAmAMAvyuM che,ke prANI mAtrane kSaNe kSaNe zubhAzubha karmonA baMdha thayA kare che. te temAMthI prANI kevI rIte chuTI zake ? gurU-he ziSya, prANI zubhAzubha karmInA adhamAMthI chuTave ghaNeA muzkela che. ane evI sthitimAM AvatAMtene ghaNI muzkelI paDe che. jyAre AtmAne karmanI nirjarA thAya, ane tene mATe ugra tapasyA kare, teja te karmanA kha'dhamAMthI mu kta thAya che. ziSye puchyuM, he gurU mahArAja, jIvane karmAMnA aMdha zAthI thatA haze? me' sAMbhaLyu che ke, karmanI vaNAthI jIvane baMdha thAya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ karma baMdhamAMthI chuTavAne upAya. pA che-e vAta sAcI che ke beTI? te viSe mane yathArtha rIte samajAve. gurU-he ziSya, te je vAta sAMbhaLI che, te yathArtha nathI. koraNake, jIvane karmane baMdha rAga, dveSa ane meha-e azuddha upagathIja jIva baMdhAya che. karmaLanI vaNAthI mana, vacana, kAyAnA gathI, cetana hiMsAthI ke viSaya bhegathI karma baMdha thatuM nathI. kAraNa ke, siddhanA jIva karma vagaNAthI baMdhAtA nathI, jina bhagavaMtane mana, vacana ane kAyAne vega hoya che, te chatAM temane karmanA baMdha thatA nathI, muni anAgapaNe cetananI hiMsA kare che, te paNa tene karmanA baMdha thatA nathI. te uparathI siddha thAya che ke, rAga, dveSa ane mohae traNathIja karmanA baMdha thAya che. he ziSya, e karmanA baMdhamAMthI chuTavAno upAya zuddha gurUne upadeza che. kAraNa ke, gurUnA upadezathI rAga, dveSa ane mehane abhAva thavAthI karma baMdha thato aTake che. temaja gurUnA upadezathI kama nI nirjarA karavAnA upAyo paNa prApta thAya che. je upAyamAM tapa e sarvottama upAya che. he ziSya, gurUnA upadeza viSe tane eka subadhaka daSTAMta kahuM, te sAMbhaLI caMdrapura nagaramAM vimaLasiMha nAme rAjA hate. te nItithI pitAnuM rAjya karatA hatA, tenI prajAmAM sArI rAjyabhakti hatI. rAjA ane prajAne paraspara prIti hatI. te rAjAne ATha maMtrIo hatA. te aSTapradhAna evA nAmathI oLakhAtuM hatuM, te maMtrIonI salAhathI rAjA pitAnuM rAjya sArI rIte calAvatA hatA. ane lekamAM tenI satkIrti gavAtI hatI. te maMtrIo paNa paraspara saMpa rAkhI vartAtA hatA. teo AThe jANe sahedara baMdhu hoya, tema saMpathI rahetA hatA. teo sarvadA - tAnA rAjAnuM hita IchI pitapotAnI pharaja bajAvatA, ane tethI rAjAne khuzI rAkhatA hatA. A pramANe vimaLasiMha rAja e maMtrIonI sAthe rAjya karatA hatA. ane pitAnA dharmamAM sArI rIte vartate hate. te rAjAne traNa sAmaMta hatA, teo durguNI hevAthI rAjAnI pAse AvI zakatA na hatA. kAraNa ke, rAjA pitAnA ATha maMtrIonI salAhathI kaI durgaNI mANasano saMga karatA na hatA. AthI te traNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. sAmaMte rAjAnI AgaLa AvatAM bhaya pAmatA hatA. ATha pradhAnanI satkIrti rAjyamAM tathA bIjA dezamAM sArI rIte prasaravA lAgI prajA ne khulI rIte temanI prazaMsA karavA lAgyA. A sAMbhaLI pelA traNa sAmaMtenA manamAM IrSyA utpanna thaI. teo koIpaNa yuktithI te maMtrIone rAjAnI pAsethI dUra karavA prayatna karavA lAgyA. eka vakhate temaNe keI nimittiyAne khuTavI rAjAnI pAse meka-te nimittiyAe rAjAne bhaya pamADavA kahyuM ke, "A ATha maMtrIo taraphathI tamane meTI hAni thaze. ane teo tamArA zatru thaI ubhA raheze. ni maniyAnA te vacana sAMbhaLI rAjAnA manamAM zaMkA utpanna thaI, ane teNe nimittiyAne puchayuM ke, mArA rAjyamAM mAruM zubha karanAra koNa che? nimitiyAe rAjAne kahyuM ke, AkhA rAjyamAM tamArUM zubha karanArA tamArA traNa sAmane che. te uparathI vizvAsu rAjAe te sAmaMtone bolAvyA ane temane pitAnI pAse rAkhyA. ane pelA ATha maMtrIone ekadama rajA ApI dIdhI. A khabara sAMbhaLI caMdrapura nI prajAmAM hAhAkAra thaI rahyo. ane lokonA manamAM bhAre kheda thaye-tathApi ke I rAjAnI pAse AvIne kAMIpaNa kahI zakyA nahIM. pachI te mAnitA thayelA traNa sAmaM. teo rAjyamAM maoi joIe, evuM dhArIne potAnA pakSanA bIjA ATha maMtrIone rajAne samajAvI te te jagyAe nimI dIdhA. te nImelA navA maMtrIo anIti karanAra ane apramANika hatA, AthI lekamAM temanI apakatti thavA mAMDI. maMtrIonA julamathI rAjAnI paNa nidA thavA lAgI. ane leke tethI ghaNuja kaMTALI gayA. eka vakhate rAjA pitAnA mahelamAM beDe hatA, tevAmAM chaDIdAre kahyuM ke, koI purUSa Apane maLavA Icche che. rAjAe tene teDI lAvavAne chaDIdArane AjJA karI, eTale chaDIdAre te purUSane aMdara praveza karAvyuM. te purUSane jotAMja rAjanI manovRtti prasanna thaI gaI ane rAjAe tene ghaNuM ja sanmAna ApyuM. jyAre rAjAe te purUSane AvavAnuM kAraNa puchayuM, eTale teNe rAjAnI AgaLa tenA duSTa ATha maMtrIene julamanI vAta kahI, ane tene dUra karavAnA prArthanA karI. te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ karma baMdhamAMthI chuTavAne upAya. 53 purUSanA vacana upara rAjAne vizvAsa AvI gaye. ane tarata ja teNe pitAnA pelA traNa sAmaMtone bolAvyA. sAmate AvI hAjara thayA, eTale rAjAe maMtrIonA julamanI vAta kahI, temane dUra karavAnI AjJA karI. rAjAnI AvI AjJAthI te traNe sAmata paNa vicAramAM paDyA. ghaNIvAra vicAra karI temaNe nizcaya karyo ke, A rAjA manaphara che, ghaDI ghaDImAM te pitAnA vicAra pherave che, mATe tenI AgaLa rahevuM gya nathI. A nizcaya karI te traNe sAmaMte paNa rajA laI cAlyA gayA. ane temanI sAthe pelA durAcArI ATha maMtrI e paNa vidAya thaI gayA. pachavADe rAjA vimaLasihe pelA uttama purUSanI salAhathI je pahelA junA pramANika ATha maMtrIo hatA, temane pAchA bolAvI te te jagyA upara nImI dIdhA. AthI caMdrapuranI prajA ghaNI ja khuzI thaI, ane pAchuM vimaLasiMhanuM nItirAjya cAlavA lAgyuM. he ziSya, A daSTAMta uparathI tAre je samajavAnuM che, te dhyAna daIne sAMbhaLaje. caMdrapura nagara-e manuSyabhava samaja. temAM vimaLasiMha rAjA e bhavi jIva samajavo. te jIva paraMparAthI jaina dharma hato. tenI pAse je ATha maMtrAo hatA, te samakitanA ATha guNa sajavA. 1 dayA, 2 sarva hitabuddhi 3 maitrI, AtmaniMdA, 5 samabhAva, 6 deva gurU bhakti, 7 vairAgya, ane 8 dharmarAga-e samakitanA ATha guNa che. je naThArA guNavALA traNa sAmaMta hatA, te mUDhatAne traNa deSa samajavA. 1 devamUDhatA, 2 gurUmUDhatA ane 3 dharma mUDhatA-je sAMmatae nimattiyAne rAjA pAse mokalyA hatA, te moha samaje. mehanA saMgathI jIvarUpI rAjAnI aMdara mRDhatAnA traNa deSa pragaTa thayA hatA. te sAmaMtanA kahevAthI rAjAe potAnA sArA ATha maMtrIone rajA ApI bIjA navA ATha maMtrIe rAkhyA. te rAjArUpI bhavijhave mUDhatAnA traNa deSarUpI traNa sAmatenA kahevAthI eTale te deSa lA. gavAthI teNe samaktinA ATha guNarUpI ATha maMtrIone dUrakaryA. ane je bIjA ADa maMtrIo rAkhyA, te ATha prakAranA maLa samajavA. te ATha maLa 1 zakA, 2 asthiratA, 3 vAMchA, 4 mamatA, 5 dugachA, 6 sAdhamI vAtsalyane abhAva, 7 paradoSa pragaTana ane 8 uttama bhA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 jaina zazikAnta. vanane abhAva-evA nAmathI oLakhAya che. e ATha mInA saMgathI jIvane durgati thAya che. rAjArUpI bhavijIva jyAre mehane laIne mUDhatAnA traNa deSamAM AvI jAya che. eTale tenAmAM ATha maLa pragaTa thAya che. pachI rAjAne pele purUSa maLe. te zuddha gurUne vega samaje. zuddha gurUnA upadezathI bhavi jIvarUpa rAjAe te naThArA ATha maLarUpI maMtrIone dUra karyA, ane tenI sAthe pelA mUDhatAnA traNa deSarUpI traNa sAmaMte dUra thaI gayA. eTale bhavi chevArUpI rAjA pitAnA caMdrapurarUpI manuSya bhavane kRtArtha karavA lAgyA, ane tethI te satkIrtirUpI sadagatine prApta thayuM hatuM. - he ziSya, AvI rIte zuddha gurUne upadeza bhavijIvane nirmaLa ane nirdoSa kare che. ane tethI tene karmanA baMdhamAMthI mukti maLe che. gurUnA mukhathI A dRSTAMta sAMbhaLI ziSya ghaNeja prasanna thaI gache. ane teNe vinayathI gurUne jaNAvyuM ke, he mahepakArI gurUmahArAja, tame mArI upara mahAna upakAra karyo che. tame ApelA subodhaka daSTAMtathI mArA mananI badhI zaMkAo dUra thaI gaI che. ane mane u. ttama prakArane bodha prApta thaye che. pachI gRhI ziSya vinayathI pUchayuM-he mahArAja, tame je traNa mUDhatAnA doSa ane ATha maLa kahyA, te viSe mane spaSTa karIne samajAve. gurU bolyA-bhadra, devamUDhatA, gurU mUDhatA ane dharmamUDhatAe traNa mUDhatAnA deSa kahevAya che. je prANI zuddha devane samaje nahIM, te devamUDhatA deSa, zuddha gurUne samaje nahIM te gurUmaDhatA doSa ane zuddha dharmane samaje nahi-te dharmamaDhatA deSa kahevAya che. je mANasa jainadharma upara athavA jinazAsana upara zaMkA rAkhe te pahele zaMkAmaLa kahevAya che. dharma upara draDhatAthI manane sthi2 kare nahIM, te bIjo asthiratAmaLa kahevAya che. dharma karavAmAM kaI jAtanI vAMchA rAkhe, te trIje vAMchAmaLa kahevAya che. pitAnA kuTuMba upara mamatvabhAva rAkhe te cotho mamatAmaLa kahevAya che. jainadharma tathA tenA munio malina che, evI durgachA kare, te pAMcame durgachAmaLa che. pitAnA sAdhamI badhu upara prema na rAkhe, harakoI prakAre temanuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 55 A jagatamAM sAruM zuM che? vAtsalya na kare, te cha asAdhamavAtsalya maLe che. bIjAnA deSa prakAza kare, te sAtame paradeSa prakAza maLe che. ane jJAna vigere vividha prakAranI prabhAvanAmAM citta rAkhe nahIM, te AThame aprabhAvanA maLa che-A pramANe ATha maLane tyAga karavAthI jIva pitAne dhama sAdhavAne samartha thaI zake che. - gurUnA AvAM vacana sAMbhaLI te ziSya ghaNo ja AnaMda pAmI gaye. pachI gRhI ane muni baMne ziSyae gurUne bhaktithI vaMdanA karI. dvAdaza biMdu-A jagatamAM sAruM zuM che? " krUrakarmasu niHzaMka devatAgurunidiSu / AtmazaMsiSu yopekSA tanmAdhyasthyamudIritam" // 1 // zradhyAtmavAkyama, bhAvArtha-niHzaMkapaNe naThArA kAma karanArA, deva tathA gurUnI niMdA karanArA ane potAnI prazaMsA karanArA mANaso upara je upe. kSA rAkhavI, te mAdhyastha samabhAva kahevAya che. hi . jo -- -:- SPI! PERS -- hi ziSya pUche che, he upakArI gurU, A jagatamAM sarvathI sArUM zuM haze te jANavAnI mArI IcchA che. te viSe meM ghaNuonI pAsethI juduM juduM sAMbhaLyuM PM che. tethI mArA manamAM te viSenI zaMkA rahyA kare che. gurUhe ziSya, te zuM sAMbhaLyuM che? te mane kahI batAva. gRhiziSya-he gurU mahArAja, eka vakhate huM A jagatamAM zuM sAruM che? te jANavAne judA judA vidvAnane pUchavA gayA hatA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainazazikAnta. eka vidvAne kahyuM ke A jagatumAM hAsya karavuM--e sAruM che. bIjAe kahyuM ke, A jagatumAM vidyA zreSTha che. trIjAe kahyuM ke, kAyA zreSTha che. cethAe kahyuM gurUtA--moTAI zreSTha che. pAMcamAe pavitratAne zreSTha kahI. chaThAe lAbhane i kahe. sAtamAe vijayane zreSTha kahyuM. ATha. mAe siMdaryane zreSTha kahyuM. navamAe bhegane zreSTha ka. dazamAe ISTa saMgane zreSTha kahyA. agIyAramAe premane zreSTha kaoN. bAramAe udA ratAne zreSTha kahI. ane teramAe rAjAnA adhikArane zreSTha kaho. A pramANe judA judA mata paDavAthI huM muMjhAI gaye hate. ane A prasaM. ge Apane jaNAvAnuM ke, sarva vastuomAM kaI vastu zreSTha che. ane te zreSTha che? te mane daSTAMta ApI samajAve. jethI mArA manane saMtoSa thAya. gurUe AnaMda pUrvaka kahyuM, he vinIta ziSya, te upara eka daSTAMta kahuM te sAMbhaLa. pUrve vizAlA nagarImAM zedhacaMdra nAme eka vidyAbhyAsI rahetA hatA. tenAmAM tenuM nAma pramANe guNa hatA. tenI buddhi zedhaka hatI. kaI paNa vastunI zodha karavAnI tenI Teva hatI. eka vakhate zodhakacaMdra vidyAbhyAsa karavA jato hato, tevAmAM kaI vidvAna purUSa tene sAme maLe. teNe zodhakacaMdrane puchyuM ke, bhadra, tAruM nAma zu? ane tuM zene abhyAsa kare che ? zodhakacake uttara Ape--mArUM nAma zekacaMdra che. ane tattvazAstrane abhyAsa karuM chuM. te vidvAne kahyuM, tAruM zekacaMdra nAma sAcuM heya. te te zenI zodha karI? e vAta kahI batAva. teNe kahyuM, he vidvAna purUSa, hajI kAMI zedha karI nathI. mArAmAM zedha karavAnI buddhi thAya che, paNa zenI zodha karavI ? e vAtane mArAthI nirNaya thaI zakato nathI. je Apa kaI zodha karavA lAyaka vastunuM nAma Ape, te tenI zudhane mATe prayatna karIza. te vidvAne kahyuM, vatsa, tuM gurjara dezamAM jAya ane tyAM gurjarapura karIne eka moTuM zahera che. temAM eka pakhavADIyuM vAsa karIne raheje. teTalAmAM tane A jagatamAM kaI vastu zreSTha che? te vAtane nirNaya thaI jaze. te vidyAthIe prazna karyo, he mahAzaya, mAre te zaheramAM jaIne zuM karavuM? vidvAne uttara Apyo, tyAM jaIne zaheranAM judA judA kuTuMbomAM pharavuM- eTale tArA manane kharekhara nizcaya thaI jaze, ane te anu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jagatamAM sAruM zuM che? bhAvapUrvaka thavAthI tArA manane pUrNa pratIti Avaze. te vidvAnI AvI salAha laIne te abhyAsI zeAdhakacaMdrapitAnA vaDilenI AjJA laI gurjara dezamAM gayo. ane tyAM gurjarapuramAM AvI, teNe kaI chAtrAlayamAM nivAsa karyo. ghaNe vakhata tyAM vasavAthI te vinIta ane suzIla abhyAsIne sArA sArA kuTuMbanA gRhanI sAthe paricaya thayuM. tethI tenuM javuM AvavuM sArA sArA kuTuMbamAM thavA lAgyuM. eka vakhate te abhyAsI koI gRhasthane ghera besavA gaye. tyAM kuTuMbanAM ghaNAM mANase ekaThA thaI ekabIjAnI ThaThA mazkarI karatA hatA. temAM keTalAeka mazkarA mitro ekaThA thayA hatA. zedhacaMdra tyAM jaI beThe. eTale temaNe tene mazkarIthI mAna ApyuM. suzIla zedhakacaMdra kAMI paNa roSa karyA vinA bezI gaye. DIvAra teomAM haDAbAjI zarU thaI. chevaTe eka krodhI mANasanI hAMsI karavAmAM AvI, te maNa sane hAMsI rUcI nahIM, ane teNe guse karI pelA hAMsI karanArane lapaDAka mArI, ethI teNe tene sAmI lapaDAka mArI, baMnenI vacce meTa takarAra thaI paDe. te vakhate te kuTuMbanA mANasamAM pakSApakSIthI mo Te vikhavAda utpanna thaye. ethI zedhakacaMdra kaMTALI tyAMthI uThI gaye. A uparathI teNe nizcaya karyo ke, hAsya karavuM e sArUM nathI. jyAM vizeSa hAsya ke hAMsI thAya che, tyAM vikhavAda vadhe che. bIje divase zedhakacaMdranA sAMbhaLavAmAM AvyuM ke, Aje keTalAeka vidvAna mitronI maMDaLI bhegI thavAnI che, tethI te samaya meLavI te maMDaLIne AnaMda meLavavAne gAye, te maMDaLImAM sArA sA rA vidvAne ekaThA thayA hatA. cheDI vAra pachI teonI vacce carcAne AraMbha thA. te AraMbha saMskRta bhASAmAM thaye. saMskRta bhASAmAM belatA eka vidvAna "vyAyAma evuM azuddha pada balI gaye. bIjA vidvAne kahyuM pAtra zabdanuM sAtamI vibhaktinuM rUpa vyAyAma na thAya. paNa "jAthe evuM rUpa thAya. pilA durAgrahI vidvAne te rUpa siddha karavA mAMDyuM. ane vitaMDAvAda zarU karyo. temAM paNa pakSApakSI zarU thaI. ane chevaTe meTe kalaha thaI paDaye, Akhare zedhakacaMdra kaMTALIne te maMDaLImAMthI uThI gaye, teNe vicAra karyo ke A jagatamAM Sh. K.-8 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta sarvathI zreSTha vidyA che" e kahevuM paNa yogya nathI. vidyAmAM te AvA nakAmA jhaghaDA utpanna thAya che. ane durAgraha karanArA paMDite vitaMDAvAda ubhA karI vidyAne durUpayega kare che. tethI siddha thAya che ke, vighA sarvathI zreSTha nathI. eka divase zodhakacaMdrakeI dhanADhya gRDasthane ghera gayo. te gaDu stha dehAtmavAdI hatA. zarIrane sukha ApavuM eja zreSTha che. ema te mAnate hate. pitAnA kuTuMbanA dareka manuSyane te zArIrika sukha ApavAne tatpara rahetA hate. zekacaMdra tene maLe, eTale tene sanmAna ApI pitAnI pAse besA. DIvAra pachI zodhacaMdre tenI sAthe vAtta karavA mAMDIvAnI uparathI te gRhastha pitAnA vicAra jaNAvyA. A saMsAramAM zarIraja upayogI che. mana ane dhanathI tananuM rakSaNa karavuM joIe. jo tana haze te badhuM sukha meLavI zakAze. zarIrane sAcavanArA purU A loka tathA paraloka baMne sAdhI zake che. A pramANe te gRhastha kahete hate. tevAmAM akasmAt tenA zarIramAM zULane roga utpanna thaI AvyuM. teNe zULanI pIDAthI uMce svare pikAra karavA mAMDayA. A vakhate strI, putra vagere tenuM badhuM kuTuMba tenI pAse deDI AvyuM, ghaNuM sAravAra karavA mAMDI, paNa kaI rIte zULane vyAdhi maTe nahi, cheDIvAra pachI zvAsa cAle, ane zarIrane sAcavanAre te gRhastha kSaNamAM mRtyu pAmI gaye. tenA kuTuMbamAM hAhAkAra thaI gaye. zodhakacaMdra te dekhAva najare joI vicAramAM paDe. ahA? - rIra kevuM nAzavaMta che. jeo A jagamAM zarIrane sAcuM mAne che, teo khoTA che. zarIramAM paNa maraNa deSa rahelo che. eka vakhate zekacaMdra koI adhikArIne ghera gayo hato. te adhikArI rAjAne mAnite hate. temaja tene sArI sattA ApI hatI. zodhakacaMdra tenI pAse besI vAtacita karavA lAgyo. tevAmAM rAjAne sevaka te adhikArIne teDavA Avyo. teNe AvI kahyuM ke, Apane mahArAjA belAve che. pachI te adhikArI vastra vagere ThATha karI gharanI bAhara nIkaLe, tyAM kAMI paNa vAhana tenA jevAmAM AvyuM nahIM, tethI teNe pelA sevakane puchayuM, vAhana kema AvyuM nathI? sevake kahyuM, sAheba, rAjAe vAhananuM kAMI kahyuM nathI. mane te teDI lAvavA hukama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jagatmAM sAruM zuM che? karyo che. pachI te adhikArIe sevakane vAhana levA rAjAnI pAse pAche meka. te vakhate rAjAne ghaNI jarUra hovAthI te adhikArInI rAha joIne beThe hato. sevake AvI kahyuM ke, temaNe mane vAhana lAvavAnuM kahyuM che. tethI Apa AjJA Apo te vAhana laIne jAuM. te sAMbhaLI rAjA nAkhudA thaI gaye. ane te adhikArI mAnI che, evuM jANuM tene hukama karyo ke, tamAre vAhana vagara cAlIne AvavuM. sevake te adhikArIne rAjAnA kahevA pramANe kahyuM, tethI te adhikArI ghaNeja kheda pAmya, ane vAhana vagara rAjadvAramAM javAne tenA manamAM kheda thavA lAgyo. chevaTe rAjAnI AjJAthI te manamAM ati kheda pAmate page cAlI rAjakAramAM AvyuM. tene kheda joIzedhakacaMdra nizcaya karyo ke, "A jagamAM gurUtA- baDAI sArI nathI." jyAre gurUtA jarA ochI thAya che, tyAre kheda thaI paDe che. eka vakhate zodhacaMdra keI brAhmaNane ghera besavA gaye. te brAhmaNa ghaNo pavitradharma Acarato hate. te gharamAM ane zarIramAM pavitratA rAkhatA hatA. jo jarA paNa apavitratA thaI jAya, to te tarata snAna karate hate. bhUmi upara paNa apavitratA thaI jAya, te te sthaLe gomayanuM lepana karAvI tarata zuddhi karato hato. zodhakacaMdra tene ghera gaye, eTale te brAhmaNe puchayuM, kema tame nAhyA che? zekacaMdre kahyuM, hA, nAhya chuM, jyAre nAhyA che? zodhakaaMke kahyuM, savAre nAhya chuM. brAhmaNe kahyuM, tyAre te ghaNIvAra thaI. rastAmAM koIne aDakI gayA che ke nahIM? zedhakacaMke kahyuM, ghaNuM karIne keIne aDakya nathI, brAhmaNe kahyuM, tamane khAtrI nathI, te mAre ghera pANI taiyAra che, snAna karI le. vakhate koInA gharanI bhIMta ke kamADine aTakyA haze. zodhakacaMdra kahyuM, bhIMta ke kamADane aDakavAthI zuM che? brAhmaNe kahyuM, te bhIMta ke kamADanI aMdara azuci padArtha rahelA heya che. tethI tevA padArthane aDakIne snAna karavuM joIe. pachI te brAhmagunA kahevAthI zekacaMda nAhyA, ane pachI tenA gharamAM dAkhala thaye. tevAmAM devage te brAhmaNane vamana thaI AvyuM, ane tethI teNe pitAnI beThaka bagADI dIdhI. tarataja zodhacaMdra pANI lAvI ApyuM, paNa pIdhuM nahIM. pachI jyAre tenI strI snAna karI zuddha thaI pANI lAvI, tyAre tene PNe te jaLanuM pAna karyuM. te joIzekacaMdrane hasavuM AvyuM, teNe brAhma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. Nane puchayuM, he vipra, tame bIjAne aDakavAmAM apavitratA mAne che, paNa tame pote ja apavitra che. juo, A tamAruM vamana kevuM apavitra che? A azucivamana tamArA snAna karelA zarIramAMthI nIkaLyuM che. jemAM AvuM azuci bhareluM hoya, te zarIra snAna karavAthI pavitra zI rIte thAya? zodhakacaMdranA A vacana sAMbhaLI te brAhmaNa vicAramAM paDe, tathApi pitAnA hRdayamAM rahele durAgraDa kadi paNa choDaze nahi. A uparathI zodhacaMdra nizcaya karyo ke, "A jagatamAM pavitratA sArI che." ema je kahe che, te khoTuM che. kAraNa ke, pavitratAmAM dugaMcha rahela che. eka vakhate dhakacaMdra ke gRhasthane ghera jaI caDe. te grahastha ane zekacaMdrane sAro saMbaMdha thaI gayuM hatuM. zekacaMdra hamezAM tene maLavAne jatuM hatuM. te zodhakacaMdane potAno vizvAsu mitra jANI gRDAvyavahAranI badhI vAta kahete hato. te gRhastha zodhacaMdrane kahyuM ke, mitra, kaI sArA karmavegathI mAre hamezAM lAbha ja thayA kare che. lAbha meLavaete huM eka ramata gaNuM chuM. A jagat mAM lAbhanA jevuM kAMI sAruM nathI. te sAMbhaLI zeAdhaka vicAra karyo ke, A gRhastha kahe che, te yathArtha haze. kAraNa ke, tene kSaNe kSaNe lAbha thAya che. te vicAra karyA vagara koI paNa vepAra kare che, te paNa temAM tene lAbha maLe che. eka vakhate te vepArI gRhastha hRdayamAM garva lAvI pitAnI pAse jeTaluM dravya hatuM, te badhA dravyathI tela kharIda karyuM. ane te telanA meTA pAtrothI eka vahANa bharyuM, ane te vahANa puSkaradvIpa tarapha haMkAryuM. kAraNa ke, teNe kaI vepArI pAsethI evA khabara sAMbhaLyA hatA ke, puSkaradvIpamAM telanA bhAva uMcA che. sAhasI evA te vepArInuM vahANa samudramAM AgaLa cAlyuM. te keTalAka divase puSkaradvIpanA bArAmAM AvyuM. tevAmAM puSkaradvIpanI aMdara bIjA dezamAMthI hajAra telanAM vaDA AvyAM hatAM, tethI telanA bhAva taddana utarI gayA. ane te AveluM vahANa nakAmuM thaI paDyuM. te vepArIne telamAM meTI nukazAnI thaI. te nukazAnIthI tenI zrImaMtAI tathA zeDanAza pAmI gaI. tenuM dravya pAyamAla thaI gayuM. e khabara gurjarapuramAM AvyA. te sAM bhaLI te vepArIe rUdana karavA mAMDyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jagatamAM sAruM zuM che? A vakhate zedhacaMdra tene ghera AvI caDe. te vepArIne rUdana karavAnuM kAraNa puchayuM, tyAre teNe pitAne thayelI hAninI badhI vArtA kahI saMbhaLAvI. je sAMbhaLI zedhaka Azcarya pAmI gayA. tyArathI teNe nizcaya karyo ke, A jagatamAM lAbhanI prApti thavIe sAruM nathI. kAraNa ke, jyAM lAbha tyAM hAni rahelI che. eka vakhate zedhakacaMdra gurjarapuramAM pharavA nIkaLe, tyAM traNa purUSo sAthe rahI pharatA jovAmAM AvyA. temAM eka purUSa regI hatuM. tenA zarIra upara phIkAza jovAmAM AvatI hatI. ane lathaDIyAM khAte hate. teone joI zadhacaMdra puchyuM ke tame koNa che? teoe kahyuM, amArUM vRttAMta sAMbhaLavAthI tamane zuM lAbha thavAno che? ze kahyuM, bIjAnA caritre sAMbhaLavAthI ghaNe lAbha thAya che. te uparathI aneka jAtanuM zikSaNa meLavI zakAya che. tethI jo tamArI IcchA hoya, te tamArUM vRttAMta mane kahI saMbhaLAve. dhacaMdranA AvAM vacana sAMbhaLI temAMthI eka jaNa be-bhadra, huM AjathI dazavarSa pahelAM aMgadezanA eka nAnA rAjyane rAjA hatA. mAruM rAjya nAnuM hatuM, paNa mArAmAM zArtha, hIMmata ane audArya vagere guNothI mAruM rAjya sArI prasiddhimAM AvyuM hatuM. mArI pAse eka meTI senA hatI. huM svabhAve ghaNe uddhata ane tIvra hato. mArA rAjyanI AsapAsanA rAjAone meM jItIne tAbe karI lIdhA hatA. meM dazavAra bIjA rAjya upara jIta meLavI hatI. eTalethI saMtoSa nahi mAnI huM agIyAramI vakhata eka moTA rAjyanI sAme yuddha karavA taiyAra thaye, te vakhate te baLavAna rAjAe mArI sAthe Takakara jhIlI, ane chevaTe mane harAvyuM. jyAre mArI meTI hAra thaI, eTale bIjA mArA zatru rAjAo pilA rAjAne maLI gayA. ane teo badhA mArI upara caDI AvyA. teonI jabarI caDAI joI huM gupta rIte mArA rAjyamAMthI rAja kuTuMbane laI nAzI gaye. te rAjAe mArA rAjyane tAbe karI lIdhuM. rAjakuTuMbane laI vanamAM gayA. tyAM mArI rANuM ane rAjakumAra baMne akasmAta -ga thavAthI mRtyu pAmI gayAM. pachI huM ekale mAMDa mAMDa nivAha karI pharyA karuM chuM, rastAmAM A baMne purUSo maLI gayA che, teo paNa mArI jema duHkhI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. te purUSanuM vRttAMta sAMbhaLI zekacaMdra nizcaya karyo ke, A jagatamAM jIta meLavavI e sAruM nathI. kAraNake, chevaTe temAM hAravuM paDe che. vijaya ane parAbhava baMne sAthe ja rahe che. zedhacaMdra bIjA purUSanI sAme joyuM, eTale teNe potAnI vArtA zarU karI. bhadra, huM dazaNa nagarane rahevAsI chuM. huM ghaNe svarUpavAna hatuM, mAruM svarUpa joI sarva Azcarya pAmI jatAM hatAM. vidvAna kavio ane kAmadevanI upamA ApatA hatA. svarUpanI suMdaratA joI mane ghaNe garva thaI gayA hatA. huM rUpanA garvathI ghaNA purUSanuM ane strIonuM apamAna karate hate. eka vakhate kamAyege mane visphoTakane vyAdhi thaI AvyuM. mArA zarIre mema chidra paDI gayAM ane mArA svarUpanI hAni thaI gaI. mArA kuTuMbamAM mAtra eka strI ja hatI. bIjuM kaI na hatuM. mane jyAre vi Takane vyAdhI thaye-te vakhate leko mArI hAMsI karavA lAgyA, ane mAre garva utaravAthI mane tiraskAranI najare jovA lAgyA. evAmAM mArI strI mRtyu pAmI gaI. ane huM kurUpI thaI ekale thayo. pUrve karelA rUpanA garvathI darzANa nagaranI sarva prajA mAre dveSa karavA lAgI. AthI kaTALIne huM janmabhUmi cheDIne cAlI nIkaLyo chuM. rastAmAM AvatAM A baMne purUSo maLI gayA. ane temanA sahavAsamAM rahI huM mAre nivAha karuM chuM. te vRttAMta sAMbhaLI zakacaMdra nirNaya karyo ke, jagatamAM sAMdarya paNa sAruM nathI. kAraNake, te aMte kSINa thayA vinA rahetuM nathI. pachI zekacaMdra trIjA purUSanI sAme joyuM, eTale te puruSa be -bhadra, huM vilAsapura nagarane rahevAsI chuM. Arthika (dravyanI) ane zArIrika-baMne saMpattiothI huM pUrNa hato. mAre gRhavibhava maTe hate. je vaibhava hatuM, tevuM mArAmAM baLa hatuM. AthI huM bhegavilAsa bheLavavAmAM tatpara thaye hate. vaibhavanA baLathI huM traNa strIo para hate. hamezAM temanI sAthe navanavA viSayo bhegavate hate. evI rIte viSayabhoga bhegavatAM mane daza varSa thaI gayAM. daza varSe vIryadhAtune kSaya thavAthI mArAmAM aneka rege utpanna thayA. regane laIne mArA zarIramAM jarA paNa zakti rahI nahIM. pachI mArA udyogane maTI hAnI thavA lAgI, mArI azaktine lIdhe mArA mANase mArI lakSmIne durUpayoga karavA lAgyA. teo apramANika Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jagatamAM sAruM zuM che ? tAthI mArI lakamIne uDAvavA lAgyA. AthI huM a5 samayamAM vibhavahIna thaI gaye. temaja mArA zarIrane svastha karavAne auSadhopacAra karavAmAM mAre dANA dravyano vyaya thaI gayo. chevaTe huM ghaNI ja naThArI sthi. timAM AvI paDe. mArA kuTuMbIone mArI tarapha abhAva thaI gayo. mAro putra moTI vayane hate. te videzamAM kamAvAne cAlyA gaye che. mArI strI mRtyu pAmI che. ane bIjA mArA sagA saMbaMdhIo mArI . nabaLI sthitine laIne mArAthI dUra thayA che. pachI huM ekale raho mArA zarIramAM roga vadhatA jAya che, evuM dhArI huM janmabhUmine cheDI cAlyA Avyo chuM. mArgamAM AvatAM mane A mANasa maLI gayA hatA. te purUSanuM vRttAMta sAMbhaLI zodhacaMdra nizcaya karyo ke, A ja. gatumAM bhega sArA che, ema kahevuM te anucita che. jyAM bhega tyAM roga rahelA che. A traNe purUSonA samAgamathI mane khAtrI thaI ke; jyAM jIta che, tyAM hAra sAthe ja che. jyAM saMdarya tyAM tenI kSINatA sAthe ja che. ane jyAM bha ga tyAM roga paNa sAthe ja che. tethI jIta, saMdarya ane bhega-e traNe jagatumAM sArA nathI. ema siddha thAya che. eka vakhate dhakacaMdra potAnA eka mitrane tyAM gayo. tyAM tene nA kuTuMbIo ekaThA thaI rUdana karatA hatA. sarvanA netramAMthI azradhArA cAlatI hatI. A dekhAva joI zakacaMdra vicAramAM paDe. teNe kuTuMbane nAyaka ke je potAne mitra hatA. tene puchyuM, bhAI, tame badhA zAmATe rU che ? tamArA kuTuMba upara zI Apatti AvI che? zodhacaMdranA AvAM vacana sAMbhaLI te gRhanAyaka rUdana karate be, bhadra, jevo huM sukhI hatA, te huM duHkhI thaI gayo chuM. mAre ekane eka putra meDI uparathI paDIne mRtyu pAmI gayo che. ame hama NAja tene mazAnamAM pahoMcADI dahana karI ame pAchA AvyA chIe. bhAI zodhacaMdra, evA vinIta namra ane vicakSaNa evA putrane - ga mAre thaze nahIM. e uttama putra have kayAMthI maLe? suzIla svabhAva, pitRbhakti, kuTuMba vAtsalya ane paropakAravRtti vagere uttama guNa tenAmAM apUrva hatA. je te putra jIvatA rahyA hata, te mArI pAchaLa mArA kuTuMbane AdhArarUpa thAta. A pramANe kahI te gRhastha pikene piMke rUdana karavA lAge. zedhakacake tene samajAvI zAMta karyo. pachI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. zodhacaMdra pitAne sthAne Avyo. A dekhAva upara zedhakacake vicAra karyo ke "A jagatamAM iSTa padArthane vega thAya, te zreSTha che" ema je kahevAmAM Ave che. te khoTuM che. ITane saMga sAre che. paNa tenI sAthe tene viga paNa taiyAraja che. eka vakhate zodhacaMdra pitAnA nitya paricayavALA mitrane ghera gaye. tenI sAthe zodhakacaMdranI daDha maitrI thaI hatI. gurjarapuramAM tenA jevuM e ke mitra tenena hare, te hamezAM zedhacaMdrane maLyA vinA rahe nahIM. je divase tene ghera na Ave, te divase te mitra zedhacaMdrane ghera ja hate. zodhacaMdra te mitrane ghera gaye. tyAM pile mitra tenI sAthe bebhe nahi. tenA mukha upara kaMdhanA aMkura phurI rahyA. ane te mukha maraDIne gharanI aMdara cAlyA gayA. te joI dhakacaMdra ghaNAja vicAramAM paDe. are! A zuM banyuM je mitra mane jotAM ja prasanna thanAre, AnaMdathI mane belAvanAre, ane eka divasa paNa mane maLyA vagara rahenAre nahIM, te mitra AvI rIte dhAtura thaI cAlyA jAya, ane mArI sAthe bole paNa nahi, tenuM zuM kAraNa haze? amArI gADha maitrImAM A bhaMga koNe karyo haze? A pramANe zodhacaMdra vicAra karato hato. tyAM eka sevake AvI kahyuM, mArA zeTha kahe che ke, zodhakacaMdra tame ahiMthI cAlyA jA e, have kadi paNa A ghare Avaze nahi. zodhakacaMdra puchayuM, are sevaka, jA, tArA zeThane kahe Ama karavAnuM zuM kAraNa? meM tene ze aparAdha karyo che? sevake kara, huM kAMI te vAtane khulAse karI zakuM tema nathI. tema tamArA mitra tamArI sAthe bolavAnA nathI. mATe tame bIjo vicAra karyA vagara cAlyA jAo, sevakanA AvAM vacana sAMbhaLI zekacaMdra kheda karate tyAMthI cAlyA gaye. pachavADethI tenA jANavAmAM AvyuM hatuM ke, koI jAtane vehema AvavAthI tene mitra zodhaka. 4 upara ghaNeja nArAja thaye hate. A banAva uparathI dhakacaMdra nizcaya karyo ke, A jagatamAM prIti karavI, te sArI nathI, jyAM prIti thaI, tyAM koIvAra aprIti paNa upaje che. huM nirdoSa chatAM paNa te mitranI chevaTe mArI upara aprIti thaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jagatamAM sAruM zuM che ? eka vakhate dhakacaMdra pitAnA eka mitrane tyAM gayo hate. te mitra ghaNuM ja udAra hatA. tenI udAratA te zaheramAM sarva sthaLe prakhyAta thaI hatI. tenA udAra guNathI loko tenI bhAre prazaMsA karatA hatA. zedhakacaMdra paNa tenI udAratA upara AkrIna thaI gayo hate. tenI udAratA joI zadhacaMdrane nizcaya thayuM hatuM ke, A jagatamAM udAratAnA je kaI guNa nathI. sarva guNa purUSamAM udAra purUSa zreSTha che. tethI jagatamAM udAra guNa sarvathI zreSTha che. Ama mAnI zedhakacaMdra te udAra gRhasthane mitra thayo hato. jo ke zedhakacaMdra pote niHsvArthI hatA. tenI udAratane lAbha levAnI tenI IcchA na hatI, paraMtu e uttama guNane laIne te udAra purUSa upara tenI prIti thaI hatI. eka vakhate zedhaka pitAne ghera badhA mitrone ane paricaya vALA gRhasthane belAvavAno vicAra karyo. badhA mitrane bolAvI lejana karAvavA ane vividha jAtanI jJAna gechI karI AnaMda karoe vicAra karI zedhakacaMdra pite te mitrone AmaMtraNa karavA gayo. dhanavAna, vidvAna, kaLAvAna ane sAmAnya badhA mitroe tenuM A maMtraNa svIkAryuM. ane tene ghera AvavAne e hadayathI khuzI batAvI. pachI te pelA udAra mitrane ghera AmaMtraNa ApavA gaye, teNe prItithI tene AmaMtraNa ApyuM. jyAre zodhakacaMdra AmaMtraNa ApyuM, eTale te udAra mitra be -mitra zeAdhakacaMdra, tame AmaMtraNa ApyuM, tene mATe huM tamAre upakAra mAnuM chuM. paNa tamArA sAmAnya maMDaLamAM mArAthI AvI zakAze nahi. kAraNa ke, dareka mANase potAnuM gaurava rA. khavuM joIe. tame mArA mitra che, ane huM tamAre mitra chuM.paNate vAta ApaNe baMne ja jANIe chIe, bIjA koI jANatA nathI. vaLI tame mAre ghera Ave che, huM tamAre ghera AvatuM nathI. AmAM paNa keTalAka bheda rahelo che. kAraNa ke, tame mAre ghera Ave, temAM je sAruM dekhAya, tevuM huM tamAre ghera AvuM, tethI sAruM dekhAya nahIM. kAraNa ke, tame eka sAdhAraNa videzI mANasa kahevAo, ane huM eka udAra gRhastha kahevAuM. tamArA karatAM mAruM gArava vadhAre kahevAya che. AvA keTalAka kAraNathI huM tamAre ghera jamavA nahIM AvI zakuM. he mitra, tene mATe tamArA manamAM e huM lagADaze nahi. A paNa vacce je maitrI che, te SH. K. C Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. kAMI bIjAne jAhera karavAnI nathI. te udAra mitre jyAre A pramANe zodhacaMdrane kahyuM, tyAre te ghaNeja vicAramAM paDe. AhA? A vizvamAM huM udAratAne vakhANate hatuM, paNa tenI aMdara deSa jovAmAM Ave che. tethI mane nizcaya thAya che ke, jyAM audArya vagere guNo hoya, tyAM ahaMkAra vase che, te thI A jagatamAM audArya vigere guNe paNa savathI zreSTha nathI. kAraNa ke, tevA guNomAM ahaMkArano vAsa thAya che. pachI zekacaMdrane ghera te udAra mitra gaye nahIM, ane tyArathI zodhacaMdra tenI upara virakta tha I gaye. eka vakhate zekacaMdra pitAnA keI mitrane ghera ja hate. tyAM rastAmAM eka purUSa utAvaLe jate jovAmAM AvyuM. te purUSanI ane zodhakacaMdranI daSTi tipitAne dhyAnamAM hatI, tethI teo pa. raspara sAme sAmA athaDAyA. tethI pilA sAmAM AvatA purUSanuM mastaka zodhacaMdranA mastaka sAthe aphaLAyuM, tethI tene ghaNuM joramAM vA muM. zodhakacaMdrane paNa jarA IjA thaI AvI. te vakhate zodhakacaMdra pelA purUSane kahyuM, bhAI kSamA karajo. mAruM dhyAna nahotuM. te bhalA mANase kahyuM, temAM tamAro aparAdha nathI. huM poteja aparAdhI chuM. kAraNake, bhaya bharelI rAjasevA karI huM mArI jIdagI vRthA gumAvuM chuM, zodhacaMdra puchayuM, mitra, tame keNa che ? ane kevI rIte rAjasevA kare che ? te purUSe kahyuM, huM kSatriya chuM ane rAjAnI hajuramAM rahuM chuM. rAjAnI mArI upara ghaNI prIti che, paNa temanI prIti jALavI rAkhavAnI mane ghaNI kALajI rahyA kare che. jyAre huM kSaNavAra vizrAMti levA ghera AvuM, tyAre paNa mArA manamAM rAjA bhaya rahyA kare che. - ene rAjA nAkhuza thaI jAye-- evI bhAre ciMtAmAMja huM sadA rahyA karuM chuM. khAtAM, pItAM, cAlatAM, ubhA rahetAM ane sutAM badhI vakhate mArA hRdayamAM e rAjasevAnI ciMtA rahyA kare che. ane tethI huM tane mane sAme AvatAM joI zakyA nahIM--mATe huM piteja aparA A pramANe kahI te puruSa cAlyo gayo. te pachI zodhacaMdra ni zcaya karyo ke, A jagatamAM rAjasevA paNa sArI nathI. tenI aMdara paNa dInatA ane ciMtA rahelI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jagatamAM sAruM zuM che? eka vakhate zodhacaMdra pharato pharato nagaranI bAhera AvelA eka vanamAM AvyA, tyAM teNe eka jJAnI purUSane ghaNe puSTa ane sukhI che. tene joI. zedhakacaMke pUchayuM, Apa pUrNa rIte sukhI lAge che. paNa Apane vAsa te A vanamAM che. AvA nirjana ane bhayaMkara vanamAM Apa zI rIte sukhI raho cho ? ahiM Apane piSTika padArtho kyAMthI maLe che? temaja suvAnI uttama zayyA ane sArAM vae A sthaLe tamane kayAMthI maLatAM haze? ApanI pAse keI uMcI jAtanI sAmagrI nathI, te chatAM tamAruM zarIra sarva rIte sukhI hoya, tevuM dekhAya che, tenuM zuM kAraNa che? te jJAnI purUSe uttara Apehe bhadra, mArI pAse sukhanAM bIjA sAdhane kAMI nathI, paNa sukhanuM sAdhana eka moTAmAM moTuM che. tevuM sAdhana zuM che? zodhaka ke pUchyuM, jJAnIe kahyuM, udAsInatAsamatA rAkhavI, eja meTAmAM meTuM sukhanuM sAdhana che. ane te sAdhanathI huM A vanamAM paNa sukhI rahuM chuM. kadi koI manuSyavA padArtha sAre Ave, athavA naThAre Ave, tApaNa samabhAva rAkhe. sArAthI khuzI thavuM nahIM, ane naThArAthI nArAja thavuM nahIM. evI udAsInatAsAmyabhAva rAkhavAthI sarvadA sukhI rahevAya che. je manuSya samatArasane svAda lIdhe haze. te manuSyane pachI bIjA koI paNa padArtha uparaprIti thaze nahIM. eka samatA-samadaSTi rAkhavAnA mahAguNathI rAga tathA dveSa jItI zakAya che. ane jyAre rAga dveSa jItavAmAM Ave che, tyAre manavRtti zAMtarasane svAda levAne tatpara bane che, tethI he bhadra mArA parvanA puSpage mane e sukhanuM sarvottama sAdhana prApta thayeluM che. ane te sAdhananA prabhAvathI huM sarva rIte sukhI thaye chuM. ane thAuM chuM. gurU kahe che - ziSya, A pramANe e jJAnInA vacana sAMbhaLI te zodhacaMdraghaNeja prasanna thaI gayuM ane teNe nizcaya karyo ke, A jagatamAM udAsInatA-samabhAva rAkha, eja uttama che. te zivAya bIjI badhI vastuo sArI nathI. samabhAvamAM sarva prakAranuM sukha raheluM che. pachI te e nizcaya karI pitAnA gurjarapuranA mitrone ekaThA karI temanI AgaLa te viSenuM bhASaNa karI, pitAnA vatanamAM pAchA AvyuM hatuM. ane tyAM rahI te vRtti rAkhI pitAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 jaina zazikAnta. jIdagImAM sukhI thaye hato. he zive, mATe A jagatamAM uttama sukhanI IcchA rAkhanArA purUSe e hamezAM udAsInatA-samAnabuddhi dhAraNa karavI. jJAnI purUSanI jema gRhastha saMsArI jIva paNa je samatAthI varta, te te haMmezAM sukhI rahe che. tene mATe eka jaina kavie nIcenI kavitA gAI batAvI che, te tame sadA smaraNamAM rAkhajo "hAMsI me viSAda vase vidyAme vivAda vase, kAyA meM marana guruvarttaname hInatA; zucime ginAna base prApatImeM hAni base, jai me hAri suMdara dazAmeM chavI chinatA; roga vase nogameM saMyogameM viyoga vase, gunameM garava vase sevAmAMhi dInatA; aura garvaroti jet| garjita asAtA seto, sAtAjI sI hai aisI nAsInatA."I ? // gurUnA mukhathI A pramANe kavitA sAMbhaLI gRhI ane yati baMne ziSya ghaNAja prasanna thayA, ane temaNe pitAnA upakArI gurUne ghaNoja AbhAra mAnya. kad: i - - - - - - - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ chenity che ? enemiyo tradaza biMdu-maharAjanuM parAkrama. | - he mahAnubhAva, Apa amArI upara meTo upakAra kare che, tene mATe ame Apane AbhAra - mAnIe chIe. samabhAva upara Ape je daSTAMta A muM, te uparathI amane ghaNo ja bodha thaye che. have tevIja rIte bIjuM kaI uttama daSTAMta ApI amArA mAhita hRdayane jAgrata kare. gurU - zive, tamArA hRdayamAM je zaMkA hoya, te jaNAve.e. Tile huM te tamane daSTAMta pUrvaka samajAvIza. - yatiziSya he bhagavana, A saMsAramAM jJAnI purUSanA prasa gamAM Avelo purUSa kaIvAra bhraSTa thAya ke nahIM? te mAre jANavuM che. meM ghaNI vAra sAMbhaLyuM che ke, jJAnInA saMgamAM Avele purUSa paNa koI vAra bhraSTa thaI saMsAranA mahA duHkhane joktA thaI paDe che. A vAta kevI rIte bane? e mane asaMbhavita lAge che, jyAre jJAnIne saMga thAya. ane pachI saMsAramAM rakhaDavuM paDe, te jJAnInA saMganuM phaLa zuM? te viSe mane zaMkA rahyA kare che, te Apa kRpA karI koI dRSTAMta ApI samajAve. guruziSya, tame je prazna karyo, te ghaNoja uttama che. te viSe huM eka daSTAMta kahuM, te tame sAvadhAna thaIne sAMbhaLo- magadha dezamAM turyapura nAme eka nagara hatuM. te nagara ghaNuM ramaNIya hatuM. tenI cAre tarapha gagana sudhI uMce eka mATe vizALa kele hate. killAnI cAre taraphazatruothI ulaMghana na karI zakAya tevI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. eka uMDI khAI hatI. nagarane pUrva ane pazcima tarapha be daravAjA hatA. tenI aMdara zreNIbaMdha suMdara maMdire AvelAM hatAM. te maMdire nI zobhAthI te nagara ghaNuM ramaNIya lAgatuM hatuM. te nagaramAM mehanasiMha nAme rAjA rAjya karato hato. te rAjAne mehavatI nAme rANI hatI. te rANu upara rAjA mehanasiMhanI ghaNIja prIti hatI. te rAjAne miththArAma nAme eka brAhmaNa maMtrI hatuM, te catura maMtrI pitAnA cAturya guNathI rAjA mehanasiMhanI prItinuM pAtra banyA hatA. eka vakhate rAjA mehanasiMha pitAnA mAnitA maMtrI mithyArAmane tathA bIjA keTalAka parivArane sAthe laI vanamAM kaDAkA ravAne nIkaLe. te vana hiMsaka prANIothI ghaNuM gahana dekhAtuM hatuM. te vanamAM madhyAnha pharatA tRSAtura prANIone mRgatRSNanA dekhAvathI ghaNuM AkuLa vyAkuLa karI detuM hatuM. sUryAsta thayA pachI mehakArI rUpane dazavatI DAkinIe ane pIzAcaNIo te vanamAM pharyA karatI hatI. keIvAra rAtre aMgArA jevA kaDAo temAM uDayA karatA hatA. rAjA mehanasiha pitAnA maMtrI sAthe te vanamAM pharavA nIka. vananI kudaratI zebhAnuM avalokana karate, ane chAyAdAra vRkSa nIce vizrAma lete, te rAjA vananA ramaNIya pradezamAM pharate hate. vanamAM pharate pharate te rAjA AgaLa cAlyuM, tyAM atipAtA nAme eka suMdara nadI tenA jovAmAM AvI. te nadInA tIra upara eka vRkSa jovAmAM AvyuM. te vRkSa vizrAMti karavAne gya jANI tenI nIce rAjA parivAra sAthe vizrAMti levA beThe. te vRkSa upara eka luMTAre saMtAIne beThe hatuM. rAjA mohanasiMhane parivAra sAthe tyAM AvelA joI, te vicAramAM paDe. ane te teja ThekANe chUpI rIte besI rahyo. A vakhate keTalAeka sajajanene mATe sAtha yAtrA karavA te mArge prasAra thatuM hatuM. te pelA vRkSa upara beThelA luMTArAne jovAmAM AvyuM. tevAmAM evuM banyuM ke, te sAthe mAMhelA eka mANase vRkSa upara beThelA te luMTArAnI tarapha dRSTi karI. te jaitukathI ghaNIvAra tenI tarapha joI rahyA, tyAM pele sajajanano sAtha AgaLa cAlyA gayA, ane te mANasa tenAthI vikhuTA paDI gaye. A samayane lAga joI te luMTAre vRkSa uparathI utarI rAjAne namI paDyuM. ane teNe rAjAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAharAjanuM parAkrama. 91 vina Mti karI ke, mahArAja, huM eka musAphara chu; luMTArAnA bhayathI ahiM vRkSa upara sa'tAi rahyA hatA. ApanA AvavAthI mAre| bhaya jatA rahyA che. have me' lu'TArA jevA koi purUSane A vRkSa uparathI joyA che, tethI Apa kRpA karI tene pakaDI lyA. rAjA mahanasiMhetenI vAta satya mAnI. pachI pelA sajjananA sAthathIvikhuTA paDelA mANusane pakaDavAne eka subhaTa mekalye. teNe AvI te purUSane luTIlIdhA. ane pachI bAMdhI eka majabUta beDImAM nAkhyA ane tenI upara be lAhanA pATA jaDayA. pachI tene laI rAjA peAtAnA sthAnamAM AvyeA. tyAM tene sIpAIonI palaTanane soMpI dIdheA. te palaTane tene meTA gunegAra jANI meTA kArAgRhamAM rAkhyA. tyAM tene pa'cakTIe-hulakA khorAka ApavA mAMDayeA-jethI kaSTa pAmI te kenrI vicAravA lAgyA ke, "ahA me` kevI bhUla karI ke pelA sajjaneAnA sAthamAMthI hu* vikhuTA paDayA. jo huM tenA sAthathI vikhuTA paDayA na hAta,te hu A anyAyI rAjAnI najare Avate nahIM.'" A pramANe ciMtavatA te kedI kArAgRhamAM rahI ghaNAM kaTA pAmyA hatA. rAjA mehanasiMha hamezAM tenI tapAsa rAkhatA, ane tene duHkha ApavAne tatpara rahete hateA. eka vakhate kArAgRhamAM muMjhAelA te kedI lAga joine tyAMthI chaTakI gayA, ane te kaI bIjA caritasiMha nAmanA rAjAnA rA jyamAM pezI gayA. tyAM tene daivayeAge keAI e purUSanA samAgama thaye. teupakArI purUSAe tene te rAjyanA svAmI carisi MhanI mulAkAta karAvI. teNe ciratisa'hunI AgaLa peAtAnA badhA vRttAMta kahI saMbha LAvyeA. te uparathI mehanasiMhu rAjAnI anIti tenA jANavAmAM A vI,eTale teNe te purUSane tathA baMne purUSane sainyanI sAmagrI ApI mehanasiMha rAjAnI upara caDAi karAvI. jemAM Akhare mehanasiM peAtAnA parivAra sAthe parAbhava pAmyA hatA. gurUhe ziSya, A dRSTAMta UparathI zuM samajavAnuM che, ? te tu dhyAna daIne sAMbhaLaje. je vizALa deza kahyA, te A cAda rajju pramANu lAka samajavA-temAM je ta para kahyu,te deva, manuSya, tiryaMca ane nArakI e cAra gati samajavI. te nagaranA je kille che, te aviveka samajavA. kAraNake, jyAMsudhI avivekanu rakSaNa hAya, tyAMsudhI cAra gati rahelI che. te nagaranI AgaLa je khAi kahelI che, te bhavasthiti Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta, A saMsAranI sthiti samajavI. turyapura-nagaramAM je meTA maMdIrenI zreNuM che, te corAzI lAkha yoni samajavI. te nagarane pUrva ane pazcima bedaravAjA kahyA, te naraka ane nigada samajavAM, kAraNake, tenAthI caturgatimAM javAya che. te nagaranA rAjA mehanasiMha te meDa samaje. mehanuM rAjya cAre gatimAM cAle che. tene je mehavatI rANI hatI, te mahAmUDhatA samajavI. mehanI sAthe mahAmUDhatane saMbaMdha hoya che. rAjA mehanasiMhane jemithyArAmanAme maMtrI kahyuM, te mithyAdarzana samajavuM. mehane mithyAdarzana priya hovAthI te tene mAnite maMtrI kahyuM hatuM. rAjA mehanasiMha pitAnA maMtrI tathA parivAranI sAthe vanakIDA karavAne nIkaLyuM hatuM. te meha mithyAdarzana, krodha, vagere kaSAya tathA ajJAna vagere subhaTane parivAra laI bhavasthitirUpa vanamAM pharavA nIkaLe che--ema samajavuM.te bhavATavInuM varNana ApatAM je je kaheluM che, te saMsAranI sthiti darzAve che. tenI aMdara mRgatRSNa--jhAMjhavAnA pANInuM je varNana che, te tRSNavALA prANIonI sthiti darzAve che. je DAkinI ane pizAcaNIe kahelI che, te viSathathI bharelI strIo samajavI, jeo purUSane mehita karI temanA vIrya tathA rUdhirane cusanArI che. je aMgArA jevA caLakatA kIDAo kahyA, te suvarNa, padmarAga tathA vividha jAtanA hIrAnA AbhUSaNe kahelA che. je prekSakonA manane AkarSe che. vanamAM pharatA meha rAjAe je atipAtA nAme nadI joi hatI, te hiMsA samajavI. tenA tIra upara je vRkSa hatuM. te pApa samajavuM. kAraNa, jyAM hiMsAnuM vahana thAya, tyAM pApa raheluM che. mehanasiha te vRkSa nIce parivAra sAthe beThe, te sarva rIte saMbhave che, kAraNa ke, meha kaSAyanA parivAra sAthe pApane Azraya kare che, je luMTAre te pApa-vRkSa upara chUpAI ne rahyuM hatuM, te kuvikalpa samaje. kAraNake, kuvikala5-naThArA saMkalpa pApamAM rahelA hoya che. te kuvikalpa pApavRkSa upara rahI koIpaNa saMsArI jIvane phasAvA rahele hate. je keTalAka sajajanone sAtha tyAMthI prasAra thate, te jJAnIne sAtha samaje. kuvikalparUpI luMTAre te sAthane je. paNa temAM te phAvI zakyo nahIM. kAraNake, jyAM sudhI jJAnIne saMga hoya, tyAM sudhI kuvikalpa thatuM nathI. tevAmAM je koI purUSa te vRkSa upara rahelA kuvikalpane kaututhI joI rahetAM, te sAthathI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAharAjanuM parAkrama. ha3 judA paDaye . te sa'sArIjIva ke vaikalpanA prasa'gathI jJAnInA sa`gamAMthI chUTA paDayeA. eTale te lAga joi pelA vikalpa rUpI luMTArA tene sAvAne mAhurAjane maLyA, ane te sa'sArI jIvane luTArA TharAvI tene pakaDAvavAnI yAjanA karI. kuviklpa karavAthI mAhu thAya che-ane te meADu sa'sArI jIvane pakaDe che. je me hanasiMhe te jIvane pakaDavAne je subhaTa meAkalyA, te ajJAna nAme subhaTa samajave, ane tethI jI 1 ajJAnanA prasa`gamAM Ave che. te ajJAna rUpI subhaTa jIvane luMTI le che--eTale jIva ajJAnathI mUDha mano jAya che. meADurAjAnI preraNAthI ajJAna rUpI subhaTa saMsArI jIvane eDImAM nAkhe che, je eDI kahI,te AzA samajavI. anetenI upara je be lehanA pATA jaththA, te rAgadveSa samajavA. eTale ajJAnane vaza thayelA jIva AzA nI sAthe rAga dveSathI joDAya che. pachI meAharAja peAtAnA sthAnamAM AvI tene sIpAienI palaTanane soMpI dIdhA hatA. te sIpAinI palaTana te bhavitavyatA samajavI. AzA, tathA rAga dveSamAM baMdhAyele jIva bhavitavyatAne AdhIna thAya che. te kenrI thayelA jIvane je pa'cakUTI-halakA khArAka ApavAmAM a vatA, te pAMca viSayanA yAga samajaveA. viSayAnA bhAgathI roga vagere aneka kaSTA tene sahana karavAM paDe che. pachI bhavitavyatAne ceAgete kaSTa pAmatA jIvane zubha pariNAma thavAthI te sArA vicAra kare che, tethIte tyAMthI chuTavAnA upAya kare che. chevaTe ciratisa`hu rAjAnA rAjyamAM jAya che, eTale tenAmAM cAritra levAnA pariNAma utpanna thAya che. tyAM tene je be purUSa maLe che, te jJAna tathA vairAgya samajavA. te ane purUSa tene ciratisa rAjAnI mulAkAta karAve che. eTale jJAna tathA vairAgyathI tene cAritra prApta thAya che. pachI caritasiMhe sainyanI sAmagrI ApI. mAnasi'hu rAjA upara caDAI karAvI, Akhare tene harAve che. te uparathI ema samajavAnuM che ke, cAritrathI sarva prakAranA mUlAttara guNurUpa sAmagrI prApta thAya che. ane tethI karIne meAhanA vijaya thAya che. he ziSya, A dRSTAMta uparathI tArA praznanA khulAze AvI jAya che. jJAnInA sa`ga karanAra purUSa paNa jo kuvikalpa karI jJAnIthI judA paDe che. te te pAche bhraSTa thai jAya che; tethI hamezAM jJAnInA sa'ga rAkhavA. ane manamAM kuvikalpa karavA nahIM. jo kuvikalpa karavAmAM Sh. K-10 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 jaina zazikAnta. Ave, te tethI pelA musApharanI jema meharAjA sapaDAvI kArAgRhamAM pUrI de che. ane tethI aneka jAtanAM kaSTa bhogavavA paDe che. jyAre tene cAritra guNanI prApti thAya, tyAre te meharAjAne parAbhava karI zake che. ziSya--he mahArAja, Ape ApelA daSTAMta uparathI have mArA samajavAmAM barAbara AvI gayuM che. jyAM sudhI kuvikalpa thAya - hIM, tyAMsudhI jJAnInA saMgamAM rahele mANasa bhraSTa thatuM nathI, paNa jyAre kuvikalpathI jJAnIne saMga dUra thaI jAya, te te pAcho bhraSTa thaI jAya che. A vAta mArA hRdayamAM yathArtha rIte samajavAmAM AvI che. gurU-he ziSyA, tame baMne A daSTAMtanuM sarvathA manana karaje, ane te uparathI hRdayamAM sArI bhAvanA bhAvyAkara, jethI tamAra zubha pariNAma vRddhi pAmaze, ane duSTa evA maharAjanA jhapATAmAM tame Avaze nahIM. ziSya-ve upakArI gurU, Apa amArI upara sarvathA kRpA rAkhe che. ane amArUM zubha karavAne sadA tatpara rahe che, tethI ame me ApanA mAvajIva AbhArI chIe. ApanA jevA niSkAraNa zubhe. chuka purUSe A jagatamAM thoDA haze. caturdaza biMda-madatyAga " madena karmaNAM baMdho madena narakasthitiH" sAhitya. bhAvArtha-madathI karma baMdha thAya che, ane narakanI sthiti thAya che. S ziSya-- he bhagavanI madae zI vastu che? te thavAnuM kApachI raNa zuM che? ane madane saMbaMdha tenI sAthe che?te ache ja. mane samajAvaze. temaja e mada kevA manuSyane thatuM haze? ane mada e naThArI vastu che, evuM jANatAM chatAM paNa ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ mada tyAga. zA mATe mada kare che ? ziSyanA AvAM vacana sAMbhaLI gurU mahArAja elyA----he devAnupriya, tArA prazna sAMbhaLI mane satASa thayA che. A jagamAM mAzusane naThArI sthitie lAvanAra mada che. madanA prabhAvathI ghaNA manukhyA durgatinA pAtra khanelA che. ane mane che. mada e zI vastu che. tenA uttaramAM kahevAnuM ke mardanA artha ahu'kAra thAya che. ane te ADha kAraNeAne laIne utpanna thAya che. jAtithI, lAbhathI, kulathI, rUpathI, tapathI, baLathI, vidyAthI ane adhikArathI-ema ATha prakAranA kAraNeAthI madanI utpatti thAya che. mane e madane sabaMdha hRdayanI sAthe che. jayAre mANusanA hRdayamAM " hu kANu chuM, ane kevo chuM.'' evA vicAra thAya che, tyAre temAMthI madanI bhAvanA utpanna thAya che. zuddha ane nirma La hRdayamAM maDhane avakAza maLatA nathI, malina ane kSeAbha pAmelA manamAM mane satvara praveza thAya che. te upara eka dRSTAMta che, te sAvadhAna thaIne sAMbhaLajo ** upa mathurApurImAM gAviMdasiMha nAme eka rAjA hatA. te rAjAne sumati nAme eka maMtrI hatA, te ghaNA catura ane kArabhAra karavAmAM pravINa hatA. tenI pravINatA joi rAjA govidasiMha tenI upara ghaNAja prasanna rahetA hato, ane tene ghaNuMja mAna ApatA hatA. A rAjA ane maMtrI baMne maLI rAjaya calAvatA hatA, maMtrI sumati rAjAne anusarIne cAlatA, ane rAjA matrIne anusarIne cAlatA hatA. eka vakhate rAjA goviMdasiMhanA hujUramAM eka mANusa nAra rahevAne AvyA, rAjAe tene mATe peAtAnA ma`trI sumatine puchyu', maMtrirAja, A koi sevaka mArI hajUramAM rahevA Avye che. tene rAkhavAnI mArI icchA che, teA tamArI zI salAha che. sumatie kahyuM, mahArAjA, tenAmAM zuM guNu che, rAjAe kahyuM, te mANasa uMcI jAtane che. tethI tene nAkara rAkhavAnI mArI IcchA che. ma`trIe rAjAne kahyuM, mAtra jAta joine neAkarI ApavI, te mane ceAgya lAgatuM nathI. pachI tamArI IcchA. rAjAe te viSe vicAra karyAM ke, maMtrI irSyAne laine AvI salAha Ape che, te salAha ApaNe mAnya karavI nahi, AvuM vicArI rAjAe te mANasane potAnI hajUramAM rAkhyA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha6 jaina zazikAnta. eka vakhate rAjA geviMdasiMha vanamAM pharavA gayuM hatuM, tyAM eka mANasa rAjAnI pAse ubhe rahe, teNe rAjAne vinayathI praNAma karI kahyuM, rAje, huM ApanI pAse sevA karavA IcchuM chuM. rAjAe puchayuM, tArAmAM zA guNa che? te purUSe kahyuM, he mahArAjA, huM sArA zukanane gaNAuM chuM. huM jenI pAse rahe, te mANasane ghaNuM prakAranA lAbha thAya che. tenA vacana sAMbhaLI rAjA lebhAye. ane tene sAthe lai nagaramAM AvyuM. rAjAe pitAnA maMtrI sumatine belAvIne puchayuM, maMtrI, Aje vanamAM pharavA jatAM A nave mANasa maLI gayA che. te mANasa sArA zukanane hevAthI jyAM te jAya tyAM lAbha thAya che. maMtrI be -rAjA, kevaLa lAbha upara vicAra karavAnuM nathI. tenI sAthe bIjA guNonI jarUra che. maMtrInI A salAha rAjAne pasaMda paDI nahIM. teNe potAnI svataMtratAthI te mANasane pitAnI pAse rAkhe eka vakhate rAjA azva upara besI udyAnamAM kIDA karavAne gaye. maMtrI sumati tenI sAthe hate. kIDA karyA pachI rAjA pAcho vaLe, te vakhate kaI akasmAta pRthvIne avAja sAMbhaLI rAjAne gheADe camaka, ane tethI te tophAna karavA lAgyo, A vakhate kaI be musAphare tyAMthI prasAra thatA hatA, temaNe AvI rAjAnA ghaDAne pakaDI rAkhe, DI vAre ghaDe zAMta thaye. rAjAe te baMne purUSane puchyuM, tame keNa che? temAMthI eka jaNa be-huM kulInasiMha chuM, sUryavaMzane uMcI jAtane rajapUta chuM. bIjAe kahyuM, mAruM nAma rUparAma che. huM gaMdharvakuLane purUSa chuM, pachI rAjAe temane mAnathI sAthe lIdhA. rAjagRhamAM AvyA pachI sumati maMtrIne puchyuM, maMtrI, A be purUSane mAre sevaka tarIke rAkhavA che. tamAre ze abhiprAya che? maMtrIe kahyuM, mahArAjA, je kulInasiMha che, tene ApaNuM sainyamAM rAkhe, ane je rUparAma che. tene sArU InAma ApI rajA Ape. rAjAe maMtrInI salAha mAnya karI nahIM. baMnene potAnI hajAramAM rAkhyA. AthI maMtrInA manamAM kheda thayo. eka vakhate rAjA vasatsava karavAne udyAnamAM gayo hate. vasaM. tanA prabhAvathI navapallavita thayela vRkSenI zobhA joI manamAM AnaMda pAmate hate. tevAmAM eka purUSa tapasyA karate tenA karavAmAM AvyA, te purUSa ke vRkSa nIce besI tapasyA karatuM hatuM. rAjAe tenI pAse Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ mada tyAga. c7 jaIne puchyuM, tame keNa che? te purUSe kahyuM, huM gRhastha tapasvI chuM keI kAmane pUrNa karavAne vanaphaLathI nivAha karI tapasyA AcaruM chuM. rAjAe puchayuM, tArAthI zuM lAbha thAya? tapasvIe uttara Ape. je. nI pAse huM rahuM, tenI manokAmanA pUrNa thAya che. te uparathI rAjAe tene pitAnI pAse rAkhe. pachI teNe maMtrIne puchayuM, he saciva, A tapasvI manavAMchA pUrI kare tevuM che. tethI huM tene mArI hajUramAM rAkhuM chuM. maMtrIe kahyuM, tevA kAmI tapasvIne pAse rAkha te gya nathI. A salAha rAjAe mAnya karI nahi, ane tene potAnI pAse rAkhe. eka vakhate rAjA pihelavAnanA akheDAmAM jaI caDe. tyAM mAlee mallakustI karavA mAMDI. tevAmAM eka baLavAna male bIjA badhA malene haTAvI dIdhA. te joI rAjA tenA upara prasanna thaI gace. ane maMtrInI nAkhuzI chatAM rAjAe tene potAnI hajUramAM rAkhe. eka vakhata koI videzI be purUSe rAjA geviMdasiMhane maLavA AvyA, dvArapALe temanA khabara ApyA, eTale rAjAe temane pitAnI pAse belAvyA, ane puchyuM ke, tame keNa che? teomAMthI eka jaNa be -mahArAja, huM eka moTo vidvAna chuM, meM ghaNuM vidvAnene sabhA mAM harAvI dIdhA che, ane aneka prazasti patra (saTIphigITsa) meLavyAM che, bIjAe kahyuM, huM eka sattA kaLAne jANanAre purUSa chuM, leke upara sattA kema calAvavI? e kaLA huM jANuM chuM. mane jotAM ja loko mAre tAbe thaI jAya, evI adUbhuta kaLA mArAmAM rahelI che. te baMne videzI purUnA judA judA guNa joI rAjAe temane pitAnI pAse rAkhyA. ane te vakhate te pitAnA maMtrI sumatinI salAha paNa lIdhI nahIM. have rAjA goviMdasiMhanI hajUramAM judA judA ATha mANase nImAyA. vividha prakRtinA te mANasee rAjAne jude jude raste doragavA mAMDe, ane tethI temAM rAjA taraphathI julama thavA lAgyo, A khabara jANuM maMtrI sumati pitAnI chevaTanI pharaja bajAvAne rAjAnI pAse AvyuM, ane teNe vinayathI rAjAne jaNAvyuM, mahArAjA, huM Apane pUrNa hitecchuM ; tethI Apane kahevA Avyo chuM, Ape mArI avagaNanA karI je A ATha navA mANasane hajUramAM rAkhyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 jaina zazikAnta. che, te ghaNuM anucita karyuM che. e lokelI deravAIne Apa kAyAkAIne vicAra karI zaktA nathI. ane tethI lokomAM ApanI niMdA thAya che, mATe Apa e AThe jaNAne saMga cheDI de. nahIMte ghaNuM ja naThAruM pariNAma Avaze. maMtrInA A vacane rAjAne rUcikara lAgyAM nahIM. teNe kahyuM, maMtrI, tame game teTaluM kaheze, te paNa e lokone huM choDavAne nathI. tene e mane ghaNeja AnaMda Ape che. rAjAnA A vacana sAMbhaLI sujJamatrI sumati pitAne adhikAra cheDI cAlI nIkaLyA. pachI rAjA gevidasiMha e ATha hajUrI lekenI sAthe rahI pitAnuM rAjya calAvA lAgyA. sumatimaMtrI vinA rAjyamAM aMdhAdhUdhI cAlavA lAgI. te A Tha hajUrI lekanA kahevAthI rAjA game tema vartavA lAgyuM. ane aneka prakAranA durbasanene sevavA lAgyuM. rAjAnI AvI anIti jaI prajA tenI upara nArAja rahevA lAgI, ane rAjAne rAjya uparathI dUra karavAnI yojanA karavA lAgI. chevaTe tenI pAsenA eka rAjAnI AgaLa lekonI pharIyAdagaI. ane te lAga joI te rAjA - viMdasiha Upara caDI AvyuM, ane prajAnI sahAyathI teNe geviMdasiMha upara meTe dhasAre karyo. A vakhate geviMdasiMha ciMtAmAM paDa. pitAnI prajA khuTelI joI tenAmAM parAbhava thavAno bhaya lAge. te vakhate te potAnA bedhakacadra nAmanA nagara zeThane zaraNe gaye, ane tenI pAse prArthanA karavA lAge--nagara zeTha, tame prajAnA AgevAna che, badhI prajA zatrunI tarapha thaI gaI che, te temane samajAve. prajAnuM baLa nahIM hevAthI zatrurAjA mane harAvI deze, ane mAruM rAjya laI jaze. nagara zeThe kahyuM, rAjedra, je tame rAjyane bacAva karavA IcchatA he, te tamAre sumatimaMtrIne pAchA belAvI maMtripada upara rAkhavA, ane tamArI hajUramAM je ATha mANase rahyA che, temane dUra karavA. rAjAe te vAta aMgIkAra karI, pachI nagara zeThanA kahevAthI rAjA geviMdasiMhe sumati maMtrIne belA, ane tene tenI salAha pramANe cAlavAnuM vacana ApyuM--pachI sumatimaMtrIe pelA ATha hajUrI lekane rAjA pAsethI dUra karAvyA, eTale rAjA nIti pramANe cAlavA lAgyA. pachI badhI prajA rAjAnI tarapha thaI eTale pele caDI Avele rAjA pitA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ mada tyAga. nuM sinya laI pAcho cAlyA gaye. - gurU kahe che--he ziSya, A draSTAMta uparathI je upanaya samajavAne che, te dhyAna daIne sAMbhaLajo. je rAjA goviMdasiMha te jIva samaja. tene maMtrI je sumati te sArI buddhine vilAsa samaje. rAjA goviMdasiMha sumatimaMtrInI salAhathI cAlate, ane tenI upara prIti rAkhate, tyAM sudhI te sukhI hatuM. tema chava jayAM sudhI sArI buddhithI cAle che, tyAM sudhI te sukhI rahe che. rAjA goviMdasiMhe sumatimaMtrInI salAha vinA je ATha sevake rAkhyA hatA te jIvane ATha mada samajAva. jIva je sArI buddhine anusarI cAlatuM nathI. te tenAmAM ATha prakAranA mada utpanna thAya che. je prathama rAjAnI pAse nekara rahevA AvyuM, te jAtimada samajavo. jAtimAM thavAthI "huM uMcI jAtane chuM" e mada thAya che. rAjAne vanamAM pharavA jatAM je mANasa maLyuM hatuM, ane teNe rAjAne jaNAvyuM hatuM ke, "huM sArA zukanane lAbhakArI mANasa chuM,"te lAbhamada samaja. keI jAtane lAbha thavAthI mANasane je mada Ave te lAbhamara kahevAya che. . rAjA goviMdasiMha azva upara bezI pharavA jatAM kaI avAjavaDe camakavAthI je be mANasoe AvI ghaDAne pakaDI rAkhyuM hatuM, ane pachI rAjAe te baMnene pitAnI pAse rAkhyA hatA, temAM je kulInasiMha te kulama ane bIje je rUparAma gaMdharva te rUpamada samaje. jIvane jyAre kulamAM thAya che, tyAre te potAne ucAkuLane gaNe che. ane jyAre rUpamada thAya che, tyAre te pitAne rUpavAnuM gaNe che. je rAjA vasatetsava jevAne vanamAM gayela, ane tyAM je vRkSa nIce tapasyA karate mANasa jovAmAM AvyuM. ane tene rAjAe pitAnI pAse rAkhe, te tapamada samaja. rAjAne pahelavAnA ane kheDAmAM je malla baLavAna hatuM, ane tene pitAnI pAse rAkhe hate, te balamada samaja. je be purUSo rAjAne maLavA AvyA hatA, teomAM eka vAda karavAmAM kuzala vidvAna hatA, ane bIjo sattA kaLAne jANanAre hatA, teo vidyAmada ane adhikAramada samajavA. jema rAjA goviMdasiMha ATha hajUrI lekanA sahavAsamAM rahI durvyasanI ane prajAne apriya thaI paDayo hato, tema jIva, jAti Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ e jaina zazikAnta. mada, lAbhamaDha, kulamada, rUpamada, tapamada, alamada,vidyAmaTTa ane adhikAramadathI yukta thai durvyasanI ane leke mAM apriya thai paDe che. jyAre rAjA gAviMdasihu ATha hujUrI leAkeAnA saMgathI prajAne apriya thai paDayA hatA, ane tethI leAkeAnI uzkeraNIthI khIjo rAjA tene parAbhava karavA AvyA hatA. ane Akhare te nagarazeThanI zaraNe jai sumati maMtrIne pAchA khelAvI AvyA, ane tethI te parAbhavamAMthI bacI gayA hatA. tevI rIte jIva ATha prakAranA maTTunA prasa'gathI prajA----eTale leke athavA zamatAne apriya thayA, eTale bIjA rAjArUpa kaSAyasamUha tenI upara caDI AvyeA. pachI jyAre nagarazeTharUpa uttama gurUne zaraNe Ave tyAre te gurUnA upadezathI jIva ATha prakAranA madanA tyAga kare che, eTale te kaSAyathI mukta thai sukhI thAya che. A dRSTAMta sAMbhaLI te gRhI ane yati ane ziSye parama AnaMda pAmI gurUcaraNamAM vAravAra paDI praNAma karavA lAgyA. ane hRdayathI te gurUnA ati AbhAra mAnavA lAgyA. paMcadaza --nA pecaka. " jJAnaLavA matonuM manuSya vacane tathA / raudranAbaH pramAdazca kathitaM nAzapaMcakam" // 1 // bhAvArtha jJAnanA ga, matinI maMdatA, niSThura vacanane uccAra, rodra bhAva ane pramAda e pAMca nAza thavAnA prakAra che, nAza pa'caka kahevAya che." te ziSya, he kRpAnadhAna gurU mahArAja, ApanA upadezathI mane avarNanIya AnaMda prApta thAya che. Apaje je dRSTAMta ApI kahe che, te te yathArtha rIte amAza jANavAmAM AvI jAya che, have Apane eTaluM puchavAnuM che ke, prANImAtra peAtAnA udayanI icchA rAkhe che, kAi astanI icchA rAkhatuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 181 nAza paMcaka nathI, jethI pitAne udaya thavAnuM hoya, tevA upAye sarva manuSya kare che, te chatAM teone udaya thatuM nathI, paraMtu ulaTI, hAni thAya che. tenuM zuM kAraNa haze. ka de hAnikAraka upAye kare, te tethI hAni thavA saMbhava che. paNa keI te hA nakAraka upAya karatuM nathI. sarve lAbhakAraka upAya kare che. te chatAM tene akasmAt hAni-nAza thaI jAya che. tenuM zuM kAraNa haze? gurU- he vatsa, teM kahyuM. te yathArtha che. jagatamAM udaya tathA lAbhanA upAya karanArAne DAni thaI paDe che. evuM dekhAya che, paNa te sU. hamadaSTithI joze, to temAM upAya karanArane deSa che. kAraNake, kAMIpaNa deva AvyA vagara udaya tathA lAbhanA upAya karatAM hAni tathA nAza thatA nathI. ApaNane je udaya tathA lAbhane upAya lAgatA hoya te hAni tathA nAzane upAya hoya che. svArthathI aMdha thayele manuSya sUphama vicAra karyA vagara e joI zakti nathI. he ziSya, A jagatamAM pAMca prakAra nAzanA kahevAya che. jenazAakAre tene na zapaMcaka kahe che. e pAMca prakAra mAMhele je eka deSa rahelo che, ane manuSya udaya tathA lAbhane upAya karate heya, te tene lAbhane badale nAza thAya che. e deSa potAnAmAM hoya, te chatAM svAthI ane abhimAnI manuSya tene joI zakatA nathI. ziSya-he gurU mahArAja, a nAzapaMcaka viSe mane samajAve. udayane nAza thavAnA pAMca prakAra kayA che? ane te kevI rIte e. LakhI zakAya che? te kRpA karI kahe. gurUhe ziSya, jJAnane garva rAkha, buddhinI maMdatA, kaTu vacane bolavA, radra bhAva dhAraNa karavuM, ane pramAda-ALasa rAkha-e pAMca prakAre manuSyanA udayane-lAbhane nAza thAya che. temaja tenAthI samakitane paNa nAza thAya che. kadi manuSya potAnA udayane mAge grahaNa karatA hoya, paNa jo tenAmAM jJAnane garva hoya, te tene udaya kadipaNa thatuM nathI. tethI e nAza thavAno prathama prakAra kahe che. jenAmAM buddhinI maMdatA hoya, te mANasa paNa potAne u. daya karI zako nathI kAraNake, udaya karavAnA vicAranI aMdara buddhinI jarUra che. je buddhi maMda hoya te, udayanA kharA vicAre thaI zaktA nathI, tethI nAzane bIjo prakAra buddhinI. maMdatA kahela che. ka Sh. K,11 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. DavAM vacane bolavAM, e nAzane trIjo prakAra che. kaDavAM vacana chelanAre mANasa sarvane apriya thaI paDe che. ane tethI tenA udayamAM ghaNuM aMtarAya Ave che, eTale tene satvara nAza thAya che. tethI kaTu vacana bolavA-e udayanA nAzane trIjo prakAra kahe che. je mANasa pitAne udaya karavA irachate heya, teNe kadipaNa ridrabhAva dhAraNa kara nahi. kAraNake, ridrabhAvamAM bhayaMkaratA rahelI che, ane tethI te mANasa badhAne apriya thAya che. eTale tenA udaya athavA lAbhamAM ghaNuM aMtarAyo ubhA thAya che, tethI raudrabhAva dhAraNa kare-e nAzane cothe prakAra che. jeNe pitAne lAbha meLave hoya, teNe pramAda rAkhavo nahi. pramAda rAkhavAthI udaya tathA lAbhane mATe je je prayatna karavAnA hoya, temAM gaphalata thaI jAya che. ane tethI karIne udaya tathA lAbhane nAza thaI jAya che. pramAdathI ALasu banelo mANasa kadipaNu udayamAM AvatuM nathI. mATe pramAda rAkhe, e nAzane pAMcama prakAra che. he vatsa, A nAzapaMcaka sAMsArika udaya tathA lAbhano virodhaka che-ema kAMI samajavAnuM nathI, paNa tenAthI dhArmika udayane paNa nAza thAya che. e nAzapaMcakathI samaktine paNa nAza thaI jAya che. ane zAstrakAre samakitanA nAzane mATeja e nAzapaMcaka kaheluM che. he ziSya, te viSe eka manoraMjaka daSTAMta che, te eka citta sAMbhaLa. vizAlA nagarImAM caMdanadAsa nAme eka vaNika rahetA hatA. tene ramA nAme eka strI hatI. caMdanadAsane ramAnA udarathI pAMca putra thayA. teonAM kezava, vAmana, hari,zyAma, ane madana evAM nAma hatAM. teo anukrame moTA thayA. caMdanadAse pAMcane pAThazALAmAM mekalI sAre abhyAsa karAvyuM. caMdanadAsa vizAlA nagarImAM eka sAre vepArI hatA. tenAmAM vyApAra karavAnI sArI kaLA hatI. eka vakhate devage caMdadAsane vepAramAM meTI nukazAnI lAgI. teNe je bhAvathI karIyANAnI kharIdI karI hatI, te bhAva taddana bezI gaye, eTale tene bhAre nukazAnI thaI paDI. te nukazAnImAM te taddana nirdhana thaI gaye, jevI tenI caDhatI hatI, tevI paDatI thaI paDI. gharamAM je dravya hatuM, te cAlyuM gayuM, eTaluM ja nahIM, paNa te meTA karajamAM AvI paDe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAzapaMcaka. AthI tene bhAre dukha thayuM. caMdanadAsa pitAnA parivAra sAthe duHkhI thavA lAgyA. eka vakhate cadanadAsa pitAnA ekAMta gharamAM bezI ciMtA karate hane, tyAM tenI strI ramA AvI, ramAe patine ciMtAtura jaIne kahyuM, svAmI, zAnI ciMtA kare che? caMdanadAsa bebhe-priyA, gharanI ciMtA karuM chuM. have mArI pAse koI dhana rahyuM nathI. ane huM karajanA khADAmAM AvI paDayo chuM. leNadAre mane ghaNI rIte satAve che. have zuM karavuM? te kAMI sUjatuM nathI. A mahAduHkhamAMthI zI rIte mukta thavAya? tenI huM ciMtA karUM chuM. catura ramAe zAMtatAthI kahyuM, "prANanAtha, bhAvI upara AdhAra rAkhI besI rahe. ciMtA karavAthI zuM thavAnuM che? je bhAvI haze te banaze. je purUSa duHkhane vakhate hiMmata rAkhI bhAvIne anusarI upAya kare che, te purUSa pariNAme ciMtAthI mukta thaI pAcho sukhI thAya che. prANanAtha, tame hIMmata rAkho. Apa pAse haju ghaNuM sAdhana che. ApaNane pAMca putra che, temAMthI kaI putra ApaNe udaya zuM nahIM karI zake? nItimAM kahevAya che ke, jene ghaNuM dIkarA hoya, te duHkhI thatuM nathI, ApaNe zubha karmathI e sAmagrI prApta thaI che. pAMca putronA mAtA pitA duHkhI rahetA nathI. pAMca paDa gayelI sajalakSamIne pAchI lAvyA hatA. ramAnAM AvAM vacana sAMbhaLI caMdanadAsane hRdayamAM AzvAsana maLyuM. tenA manamAM jarA hIMmata AvI. pachI teNe pitAnA pAMca pu2ne belAvI darekane puchavA mAMDayuM. eTale teoe paNa potAnA pi. tane hIMmata ApavA mAMDI. chevaTe te putrae caMdanadAsane jaNAvyuM ke, ame pAMce bhAIone videzamAM mekalo. ame judA judA udyogamAM pravRtta thaI sAre lAbha meLavIzuM, eTale ApaNe punaH udaya thaze. caM. danadAse te sAMbhaLI vicAryuM ke, "A upAya sAre che, tethI teNe pitAnA pAMca putrone zikSA ApI videza mekalyA. ane pote strI purUSa ghera rahyA. caMdanadAsa hamezAM pitAnA hRdayamAM AzA rAkhatuM hatuM ke, thaDA vakhatamAM te pAMce putro ghaNuM dravya lAvaze, ane pitAne pAche udaya thaze. evI AzA karI rahelA caMdanadAsane ghaNe samaya vItI ga . eka vakhate caMdanadAsa hRdayamAM mane ratha karate beThA hatA, tyAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. kezava nAmane tene ceSTa putra AvyA. kezavane joI te khuzI thaye. ane teNe puchyuM, putra kezava, tuM videzamAMthI zuM draya lAge? kAraNake, tAre abhyAsa karela hovAthI tane jJAnanA prabhAvathI ghaNe lAbha maLyuM haze. kezave kheda sahita jaNAvyuM, pitAjI. huM koI paNa dravya lAvyuM nathI. kAraNake, je dezamAM huM gayA hatA, te badhe deza mUrkha hara te. keInAmAM mArA jevuM jJAna, ke mArA jevI buddhi hatI nahi, eTale pachI mane te tyAM rahevAmAM kaMTALe AvavA lAgyo, ethI huM badhA lekeno tiraskAra karI cAlyA AvyuM. kezavanA A vacana sAMbhaLI tene pitA caMdanadAsa nirAza thaI gayo, ane tenA manamAM ghaNe kheda utpanna thaye. meTA putra kezavathI udayanI AzA choDI caMdanadAsa bIjA putrenI upara AzA rAkhI pAchaLa rahevA lAgyA. - eka vakhate caMdanadAsa hRdayamAM AzAnA taraMge uchALate beThe hane, tevAmAM tene bIjo putra vAmana Avyo ane tenI pAsethI sArA khabara sAMbhaLavAnI IcchA rAkhavA lAgyuM. vAmanane kuzaLatA cho caMdanadAse jaNAvyuM, beTA, tuM videzamAMthI keTaluM dravya lAvye? vA mane kahyuM, pitAjI, huM kAMI paNa draya lAvyuM nathI. kAraNake, huM je dezamAM gayA hatA, te dezamAM leka judI ja tareDanA hatA. ghaNA loko bhaNelA hatA. teone yAda rAkhavAnI zakti ghaNI hatI. ane teo Akho divasa vAMcyA karatA, ane lakhyA karatA hatA, tethI huM kaMTA nI gaye. eka vepArIne tyAM rahyA hama, tyAre teNe mane kAma sepyuM ke, tamAre baMdara upara jaIne vahANane mAla tapAsa, ane tenI gaNa trI karI mane jaNAvavI. je A pI rIte hamezA karaze, te huM tamane sAro lAbha ApIza. meM temane kahyuM ke, huM te khuzIthI karIza. pachI haM baMdara upara gaye. ane dareka vahANana tapAsavA lAgyuM. tema karato ghaNA divasa thayA, pachI te vepArI e mane teDavAne eka mANasa kahyuM. eTale huM zeThanI pAse gaye. zeThe mane kahyuM ke, vahANanI tapAsa karIne kema AvyA nahIM? meM zeThane jaNAvyuM ke, ba dara upara ghaNAM vahANa che, tethI tenI tapAsa karatAM be traNa varSa thaze. tyAre zake mane Thapako Ape ke, dareka vepArInAMvADa Na tapa navAnI jarUra nathI paNa je vahANa mArAM hoya, teja tapAsa, pachI huM pAcho baMdara upara gaye. ane tyAM tapAsa karI, paNa . zeThanuM ke vAhaNa mA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAzapacaka. rA jovAmAM AvyuM nahi. huM pAcho ghera AvyA. ane meM zeThane kahyuM, zeThajI, koI vAhANa tamAruM nathI. dareka vAhaNa lAkaDAnuM che. huM sa mudra upara ghaNuM pharyo. paNa tamAruM vahANa mArA jevAmAM AvyuM nahi. te uparathI te zeTha hasI paDaye, ane mane kahyuM ke, te buddhi vaga rane mANasa che. mATe tArAthI mAruM kAma banI zakaze nahIM. pachI huM tyAthI bIje ThekANe gayA. te vepArIe mane rAkhe, paNa tenI sAthe mane ThIka paDayuM nahi, kAraNake, te ghaNe bhaNele hovAthI vAMcyA karato hatuM, ane mane ghaNuM puchayA karatuM hatuM. AthI huM kaMTALI gaye. chevaTe ahiM pAcho Avyo chuM. vAmanane AvAM vacana sAMbhaLI caMdanadAse nisAse mUkyA, ane te nirAza thaI ciMtA karavA lAgyo. have caMdanadAsa hIjA putro upara AzA rAkhI udayanI rAha jete hate. tevAmAM harI nAmane trIjo putra AvyuM. tene joI AzA bharyo caMdanadAsa beThe thaye. ane putrane kuzaLa puchI be - vatsa, tuM videzamAMthI keTaluM dravya lAgyuM. harie kahyuM, mAruM vRttAMta sAMbhaLe. huM magadha dezamAM gayA hatA. tyAM zIvacaMdra nAmanA eka vepArIne tyAM ra. hatA. zivaca dra ghaNuM maTe vepArI hatA, paNa tenAmAM sahanazakti na hatI. je huM beluM, te sahana karI zaktA nahIM tethI mAre tenI sAthe anukULatA AvI nahIM. huM tenI sAthe sArI rIte vartI zakyo nahIM. eka vakhata teNe mane AjJA karI ke, "tAre savAre vahelA uThavuM" te vakhate meM tene uttara Apyo ke, "e kAma karavAne huM baMdhAtuM nathI, kAraNake, nidrAmAMthI jAgrata thavuM, e kAMI mANasanA tAbAnI vAta nathI; mATe jayAre nikA jaze, tyAre huM uThIza." mAre A uttara sAMbhaLI te zeTha mArI upara nArAja thaye hate. eka vakhate teNe mane AjJA karI ke, "tamAre A vAta yAda rAkhavI meM sAme utara AvyuM ke, "yAda rAkhavuM, e mArA tAbAnI vAta nathI. kAraNake, te buddhi athavA mananI zakti Upara AdhAra rAkhe che. tethI huM vAta yAda rAkhavAne baMdhAne nathI." mAro Avo uttara sAMbhaLI te zeTha mArI tarapha nAkhuza thaI gaye. ane mane Thapako ApavA lAgyuM. te vakhate mane krodha caDI AvyuM, ane tethI meM tene gALa ApI, ane pachI tarataja tyAMthI nIkaLyo. potAnA putra hari nI pAsethI A vAta sAMbhaLI caMdanadAsa kheda pAmI gaye, ane pa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. tAnA durbhAgyane niMdavA lAge. pachI caMdanadAsa pitAne cothA putra zyAma tarapha udayanI A zAe rahyo hate. tevAmAM zyAma videzamAMthI AvI pahoMcyuM. zyAmane jaI caMdanadAsa khuzI thayo. ane AzAthI bharapUra thaI tene AvI ne puchayuM, vatsa zyAma, tuM keTaluM dravya lAvyA? zyAme kahyuM, pitAjI, huM ghaNuM dravya lAvI zakata paNa mArA hRdayanA naThArA vicArane laIne huM ghaNuM dravya lAvI zakyo nathI. caMdanadAse puchayuM, te evA naThArA vicAra zAmATe karyA hatA ? zyAme uttara ApyA-pitAjI, mArA svabhAvane laIne mArAmAM naThArA vicAra AvyA kare che. huM dakSiNa dezamAM gayA hatuM. tyAM vasaMtapura nAmanA nagaramAM eka bahudAsanAmane dhanavAna vyApArI rahetuM hatuM. teNe mane pitAne tyAM nekara rAkhyA hatA. a. nukrame mArI uMcI karI joI teNe mane vyApAranI sarva sattA ApI hatI. huM je karuM, teja thatuM hatuM. eka vakhate mArA manamAM e vicAra AvyuM ke, je A zeThane vinAza thaI jAya, te huM A badhI lakSmI ne svAmI thAuM, ane lakSmIne badhe vaibhava bhega. mAro AnaThAro vicAra kuLadevIe bahadAsane svamAmAM jaNAvyuM, AthI teNe mane ta. rataja cheDI dIdho. pachI huM ahIM AvyuM. tenA dravyanI meTI AzAthI mane je piSaNa mATe dravya maLatuM hatuM, te paNa huM udAratAthI kharca nAkhate, tethI huM chevaTe nirdhana thaIne Avyo chuM-zyAmanI A vAta sAMbhaLI caMdanadAsa ghaNoja ciMtAtura thaI gaye. have caMdanadAsa mAtra pitAnA pAMcamA putra madananA upara A zAne AdhAra ApI rahyo hate. hamezAM madananI rAhu jete ane madanathI pitAne udaya avazya thaze, ema dhArate hate. eka vakhate caMdanadAsa pitAnA gRhadvAra AgaLa beThe have, tyAM madana AvyuM. madanane jotAMja tenA hRdayamAM AnaMda utpanna thaI Abe-tarata teNe beThA thaI madanane bheTI utkaMgamAM besADIne puchyuM, putra madana, tArA udayanI vArtA kahI mArA AzA bharelA hadaane AnaMdita kara. pitAnI A vANI sAMbhaLI madana maMda svare belya-bApA, mArA taraphanI kAMI paNa AzA rAkhaze nahi. kAraNake, je dezamAM huM gaye hatuM, te dezanA loke ghaNAja utAvaLA hatA. mane evI u Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAzapaMcaka tAvaLa pasaMda nathI. dhIrethI ane vicArIne kAma karavAthI sAre lA bha thAya che. ema meM nizcaya karyo che. uttara dezamAM devanagaranI aMdara sAmyacaMdra nAme eka vepArI hatA. tenAmAM vyApAra kaLAnuM baLa hovAthI te ghaNo dhanADhya thaI paDaye hate. huM tene ghera vyApAra kaLA zIkhavAnI IcchAthI karI rahyo hato. paNa tenA gharanA badhA leke utAvaLIA ane AkarA hatA. badhA savAre sUryodaya pahelAM uThI pitApitAne kAme vaLagatA hatA. tyAre huM zAMtithI sUryodaya pachI ghaNI vAre uThI pachI dhIme dhIme kAma karatA hatA. te utAvaLA ke mane ALasu kahI dhikkAratA hatA. teo bhejana, pAna, zayana ane bIjI badhI kriyAmAM utAvaLa karatA hatA. tyAre huM te badhI kriyAmAM dhIraja rAkhI vartate hate. AkarA svabhAvanA simyacaMdra mane ghaNuM vAra mArA dhIrA svabhAvane mATe Thapako Ape hate. tathApi huM mArA svabhAvane cheDatuM na hatuM. eka vakhate zeThe mane kahyuM ke, tuM dukAne jA, ane ApaNe dukAnamAM jeTaluM kezara heya, teTaluM vecI de. kAraNake, AvatI kAle kAzamIra dezamAMthI ghaNuM kezara AvavAnuM che, tethI tenA bhAva ghaTI jaze. ane kezara ApaNI dukAne paDayuM raheze, te meTI nukazAnI thaze. zeThanI AvI AjJA thatAM meM dukAne javAnA vicAra karyo. te vakhate mArA manamAM thayuM ke, haju AvatI kAle kezara AvavAnuM che, ghaNuvAra che, te zA mATe deDAdoDa karavI joIe? AvuM vicArI huM mAre utAre gayo, ane zAMtithI snAna bhejana vagere kyuM. bIje divase savAre meDA uThI nityakriyAmAMthI paravArI huM dukAne javA vicAra karatuM hatuM, tyAM netramAM nidrA bharANI eTale ghaDIvAra sUI rahyo. sutA pachI uThavA jato hato, tyAM kei vicAra hRdayamAM pragaTa thaye, te vicAra karatAM mane pharIvAra nidrA AvI gaI. pachI ni. drAmAMthI jAgrata thaI haLave haLave dukAne pahoMcyA, tyAM mArA sAMbhaLavAmAM AvyuM ke, kAzmIra dezamAMthI kezAra AvI gayuM che. ne kezaranA bhAva ekadama ghaTI javAthI siAmyacaMdra zeThane meTI nukazAnI thaI paDI che. A sAMbhaLI huM utAvaLe dukAne AvyA, tyAM zeThe mane joIne kahyuM, madana, amAre tArI nokarInI jarUra nathI. tArA jevA pramAdI ane ALasu mANasathI mane moTuM nukazAna thaI paDyuM. meM tane gaI kAle kezara vecI devAnA khabara ApavA dukAne meka hatuM, tyAre Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ L jaina zazikAnta. tuM kAlanA atyAre dukAne Ave che. A tArI ALase mane mATI nukazAnI karI che. tethI amAre tane rajA ApavI paDe che. zeThanA AvAM apamAnita vacano sAMbhaLI mane hRdayamAM kheda utpanna thayA, ane pachI tarataja huM tyAMthI cAlI nIkaLye, ane Aje huM ALye chuM. jenI upara pAte umaTThI AzA rAkhI beThA hatA, evA pAMcamA putra madananA mukhathI A vRttAMta sAMbhaLI caMdanadAsa ghaNuMAja dIlagIra thaI gayA. tenAM gAtra zithila thai gayAM. ane zarIra upara svadanA biMdue AvI gayAM. teNe nizcaya karyo ke, A pAMce putrothI mArA udaya thavAneA nathI. dareka putramAM guNanI sAthe eka eka khAmI rahelI che. jyAsudhI e khAmI che, tyAMsudhI mArA udaya kiM paNa thavAnA nathI. chevaTe caMndvanadAsa ane tenI strI ramA pAMca putra chatAM paNa atyaMta duHkhI thai mRtyu pAmyA hatA. temaNe potAnA jIvanamAM udayanuM zubha cinha joyuM na hatuM. gurU kahe che--he ziSya, A dRSTAMta u52thI tamAre ghaNu' samajavAnuM che, te dhyAnamAM rAkhajo.----cadanadAsa e jIva samajavA a ne tenA pAMca putra te pAMca nAzapa'caka samajavA, jIvanI sAthe jJAnanA garva, mada buddhi, krUra vacana, rUdrabhAva ane ALa--e nAzapAMcakane jo yAga thAya, te te jIvane udaya thatA nathI. tenA udbhayanA nAza thayA che. caMdanadAAne je kezava vagere pAMca putre hutA, te pratyekamAM jJAnano ga, maMda buddhi, krUra vacana rUdrabhAva ane ALasa e pAMca avaguNa rahelA hatA tene lIdhe temanAthI caMdanadAsane udaya thayA na hatA. kezavamAM jJAnanA garva rahele hate, vAmana buddhi nA maMda hato, hAre kaThora vacana belanArA hatA, zyAmanA hRdayamAM rUdrabhAva hatA, ane mana pramAdI ane ALasu hatA-e nAzapacakanA yAgathI teo koI ThekANe udaya pAmyA nahIM, ane temanA yAgathI caMdanadAsane paNa udaya thayA nahIM. tevI rIte jIvamAM paNa jo e avaguNeA rahyA hoya, te tenA samyakattvanA dharmane ane vyavahArane utkraya thatA nathI. tethI dareka bhavya prANIe e nAzapa'cakathI dUra 2hevuM. AtmAna udayanI icchA rAkhanArA bhavya AtmAe jJAnane gava karave nahIM, maMda buddhi rAkhavI nahIM, kaThora vacana belavAM nahIM, hRdayamAM bIjAnuM ahita icchavAnA rUdrabhAva lAvavA nahIM, ane pramAde ke ALasa rAkhavAM nahI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDazabiMdu-cha Avazyaka karavAnI jarUra che. "pamAMtarArighAtena SamAvazyakarmaNA pravartamAna bAda zAkamAcAra *I arthA-"cha aMtaranA zatru-kAma krodhAdikane ghAta karI ane cha Avazyaka karma AcarI pravartate e zrAvaka pitAnA janmanI sArthakatA karanAre thAya che." ziSyahe gurU mahArAja, je mANasa hamezAM Atmasva A rUpanuM citavana karatA hoya, ane jeNe AtmAne jA. tA: NI lIdho hoya, tevA mANasane AmA pachI pratidi. : na vizeSa guNavALa thatuM jAya che, kAraNake, te A we ' bhAnuM svarUpa jANe che. tethI AtmAne guNavAna banA vavAmAM vadhAre tatpara rahe che. temaja je purUSa vidyAmAM caDIyAte hoya, jJAnanA baLathI yukta hoya, ane zabdArthamAM kuzaLa heya, te purUSane pachI Avazyaka kriyA karavAnI zI jarUra che? kAraNake. Avazyaka kriyA karavAnuM phaLa je AcAranI zuddhi che. te phaLa tene AtmaciMtavana karavAthI tathA jJAnanA baLavaDe zuddha Agama vAMcavAthI thaI zake che, gurU- he ziSya, A tAre prazna yathArtha che. paNa te draSTAMta zivAya tArAthI samajI zakAya tema nathI. mATe te upara eka draSTAMta che, te sAvadhAna thaIne sAMbhaLa. mitrezvara karIne eka vidvAna brAhmaNa hatuM, te kaI prasaMge kAzInI yAtrA karavAne gaye hate. kAzInagarImAM vizvanAtha mahAdevanuM maMdira che. temAM hajAro loko tenI pUjA karavAne A Sh. K.-12 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. ve che, temAM keIparvane divase te sthaLe mithyAtvIone mATe meLe bharAya che. temAM lokenI eTalI badhI bhIDathAya che ke, jevA tevA mANasothI te mahAdevanA maMdiramAM pUjA karavAne pezI zakAtuM nathI. mitrezvara te parvanA meLAmAM vizvanAtha mahAdevanI pUjA karavAne gayo. tyAM lekenI bhAre bhIDa jaI te bhaya pAmI gaye. ane te pAche pitAne sthAne A ze. jyAre teNe jANyuM ke, AvI bhIDamAM mArAthI pUjA thaI zakaze nahi, eTale teNe vicAryuM ke, zAstramAM zivapUjA be prakAre che. eka sarva upacArathI ane bIjI manathI eTale mAnasika-athaoNt dravyapUjA ane bhAvapUjA. tethI mAre haMmezAM vizvanAthanI mAnasika pUjA karavI. jethI tene dehere javAnI jarUra rahe nahi. A pramANe nizcaya karI te ghaNa divasa sudhI kAzImAM rahe, te paNa mahAdevanI pUjA karavAne gaye nahi, lekenI bhIDa ochI thaI tathApi mAnasika pUjAja ka. ravA lAgyuM. chevaTe eTale sudhI teno nizcaya thayuM ke, keI devanAM darzana na paNa mAnasika karavAM, ane vidvAna mANasane mAnasika kriyA karavAthI pUrNa phaLa maLe che. AvuM dhArI te brAhmaNa chevaTe snAna, saMdhyA vagere tenuM karma mAnasika rIte karavA lAgyA AMthI tenA brAhmaNa dharmathI te taddana bhraSTa thaI gayuM. pachI te kAzInI yAtrA karI pAchA AvyA eTale tenA sagA saMbaMdhIo tene maLavA AvyAM. teoe puchayuM, kema mitrezvara, kAzImAM gaMgAsnAna keTalIvAra karyuM ? ane vizvanAtha mahAdevanA darzana pUjana keTalIvAra karyo? mitrezvare uttara Ape, vidvAna mANasane gaMgAsnAna zivapUjana ke zivadarzana vagere karavAnI zI jarUra che? te to badhuM mAna sika rIte thaI zake che. te sAMbhaLI badhA Azcarya pAmI gayA, ane vicAramAM paDyA. bIje divase savAre mitrezvara uTha, eTale tenI strIe tenI pAse dAtaNa ane jaLane kaLaza lAvI mUko. te vakhate mitrezvare kahyuM, are alapamati strI, tuM A zAmATe lAvI ? meM mAnasika rIte dAtaNapANI karyA che. pachI strIe uSNadaka snAna karavAne mUkayuM, eTale teNe kahyuM. he mUrkha strI, A snAna karavAnuM jaLa zA mATe lAvI ? meM mAnasika rIte snAna karyuM che. vidvAna mANasane dravyasnAna karavAnI jarUra nathI. je Atma svarUpane jANanAra vi. dvAna hoya, tene dAtaNa, snAna, saMdhyA, pUjana vagere kAMI paNa karavAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ cha Avazyaka karavAnI jarUra che. 1 6 jarUra nathI. peAtAnA patinA A vicAra jANI te brAhmaNI vicAramAM paDI. pachI catura strIe vicAryu ke, jyAre vidvAn mANusane kAMipaNu kriyAnI jarUra nathI, tyAre tene bhAjana karavAnI paNa kAMI jarUra nathI. te kriyA paNa mAnasika rIte karaze, Avu vicArI teNIe rasAi paNa karI nahi. jyAre bhajananA samaya thayA, eTale mitrezvare pAtAnI strIne kahyuM, * kema rasAIna zI vAra che? jamavAnA samaya thai gayA che.' strIe namratAthI kahyuM, svAminAtha, Apa jayAre badhI kriyA mAnasika rIte kare che, tyAre bhAjananI kriyA paNa mAnasika rIte kare. me' Aje rasAi karI nathI. mitrezvare krodhathI kahyuM, are mUkhI, ema te hAya, bheAjananI kriyA te mAnasika na thAya. strIe kahyu', jyAre bIjI badhI kriyA mAnasika rIte thAya che, tyAre bhAjananI kriyA kema na thAya ? strInAM AvAM vacana sAMbhaLI mitrezvara vicAramAM paDayAke, A strI kharUM kahe che. jyAre bhojananI kriyA mAnasika rIte thatI nathI te pachI bIjI kriyA mAnasika rIte kema thAya? Aja sudhI meM je kriyAne! tyAga karI dIdho, te khATuM karyuM. kAzInI pavitra yAtrAe jai gaMgAsnAna karyuM nahi, ane vizvanAthanAM darzana pUjana karyA nahI, e aghaTita thayuM. AvuM vicArI te mitrezvara brAhmaNuM pazcAttApa karavA lAgyA. ane teNe peAtAne kheAdha ApanAra strIneA upakAra mAnyA. he ziSya, A dRSTAMta uparathI samajavAnuM che ke, jyAM sudhI zArIrika kriyAo badhI karavI paDe che, tyAM sudhI vidvAna hAya, tene paNa Avazyaka kriyA karavI paDe che. jayAre anazanAdivrata laI zArIrika kriyAmAMthI taddana mukta thavAya che, tyAre tene khIjI dravya kriyAe ka* ravAnI jarUra rahetI nathI. jyAMsudhI zubha dhyAnamAM magna thaI kSapakazreNI tarapha ArUDha thavAnuM valaNa na thAya, tyAMsudhI dareka sasArI gRhasthe sAmAyika pratikramaNa vagere Avazyaka kriyA karavI joie. paheluM Avazyaka sAmAyika che. sAmAyika karavAthI amuka vakhata sudhI dharmadhyAna karavAnI pharaja paDe che, ane tethI hRdayanI sthiratA meLavI zakAya che. trIjuM Avazyaka gurUvaMdanA che. zuddha cAritradhArI gurUne vaMdanA karavAthI gurUbhaktinu phaLa maLe che, ane hRdayamAM cAritranI bhAvanA pragaTa thAya che. bIjI' Avazyaka cAvIzajinabhagavaMtanI stuti karavAnu che. tethI paNa zuddha bhAvanA upajavAthI hRdaya niLa ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. zubha pariNAmanI vRddhi thAya che. cothuM Avazyaka pratikamaNa che. te kriyA karavAthI pratidina lAgatA pAparUpa aticArathI nivRtta thaI zakAya che, te sAthe temAM pApane pazcAttApa karavAthI laghukamI thavAya che. pAMcamuM Avazyaka kAryotsarga che. e zArIrika mudrAthI hRdayanI samAdhi karI zakAya che te sivAya te dhyAnanuM eka aMga hovAthI Atma pariNatine sudhAravAnuM uttama sAdhana che-chaThuM Avazyaka paccakhANa che. thI karIne pApAdinuM avivuM baMdha thAya che. A cha Avazyaka dareka sArI ane yati purUSe karavAM joIe. vidvAna haya, ke avidvAna heya, paNa jyAM sudhI sarva prakAranI kriyA pravarte che, tyAM sudhI teNe Avazyaka kriyA karavI joIe. FsapradazabiMdu-saMsArarUpa zmazAna. : "parAne saMsAratimaghara irima" adhyAtmasAra. artha--A saMsAra eka mazAna che, temAM ramaNIyapaNuM zuM che? B hI ziSya--he bhagavana, meM ghaNe ThekANe sAMbhaLyuM che ke, A saMsAra duHkha rUpa che, ane mArA thaDA anubhavathI mane paNa mAluma paDayuM che ke, saMsAramAM sukha nathI. che tathApi koI kaIvAra bIjA sukhI saMsArI jene joIne NI mane hRdayamAM vicAra thAya che ke, saMsAramAM kaI kaIne sukha paNa maLe che. ane tethI kAMI saMsAra taddana duHkharUpa nathI, sukha rUpa paNa che. A viSe Apa kRpA karI samajAve. gurU-he vinIta bALaka, te sAre prazna karyo. A saMsAranuM svarUpa anubhava vinA jANavAmAM AvatuM nathI. A saMsAra taddana duHkha rUpa che. temAM kaI jAtanuM sthAyI sukha nathI. je saMsArI jIva lamI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsArarUpa zamazAna. nA vaibhavathI athavA rAjyanA adhikArathI sukhI jovAmAM Ave che, te mAtra uparanuM mAnI lIdheluM sukha che. paNa aMdarathI te duHkhaja che. kAraNa ke, prApta thayele lakSamIno vaibhava ke rAjyAdhikAra sthAthI rahetanathI. tene sthAyI rAkhavAne mATe sarvadA ciMtA rAkhavI paDe che-e ciMtA rAkhavI, tenuM nAma ja duHkha che. te zivAya aMdara krodha, anuparati, kAma ane zoka vagere thavAthI saMsArI jIva ghaNe akaLAI jAya che. ane te te viSayanA sAdhanane mATe tene duHkhI thavuM paDe che. tethI A saMsAra duHkha rUpa che, ane jaina virakta vidvAnoe tene eka smazAnanI upamA ApI che. ' * ziSya-guru mahArAja, Apa kahe che, te yathArtha che. saMsAra duHkharUpa che. paNa tethI kAMI zamazAna je zI rIte kahevAya? sarva prakArane sAdhanavALA saMsArane kavie zamazAnanI upamA Ape, e vAta atizayokti bharelI lAge che. gurU- he ziSya te viSe eka daSTAta kahuM, te sAMbhaLa koI eka gAmamAM mudeva nAme brAhmaNa rahetuM hatuM. te pitAnA gRhAvAsamAM saMtoSa mAnI saMsAranuM sukha bhagavate hate. deva ge evuM banyuM ke, te gAmamAM mahAmArIne rega cA, temAM te brAhmaNanuM badhuM kuTuMba nAza pAmI gayuM. AthI te atyaMta zekAtura thaI gharamAM rahevA lAgyo. eka vakhate kaI jJAnI purUSa tene ghera bhikSA levA AvyA, teo AvIne tarata bhikSA lIdhA vinA pAchA pharyA. eTale te brAhmaNa temanI pAchaLa deDa ane temane pAchA bolAvI kahyuM, mahArAja, bhikSA lIdhA vinA mAruM ghara cheDI kema cAlyA gayA? jJAnIe kahyuM, huM bhUlathI ahiM AvyuM. meM jANyuM ke, A koI gRhasthanuM ghara haze, paNa aMdara jatAM gharane badale mazAna jovAmAM AvyuM; AthI huM tarata " bhikSA lIdhA vinA pAcheM pharyo hato. sudeva bolyo, Apa ema kema belo che? A zmazAna nathI, paNa ghara che. mahAmArInA regathI mAruM kuTuMba mRtyu pAmyuM che, tethI mAruM ghara zUnya lAge che. jJAnIe kahyuM, vipra sudeva, tAruM kuTuMba mRtyu pAmavAthI tArUM ghara smazAna jevuM thayuM nathI, paNa Ate kharekharUM mazAna che. je A gIdha pakSI tArI pAse rahela che, A zIyAlaDI capala thaI ubhI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. che, A ghuvaDa pakSI tArI AsapAsa uDayA kare che, A agni saLagI rahyA che, ane A rakSA uDIne cAre tarapha prasare che. jyAre te jJAnI purUSe sudevane badhuM pratyakSa batAvyuM, eTale sudevane khAtrI thaI ke, A ghara nathI, paNa zamazAna che. AthI te tarata te zmazAnamAMthI chuTI te jJAnInI sAthe cAlI nIkaLye, ane tethI te sukhI thaye hate. he ziSya, A daSTAMta uparathI tArA samajavAmAM Avaze ke, A saMsAra zamazAnanA je bhayaMkara tathA duHkharUpa che. je sudeva brAhmaNa te jIva samajo. te aneka vAra saMsAranAM duHkha pAme che, paNa duHkhane sukharUpa mAnI temAM saMtoSa pAme che. je mahAmArIne roga te mithyAtva samajavuM. mithyAtva AvavAthI jIvanuM kuTuMba je sumatirUpI strI, subodha, jJAna, saddavicAra, ane zubha pariNati vigere putra putrIne parivAra te nAza pAmI jAya che. jyAre te jIvane mithyAtvanega thAya che, tyAre tenAmAMthI sumati vigerene nAza thaI jAya che. A pramANe A kuTuMba rahita thaI gRhAvAsarUpa duHkhamAM paDelA sudeva brAhmaNarUpa jIvane devage koI jJAnI gurUne vega thAya che. te pramANe te sudevane kaI jJAnI purUSane ga thaI AvyuM. te jJAnI gurUe te sudevanA gRha-saMsArane zamazAna rUpa ApyuM, te yathArtha che. jJAnika hyuM ke, tArI pAse gIdhapakSI che, te krodha samaje. je capala zIyAlaDI kahI, te avirati samajavI. je ghuvaDa pakSI kahyuM, te kAmadeva samaja. ane zmazAnane agni karyo, te zaka samaja. ane je rakSAne rAzi kahyuM te apayaza samajavuM. jayAre jJAnI gurUe te sudevanA saMsArane mazAnarUpe sAbIta karyo, eTale tene bodha thaye, ane pachI te jJAnInI pAse dIkSA laI A saMsArarUpa zmazAnane tyAga karI cAlI nikaLe. gurU he ziSya, A saMsAra kharekhara zamazAna je bhayaMkara ane duHkharUpa che, tethI tenI aMdara sukhanI AzA rAkhavIte vRthA che. gRhiziSya--he kRpALuM gurU, Ape je draSTAMta ApyuM, te uparathI mane ghaNuM badha maLe che. ane A saMsAranuM svarUpamArA samajavAmAM sArI rIte AvyuM che. he ISTadevarUpa gurU, Apa A pramANe draSTAMta ApI samajAve che, tethI mane ghaNe AnaMda Ave che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ I 12 da = hajI = 1 | . - ahIma , aSTAdaza biMdu- AvI "yathA viSasya pranavo tujaMgaH prikiirtitH| tathAsya navavAsasya pranavastvAzravo mataH" // 1 // hemAcArya. "jheranuM utpattisthAna jema sarpa che, tema saMsAranuM utpatti sthAna Azrava che." hemAcArya, 0 0 % I te ziSya-he bhagavana, jainamatanA navamAM Azrava ke M-----kI ne kahevAya? ane AzravanuM svarUpa zuM? te mane kaA pA karI daSTAMta sAthe samajAve. gura-he vinItaziSya, te ghaNe sArA prazna Uri karyo, heta dharmane dhAraNa karanAra dareka manuSya Azrava tattva samajavuM joIe. kAraNake, anaMta duHkhanA bhaMDArarUpa e saMsAra AzravathIja che. he namraziSya, dareka prANIne mananI, vacananI ane kAyAnI kiyA heAya che, eTale dareka prANa manathI, vacanathI ane kAyAthI jAta jAtanI kiyA karyA kare che. te kriyA yoganA nAmathI oLakhAya che. te yugane laIne prANu zubha tathA azubha karma Azrave che-tethI te Azrava kahevAya che. jyAre prANInA hadayamAM mitrI ke karUNA vagere sArI bhAvanA pragaTa thAya, ane tethI je kAMI zubha kAma karavAmAM Ave, tyAre zubha karma baMdhAya che, ane jyAre hadayamAM kAma krodha tathA viSaye pragaTa thAya, ane tethI je kAMI azubha kAma karavAmAM Ave, tyAre azubhakarma baMdhAya che. arthAt zubha tathA azubha karmane baMdha mana upara AdhAra rAkhe che. eTale sArI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. bhAvanAthI vAsita thayeluM mana zubha karma baMdhAve che. ane naThArI bhAvanAthI vAsita thayeluM citta azubha karma baMdhAve che. evI rIte jJAnane Azrita evuM satyavacana zubhakarma ane ajJAnathI bharapUra evuM vacana azubha karma upArjana karAve che. temaja sArA kAmamAM pravartAveluM zarIra zubhakarma ane naThArA kAma mATe pravartAveluM zarIra azubha karma baMdhAve che--AvI rIte mana, vacana ane zarIrathI je karma baMdha thAya, te Azrava kahevAya che. te upara eka daSTAMta kahuM, te sAvadhAna thaIne sAMbhaLaje. caMdrapura nAme eka nagara hatuM. temAM pravINacaMdra nAme eka gRhastha rahetuM hatuM. tene traNa putro hatA. pravINacaMdra eka meTa vepArI hate. dezAvaramAM paNa tene vepAra cAlatuM hatuM. te zivAya samudra mArge tenAM sapharI vahANe vepArane mATe pharyA karatAM hatAM. tenA traNa putre jyAre tArUNya vayane prApta thayA, tyAre te zeThe tene vyApAranA kAmamAM joDI dIdhA. traNe putre pitAnI preraNA thI vyApAra kaLAmAM kuzaLa thaI gayA. zeTha pravINacaMdra potAnA putrone kaI kaIvAra vepAra karavAne dezAvaramAM paNa mekalavA lAgyA. AthI tene vyApAra ghaNo vRddhi pAme, ane te sArI AbAdImAM AvI gaye. - eka vakhate te traNe putro judA judA dezAvaramAM gayA. tyAM ja Ine temaNe sAre vepAra karavA mAMDe. vepAra karatAM temaNe judI judI cIjo kharIda karI. te vakhate koI catura vepArIe temane cetavaNI A.. pI ke, je cIjo tame kharIda kare che, te cIjonA bhAva ghaTavAnA che, mATe te cIjo kharIdavA gya nathI. je kharIdaze te temAM meTInukazAnI thaze. vepArInAM A vacane te traNe putroe mAnyA nahIM, ane te cIjanI jaththAbaMdha kharIdI karI. ane teo te mAlanAM, vahANa bharI caMdrapuramAM AvyA. temaNe jaI pitAnA pitA praviNacaMdrane te kharIdInI vAta jaNAvI. te sAMbhaLatAM ja praviNacaMdra apazeSa karatAM kahyuM putre, tame ghaNuM ja khoTuM karyuM. je cIjo kharIdI che, tenA bhAva ekadama ghaTI gayA che, tethI ApaNane meTI nukazAnI thaI che. ATaluM kahI pravINacaMdra ghaNe apazeSa karavA mAMDyA. tevAmAM kaI ujavala vepAra karanAra ane pavitratAthI vartanAre bIje vepArI AvyuM. teNe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Azrava.' praviNacaMdrane mata ApIne kahyuM ke, zeDa, apazaSa kare nahIM. tamArA traNe putra sAhasI che, temane samajAve, ane have pharIvAra tevI cIjo kharIda kare nahIM, tene mATe sUcanA Apa. te vepArInI salAha mAnya karI pravINacaMdra te traNe putrane te viSe sUcanA ApI. pachI vizeSamAM jaNAvyuM ke, je vastuthI lAbha karatAM hAni thAya, tevI vastu kharIdavI nahIM. pitAnI AvI sUcanAthI te traNe putre sArI rIte cAlavA lA gyA, eTale temane lAbha maLavA lAgyA. anukrame traNe putranA sArA pravartanathI praviNacaMdra pAche sArI sthitimAM AvI gaye. ane ghaNeja sukhI thaye. " he ziSya, A daSTAMta uparathI samajavAnuM che ke, pravINacaMdra e eka manuSya zarIradhArI AtmA che. tenA traNa putro te mana, vacana ane kAyAnA yuga che. je traNa putrane judA judA dezamAM vepAra karavAmAM joDyA hatA, te AtmA pitAnA mana, vacana ane kAyAnA yogane judA judA vyApAramAM joDe che. te traNa putroe je vepAramAM judI judI cIjone vepAra karI sAre lAbha meLavyuM, ane tethI pravINacaMdra sArA AbAdImAM AvyA hatA. te manuSya AtmA pitAnA mana, vacana ane kAyAnA vegane zubha kAma karavAmAM joDe che, tyAre te zubha karma Ave che. ane tethI AmA zubha karmane - tA thaI sukhI thAya che. pravINacaMdrarUpI AtmAe pitAnA traNa putrarUpI traNa vegane sArA vyApAramAM eTale maMtrI ke karUNA vagere sArI bhAvanA bhAvavAmAM jyA hatA, tethI te sukhI thaye hate. je eka vakhate e traNe putrae judI judI cIjo kharIda karI ane koI catura vepArIe temane te cIjo kharIda karavAmAM hAni che, evI cetavaNI ApI, te paNa temaNe tenuM vacana mAnya karyuM nahIM, ane te cIjo kharIda karI ane te vAta pravINacaMdranA jANavAmAM AvatAM teNe bhAre apazaSa karyo. tevAmAM kaI bIjA vepArIe AvI pravINacaM. drane hIMmata ApI, ane pharIvAra temana karavAnI sUcanA ApI. pachI pravINacaMdranI IcchA pramANe te traNe putro vatyuM, eTale temaNe lAbha meLavyuM, ane pravINacaMdra pAche sArI sthitimAM AvI sukhI tha. - mana vacana ane kAyAnA garUpI traNa putre jyAre azubha karma bAMdhavArUpa hAnikAraka cIjo kharIda kare che, tyAre te azubha karma SH. K.'93 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. nA baMdharUpa ghaNuM hAni prApta kare che. jyAre praviNacaMdrarUpI AtmAnA gurUdvArA jANavAmAM Ave, tyAre te pitAnA malina gaNa cagane zubha karmane viSe joDe che. gurUrUpI keI catura vepArI upadezathI samajAchatAM paNa jo te traNa ga sanmArgane upadeza mAnI zubha pravRttimAM joDAya nahIM, te tene moTI hAni thAya che. ane tethI pravINacaMdrarUpI AtmA duHkhI thAya che. jyAre pitAnA traNa yoga viparIta mAge joDAyA, evuM jJAna dvArA jANavAmAM Ave che, tyAre bhavya AtmA hadayamAM pazcAttApa kare che. te vakhate te gurUne zaraNe jAya che, tyAM gurU tene bodha Ape che. eTale te pitAnA traNe vegane zubha karmanA AzravamAM je che. ane tethI te AtmA sAre lAbha meLave che. te lAbhanA prabhAvathI pravINacaMdrarUpI manuSya AtmA pAche sadgatinuM sukha prApta kare che. he ziSya, A pramANenA daSTAMta uparathI tuM AzravanuM svarUpa samaye haze. haMmezAM manuSya prANIe zubha karmanA AzravamAM tatpa2 rahevuM, ke jethI prANI uttarottara sadRgatinuM pAtra bane che. navadazabiMdu-gRhastha kedI. "riNAne mizigana yAminapmH svIyo vargo dhanamajinavaM baMdhanamiva / mahAmadhyApUrNa vyasanavilasaMsargaviSamaM navaH kArAgaheM tadiha na ratiH kApi viSAm" // 1 // atha-jemAM priyA-trIne sneha te beDI che. potAnA svajanavI te peheregIra che,dravya e baMdhana che, apavitra vastuothI paripUrNa che. ane sAta vyasanarUpa meTe khADe che. A pramANe A saMsArUpI kArAgRha che, temAM vidvAnene kayAMthI prIti thAya? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ gRhastha kedI. : :- - : A ca hIziSya he bhagavana, A saMsAramAM ghaNA gRhastha dhana, strI, putra parivAra vigerethI sukhI jovAmAM A ve che. temane aneka jAtane vaibhava ane sukha maLe che. te chatAM virakta purUSe tene dhikakAre che, tenuM zuM kAraNa che? ' gurU-he vinIta bALaka, tAre prazna skUla vicArane che, tathApi te upara tane eka daSTAMta ApuM, te sAMbhaLa- koI eka mahAtmA muni vihAra karatAM karatAM kei zaheranI bAhera AvelA udyAnamAM utaryA. te khabara sAMbhaLI zaheranA gRhastha temane sAmaiyuM karI teDavA AvyA. sAmaiyAne ADaMbara meTa karavAmAM AvyuM hatuM. teoe AvI te munivarane vaMdanA karI prArthanA karI, mahArAja, zaheranA upAzrayamAM padhAre. A badhe saMgha Apane sAmaiyuM karI teDavA AvyA che. mahAtmA maMda maMda hasatA bolyA-he zrAvake, mAre zaheramAM AvavuM nathI. kAraNake, ahIM svAdhyAye dhyAna karavAnI sArI anukULatA che. jyAM sukhe svAdhyAya dhyAna thAya, tyAM sunine rahevuM egya che. muninAM A vacana sAMbhaLI zrAvakee vinaMti pUrvaka kahyuM, "A jaMgalamAM rahevuM sAruM nathI. game tema heya, tepaNa zahera te zeheraja che, ane jagala te jagala ja che. temAM khAsa karIne A zahera te jovA jevuM che. tenI vizALa zerIomAM moTI moTI havelIo AvelI che. ciTAmAM navaragita dukAnenI zreNI ghaNuM suMdara che. jyAre tame zeheramAM praveza karaze, tyAre suMdara pizAka dhAraNa karanArA purUSa ane strIo tamArA jevAmAM Avaze. dareka dukAna upara kIMmatI ane bhabhakAdAra padArthonI racanA joI tamAruM mana prasanna thaI jaze. A zaheramAM keTI dravyanA pati daza che, ardhakeTI dravyanA pati vIza gRhastha che, ane lakSAdhipatio aneka che. Apa jeIne prasanna thaI jaze." zrAvakonAM AvAM vacana sAMbhaLI te mahAtmAe vicAryuM ke, "A leke lakamInA mehamAM magna thaI gayelA che, mATe temane yuktithI bodha Apa.AvuM vicArI mahAtmA prasanna thaI hAsya karatA belyA-"gRhastha, tame jyAre A zaheranI AvI prazaMsA kare che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1eo jaina zazikAnta. tyAre e zahera jevAnI mArI IcchA thAya che. paNa evI zarate ke, je tamArA kahevA pramANe e zaheranA gRha sukhI haze ane sarva rIte temanI sthiti sArI haze, to huM tyAM vAsa karIza, nahIM te tarataja A sthaLe Avate rahIza." mahAtmAnAM A vacane zrAvakee mAnya karyA. ane pachI vAjate gAjate te mahAtmAne teo zeheramAM laI gayA. mahAtmA munine zaheranI madhya bhAge AvelA upAzrayamAM utAryA. ane temanI viyAvacca karI badhA zrAvake potapotAne sthAne cAlyA gayA. - bIje divase prAtaHkALe zrAvake te mahAtmAne vaMdanA karavA AvyA, tyAM te mahAtmA upAzrayanI aMdara jovAmAM AvyA nahi. cAre tarapha tapAsa karatAM teo pelA udyAnamAM rahelA jovAmAM AvyA, zrAvake sAthe maLI udyAnamAM AvyA, ane temaNe vinayathI kahyuM, mahArAja, Apa eka divasamAM ja pAchA ahiM kema cAlyA AvyA? mahAtmAe uttara Aye, gRhastha, mane tyAM kArAgRhamAM rahelA kedIenI sAthe gamyuM nahi. zrAvake Azcarya pAmI belyA-mahArAja, A zuM bole che? Apane te sArA upAzrayamAM utAryA hatA. vaLI te upAzrayanI AsapAsa dhanADhya zrAvakanAM ghara che. tene Apa kArAgRha kema kahe che? tyAM kedIe paNa kayAM che? zrAvakanAM A vacana sAMbhaLI te mahAtmA bolyA-he gRhastha, tame badhA kedIo che, ane tamArAM ghara te kedakhAnAM che. ekAMta ane zAMta sthaLe rahI AnaMda pAmanArA mArA jevA bhikSu munine tamArA gRhasthonA AvAsa pAse rahevuM game nahi. mA zrAvakoe iMtejArIthI puchayuM, mahArAja, lakSmInA vaibhavavALA aneka prakAranA khAnapAnathI paripUrNa ane bhejana, zayana, ane AsananA sukhane saMpAdana karanArA ane gapaganA AnaMdane anubhava nArA gRhasthane Apa kedI kema kahe che? ane teonA gharane kArAgraha kema kahe che? mahAtmA maMda maMda hasatA bolyA-gRhastha, jyAM sudhI tame mehadazAmAM paDelA che, tyAM sudhI tamane gRhAvAsamAM sukha lAge che, paNa te gRhAvAsamAM bIlakula sukha nathI. te kharekharUM kArAgraha che. te kevI rIte kArAgRha kahevAya? te sAMbhaLe-A gRha saMsAra eka kArAgRha che. tenI aMdara ja strIne prema, te beDI che. je pitAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 gRhastha kedI. svajana.vage, te paheregIre che. dhana e navIna baMdhana che, jeTalI putra galika vastuo che, te badhI gaMdakI che. ane je sAta vyasane che, te kArAgRhanuM bhaya che. A pramANe gRhasthane graha-saMsAra te kharekhara kArAgRha rUpa che. tenI aMdara rahelA jeTalA gRhastha, te kedIo che. tevA kedakhAnAnA kedIonI sAthe rahetA amArA jevA virakta munine kema AnaMda Ave? - mahAtmAnAM A vacane sAMbhaLI te gRhastha zrAvakoe te vAta svIkArI ane teo te mahAtmAnI prazaMsA karavA lAgyA. temAMthI keTalAeka te pratibodha pAmI gRha-saMsAra rUpa kArAgRhamAMthI mukta thavAne te mahAtmAnI sAthe cAlI nIkaLyA. . he vinIta ziSya, A daSTAMta uparathI tArA jANavAmAM AvyuM haze ke, virakta purUSe je A saMsArane dhikkAre che, te yathArtha che. A saMsAra kharekhara kArAgRha rUpa che. ane temAM rahenArA saMsArI jIva te kedI rUpa che. tethI dareka bhavi manuSya A ghara kedakhAnuM rUpa saMsAramAMthI chUTavAne upAya kare. ane temAM jarApaNuM meha mamatA rAkhavI nahi. - ziSya--he bhagavana, ApanI upadeza vANIe mArA hRdayanI zaMkA dUra karI che. Ape je bedhaka daSTAMta kahyuM, te ghaNuMja manana karavA gya che. jo saMsArI jIva e daSTAMta upara vicAra karI pitAnA hRda. ane vairAgya tarapha deze ane potAnI manovRttimAM zAMta rasane pravAha vahana karAve, te te A saMsArarUpa kArAgRhamAM pharIvAra paDatuM nathI. ane gRhastha kedI thatuM nathI. gurU-he vinIta ziSya, tArA hadayamAM AvI vairAgya bhAvanA joI mane saMtoSa thAya che. have tuM A bhAvanA tArA hRdayamAM kAyama rAkhaje, ane jevI rIte zAMtarasanuM piSaNa thAya, tevI rIte tuM tArI mane vRttine satkArya tathA sadvicAra tarapha deryA karaje. ' . ziSya-mahAnubhAva, ApanA upadeza pramANe vartavAne huM sadA tatpara chuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' N - **& JES 'ma . N vizabiMdu- bhatyAga. "jo jJAnAjiolina zAkhAna virA - canAnAM jo jo trAciya | zA - abhisAra, atha- "bha jJAnarUpI parvatamAM vaja che. daMbha kAmarUpI agnimAM homavAne padArtha che, daMbha vyasanene mitra che. ane vatanI lakSamInAra che. = - korSapta : 00 4: 'jana che : ': Rii ziSya, he kRpAtharazurU, ApanA upadezathI ane je je AnaMda jIvananI prApta thAya che, te kevaLa avarNanIyaja che, svAmI, Apa kahe che, te badhuM bhaviprANIne upayogI che. A saMsAramAM je je le che, tene TUra karI guNanuM grahaNa karavuM joIe. jyAre guNanuM grahaNa karavAmAM Ave che. tyAre manuSya prANI pitAnA AtmAne guNa banAve che. jethI te pitAnA Ama svarUpane sArI rIte oLakhI zake che. AvI samajaNa ApanI kapAthI mane prApta thaI che. tathApi manuSya svabhAvanI sAthe keTalAeka durgaNe svabhAvathI athavA kusaMgathI rahelA che. te durNa che kevI rIte dUra karavA? te upAya Apa batAve. e durgaNemAM bha e mATe durguNa che, evuM meM ghaNIvAra sAMbhaLyuM che, te Apa te viSe mane kRpA karI jaNAve. gurU- he vinIta ziSya, se kahyuM te yathArtha che, A saMsAramAM aneka jAtanA deze athavA durgaNe rahelA che. te svabhAvathI athavA kusaMgathI manuSyane prApta thAya che. temAM daMbha e mATe durguNa che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ daMbhatyAga. . 103 jyAM sudhI e durguNa AtmAnI sAthe rahelA hoya, tyAMsudhI manuSya pitAnI Atmika unnati karI zakti nathIte upara eka daSTAMta kathA jANavA jevI che. te vistAra pUrvaka huM tane saMbhaLAvuM chuM, jethI tArA manamAM daMbha ke meTe durguNa che? te vAta jaNAI Avaze. pUrve koI eka ramaNIya nagarane viSe maticaMdra nAme eka dhanADhaya gRhastha rahetuM hatuM. te svabhAve zAMta, udAra ane dharma upara prItivALo hatuM, paNa kaI pUrvanA pApa ne tenA svabhAvamAM daMbhe praveza karyo hate. te kAMI paNa dhArmika athavA vyavahArika kAma kare, te paNa temAM te daMbha rAkhIne karate hate. tenAmAM udAratA hatI, paNa temAM dareka vakhate daMbhanuM darzana thatuM hatuM. tenI pAse jeTaluM dravya hatuM, tenA karatAM bamaNA dravyane te daMbha rAkhatuM hatuM. te dharmanI je je kriyA karate, temAM paNa te daMbhane AgaLa rAkhatA hate. aticaMdranuM A pravartana lekamAM jaNAI AvatuM ane tethI lokemAM te upahAsyanuM pAtra banate hate. eka vakhate kaI mahAtmA te nagaramAM AvI caDayA. temane AvelA jANI leke zreNIbaMdha temanA darzana karavAne AvavA lAgyA. A khabara jANI dAMbhika aticaMdra paNa temane vaMdanA karavA AvyuM. maticake bIjAnA karatAM vadhAre ADaMbarathI te mahAtmAne vaMdanA karI, te daMDavata paDI temanA caraNanuM saMvAsana karavA lAgyuM, ane mukha tathA netra upara te mahAtmAnA darzananI moTI asara darzAvavA lAgyA. maticaMdranI A ceSTA te mahAtmAnA jANavAmAM AvI gaI. temaNe jANyuM ke, A purUSa daMbhI che. tenA hadayamAM koI jAtanI zuddhavRtti na thI. te je je kriyA kare che, te badhI daMbhathI ja kare che. AvA daMbhI purUSane adhogatimAMthI bacAva, e ApaNuM kartavya che. AvuM vi. cArI te mahAtmAe maticaMdrane kahyuM, "zeThajI, tamAruM nAma zuM che? ane tame kevA che?" maticaMdra daMbha lAvIne be -"he kRpAdhara mahAtmA, A zarIrane leke matidhara kahI belAve che. ane keTalAeka vidvAne ane buddhidhara paNa kahe che. kAraNake, matine artha buddhi thAya che. ane huM tevI meTI buddhine dhAraNa karanAre chuM, ema lake kahe che. huM zrIvIra dharmane dhAraNa karanAre zrAvaka chuM. zrAvakamAM je je guNe joIe, te badhA guNa mAre meLavavA paDyA che. ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. te guNa meLavavAmAM mAre bhAre kharca karavuM paDe che. A jagatumAM je je guNa che, te te guNa dravya vinA meLavI zakAtA nathI. je mANasa dravya kharcavAne taiyAra thAya, te te eka sAre saguNa bane che. huM evAja prakArathI eka sAre saguNa banyuM chuM. A nagaranA badhA leke mane mATe sadgaNa gaNe che. ane te pramANe mane mAna paNa Ape che." | matidharanI AvI dAMbhika vANI sAMbhaLI te mahAtmA vicAramAM paDyA. temaNe pitAnA zAMta hRdayamAM vicAryuM ke, "A bIcAre pAmara purUSa daMbhane vaza thaI gayela che. A mahAdurgaNe tene hRdayane AkrAMta karyuM che. tethI A purUSane duSTa evA daMbhanA pAzamAMthI choDAve jeIe." AvuM vicArI te mahAtmA belyA-zrAvaka matidhara, tame kharekharA matidhara lAge che. paNa tamArA zarIramAM eka meTa regape. le dekhAya che, tene upAya kare. nahIM te te roga vRddhi pAmI jaze ane tethI tamane moTI hAni thaze. mahAtmAnAM A vacane sAMbhaLI matidhara vicAramAM paDe. pitAne ke roga lAgu paDe che? tenuM ciMtavana karavA lAgyA. kSaNavAra ciMtavI matidhara -he mahAnabhAva, mArA zarIramAM kei rega heya, evuM mane lAgatuM nathI. te chetAM Apa kahe che ke "tane rega lAgu paDe che e zI rIte che? te mane samajAve, je zarIramAM roga hoya, te aneka jAtanI pIDA thavI joIe. mane te kaI jAtanI pIDA thatI nathI. mahAtmA bolyA bhadra, A roga uparanI pIDA karatuM nathI, paNa aMtaranI pIDA kare che. ane vaLI te rega jyAre paDe che, tyAre te e bhayaMkara bane che ke, jethI prANI pitAnA janmane niSphaLa karI A loka tathA paraleka baM, nemAM duHkhI thAya che, bIjA raMganI pIDA te A lekamAM ja thAya che, ane A tArA reganI pIDA te A loka tathA paraloka baMnemAM thA. ya che. he matidhara, vaLI tane lAgu paDele rega agni, rAha, bhUgala vaja, mitra, ane ceranA jevAM kAma kare che. mahAtmAnAM A vacana sAMbhaLI te matidharane vadhAre zaMkA utpaja thaI, te sAthe tenA hRdayamAM atizaya Azcarya utpanna thaI AvyuM. te vismita thaIne be -he mahAzaya, ApanA vacana sAMbhaLI mane ne vadhAre vadhAre kaika tathA Azcarya utpanna thAya che. ApanA kahevA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ daMbhatyAga. 105 pramANe A adbhuta rega mArAmAM zI rIte hoya? e vAta mane asaMbhavita lAge che. matidharanAM AvAM vacana sAMbhaLI te mahAtmAe samita vadane kahyuM, bhadra, tuM Azcarya pAmIza nahIM. tane je rega u. tpanna thayela che, te eka sAmAnya roga nathI, paNa eka mahAna rega che. te reganuM nAma daMbha che. te daMbha nAmane rega manuSyanA hRdaya upara asara kare che. jyAre daMbhareganI asara hadaya upara prasare che, tyAre te mANasa khoTA khoTA ADaMbara darzAve che. mUrkha chatAM vidvAnane ADaMbara rAkhe che, nirdhana chatAM dhanADhyane DALa batAve che, tapasvI nahIM chatAM tapasvIne dekhAva kare che, jJAnI na chatAM jJAnInA je potAne darzAve che. ekadara je guNe pitAnAmAM na hoya, te guNene ADebara karI pite vRthA guNI bane che. A badhe dekhAva daMbharUpI regamAMthI utpanna thAya che. jene e daMbharUpI rega lAgu paDe che, te mANasa e. vI ceSTA kare che ke, je ceSTA joIne bIjA leka tenuM upahAsya kare che. daMbharUpI reganI sAthe bIjA ghaNA avaguNo tenAmAM dAkhala thAya che. daMbhI mANasa chaLa-kapaTa rAkhe che, vAraMvAra asatya bole che. ane asAtya rIte cAle che. tethI karIne tene aneka bAbata chUpAvavI paDe che. A avaguNene laIne daMbhAgI mANasa potAnA jIvanane durga tinuM pAtra banAve che. je pariNAme Aleka tathA parAkamAM du:khI thAya che. zarIranA rege te mAtra A lekamAM pIDA Ape che. ane daM. bhano bhayaMkara roga A lekamAM niMdA karAvI paralokamAM naraka vigerethI bhAre pIDA bhegAve che. he matidhara, meM tane je daMbharUpI reganI judI judI upamA ApI, te viSe tane samajAvuM, te sAvadhAna thaIne sAMbhaLa-taMbharUpI rogane agninA je kahe, te evI rIte ke, dareka saMsArI jIvane A jagatamAM janmamaraNanuM meTuM duHkha che, te duHkhamAMthI mukta thavAnI jarUra che. te daMbha muktirUpI latAmAM agni je che. jema agni latAne bALI nAkhe che, tema daMbharUpI agni muktirUpa latAne bALI nAkhe che, athot daMbhI mANasane mukti maLatI nathI. jema rAhu caMdrane grAsa kare che, tema daMbharUpI rAhu kriyArUpI caMdrakaLAne grAsa karanAra che. eTale jenAmAM daMbha heya te mANasa kriyA karI zakatuM nathI. kAraNake, daMbhI mANasa je je kriyA kare che, te badhI daMbhathI ja kare che, vastutAe satya rIte karatuM nathI. jyAre manuSya pi Sh. K.-14 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ uos jaina zazikAnta. tAnI kartavya kriyA karatuM nathI, tyAre te pitAnA kartavyathI bhraSTa thAya che. ane te sarvarIte deSanuM pAtra bane che. daMbhane bhUgaLanI upamA ApI, te paNa barAbara che. adhyAtma sukha ke je dareka manuSyane uMcAmAM uMcI sthitimAM lAvanAruM che, tevA adhyAtma sukhane baMdha karavAmAM daMbha bhUgaLanuM kAma kare che. jema bhUgaLa lagADavAthI dvAra baMdha thaI jA ya che, tema daMbharUpI bhUgaLathI adhyAtma sukharUpa dvAra baMdha thaI jAya che. kAraNake, jenAmAM daMbha haya, te mANasa adhyAtma sukhane meLavI zakatuM nathI. daMbhane vajanI upamA ApI, te paNa yathArtha che. jema ja parvanane toDI nAkhe che, tema daMbharUpI vajI jJAnarUpa parvatane teDI nAkhe che. je mANasamAM daMbha hoya, te te jJAnane meLavI zakatA nathI, athavA jo jJAna meLavyA pachI daMbha rAkhe, te tenuM jJAna naSTa thaI jAya che. tethI jJAnarUpa parvatane bhedavAmAM daMbha vA samAna che. daMbhane homa karavAnA padArthanI upamA ApelI che. te sarva rIte gya che. jemahAma karavAne padArtha nAkhavAthI agni vRddhi pAme che. tema daMbharUpI homa karavAne padArtha nAkhavAthI kAmarUpI agni vRddhi pAme che. arthAt jyAM daMbha tyAM kAma paNa hoya che. daMbhane mitranI upamA ApI che. te ghaNuM ja vicAraNIya che. ahiM keIne zaMkA thaze ke, daMbhane mitranI upamA zI rIte ApI zakAya. kAraNake mitra to hitakArI hoya che, ane A daMbha te ahitakArI che. tethI tene mitranI upamA ApavI anucita che. A daMbha te hitamitra nathI. paNa te eka vyasane mitra che. tethI te daMbhanI maitrI ka. ravAthI vyasana vRddhi pAme che, arthAt je daMbhI hoya che. te vyasanI hoya che. daMbhane ceranI upamA ApelI che. jema lakSamIne cAranA cora che, tema daMbharUpe cAra vratarUpI lakSmIne caranAre che. eTale je nAmAM daMbha hoya, tenAmAM vrata hotAM nathI. tethI he matidhara, dareka bhavya prANue daMbhane tyAga kare jeIe, e maThAre daMbha tArA hRdayamAM pezI gayela che. te ghaNuM viparIta banyuM che. tane e mahAre ga je lAgu paDe che. te sarva rIte hAni karanAra che, mATe tAre mahAna prayatna karI te mahArogane satvara dUra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhatyAga 107 karI de. matidhara, kadi keI ema dhAre ke, daMbha rAkhIne paNa jo satkameM karavAmAM Ave, tethI mokSapada maLe che. A tenI dhAraNA taddana beTI che. kAraNake ati durlabha e mokSa daMbha je durgaNa rAkhavA thI kadipaNa maLe nahi, je mANasa daMbha rAkhIne mekSa meLavavAnI I. cchA rAkhe che, te leDhAnA vahANamAM bezI samudranA pArane pAmavAnI IcchA kare che. tene mATe zAstrakAra nIcene leka kahe che. "daMnena vratamAsthAya, yo vAMchati paraM padam / lohanAvaM samAruhya so'bdheH pAraM yiyAsati" // 1 // je mANasa daMbhavaDe vrata dhAraNa karI mekSa pada meLavAne Iche che, te leDhAnA vahANa upara caDI samudranA pArane pAmavA Ie he matidhara, mATe te daMbhane durguNa ghaNeja naThAre che. jyAMsudhI daMbhane dUra karyo nathI, tyAMsudhI game tevA vrata ke tapa kare, te ba. dhAM nakAmAM che. jyAM sudhI daSTimAMthI aMdhApe gaye nathI, tyAMsudhI da. rpaNa ke dIpaka zA kAmanAM che? kadi kezane leca karAve, pRthvI para zasyA karI suve, bhikSA mAgI khAya ane brahmacarya vagere dhAraNa kare. paNa je daMbha rAkhe, te te badhuM trAsanA vIMdhathI maNinI jema dUSita thaI jAya che. he matidhara, e daMbha evo mahAndoSa che ke, je manu dhya tenA saMgamAM AvI gaye, te pachI te tene cheDI zakatuM nathI. kadi mahAna prayatna karIe te bIjA badhA durgaNe cheDI zakAya, paNa daM, bhane te cheDI zakAteja nathI. je pUrvanA puNyanuM baLa hAya, ane suta saphaLa thavAne yogya hoya, teja e durguNane tyAga thaI zake te ma che. varasamAM laMpaTa e mANasa potAnI laMpaTatA cheDI za. ke che, dehanAM AbhUSaNa cheDavAM hoya, te paNa choDI zakAya che. ane kAma bhega vagerene kadi tyAga karavo hoya, te tyAga karI zakAya che. paNa daMbhanuM sevana ghaNuM ja dusya ja che, tevAja bhAvArtha eka leka nIce pramANe kahela che " sutyanaM rasalApavyaM, sutyanaM dehanUSaNam / sutyajAH kAmanogAdyA ustyajaM daMjasevanam" // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 jaina zazikAnta. rasanI laMpaTatA, dehanuM AbhUSaNa ane kAmalega vagere sukhe tyAgI zakAya tevA che. paNa daMbhanuM sevana duHkhe tyAga karavA ryogya che." " he matidhara; evA ati duHkhadAyaka daMbhane tyAga karavAne tAre sarvadA sAvadhAna rahevuM. daMbha rAkhavAthI lAbhanA karatAM hAni ghaNuMja vadhAre che. jo ke vastutAe te te lAbha paNa hAni jevuM ja che, tathApi vyavahAranI rIte leke tene lAbha mAne che. daMbha rAkhavAthI ke evuM samaje che ke, pitAnA de chupAvAya ane lekamAM pUjA tathA gaurava thAya, AvA zudra lAbhanI khAtara mUkha leke daMbha kare che. e daMbha pachI temane mahAn roganI jema pIDAkArI thaI paDe che. he matidhara, A badhe vicAra karI tAre e daMbharUpI regane dUra kare rogya che. mahAtmAne A upadeza sAMbhaLI te matidharane bedha utpanna thaye, ane tyArathI pitAnA daMbharUpa durguNane cheDavAne te tatpara thayo hate. anukrame teNe e durguNa cheDI dIdhuM hatuM. ane tethI te sarva rIte zuddha thaI pitAnA manuSya jIvanane sudhArI zakyA hatA. jemanuSya e daMbharUpI mahArogane dUra karavAne samartha thaI zake che, te A saMsArAvasthAmAM zuddha thaI cAritra guNane pAtra banI pitAnA AtmAne uddhAra karavAne sarva rIte samartha thAya che. gurUnA mukhathI A daSTAMta sAMbhaLIne gRhastha ane yati baMne ziSya ghaNAja prasanna thaI gayA, ane pitAnA AtmAne dhanya mAnI uttama bhAvanA bhAvavA lAgyA. ekaviza biMdu-sucittarUpa ratnanI rakSA "yadi cet mokSamArgasya vAMchA sukhavidhAyinI / che tevA vistaratna vidhelve pAM sudhaH" | zA karA. atha-"je sukhane ApanArI mokSamArganI IcchA hoya te prANa purUe zubha cittarUpI ratnanuM rakSaNa karavuM." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ sucittarU5 rananI rakSA. 107 rA dhya- he bhagavana, Ape je daMbhanA tyAga upara daSTAM " ta sahita badha Ape, te sAMbhaLI mArA hRdayamAM - zubha bhAvanA pragaTa thaI che. ane mane nizcaya thaye che AMS ke, je purUSa daMbha kare che, te pitAnA sukRtane gumAvI beze che. ane te agatimAM javAne gya thAya che. paNa A vakhate mane eka zaMkA utpanna thaI che, te Apa kRpA karI dUra kare. gura-he vinIta ziSya, tArA manamAM je zaMkA heya, te khuzI. thI pragaTa kara. huM yathAmati tArI zaMkAne dUra karIza. - ziSya-he gurU mahArAja, ApanA kahevA uparathI ema samajAya che ke, mANasamAM kAMIpaNa avaguNa Ave che, te prathama tevA naThArA vicArane laIne utpanna thAya che. kAyAthI tathA vacanathI je kAMI naThAruM kAma karavAmAM Ave che, te kAma karyA pahelAM tevA naThArA vicAre utpanna thAya che. ane te pachI te vicAre amalamAM Ave che-te uparathI siddha thAya che ke, mANasanA sArA tathA naThArA badhA kAmane A dhAra sArA narasA citta upara che. mANase pitAnA cittane sadA sAruM rAkhavuM joIe, zubha cittanuM rakSaNa karavuM-e dareka manuSyanuM kartA vyA che, je vivekI manuSya pitAnA cittanuM sArI rIte rakSaNa kare te te citta sadA sucitta thaI rahe che. kadi paNa te duzcita thatuM nathI. he buddhimAna ziSya, aDI tArA samajavAmAM AvyuM haze ke, cittanuM rakSaNa karavuM eTale cittane sAruM rAkhavuM, naDArUM thavA devuM nahIM. cittamAM je sArA sArA vicAre ane sAruM dhyAna karavAmAM Ave, te ciranuM rakSaNa karyuM kahevAya che. rakSaNa kareluM cittA sucitta kahevAya ane tevA sucittavALo pu. rUSa uttama gaNAya che. he bhagavanuM, evuM sucitta zI rIte thaI zake? cittamAM sArA sArA vicAra AvyA kare ane naThArA vicAro dUra thAya e kaIpaNa upAya darzAve. " gurU-he ziSya, te upara eka subodhaka daSTAMta che, te sAvadhAna thaIne sAMbhaLa- - keTalAka vepArIo vepAra karavAne paradezamAM javA nIkaLyA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 jaina zazikAnta. teonI pAse eka evuM na hatuM ke, je ratnanA yogathI dareka karIyANAnA bhAva jANavAmAM Ave. jyAre kariyANAnA bhAva jaNAya, eTale je kariyANuM sastu thavAnuM hoya, tene kharIda na kare ane je meMzuM thavAnuM hoya, tene kharIda kare. ema karavAthI dhAryo lAbha meLavI zakAya che. AvuM uttama ratna laI te vepArIo eka suMdara vahANamAM beThA. te vAhANane pANI Ave evuM eka paNa chidra na hatuM. tene sAruM sukAna hatuM. tenI vacamAM eka vizALa maMDapa hatuM. tenI aMdara be prakArane bIje paNa mAla bharyo hate. vepArIone mAlanI rakSA karavAne mATe temAM keTalAeka subhaTe rAkhavAmAM AvyA hatA. te vahANane sAre kapathaMbha tathA ujaLe saDha hatA. AvA suMdara vahANamAM te vepArIo beThA eTale anukULa pavana vAvA lAgyA, tethI te vegathI sAre mArge cAlyuM. te vahANanI vacce eka majabUta peTImAM peluM divya ratna rAkhavAmAM AvyuM hatuM. te vahANa eka meTA nagara tarapha haMkAryuM. "A vahANa eka suMdara abhUta ratna che," evI khabara paDavAthI eka cAMcIo luMTAra keTalAeka subhaTane laI tene luMTavA AvyuM. te luMTArAnA manamAM vAraMvAra zaMkA thatI hatI. tathApi teNe pitAnA subhaTe tene mATe sajaja karyA hatA. teo bIjA vahANumAM besIne AvyA hatA. temaNe badhAe maLIne pelA ratnane levAne mATe yuddha karavAne AraMbha karyo. te vakhate vAhANumAM beThelA pelA vepArIo pitAnA vahANanA subhaTane laI temanI sAme yuddha karavAne taiyAra thayA. te vakhate vahANanA vepArIo taraphathI eka maMtrI AvyuM, ane teNe pelA sAmAvALAnA maMtrIne naThArI sthitimAM mUkyuM. jyAre te maMtrIne naThArI sthitimAM mUke. eTale bIjA keTalAeka subhaTo caDI AvyA, ane temaNe pelA luMTArAnA subhaTane lIlAmAtramAM ane TakAvI dIdhA. te pachI eka moTo luMTAre gusso karI sAme AvyuM, tene joI zILa nAmanA eka vepArIne ddhAne harAvI dIdhA. te pachI eka cha luMTArAnuM TeLuM AvyuM, tene AveluM je vepArIonA su. bhaTonI eka moTI senA tenI sAme AvI, ane teNe te ToLAne haThAviI dIdhuM. tenI sAthe AvelA keTalAeka bIjA subhaToe vahANanA nidrAsiMha vagere yoddhAone harAvI dIdhA. te pachI luMTArAnA A siMha ane raudrasiMha nAmanA be ddhA AvyA, temane vepArI taraphanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ sucittarUpa ratnanI rakSA, 116. dharmasiMha ane zukalasiMha nAmanA be ddhAoe harAvI dIdhA. te pachI asaMyamarAya nAmane ddhA dhasI AvyuM. tene nigraharAya nAmanA eka bahAdUra dvAe harAvI pAcho kADhI mUkyo. te pachI puNyasiMha nAmanA eka pratApI vIre AvI bAkInA subhaTane harAvInasADI mUkyA. chevaTe vahANanA subhaTane adhipatI pitAnI jAte AvI hAthI tathA siMha para ArUDha thaI AvelA te mukhya cAMcIyA luMTArAne mArI nAkhe. eTale te vahANanA vepArIo atizaya AnaMda pAmI gayA, ane pitAnA AtmAne kRtArtha mAnatA teo sukhe musApharI karavA lAgyA. teo musApharImAM sAre lAbha meLavI sarva rIte sukhI thayA hatA. gurU kahe che- he vinIta ziSya, A daSTAMta uparathI upanaya jANavA je che, te tuM sAvadhAna thaIne sAMbhaLa. je vepArIo vAhA mAM bezI videzamAM vepAra karavAne taiyAra thayA, te jainamunio samajavA. te munionuM je vahANa te cAritra samajavuM. te cAritrarUpI vahANane samyakatvarUpI daDha baMdhana che. zILanA aDhAra hajAra aMgarUpI pATIyAM che. saMvararUpa kIcaDavaDe tenAM AzravarUpa chidra pUrelAM che. traNa guptirUpa rakSaNathI tenuM rakSaNa kareluM che-AcArarUpI maMDapa temAM AvI rahela che. apavAda ane utsargarUpa tene be bhUmio -mAla che. mana, vacana tathA kAyAnA sAgarUpa staMbha upara adhyAtmarUpI dho zaDhacaDAve che. AvA cAritrarUpI vAhaNane calAvanAra jJAnarUpI khalAzI che. ane vepArInA bIjA subhaTe tenuM rakSaNa kare che. te muni rU5 vepArIo te cAritrarUpI vahANamAM bezI A saMsArarUpa sAgarane taratA musApharI kare che. temanA vahANane tArUpI anukULa pavana vAya che. eTale te saMvegane addabhutavegathI cAle che. tevAhANa verAgyarUpI mArgamAM AvI paDe che. te munierUpa vepArIone te vahANamAM bezI nirvANa-mekSarUpI nagare nirvine jAvAnuM che. temanI sAthe je ratna che, te zubha hRdaya che. te zuddha hRdayarUpI ratnane sArI bhAvanArUpI piTInI aMdara mUkeluM che. munirUpa vepArIo cAritrarUpa vAhaNamAM besI nirvANanagara tarapha javAne vairAgya mArge cAlyA, tevAmAM je koI cAMcIe te vahANane luMTavA Ave che. te meha samaje. meharUpI luMTAre pitAnA subhaTone laI durbuddhirUpa nAvikAmAM bezI bhAvanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11ra jaina zazikAnta. rUpa peTImAM rahelA zubha hRdayarUpa ratnane luMTavA AvyuM. tene luMTavA Avela joI. te munirUpa vepArIonA subhaTe tenuM rakSaNa karavAne taiyAra thaI gayA. te meharUpI luMTArAnA ane vepArIonA subhaTenI vacce moTuM yuddha cAlyuM. te paraspara yuddha cAlatAM je vepArI taraphathI maMtrI AvyuM hatuM. te samyagadarzana samajavuM. ane luMTArAne maMtrI te mithyAtva samajavuM. prathama te baMne maMtrIonI vacce yuddha cAlyuM, temAM samyagadarzanarU5 maMtrIe mithyAvarUpa maMtrIne harAvI dIdhe, ane tenI viSamadazA karI dIdhI. pachI vepArInA subhaTee je luMTArAnA subhaTane harAvyA. te munirUpa vepArIonA prazama vagere mahAna subhaToe meharUpI luMTArAnA kaSAyarUpI subhaTane harAvI dIdhA che. je eka meTe luMTAre gusso karI sAme AvyuM, te kAmadeva samaje. tene zILa nAmanA ddhAe harAvI dIdhuM. pachI cha luMTArAnuM TeLuM AvyuM. te hAsya vagere cha samajavA. tene harAvanArI vepArIonA subhaTanI senA te vairAgyanI senA samajavI. te pachI tenA bIjA keTalAekanidrAsiMha vagere subhaTane vahANunA ddhAoe je harAvyA hatA. temAM je nidrAsiMha vagere subhaTe te nidrA, pramAda vagere samajavA. temane zrutaroga vagere subhaTee harAvI dIdhA hatA. te pachI ArtIsiMha tathA redrasiMha vagere je be ddhAe te ArtadhyAna tathA radradhyAna samajavA. temane dharma tathA zukaladhyAna rUpa subhaTo harAve che. je asaMyamarAya nAme yuddha dhasI AvyuM hatuM, te asaMyama samaje. tene nigraharAya rUpa ddhAe harAvyuM, eTale idrinA nigrahathI asaMyama ghara thaI jAya che. te pachI bAkInA subhaTane harAvanAra je puNyasiMhanAmane pratApI vIra che. te puNyane udaya samaje. puNyanA udayathI casudarzanAvaraNa vagerene nAza thaI jAya che. te sAthe azAtArUpI saina nya paNa nAzI jAya che. te pachI vahANunA subhaTane adhipati dharmarAja zreSarUpI hAthI ane rAgarUpI siMhapara ArUDha thaI AvelA te mukhya cAMcI mehane harAvI de che. jyAre dharmarAja ane tenI senAne harAve che, eTale pelA munirUpa vepArIo pitAnI nirvANa nagaranI musApharI nirvine thaze evuM mAnI atizaya AnaMda pAme che, ane pitAnA AtmAne kRtArtha mAnI sarva rIte sukhI thAya che. eTale teo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ sucittarUpa ratnanI rakSA. 113 nirvidhrapaNe nirvANanagara je makSa tene prApta kare che. gurU kahe che--he ziSya, A upanaya rU5 daSTAMtane samajI dareka bhavi jIve pitAnA AtmAnA uddhArane mATe cAritrarUpa vahANamAM bezI nirvANa nagara tarapha prayANa karavuM joIe. te vakhate potAnA sucittarUpa rananI teNe rakSA karavI joIe. je ke manuSya pramAdane vaza thaI te sucittarUpa rananI rakSA na kare, te meharUpI luMTAro AvI te sucittarUpI ratnane cerI jAya che. je mANasa e sucittarUpI ratnane gumAvI de, te pachI te pitAnI zubha dhAraNuM pAra pADI zaktA nathI. pachI te A asAra saMsArarUpa sAgaramAM sadA athaDAyA kare che. bhAvanArUpa peTImAM rahelA sucittarUpI ranane gumAvanAre yati athavA gRha stha ghaNI adhama sthitimAM AvI jAya che. temAM khAsa karIne te viSe yatie vadhAre sAvadhAnI rAkhavAnI che. kAraNa ke, tenA dharma, AcAra ane pravartana sArA citta upara AdhAra rAkhe che. je tenAmAM cittanI zuddhi hoya, te te hamezAM sArA sArA vicAre lAve che, ane tethI karIne temanA saMyamane vizeSa puSTi maLe che. je muni pramAdane vaza thaI sucittarUpI ratnane gumAvI de. arthAt meha rUpI cAMcIo-luMTAre tenA sucittarUpI ranane je luMTI jAya, te pachI te muni pitAnA cAritrarUpI nAvathI bhraSTa thaI A saMsArarUpa mahAsAgaramAM paDe che. ane meharUpa luMTArAnI badhI senA tenI upara dhasI Ave che eTale ghaNeja duHkhI thAya che. - he vinIta ziSya, A uparathI dareka manuSya samajavAnuM che ke, temaNe potAnA AtmAno uddhAra karavAne sucittarUpI ranane bhAvanArUpI peTImAM mUkI tenI sadA rakSA karavI. je ratnanI rakSA pariNAme tene nirvANa nagara pahoMcavAmAM sahAyarUpa thaze. SII. K. 114 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. i Ov4 , drAviza biMdu-pUrNatA "jhakU kUtAMti pUrvakAlu TrI pUrNAnaMdasvanAvo'yaM jagadatadAyakaH" // 1 // artha-"apUrNa hoya teja pUrNatAne pAme che, bIjI vastuo thI pUrNa karAtAM chatAM je apUrNa thato jAya che, e pUrNAnaMdane svabhAva te A jagane Azcarya utpanna kare che." SS $ ti ziSya--he bhagavana, Apa je sucittArUpI ratnanA rakSaNane mATe daSTAMta pUrvaka samajAvyuM, tethI mane gha ja lAbha thaye che. pitAnuM citta hamezAM sArA padIkI riNAmavALuM rAkhavuM, tene malina deSathI dUra rAkhI sadA zubhadhyAnamAM magna karavuM, e uMcAmAM uMcuM zikSaNa che. je muni e zikSaNa prApta karI pitAnA sucittarUpa rananI rakSA karavAne tatpara rahe che, te sarvarIte potAnA cAritrane nirdoSa rAkhI zake che. ane tene thI chevaTe pitAnA AtmAne uddhAra karI zake che. A uttama nizraya mArA manamAM have daDhIbhUta thayela che. A vakhate pelA gRhastha ziSya paNa vinayathI jaNAvyuM -"gurU mahArAja, Ape sucittarUpI ratnanA rakSaNa mATe je daSTAMta pUrvaka upadeza Ape, te uparathI mane paNa sAruM zikSaNa maLyuM che. huM A saMsAramAMthI mukta thavAnI icchAthI ApanI zaraNe Avyo chuM. mane have nizcaya thayuM che ke, jo sucitarUpI ratnanuM rakSaNa karavAnuM sAmarthya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrNatA. 115 heya, teja cAritra levuM egya che, nahIM te A saMsAramAM rahI yathAzakita gRhastha dharma pALaja sAre che." gurU- he gRhastha ziSya, tArA vicAra jANe mane atizaya saMtoSa thaye che. have tuM A viSe jo vadhAre vicAra karIza, te tArA sArA pariNAma uttarottara vadhatA jaze, ane tethI karIne gRhastha gharma tathA yati dharmanuM aMtara tArA jANavAmAM Avaze. - yati ziSya-mahAnubhAva, eka vakhate ApanA mukhathI mArA sAMbhaLavAmAM AvyuM hatuM ke, "dareka virakta jIve pUrNatA prApta karavAne prayAsa kare jaIe." he bhagavana, e pUrNatA eTale zuM? e mArA samajavAmAM AvatuM nathI. sarva jAtanA padArthothI je pUrNa hoya, te pUrNa kahevAya che. athavA jenAmAM jJAna vagere guNa bharapUra hoya, te pUrNatAvALA kahevAya che. te kharI rIte pUrNa kaNa kahevAya? te viSe mArA manamAM zaMkA rahe che, te Apa kRpA karI te zaMkA dUra karaze. gura-- vinIta ziSya, eka dRSTAMta che te sAMbhaLa- koI eka nagaramAM dhanADhya zrAvakanI meTI vastI hatI. badhA zrAvaka vyApAra kaLAmAM pravINa hovAthI dara varSe teo ghaNuM lakSmI kamAtA hatA. lahamInI moTI AvakathI teone koI jAtanI nyUnatA na hatI. teo vaibhavathI paripUrNa hatA. uttama prakAranI havelIomAM saMsAranI pUrNa sAmagrI sAthe rahI teo bhogavilAsa bhogavatA hatA. teo mAMthI keTalAeka laphamInA madathI bharelA ane vaibhavane ahaMkAra dhAraNa karanArA hatA. ane keTalAeka lakSamInA vilAsanI sAthe dharmanuM AcaraNa paNa karanArA hatA. AvA gRhasthanA bhAgamAM jayacaMdra nAme eka garIba zrAvaka raheto hato. tenuM jhupaDA jevuM ghara pilA gRhanI havelIo AgaLa nisteja lAgatuM hatuM. garIbAIne laIne jayacaMdrane koI paNa gaNatuM na hatuM. koI tene Adara ke mAna kAMipaNa ApatuM nahi. jayacaMdra svabhAve zAMta ane vidvAna hatA. teNe potAnI buddhinA prabhAvathI jena zAamAM sArI pravINatA meLavI hatI. te hamezAM dravyAnuyeganA graMtho ghaNuM prItithI vAMcate hate. AthI te adhyAtma vidyAmAM ghaNe pravINa thaI gayo hato. gAmamAM koI sAdhu ane zrAvaka vidvAna A* ve, tene jayacaMdra maLatuM, ane temanI sAthe jainadharmanA tatvajJAnanI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 jaina zazikAnta carcA karatA hatA, jayacadra kevaLa graMthA vAMcI tathA tenI carcA karIne rahetA nahIM, paNa tepramANe vartAvAne prayatna karatA hatA, jevuM te jANatA tevuM te AcaraNa karate hatA. keTalAeka adhyAtma jJAnanI vAtA kare che, paNa te te pramANe vattatA nathI, jayacaMdra tevA na hatA. tenA pavitra hRdayamAM adhyAtma jJAnanuM ramaNu thayA karatuM hatuM. jo ke jaya caMdra saMsArI sAgAra hatA, tathApi tenuM pravatttana virata anagAranA jevuM hatuM. na eka vakhate koi adhyAtmajJAnI mahAtmA muni te zeheramAM AvI cakyA. te muni kharekharA tyAgI ane tatvajJAnathI paripUrNa hutA. temanA AgamananI khabara paDatAM keTalAeka Astika gRhastha zrAvakAe moTA ADa'barathI temane pravezeAtsava karyAM. ane meTA vaibhava sAthe ghaNI dhAmadhUma karI. te jJAnI muni temanA ADaMbarathI jarA paNu meAhita thayA vinA dharmAMsamitinA niyama pramANe gAmamAM cAlyA AvyA. A vakhate pele garIba zrAvaka jayacaMdra potAnA sAdhAraNa veSa paherI te jJAnI muninAM darzana karavAne gayA, paNa pelA dhanADhya zrAvakoe parivRta thayelA jJAnI muninI pAse jai zakaye nahIM. tema tene kAie potAnA dabadabAthI pesavA dIdhA nahi, te bicArA trikaraNa zuddhithI jJAnI muninAM dUrathI darzana karatA sarvanI pAchaLa cAlyA ALye, dhanADhya zrAvakoe te jJAnI munine gAmamAM praveza karAvI eka mehela jevA bhabhakAdAra upAzrayamAM utAryAM, ane temanI kharadAza mATe aneka sevakene tyAM nImI dIdhA. jJAnI munie peAtAnA karttavya pramANe te gRhastha zrAvakAne upadeza ApyA. te upadezane eka kAne sAMbhaLI khIje kAne dUra karI dhana vaibhavamAM matta thayelA te gRhasthA potapotAne sthAne cAlyA gayA. badhA ADamarI zrAvakA cAlyA gayA pachI pele garIba jayacaMdra zrAvaka muninI pAse AvyA, ane teNe zuddha bhAvathI vidhi pramANe te mahAtmAne va danA karI. vaMdanA karavAnA vidhi ane tenA zuddha bhAva te jJAnI muninA jANavAmAM AvI gayA. muni tenI vRtti joi hRdayamAM prasanna thaI gayA, ane tenI sAthe temaNe vAtacita karavA mAMDI. vA~nA prasaMga mAM jayacaMdra zrAvakanuM` AdhyAtmika jJAna ane zuddha zrAvakapaNAnI yAgyatA te jJAnI muninA jANavAmAM AvyuM; tathI munie ghaNI vAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrNatA. 117 sudhI tenI sAthe adhyAtma jJAnanI carcA karI. A vakhate eka be sevake e AvI jJAnI munine jaNAvyuM ke, "mahArAja, gecarIne vakhata thaI gayA che, mATe heravA padhAre. ame ApanI sAthe AvI meTA dhanADhaya zrAvakenAM ghara batAvIe, jemAM Apane uttama prakAranAM AhArapANI maLaze."te sevakonAM A vacana sAMbhaLI niHpRha ane zuddha AcArane jANanArA te munie kahyuM, "bhAIo, Aje parvane divasa che, tethI mAre AhArapANane tyAga che" muninAM A vacana sAMbhaLI te sevake e pelA garIba jayacaMdrane kahyuM,-"jayacaMdra, ahiMthI cAlyo jA, mahArAjane jarA vizrAMti levA de. temanI sAthe maphatane mAthAkuTa zA mATe kare che?zeThIAe amane hukama karyo che ke "kaMI paNa nakAmA mANasane mahArAjanI pAse AvavA de nahi" tArA jevA garIba zrAvakathI mahArAjanI sevA bhakti zuM bane tema che? mATe have tuM satvara cAlyA jA nahi te amAre tane dhakko mArI kADha paDaze. " te sevakenAM AvAM vacana sAMbhaLI jJAnIe kahyuM, "bhAIo AvA anucita vacana bole nahi. tamArA zeThIAnA karatAM A garIba zrAvaka mane vadhAre priya che. amAre kAMI dhanADhaya zrAvakanI jarUra nathI. dhanADhya ke garIba-baMne amAre samAna che. tame ajJAnatAthI A garIba zrAvaka pratye AvAM aghaTita vacane bele che, te yogya na kahevAya. A garIba zrAvakanI aMdara je dharma, je jJAna ane je AcAra che, te tamArA dhanADhaya zeThIAonI aMdara nahi hoya. kAraNake prAye karIne dhanADhaya lokamAM mada, ahaMkAra ane pramAda hoya che. bhAIo, tame mArI pAse zAmATe rahyA che. tamArA zeThIAnI pAse cAlyA jAo, amAre munine kAMI nakaronI jarUra hotI nathI. dAsadAsIne vaibhava jhaDane ghaTe che. cAritranA divya bhavanI AgaLa dAsa, dAsI, dhana, ghara ane bIjA sAMsArika vaibhave kazI bIzAtamAM nathI. adhyA- jJAnanI samRddhi svarganI samRddhithI paNa adhika che. A garIba zrAvaka je sukhI che, ane tenA hRdayamAM jJAnanA divya AnaMdane je anubhava thAya che, tevuM sukha ane te AnaMda tamArA dhanADhya zrAvakonA hRdayamAM ke gharamAM nathI. anupama bhAvaAnaMdanI AgaLa dravyane pugaLaka AnaMda zA hIsAbamAM che?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 jaina zazikAnta. A pramANe jJAnInAM vacana sAMbhaLI te sevake manamAM glAni pAmI gayA, ane pachI vilakhA thaI kAMIpaNa be lyA vagara potAnA zeThIAne ghera cAlyA gayA. temaNe te badhI vAta pitAnA zeDIAene kahI saMbhaLAvI. je sAMbhaLI te dhanamatta zeThIAonA manamAM ghaNo bha thaye, ane te garIba zrAvaka jayacaMdra upara temane zreSa u tpanna thaye. bIje divase prAtaHkALe vyAkhyAne vakhate badhA gRhastha zeThIAe muninI pAse upAzrayamAM AvyA. munie pitAnA kartavyanA ni yama pramANe vyAkhyAna saMbhaLAvyuM. vyAkhyAna pUrNa thayA pachI eka vAcALa dhanADhya zrAvaka pahelA divasanI vAta hRdayamAM yAda karIne be tyA-"mamhArAja, gaI kAle Ape AhArapANa karyuM nahIM, tethI amArA manamAM lebha thaye che. te sAthe ApanI sevAne mATe rAkhelA sevakane Ape rajA ApI, ane pelA garIba jayacaMdranA vakhANa karyA-e paNa amArA manane arUcikara lAgyuM che. Apa A gAmamAM prathama AvyA che, tethI Apane haju amArA vaibhavanI ane amArI bhaktinI khabara nathI. ApanI IcchA pramANe ame dravya vAparavAne taiyAra chIe. je ApanI IcchA hoya, te samavasaraNanI, sametazikharanI, gIranaranI ke pAvAgaDhanI racanA karIe. kaho to aDrAi utsava karIe. kahe te meTA ADaMbarathI dIkSAutsava karIe athavA moTA varaDAM caDAvIe. je ApanI marajI hoya, te uMcA pagAradAra zAstrIo rAkhIe, lekhanakaLAmAM kuzaLa evA lahI lAvIe, ane A pane je uMcAmAM uMcA padArtho joIe, te lAvI ApIe. mamhArAja, ahIMnA badhA zrAvaka ghaNuM dhanADhya che. lakSmInA bhAre vaibhavathI pUrNa che. amArA jevI bIjA koInAmAM pUrNatA cheja nahi. amAre kaI jatanI nyUnatA nathI. A jyacaMdra zrAvaka je jJAnanI vAtamAM cAvaLe che, te amArAmAM ghaNoja garIba che. amArI AkhI jenakomamAM tenA je koI garIba zrAvaka nathI. tame tevA garIba zrAvakane vadhAre prasaMge rAkho che, paNa tenAthI tamAruM kArya siddha nahIM thAya. kAraNake te kAMI lakSmIthI pUrNa nathI. te dhanADhya zrAvakanAM AvAM mada bharelAM vacano sAMbhaLI jJAnI mahAtmA vicAramAM paDyA. ane te vicArathI temane hasavuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrNatA. 110 AvyuM. te mahAnubhAve vicAryuM ke, "A ajJAnI jIve zuM samajatA haze ? teo pitAnA gRhavaibhavamAM matta banI AvAM ajJAna bharelAM vacane bele che. teo samajatA nathI ke, gRhastha ane garIba zAthI bane che? pUrNa koNa che? ane apUrNa keNa che? e vAtanA jJAnathI teo taddana dUra che. ahA! lakSmIne meha ke vicitra che?" AvuM vicArI teone hasavuM AvyuM. teo zAMtamUrti hevAthI krodha pAmyA nahIM. kAraNake, jo koI azAMta ane adhyAtmanA kharA jJAnathI raddhita hoya, to tene AvA mada bharelAM vacana sAMbhaLI kedha thayA vinA na rahe. A mahAtmA kharekharA zamarasathI pUrNa ane tatvabedhane jANa nArA hatA. tethI teone kaMdha thavAne badale hasavuM AvyuM. mahAtmAne hasatA joI te dhanADhya zrAvaka belyA-mahArAja, Apane mArAM vacane gya lAgyAM, tethI Apa khuzI thayA lAge che. kahe, meM je vacane kahyAM, te badhAM yathArtha che ke nahIM? amArA jevA pUrNa thaDa taraphathI Apane je lAbha maLe, te lAbha A garIba jayacaMdra pAsethI kayAMthI maLavAne? - jyAre te gRhastha zrAvake pharIvAra AvAM vacana kahyAM, eTale temanI ajJAnatA dUra karavA te mahAtmAe kahyuM, he gRhastha zrAvaka, tame pitAne pUrNa mAne che, paNa mane to A jayacaMdra zrAvaka ekaja pUrNa lAge che. tame tamArA vibhavamAM pUrNa mAnI beThA che, paNa e kharekharI apUrNatAja che, kharI pUrNatA kaI kahevAya? e tamArA jANavAmAMja nathI. mahAtmAnAM A vacana sAMbhaLI te gRhastha zrAvake hasIne belyA-mahArAja, A zuM kahe che? A jayacaMdraghaNe nirdhana ane kaMgALa che, te zI rIte pUrNa kahevAya? tenA gharamAM paise nathI, sArA sArA padArtho nathI, ane vaibhavanAM sAdhana nathI. jyAre tevA kaMgALane Apa pUrNa kahe, te pachI amAre Apane zuM kahevuM? athavA Apa saMsArane tyAga karI sAdhu thayA che, eTale Apane gRhasthanA vaibhavano anubhava na hoya, ane tethI Apa Ave aghaTita abhiprAya ApatA haze. eka nAnA bALakane pUchIe, te paNa te amane pUrNa kaheze. ane A kaMgALa jayacaMdrane apUrNa kaheze. muni temanI bhAre ajJAnatA jANuM hRdayamAM Azcarya pAmI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 jaina zazikAnta belyA-he zrAvake, pUrNatA eTale zuM? te tame sAvadhAna thaIne sAMbhabe-jyAre tame pUrNatAne khare artha samajazo, tyAre tamane bhAna thaze ke, "ApaNe kharekharA pUrNa nathI, ane A jayacaMdra zrAvakaja pUrNa che. " he gRhastha, A jagamAM be prakAranI lakSmI che. eka dravya lakSmI ane bIjI bhAva lakSmI, temAM tamArA gharamAM je lakSamI che, te dravya lahamI che. ane bIjI je bhAva lakSmI che, te AtmAnI lakamI che. jJAna, darzana vagerenI jelamI te bhAvala kamI kahevAya che. te bhAva lamIthI je sukha upaje che, te sukha tamane dravya lakSamIthI maLavAnuM nathI. te Ama lakSmIthI je sukhamaya thavuM eTale AtmAnA svarUpamAM ramaNa karavuM, tenuM nAma pUrNatA kahevAya che. A saMsAramAM pratyeka jIva pitAne AtmAnA guNarAzithI yukta che. jyAre te Atma svarUpane samaje che, tyAre te guNarAzi tene sukhamaya banAve che. e sukhamaya banela AtmAja kharekhara pUrNa kahevAya che. evI pUrNatA prApta karavAmAMja A manuSya jIvananI kRtArthatA che. jyAM sudhI evI pUrNatA prApta na thaI hoya, tyAMsudhI pudgaLika sukhane ApanArI dravya laphemI game teTalI hoya, te paNa tethI pUrNatA prApta thayelI gaNAtI nathI. dhana dhAnya vagere je vastuo che, te paravastu che, te Atmavastu nathI. evI paravastuthI pitAne pUrNapaNuM mAnavuM e taddana khoTuM che. pitAnA Atmagata svabhAvanI pUrNatA teja kharekharI pUrNatA che. jAMtithI mAnelI pUrNatA vAstavika nathI. kAraNa ke je pUrNatA pigalika vastuthI thayelI che, te pUrNatA A bhava temaja parabhavamAM duHkha Ape che. jyAM sudhI evuM pUrNAnaMdapaNuM prApta thayuM nathI, tyAM sudhI raMkapaNuM jatuM ja nathI. tethI kharI rIte te tame dhanADhya lokeja rAMka che, ane A dhana rahita jayacaMdra paripUrNa che. kAraNa ke, te adhyAtma vidyAne jANanAre hevAthI tenAmAM Atmavat paripUrNa che. jyAre pUrNatAne darzAvanArI Atmavastu hoya, te pachI dravya vagere paravastunI jarUra nathI. jenAmAM bAhya vastune tyAga karavAnuM sAmarthya heya ane hRdayamAM jarA paNa tRSNa na hoya, tenuM nAmaja pUrNatA che. he gRhastha, tamane AtmAnA AnaMdane anubhava nathI, tethI tame dravyanI pUrNatAmAMja kharI pUrNatA mAne che. e AtmAne AnaMda e che ke, je dravya vagere paravastuthI pUrNa karIe, te apUrNa thaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrNatA. 1rI jAya che. ane paravastuthI apUrNa hoya te ja te pUrNa thAya che. je AtmAnA sukhamAM pUrNa che, tene keIpaNa prakAranI nyUnatA nathI. A dravyathI apUrNa chatA jayacaMdra AtmAnA sukhamAM pUrNa che, mATe te kharekhare pUrNa gaNAya che. tenI AgaLa tame badhA dravyathI pUrNa chatAM apUrNa ja che. tene mATe paMDitavarya yazovijayajI pitAnA pUrNatASTakamAM lakhe che ke, " kRSNe po parikSINe zukkhe ca samudaMcati dyotate sakanAdhyakSA pUrNAnaMdavidhoH kannA" // 1 // kRSNapakSamAM kSINa thatI ane zukalapakSamAM udaya pAmatI tathA samagra bhAvane pratyakSa karatI evI pUrNAnaMdarUpI caMdranI kaLA prakAze che. " A lekamAM e maDAnubhAve pUrNatAne uco bhAvArtha darzAbe che. kRSNapakSa eTale jIvane dharmanI prAptine agyakALa, jemAM ardhapagaLa parAvartanathI adhika evI A saMsAramAM bhramaNa karavAnI zakita. rahelI che, ane zukalapakSa eTale dharmanI prAptine yegyakALa, jemAM ardhapagaLa parAvartana mahIM saMsAra rahe che. A baMne kALamAM jyAre zukalapakSanI vRddhi thAya che, eTale samyajJAna cAritranI zuddhi ane zuddhadhyAna tathA vairAgya vagerethI vRddhi thAya che, tyAre sarva vizvanA bhAva jemAM pratyakSa jovAmAM Ave che, evI pU. naMdarUpa caMdranI kaLA prakAzamAna thAya che. soLa kaLAvALe parNi. mAne caMdra jema sarvane A lhAda Apate prakAze che, tema sahajAnaMdasvarUpI cetana kevaLajJAnanI tithI sarva vizvabhAvane prakAze che. he zrAvaka, e AnaMda te haju amArAthI temaja A jayacaMdra zrAvakathI dUra che, tathApi je AtmavastunI pUrNatAvALe hoya, te e uttama AnaMdane meLavavAno adhikArI thaI zake che. mahAtmAnAM A vacana sAMbhaLI te badhA dhanADhaya zrAvake cakita thaI gayA. teonI manovRtti upara mahAtmAnI upadeza vANInI sA rI asara prasarI gaI. tarataja teoe te mahAtmAnA caraNamAM vaMdanA karI ane te pachI tyAM rahelA pelA garIba zrAvaka jayacaMdrane vaMdanA karI tenI hRdayathI kSamA mAgI, ane teo potAnA hRdayamAM vA Sh. K.-16 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1rara jaina zazikAnta. raMvAra te viSe pazcAttApa karavA lAgyA. te mahAtmA te gAmamAM thoDA divasa sudhI rahI, te dhanADhaya lekare sAre upadeza ApI pachI vihAra karI cAlyA gayA hatA. mahAtmAnA javA pachI te dhanADhaya zrAvake pitAnA vaibhavane mada cheDI daI te jayacaMdra zrAvakane ghaNuM mAna ApatA ane tene eka gRhastha mahAtmA tarIke gaNI, tenA mukhathI aharniza dhArmika upadeza sAMbhaLatA hatA, he vinIta ziSya, A daSTAMta uparathI pUrNatAnuM kharuM svarUpa tArA jANavAmAM AvyuM haze. tAre paNa hamezAM AvI pUrNatA prApta karavA prayatna kare. ane tArA hRdayamAM nizcaya kare ke, " kharekharI pUrNatA AtmavastuthI che, paravastuthI nathI. paravastuthI thayelI je pUrNatA che, te khoTI che, te banAvaTI che. kAraNake, tevI pUrNatAthI A saMsAranAM duHkho vRddhi pAme che. ane tethI prANIne bhAre pIDA bhegavavI paDe che. je AtmavastuthI pUrNa che, tene saMsAranAM duHkha naDatAM nathI, te sadA AnaMda magna rahe che. ane AtmabaLane meLave che. ziSya-he kRpabu bhagavana, ApanI daSTAMtayukta vANI sAMbhaLI huM pUrNatAnA viSayamAM niHzaMka thayo chuM. "kharI pUNatA kaI kahevAya? e yathArtha rIte have mArA jANavAmAM AvyuM che. Apa mahAzaye A uttama bodha ApI mAre meTo upakAra karyo che. ApanA jevA mahAzAne avatAra pare pakArane mATe ja che. huM IcchA karUM chuM ke, ApanI kapAthI mArAmAM tevI parNatA prApta thAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ * = ' viza bidu-magratA, " yasya jJAnasudhAsiMdhau parabrahmaNi magnatA / viSayAMtararaMvAratahya lilAma" ? / zrIyazovijaya, bhAvArtha-"jJAnAmRtanA samudrarUpa evA paramAtmAne viSe je magna rahe che, tene bIjA vizvamAM pravRtti karavI, te viSa samAna lAge che." NI E -1 : its W ziSya-gurUmahArAja, Ape je pUrNatAne mATe samajAvyuM, te mArA samajavAmAM barAbara AvI gayuM che, paNa te viSe mane eka zaMkA thAya che, te Apa kRpA karI dUra kare. gurU-he ziSya, tArA manamAM je zaMkA heya, te khuzIthI pragaTa kara. huM yathAzakti tArI zaMkAne dUra karIza. ziSya-he bhagavana, Ape je pUrNatAne mATe kahyuM, te barAbara che, paNa tevI pUrNatA zI rIte prApta thAya? tene mATe vizeSa vivecana karI samajAve. kAraNake, Atmavastune oLakhI paravastune tyAga kare e pUrNatAnuM lakSaNa che. ane evI pUrNatA mANasane zI rIte prApta thAya? te mane daSTAMta ApI samajAve. gurU- he vinIta ziSya, jene e pUrNatA prApta karavI hoya, te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 jaina zazikAnta. huM prathama sva tathA paranA viveka rAkhavA joie. ' A vastu AtmAnI che A vastu paranI che' eve viveka karavAthI manuSya AtmaguNumAM magna thAya che. jyAre te AtmaguNamAM magna thAya che, tyAre tenAmAM pUrNatA enI meLe prApta thAya che. AtmaguNamAM nimagna thayA vinA kadipaNa pUrNatA prApta thatI nathI. tethI pUrNatAne icchanArA purUSe Atma guNamAM magna thavuM joIe. ahiM 'magna thavuM' eTale zuM? e prathama jANavAnu` che. je manuSya iMdriyAne upayega rAkhI niyamamAM rAkhe che, ane peAtAnA hRdayamAM jJAnane nizcala karIsthApe che, ane te jJAnamAM laya thai jAya che, te magna kahevAya che. jyAre manuSya jJAnasamudramAM AtmAne magna karI te AtmAnA anubhavamAM upayeAgatrata rahe che, tyAre tene paravastu je khAheranI pudgalika vastu temAM pravRtti karavI, te tene jhera samAna lAge che. evA masa purUSa A jaganA tattvane jANuM che. temaja A jagat parabhAvane pote karyAM nathI. mAtra sAkSIrUpa jJAtA che. evuM samaje che. ziSya-- gurUmahArAja, evA mamra purUSane zI rIte ALakhaveA'? tenAM lakSaNa kaheA. gurU-- he ziSya, tevA magna purUSane oLakhavAnAM lakSaNA kevAM hAya ? te sAMbhaLa. tevA mamra purUSane pachI pailika kathA nIrasa lAge che. tene A jaganA padArthonI icchA thatI nathI. te niHspRha purUSane pachI a tathA kAma jarA paNa aMsara karI zakatA nathI. tenAmAM tejo kezyA vadhe che, tenI STi kRpAthI bharapUra rahe che, ane tenI vA NI amRtamaya lAge che. e jJAnamagna purUSane je sukha thAya che, tenuM varNana karI zakAya tema nathI. he ziSya, te upara eka karmavidyArI purUSanuM dRSTAMta sAMbhaLavA jevuM che. te hRSTAMta huM tane kahuM, te sAMbhaLa. koi eka nagarImAM kamavidvArInAme eka gRhastha rahetA hute. tene eka suMdara strI ane be putra hatA tene peAtAnI strI tathA ane putra upara ghaNI prIti hatI, te hamezAM potAnA kuTuMbamAMja magna thai rahetA hate. mAtra potAnA kuTuMbaneAnirvAhu thAya teTaluM dravya.meLavI temAM saMtASa mAnI strI ane putranA sukha sAmuM joI te sadA gharamAMja besI rahetA hatA. te karmavidyArI kuTuMbamAhI hatA, ta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ megnatA, 125 thApi tenuM hRdaya dharmanI AsthAvALuM hatuM, tenA manamAM dharmanAM kAma karavAnI ghaNI IcchA rahetI, paNa te potAnA kuTuMbanA mehane laIne koIpaNa dhArmika kAma karI zakatA na hatA. kaI kaIvAra pitAthI dharmanuM kArya nathI banatuM, evuM dhArI te pitAnA manamAM ghaNe pazcAttApa karato hato. ane pitAnA AtmAne adhanya mAnate hato. A pramANe keTalAka varSo gayA pachI eka vakhate te karmavidArInI strInA pitAne ghera vivAhane prasaMga AvyuM, te zubha prasaMga upara tenA pitAe pitAnI putrIne putra sahita agAuthI bolAvI. pitAne ghera vivAhane prasaMga jANa te strIe pitAne piyara javAna umaM. gathI te karmavidArInI AjJA mAgI. kuTuMba mehane laIne e vAta kamavidArIne gamI nahi, paNa potAnA sAsarAnA AgrahathI teNe pitAnA baMne putra sAthe pitAnI strIne tenA piyaramAM mekalI, ane pite lagnane divase tyAM AvavAne kahyuM. * strI tathA baMne putranA javAthI karmavidArIne pitAnA gharamAM gamyuM nahi. keTalAka divasa sudhI te tene becenI rahI, ane tenA hRdayamAMthI strI tathA putranuM maraNa gayuM nahi. eka divase kaI mahAtmA tene ghera bhikSA levAne AvyA, ma hAtmAne joIne karmavidArI -mahArAja, mAre ghera keInathI, tethI koNa bhikSA Ape ? ATaluM kahI te pAchA pharIvAra belya"mahArAja, huM ghaNo duHkhI chuM, mAruM kuTuMba paragAma gayuM che, mane A gharamAM ekaluM gamatuM nathI." karmavidArInAM A vacana sAMbhaLI te dayALu mahAtmAe vicAryuM ke, "A koI kuTuMbahita gRhastha che, mATe tene uddhAra kare. AvA mUDha prANane upadeza ApavAthI ghaNe upakAra thAya che." AvuM vicArI te mahAtmAe te gRhasthane upadeza Ape, ane pote tenA hRdayamAM sArI asara karI tenI sAthe rahevA lAgyA. karmavidArI ane te mahAmAM paraspara mitravat thaI ekatAne prApta thayA. te pratibaMdha pAmela karmavidArI te mahAtmAnI upara eve Asakta thaI gaye ke, te potAnI strI tathA be putrone taddana bhUlI gache. pitAnA sAsarAne ghera lagnane najIkane divasa Abe, te paNa te tyAM gaye nahi, ane pelA mahAtmAnI sAthe rahI anupama AnaMdane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. 126 anubhavavA lAgyuM.. vivAha utsava samApta thayA pachI kavidArInI srI tathA ane putre pAchA AvyA. teene joi mitranA AnaMdamAM magna thai gayelA kavidArI kAMipaNa eklyA nahi. teNe teemAMthI kAIne hu thI elAvyA nahi. potAnA patinI AvI vilakSaNa sthiti thaI gayelI jo I te strI pAtAnA patinI pAse AvI, ane peAtAnA sAMDhathI patine mAhita karavA lAgI, paNa tene kAMipaNa meha utpanna thayA nahi. ulaTA teNInI tarapha abhAva thaye, pachI tenA khate putrA tenI pAse khuzI karavA AvyA, teNe temane Adara ApyA nahi. tethI tee vilakhA thaI pAchA cAlyA gayA. kavidArI potAnA kuTuMbanA meha utArI pelA mahAtmAnI sAthe vArtAgAchI karI potAnA kALa nimana karavA lAgyA. ane tethI te ghaNAja sukhI thaye.. he ziSya, A dRSTAMtane upanaya samajavA jevA che. je kavi dArI te sukRta karanArA bhavya jIva samajavA. tene je prathama kuTuMba upara meha hatA, te tene ajJAnanA cega hatA. tene je strI hatI, te pAgalika kathA samajavI. ane je be putra hatA, te a tathA kAsa samajavA, jyAre tene vaidUgalika kathA upara meha hatA, tyAre tenI pAse artha ane kAma rahelA hatA. te badhAnA mehamAM te magna thaine paDayA rahyA hatA. je mahAtmA tene ghera bhikSA mAgavAne AvyA hatA, te svaparanA viveka samajavA. jyAre tene svaparanA vivekanA yAga thaI AvyA, eTale te AtmaguNamAM nimagna thaI gayA. tethI te jJAnasamudramAM magna thai AtmAnA anubhava karavA lAgyA. tenI strI ane be putrA tenAthI jayAre judA paDyA, tyAretene te mahAmAnA yAga thayA hatA. jIva jyAre vaidUMgalika kathA tathA a kA mathI viyukta thAya che, tyAre tene svaparanA viveka utpanna thAya che. jyAre te karmavidyArInI strI ane be putra paragAmathI pAchA AvyA, tyAre temanI tarapha karmavidyArIne abhAva thai gayA hatA. te uparathI samajavAnu' ke, " svapara vivekathI Atma svarUpamAM magna thayelA purUSane pachI vaidUgalika kathAnIrasa lAge che, ane a tathA kAma tene rUcikara thatA nathI. ". Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ jagatamAM sarvathI sukhI koNa? 127 he ziSya, A daSTAMta uparathI tArA samajavAmAM AvyuM haze ke, AtmasvarUpamAM magna thayelA bhAvi jIvane ke AnaMda prApta thAya che ? e jJAna magna thayelA purUSane je sukha prApta thAya che, tenuM varNana thaI zake tema nathI. ziSya-he gurUmahArAja, Ape mamratAne mATe je daSTAMta ApI samajAvyuM, te mArA samajavAmAM yathArtha rIte AvI gayuM che. he mahAnubhAva, Ape mArI upara meTe upakAra karyo che. ApanA upadezathI huM mArA cAritrane nirvAha karavAne samartha thaI zakuM chuM, cAritradhArI munine je bhAvanA rAkhavI joIe, tevI bhAvanA sarvadA jAgrata rahe tevI rIte Apa upadeza Ape che. A vakhate pele gRhastha ziSya paNa harSa pAmI bolI uThayebhagavana, ApanA upadezathI mArA AtmAne paNa moTo upakAra thAya che. jema jema Apane upadeza sAMbhaLuM chuM, tema tema mArA bhAva cAritranA pariNAma vadhatA jAya che. caturviza biMdU-jagatamAM sarvathI sukhI koNa? "muvI nati kurtAH" sANiya, "A jagatamAM sukhI maLa muzkela che." b--n ka = (0 f= ==H === = = o 06 = = = = = hiziSya--he bhagavana, huM jyAre pAThazALAmAM bhaNavA jatA hatA, tyAre eka vakhate amArA vidyAgurUe amane bedha Ape hatuM ke, he vidyArthIo, jayAre tame yegyavayanA thAo, ane saMsArane A raMbha kare, tyAre tame tamArA hRdayamAM vicAra karajo ke, A saMsAra duHkha rUpa che, temAM sarvathI sukhI koNa che?" Ave nitya vicAra karavAthI tamArA hRdayamAM sukhI thavAne mATe IcchA thaze, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 jaina zazikAnta. ane tene mATe tame prayatna karo. he guru mahArAja, te vakhate huM bALaka hovAthI te vAta samajI zakyo nahi; paNa vidyAgurUne te upadeza mArA mugdha hRdayamAM e lagna thaI gayuM che ke, tenuM mane vAraMvAra samaraNa thayA kare che, ane A jagatamAM keNa sukhI che)tene huM vAraMvAra vicAra karyA karuM chuM. A viSe meM ghaNA vidvAnane pUchayuM che paNa koIe mArA mananuM samAdhAna karyuM nathI. keI dhanADhayane sukhI kahe che, kaI vidvAnane sukhI kahe che, kaI zAMta svabhAvavALAne, koI niHspRhIne, keI tyAgIne, kaI kaLAdharane, keI rUpavAne, koI uttama svabhAvavALAne ane koI saMtoSIne sukhI kahe che. A pramaNe judA judA janane sukhI kahevAthI mArA manamAM aneka prakArano bhrama thaI gayela che. tethI he kRpALuM gurU, Apa te mArA bhramane dUra karo. rAhastha ziSyane A prazna sAMbhaLI gurU hadayamAM prasanna thatA belyA-he vinayI ziSya, A tAre prazna vizeSa upayogI che. ane tene mATe judA judA vidvAne judA judA vicAra batAve che. vastutAe te A saMsAramAM koI sukhIja thaI zakatuM nathI. jyAre A mehamaya saMsArane cheDI daI parama vairAgya prApta karI cAritrane grahaNa kare che, tyAre mANasa khare sukhI thAya che, tathApi saMsAranI aM. dara rahelA manuSya keTalAeka guNane laIne sukhI rahe che. tene mATe eka daSTAMta kahuM, te tuM sAvadhAna thaIne sAMbhaLa- koIeka musAphara rastAmAM cAlyuM jatuM hatuM, tyAM eka meTuM jaMgala AvyuM. te bhayaMkara jaMgala joI tene vicAra AvyuM ke, "AvA bhayaMkara jaMgalamAM ekalA javuM, te ThIka na kahevAya, mATe kaI sArA mANasane sAtha maLe te tenI sAthe javuM vadhAre gya che. " AvuM ciMtavatAM tene keTalAeka purUSone sAthe maLI AvyuM. te purUnA sAthamAM te mANasa vadhAre herAna thaye, eTale teNe vicAra karyo ke, " AvA naThArA sAthanA karatAM sAtha na hoya, te vadhAre sAruM? AvA lekenI sAthe javuM, te jokhama bhareluM che." AvuM vicArI te DAhyA purUSe te sAthane tyAga karI dIdho. ane pite eTale AgaLa cAlyo. AgaLa jatAM eka vRddha strI tenA jovAmAM AvI, te strInI sAthe vAtacIta karatAM tenA jANavAmAM AvyuM ke, A strI praDha ane bahAdUra che, tethI pelA purUSonA sAthanA karatAM A strI vadhAre upa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ jagatamAM sarvathI sukhI kANu ? 129 cegI che, Avu dhArI te musAfe te strInA sAtha karyAM, ane pAte te nI sAthe jaMgalamAM AgaLa cAlye. AgaLa cAlatAM . koi purUSa te strIne zeSatA jovAmAM AvyA te purUSa A vRddha strIne joi khuzI thai gayA, ane te umaMgathI teNIne bheTI paDayA. vRddhA paNu premathI te purUSane bheTI paDI, ane kha'nenI vacce vAtsalyabhAva jovAmAM AvyA. te khAva joI pelA musAphara Azcarya pAmI gayA, ane teNe te vRddhAne pUchyuM', "mAtA, A purUSa tamAre zuM thAya che ?'' vRddhAe uttara A pyA, e mArA putra che, tene zeAdhavAne huM jatI hatI, ane te mane ze dhavA nIkaLyA hatA. ahuiM tamArI pAse amArA banenA meLApa thai gayA. vRddhAnAM A vacana sAMbhaLI te musAphara khuzI thayeA. te vRddhA, teNInA putra ane musAphara traNe AgaLa cAlyAM. tyAM eka vRddha purU Sa ane eka sudara kanyA temanA jovAmAM AvyAM. temane joi musA phara ghaNAja AnaMda pAmyA, ane temanA sAtha karavAnI tene icchA thai AvI. musAphare prasanna vadane te vRddha purUSane kahyuM, "bhadra, Apa kANu che ? A kanyA keAnI che ? ane tame kayAM jAe che ?" vRddhe uttara ApyA, huM eka musAphara chuM, A kanyA mArI putrI che, tene mATe koI cegya varane zodhavA nIkaLyA chuM." musAkrU kahyuM, "tamAre kanyAne mATe kevA vara joie chIe?" vRddha musAphare uttara ApyA, "mArI evI icchA che ke, jyAM A kanyAne ApavI, tyAM mAre pAtAne paNa sAthe rahevuM, kAraNake, huM A kanyAnA viyeAgathI rahI zakuM' tema nathI. je kAi ceAgya purUSa mane rAkhavAnA TharAva kare, teneja A suMdara kanyA ApavAnI mArI icchA che. '' vRddhanAM AvAM vacane sAMbhaLI te musAfe vicAryuM ke, kanyA ghaNI suMdara che, tethI A vRddhanA TharAva pramANe kabUla karI huM pAte te kanyAne paraNuM te vadhAre sArU', kAraNake, tuM adyApi avi vAhita chuM, '" AvuM vicArI te musAphaeN vRddhane vinayathI kahyuM,-"bhadra, hu adyApi avivAhita chuM.tethI jo tame mane AsuMdara kanyA Ape te huM tamane yAvavita sAthe rAkhIza, ane A suMdara bALAne sukhI karIza." te musApharanAM AvAM vacana sAMbhaLo te vRddha tene sa` rIte ceAgya jANI gAMdharva vidhithI te kanyA tene paraNAvI. pachI te musAphara pelA vRddha mAtA tathA putra aneA vRddhapitA tathA putrI--e cAre (4 66 A SH. K. 17 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 jaina zazikAnta. . nA sAthathI nivine te jaMgalanuM ullaMghana karI gaye, ane te sarva rIte sukhI thaye. he gRhiziSya, A daSTAMta uparathI A saMsAramAM koNe sukhI che? e vAta tArA samajavAmAM AvI jaze. je musAphara che, te saMsArI bhavya jIva samaja. je bhayaMkara jaMgala te A saMsAra samaje. dareka saMsArI jIva A saMsArarUpa jaMgalane musAphara che. ane tene te bhayaMkara saMsArarUpa jaMgala prasAra karavAnuM che. te jIvarUpI musa pharane je naThArA lekane sAthe maLe, te kedha vagere kaSAye samajavA. saMsArarUpa jaMgalanI musApharImAM jIva je e kaSAyane saMgAta kare che, te tethI ghaNe duHkha pAme che. te musAphara jIva bhavihata, tethI teNe e kaSAyane sAtha naThAre jANI choDI dIdhuM hatuM. pachI tene te vRddha strI maLI te dAnazILatA athavA sakhAvata samajavI. jyAre teNe sakhAvatane sAthe karyo, eTale te sukhI thavA mAMDe. gheDe jatAM je pele purUSa vRddhA strIne maLyA, te sneha samaje. sakhAvata karavAthI neha eTale lekaprIti utpanna thAya che. ane tethI te jagatamAM sukhI thAya che. neha utpanna karanAra sakhAvata hevAthI temane mAtA putrane saMbaMdha kahe che. te jIvarUpI musAphara sakhAvatathI thayelA nehathI sukhI thaI AgaLa cAlya-tyAM tene je vRddha pitA tathA suMdara putrI maLyAM, te saMteSa tathA zAMti samajavA. saMteSa rAkhavAthI zAMti maLe che, tethI temane pitA putrIvat saMbaMdha che. jyAre te saM. teSarUpa vRddha purUSa jIvarUpa musApharane prApta thaye, eTale tenI sAtheja tene zAMti maLe che. saMtUSane prApta karavAthI zAMtine uttama lAbha prApta thAya che. saMteSarUpI vRddha purUSe te jIvarUpI musApharane sarva rIte gya je pitAnI zAMtirUpI putrIne ApI. ane te sAthe e TharAva karyo ke, "je mArI putrIne paraNe te mane sAthe rAkhe." A uparathI samajavuM ke, sadA saMtoSane dhAraNa karanAra jIva zAMtine meLavI zake che. he gRhiziSya, A pramANe te jIvarUpI musAphara sakhAvata, neha, saMtoSa ane zAMti e cArene sAtha karI A saMsArarUpI jaMgalamAM sarvarIte sukhI thayA hatA. A uparathI tAre samajavuM ke, je purUSa sakhAvata, sneha, saMtoSa ane zAMti dhAraNa kare che, te purUSa A jagatamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapasyA. 131. sArvathI sukhI kahevAya che. eTale jeNe A duHkharUpa saMsAramAM sukhI thavuM hoya, teNe hamezAM sakhAvata karavI, sneha eTale lokaprIti meLavavI, saMteSa rAkha ane zAMti dhAraNa karavI. gRhizikha-he bhagavana, Aje mane pUrNa saMteSa prApta thaye che. jene mATe huM ghaNuM divase thayAM vicAra karatuM hatuM, te mAre badhe vicAra Aje sarvarIte kRtArtha thaye che. mArA hRdayanI zaMkA dUra thaI gaI che. eTaluM ja nahi, paNa huM have evA nizcaya upara AvI gaye ke, je mAre cAritrane vega thAya, te vadhAre sAruM, nahi te huM A saMsAramAM rahIne paNa sukhI thaI zakIza. kAraNake, sakhAvata, neha, saMtoSa ane zAMti e cAra sadguNene meLavavAne je huM yatna karI. za, te huM saMsAramAM rahIne paNa sukhI thaIza. he upakArI gurU, Aje Ape mAre mATe upakAra karyo che, ane tethI huM mArA AtmAne - tALuM mAnuM chuM. ApanA jevA mahAzaya gurUnI zaraNe Avele je pu. rUSa sukhI na thAya? zaraNe AvelAne sukhI karavA, e eka mahAtmAenuM mahAvrata che. paMcaviMza biMdu--tapasyA. "nikAcitAnAmapi karmaNAM yad, garIyasAM nUdhagmurdharANAm / vinedane vajramivAtitI. namo'stu tasmai tapase'dlutAya" // 1 // zAMta sudhArasa. artha "parvatanA jevA durdhara bhAre nikAcita karmone bhedavAmAM je vajana jevuM atyaMta tIvra che, tevA adbhuta tapane namaskAra che." ) dikarI - SMS ka che che ya che tiziSya- gurUmahArAja, jainazAstramAM lakhe che ke, "tapasyA karavAthI bhAre nikAcita karmamAI ne paNa bheda thaI jAya che. A vAta kevI . e ja rIte saMbhave? te mane vivecana karI samajAvo. gurU- he vinIta, te ghaNeja uttama prakArane prazna karyo che. S Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. dareka gRhastha tathA yatie tapasyAne mahAna guNa dhAraNa kare I e, ane tene prabhAva jANa joIe. he ziSya, tapasyAnA bAra prakAra che. temAM cha bAhya tapa ane cha AtyaMtara tapa kahevAya che. bAhyatapathI zArIrika vikAre dUra thatAM prANI sarva rIte dravyathI zuddha banI jAya che. ane AtyaMtara tapathI mAnasika vikAre dUra thatAM prANI sarva rIte bhAvathI zuddha banI jAya che. anazana, udarI, vRttisaMkSepa, rasa parihAra, kAyaleza ane saMlInatA-e cha prakAranuM bAhyatapa kahevAya che. prAyazcitta, vinaya, vaiyAvacca, svAdhyAyadhyAna, vinaya ane kAryotsarga e cha prakAranuM AtyaMtara tapa kahevAya che. e tapa cAritrarUpI laphamIne vaza karavAnI vidyA che, mekSanA sukhane ApavAmAM catura che, ane ciMtita arthane ApavAmAM ciMtAmaNi che. he ziSya, te daDhaprahArInuM caritra vAMcyuM haze, teNe ghaNAM kaThora karma karyA hatAM, paNa te tapanA prabhAvathI pitAnA kaThera kamane nAza karI mokSane pA myo hato. e tapane prabhAva AhaMta zAstramAM sArI rIte gavAya che. jema pradIpta agni suvarNanA zuddha svarUpane pragaTa kare che, tema tapa AtmAnA karmarUpa rajane dUra karI AtmAnuM sAkSAt zuddha jyotisvarUpe pragaTa kare che. te upara eka saMkSipta daSTAMta kahevAya che. te sAMbhaLa . keI eka nagaramAM dhanADhya gRhastha raheto hato. te kuTuMbathI rahita hate, tathApi hRdayamAM saMtoSa mAnI pitAne gRha-vyavahAra calAvate hate. eka vakhate koI ADa cera leke ravAne tenA gharamAM peThA. te vakhate te nidrAmAM paDyA hatA. jyAre cAra lekee tenuM dravya luMTavA mAMDayuM, eTale pADozamAMthI kaI eka purUSe AvI tene jagADe, eTale te jAgI uThaze. tene jAgelo joI pelA cAra loke tyAM AsapAsa saMtAI gayA. te vakhate te gRhastha pilA pADezInI salAha laI vicAryuM ke, "have jAgatA rahevuM, nahIM te e cere AvI mAruM dravya cerI jaze. athavA A gharamAM ATaluM badhuM ghaNuM dravya che, te vadhAre jokhama che, mATe tene badale keIkIMmatI ratna laI mArI pAse gupta rIte rAkhuM, te pachI cerAvAnI dhAstI nahiM rahe." AvuM vicArI teNe pitAnA badhA dravyane sATe eka moTI kIMmatavALuM ratna kharIdyuM, ane te ghaNu yatnathI pitAnI pAse rAkhyuM. pelA ADa ceranA jANavAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapayA. 133 Avyu` ke, 'te gRhasthanI pAse eka kIMmatI ratna che, ' tethI teo te ratna lai levAne prayatna karavA lAgyA. temane prayatna karatAM jANI te gRhastha hRdayamAM bhaya pAmyA, ane te ghaNI sAvadhAnIthI te ratnanuM rakSaNa karavA lAgyA. eka vakhate teNe pelA peAtAnA upakArI pADAzIne pUchyuM ke, "tamArI salAhathI me' badhA dravyane badale ekaja kIMmatI ratna lIdhuM che, paNa hajI mane pelA A cArenA bhaya maTatA nathI; mATe have mAre zu karavuM? te upAya kahe. te gRhasthanAM AvAM vacane sAMbhaLI te upakArI pADezIe kahyuM, "he bhadra, ciMtA karIza nahi, tenA eka upAya che, te sAMbhaLa. A ratna devatAI che. tenI ArAdhanA karavAthI tenI rakSA karanArA bAra purUSa temAMthI pragaTa thaze, te mAra purUSo tArA ratnanI sArI rIte rakSA karaze, eTale tuM pachI nizciMta thaI jaiza.' pADozInAM AvAM vacane sAMbhaLIte gRhasthe te ratnanI sArI rIte ArAdhanA karavA mAMDI. te ArAdhanA karavAthI khAra purUSo pragaTa thayA ane temaNe potAnA baLathI pelA ATha cArAne dUra karI dIdhA. eTale te gRhastha nizciMta thai sukhI thayA. ane chevaTe tenA jIvananI sa rIte sArthakatA thaI. huM vinIta ziSya, A dRSTAMta uparathI je upanaya che, te sAMbhaLa, je dhanADhya gRhastha te A saMsArI jIva samajaveA. te sa'sArI jIvane peAtAnA AtmA zivAya khIju kAi sahAyakArI nathI. je sagA, sne hIe che, te badhA svAthI eka che. tethI tene kuTuMba rahita kahyA che. A cAra leke je tenA gharamAM cArI karavAne peThA, te ATha ka samajavA. te vakhate te gRhastha nidrAmAM hatA, te pramAdamAM hatA, ema samajavuM. jyAre jIva pramAdI thai kAMIpaNa dhama karatA nathI, tyAre A karma rUpI cAro tenA sukRtarUpI dravyane luMTI le che. je tenA pADozI te upakArI gurU samajavA. te pramAdamAM paDelA jIvane pratibeAdha ApI jagADe che. ane pratibAdha pAmI jAgrata thAya che, eTale pelA AThe karmarUpI cAro sa'tAi rahe che, arthAt tadna nAza pAmatA nathI, pachI pADozIrUpa gurUe tene samajAjgyA-arthAt pratibAdha ApyA, ethI teNe potAnA sukRta rUpI dravyanuM rakSaNa karavAneAnizcaya karyo, je badhA dravyane badale teNe kIMmatI ratna lIdhuM, te cAritra samajavuM. kAraNa ke, ghaNAM sukRtAnA badalAmAM cAritra ratna maLe che, ATha karma rUpI cAro te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 jaina zazikAnta. cAritra ratnane levA prayatna kare che. arthAt cAritradhArI munine paNa kama tA lAgu paDe che. karmanA bhayathI jyAre te ciMtAtura rahevA lAgyA, eTale pADozI rUpa gurU te cAritra ratnanI rakSA karavAne upAya batAve che. te upAyathI te gRDasthe je ratnanI ArAdhanA karI ane temAMthI khAra purUSo pragaTa thayA, anetemaNe tenA ratnanI rakSA karI. A uparathI eTaluM samajavAnuM ke, cAridhArI jIve cAritranI upAsanA karavAthI je khAra purUSA pragaTa karyAM, te bAra prakAranA tapa samajavAM, te tapasyAnA prabhAvathI tenA cAritrarUpI ratnanI sArI rIte rakSA thai hatI, ane tethI te nizcitapaNe cAritranA ArAdhaka thai sarva rIte sukhI thayA hatA. huM vinIta ziSya, AthI dareka munie potAnA cAritra ratnanI rakSA karavAne mAra prakAranu' tapa AcaravuM joie, tapasyAnA AcaraNuthI cAritranI rakSA thAya che, ane tethI te cAritranA uttama ArAdhaka banI A leAka tathA paraleAkamAM sukhI thAya che. te tapasyAne mATe pa'Ditaratna vinayavijayajI peAtAnA zAMtasudhArasamAM nIce pramANe gAya che-- " jJAti tALuM gamati pApa, mayati mAnasanuMzam / harati vimohaM dUrArohaM tapa iti vigatAsam // 1 // ' H tapa niHzaMkapaNe tApane zamAve che, pApane gumAve che, mana rUpI huMsane ramADe che. ane gADha evA mehune harI le che." he ziSya, AvI tapasyAne kayA purUSa Acare huM? tapasyA e adbhuta divya vastu che. cAritrarUpI lakSmIne vaza karavAnI te mahAvidyA che. meAkSarUpI suMdara mehela upara caDavAnI nIsaraNI che, manavAMchita artha ApavAne ciMtAmaNi ratnanI yAti che, karmarUpI mahArAganI te Adhei che, ane samasta sukhane akhUTa bhaMDAra che. jema pracaMDa pavanathI meghanI ghATI pa`kti virAma pAmI jAya che. tema tapasyAthI pApanI ghATI pa`kti kSaNabha`gura thai jAya che. AvA ane darzAvanArUM nIcenuM gIta zAMtasudhArasamAM gavAya che-- " yAti ghanApi ghanAghana paTalI, kharapavanena virAmam / najati tathA tapasA duritAlI, kSaNabhaMgura pariNAmam" // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ mama taraS . ma " " asity : Early. paviza biMdu-jIvane bhUtane vaLagADa, "manaHpizAcagrahivIkRtaH patan navAMbudhau nAyatidRgajamo janaH" // 1 // artha-"pariNAma nahIM vicArate mANasa manarUpI bhUte ghele karI dIdhele jIva A saMsAra sAgaramAM paDe che." E A baMne ziSya -he gurU mahArAja, Ape cAritrarUpI rannanI My - rakSA karavAmAM uttama sAdhanarUpa evA tapane mATe je R. daSTAMta ApI samajAvyuM, te sAMbhaLI ame uttama prakA NI ane pratibaMdha pAmyA chIe. ApanA kahevA uparathI amane nizcaya thaye che ke, pitAnI zakti pramANe tapasyA karI cAritra ratnanI rakSA karavI-eja A saMsAramAM sArarUpa che. te sAthe vaLI amane e paNa nizcaya thaye che ke, bIjA pugalika dravya uparathI meha utArI tene badale cAritra rana upara meha kare, ke jethI nizcitapaNe uttama prakAranuM sukha saMpAdana karI zakAya che. he mahAnubhAva, amene A nizcaya thayuM che, te chatAM te nizcaya sthira raheze ke nahi? tevI zaMkA manamAM rahyA kare che, te Apa kRpA karI have e bodha Ape che, jethI amAre nizcaya daDha rahe. kadi paNa calAyamAna thAya nahi. gurU-he vinIta ziSyo, tene mATe eka sabodhaka daSTAMta che, te sAvadhAna thaIne sAMbhaLe. koI eka gAMDe mANasa mananI vikaLatAthI gAma tathA jaMgalamAM rakhaData hatA. tene gAMDe jANI gAmanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 jaina zazikAnta. chokarAo TeLe TeLe tenI pAchaLa bhamatA hatA, ane tenI upara dhULa tathA patharo pheMkatA hatA. A pramANe aneka jAtanI viDaMbanA pAmate te gAMDe ghaNeja duHkhI thayA hatA. eka vakhate tenI tevI naThArI sthiti joI koI dayALu gRhasthane dayA upajI, ane tethI te gAMDA mANasane sukhI karavAnI IcchAthI tyAM AvelA samudranA baMdara upara laI gaye, ane tene samajAvI eka suMdara vahANamAM besADI bIjA dviIpamAM mokalya, je dvIpamAM AvanArA gAMDA mANase sAjA thaI jatA hatA. te gAMDa mANasa pelA gR hasthanA samajAvavAthI te vahANumAM beThe, ane khalAzIoe te vaDA ne AgaLa haMkAryuM. vahANa bhara samudramAM AgaLa cAlyuM. tyAM te gAMDo mANasa saMbhramathI beThe thaye. tene saMbhrama joI pelA khalAzIe jANyuM ke, A mANasane bhUta vaLagyuM che, ane tethI te AvI ceSTA kare che. pachI khelAzI te gAMDa mANasane samajAvA lAge-"are ? bhalA mANasa, tuM zA mATe AvI ceSTA kare che ? jarA zAMta thaIne besI jA. tane tArA sArA bhAgye A suMdara vahANa maLyuM che, te tane pelA beTamAM laI jaze, jayAM pahoMcavAthI tuM sAjo thaIza, ane tArUM gAMDapaNa dUra thaI jaze. , A pramANe teNe samajAvyuM, te paNa te gAMDa mANasa samaje nahi, ane Akhare teNe unmatta dazAmAMja te bharasamudramAM paDatuM mUkaryuM. jyAM te ghaNeja duHkhI thayo. he vinItaziSya, A daSTAMta uparathI tamAre je samajavAnuM che, te sAvadhAna thaIne sAMbhaLo. je gAMDa mANasa te jIva samaje. tene manarUpI bhUta vaLagI ne ghele karI dIdhuM che. mana aneka prakAranA saMkala5vikalpa karAvI mANasane ghele banAvI de che. jema gAMDA thaI gayelA mANasane chekarAo dhULa tathA patharA phekI herAna kare che, tema manarUpa bhUtathI gAMDA thayelA jIvane A saMsAranA aneka jAtanAM duHkha AvI paDe che. je kaI dayALu gRhastha tenI para dayA lAvI tene baMdara upara laI gaye, te satsaMga samaja. satsaMga thavAthI mANasa naThAre hoya, paNa kSaNabhara sAre mAge derAya che. baMdara para pahoMcelA te gAMDA mANasane kaI khelAzIe vahANamAM besAryo hate. ahiM khalAzIrUpa gurU manarUpI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 137 jIvane bhUtano vaLagADa te vaLagelA jIvane pratibaMdha ApI jenadharmarUpI nAvamAM besAre che. vahANa samudramAM cAlatAM tene khalAzIe sArI rIte samajAvyuM, te chatAM gAMDAIne laIne teNe samudramAM paDatuM mUkayuM hatuM. khalAzIrUpa gu. rU jIvane pratibodha ApI jaina dharmarUpI nAvanI prApti karAve che. te chatAM manarUpI pizAcanA vaLagADathI gAMDA thaI gayele jIva A saMsArarUpa samudramAM paDatuM mUke che. - he vinIta ziSya, A daSTAMta uparathI dareka bhavi jIve samAjavAnuM che ke, je manarUpI bhUta vaLagavAthI mANasa gaDe thaI jAya che, te manane vaza karavuM joIe. je mANasa pitAnA manane vaza kare che, te hamezAM svastha rahI pitAnA kartavyane sArI rIte banAvI zake che. manane vaza karanAra manuSya je dharmane prApta kare che, te pachI te kadipaNa dharmamAM zithile thatuM nathI. jyAre dharma upara daDhatA prApta thAya che, eTale pachI te A saMsArarUpa sAgaramAM paDatuM nathI. jevI rIte A saMsArarUpa sAgaramAMthI pitAne uddhAra thAya, tevI rIte te sarva dA prayatna karyA kare che. je mANasa A saMsArarUpa mahAsAgarane taravA jainadharmarUpI durlabha nAvane prApta kare che, te mANasa sukhethI e mahAsAgarane tarI jAya che. paNa jo te manarUpI bhUtanA vaLagavAthI ghele thaI jAya, to te pariNAma vicAryA vagara A saMsArarUpa mahAsAgaramAM paDe che. tevAja bhAvane darzAvate eka smaraNIya kaleka muni suM darasUrijI pitAnA adhyAtma kalpadrumamAM lakhe che. " labdhvApi dharma sakalaM jinoditaM survanaM potaninaM vihAya ca / manaHpizAcagrahita kRtaH patan vAMcu nAgatino banA" || ? che . * * * * SHI, K. 18 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - sasaviMza biMdu-sthiratA. "sthiratA vAGmanaHkAyaryeSAmaMgAMginAM patA / yoginaHsamazIvAste grAme'raNye divAnizi" // 1 // artha je gInI sthiratA mana, vacana ane kAyAe karI aMgAMgI bhAvane pAmelI che arthAt paraspara ekarUpatAne pAmelI che, te yogIo gAmamAM ke jagalamAM temaja divase ke rAtre samazIla-eTale svabhAva pariNamI hoya che." ya tiziSya- he dayAnidhi gurUmahArAja, meM eka va so khate ApanA mukhathI sAMbhaLyuM hatuM ke, "jIve sthizika keke ratA rAkhavI." tyArathI A vacana sAMbhaLyuM che, tyA rathI mArA manamAM zaMkA rahyA karatI ke,"sthiratAne artha zuM haze? ane te sthiratA zenI? ane kevA prakAranI haze." A viSe meM ghaNe vicAra karyo, tathApi mArA mananuM samAdhAna thatuM nathI. mATe he dayAbu gurU, mane te sthiratA viSe samajAvo. gurU- he vinIta ziSya, A jIva anAdi kALathI azuddhatAmAM magna rahelo che, tethI tene pitAnA varUpanA sukhanI prApti thaI nathI. vaLI tenA manamAM idrinA sukhanI icchA rahyA kare che, tethI tenuM mana caMcaLa thayA kare che. te mananI caMcaLatA choDIteNe sthiratA prApta karavI joIe. jyAM sudhI sthiratA prApta na thAya, tyAM sudhI AtmasvarUpamAM magnatA thatI nathI. tethI dareka AtmAe sthiratA dhAraNa, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthiratA. 139 karavI joIe. sthiratAnA artha 'svabhAvamAM sthira thavuM' evA thAya che. manuSya jyAre potAnA Atmika svabhAvamAM sthira thAya, tyAre tene Atma svarUpanuM bhAna thAya che, ane te AtmasvarUpanuM bhAna thavAthI mokSanI prApti sugama che. ziSyagurU mahArAja, AtmAne prApta karavAnI vastu zuM che? ane te vastu kayAM maLI zake tema che? gurU-- he ziSya, A jagamAM AtmAne prApta karavAnI vastu dharma ane mekSa che. te vastu paravastumAMthI maLI zakatI nathI. ziSya-gurUdeva, paravastu eTale zuM? te samajAve. gurU he ziSya, AtmAthI para eTale bIjI strI, putra vagere je vastu, te paravastu kahevAya che. e paravastumAMthI AtmAnI vastu je dharma tathA mekSa te maLI zakatA nathI. je manuSya te paravastumAMthI AtmAnI vastu meLavavAnA prayAsa kare che, tene mAtra kalezane ja anubhava thAya che. tethI evA prayAsa karI kalezaneAja anubhava karavA, te nirarthaka che. jo Atmavastu meLavavI hoya, te sarva prakAranI caMcaLa tA cheDI pAtAnA Atma svabhAvamAM sthira thavu, eja kanya che. dharma tathA mokSane ApanArI kriyA ne asthira citte karI hAya, te ni phaLa thAya che. jayAMsudhI mana sthira thayuM nathI, tyAMsudhI utpanna thaye lA jAta jAtanA vikAronI rakSA karavI, e kalyANakArI nathI. jyAMsudhI asthitA nimULa thai nathI, tyAMsudhI kAi paNa zubhakriyAnA k LanI siddhi nathI. ziSya--- huM mahArAja, yAre Apa asthiratAmAM ATalI badhI hAni darzAve che, tyAre sthitAmAM kevA kevA guNA che? te kRpA karI samajAve. gurU-- he vinIta ziSya, AtmavasturUpa dharma tathA mAkSane meLavavAnI icchA rAkhanArA bhaviprANIe cacaLatAne dUra karI sthi ratAne prApta karavI. je ceAgI mana, vacanaane phAyAe karIne potAnI sthiratAne ekarUpa kare che, arthAt mana, vacana ane kAyAnA cegane sthira kare che, tevA yeAgIne pachI zahera ke jagala tathA rAtri ke dilasa sarakhAja che. jeNe mananI sthiratA prApta karI che, tene sa'pavi 9pa thatA nathI; jeNe vacananI sthiratA prApta karI che, tenA mukhamAMthI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140. jaina zazikAnta. dUSitavANI nIkaLatI nathI. ane jeNe kAyAnI sthiratA prApta karI che, te jitendriya thaI zake che. A sarvathI mananI sthiratA sarvottama che. mana asthira hoya, tyAM sudhI samAdhimAM aDacaNa thavAnI ja. mATe paravastune parihAra karIne sthiratA prApta karavA udyama kare jaIe. A viSe eka subedhaka dachata prakhyAta che, te eka citte sAMbhaLaje. keI eka nagaramAM caMdraketa nAme rAjA hatuM, tene traNa rANao hatI. traNe rANIo judA judA svabhAvanI hovAthI temane paraspa2 saMpa na hatuM, ethI rAjAne bhAre upAdhei thatI hatI. temAM eka rANa IrSAvALI hatI, tethI te hamezAM bIjI be rANIonI manamAM ISya rAkhatI, ane sarvadA temanuM azubha ciMtavatI hatI. eka rANI bahu bolakI hatI, te kaTu vacano belI bIjI rANIonI sAthe vaDhavADa karatI hatI. trIjI eka rANI zarIre majabUta ane baLavALI hatI. te jyAre gusse thatI, tyAre bIjI rANIone prahAra karavA taiyAra thatI hatI- A pramANe traNe raNue pitAnA judA judA svabhAvathI paraspara laDatI, ane bhAre kusaMpa rAkhatI hatI. A traNe rANuonA naThArA svabhAvathI rAjAne bhAre upAdhi thaI paDatI hatI. te badhIone ' sArI rIte samajAvate, tathApi te ajJa strIo samajatI na hatI. ane temanAthI rAjA atizaya kaMTALI gayA hatA. eka vakhate rAjA traNe rANIothI kaMTALIne vanamAM nAzI gaye. tyAM ekAMte bethI te pitAnA manamAM ciMtavavA lAgyA, "ahA! huM ke duHkhI chuM ? meTI samRddhivALA rAjyane svAmI chatAM, mArA manamAM AvI bhAre ciMtA rahyA kare che. are deva ! teM mane rAjA banAvI AvA bhAre duHkhamAM zA mATe nAkhe ? he nazIba, A duHkhamAMthI tuM mAre uddhAra kara. mArA aMtaHpuramA rahelI te traNa rANIo pratyakSa rAkSasI jevI che, te hamezAM mAruM rUdhira pIve che, ane mArA hRdayane dagdha karI nAkhe che. meM pUrve kevAM pApa karyo haze ? ke jethI mane AvI duHkhadAyaka rANIo maLI. temane kalaha, temanI laDAI ane temanA sAthI huM muMjhAI gaye chuM. ' A pramANe caMdraketu rAjA pitAnA manamAM mahAciMtA karate hate, tevAmAM kaI jJAnI musAphara te mArge prasAra thayuM. teNe tyAM rAjAne ekAMte ciMtA karate joye, eTale te popakArI musAphara tenI ke , Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthiratA. 141 pAse Avyo. teNe AkRti uparathI rAjAne oLakhI praNAma karyA. rAjAe tene sAme praNAma karI pUchayuM, "bhAI, tame keNu che? kayAM thI Ave che ? ane kayAM jAo cho?" musAphare namratAthI kahyuM, "rA' jedra, huM marama nAme musAphara chuM, hamezAM lekenA zubhane mATe musApharI karyA karuM chuM. mAre mArI prazaMsA karavI egya nathI, tathApi mAre kahevuM joIe ke, A jaganA prANIone mArge doravAnuM kartavya huM karuM chuM, ane temAMja mArA jIvananI sArthakatA mAnuM chuM. daivanI anukULatAne lIdhe jene mATe samAgama thAya che, teo sa. rva rIte sukhI thAya che." te musApharanAM AvAM vacana sAMbhaLI rAja caMdraketu AzvAsana pAmya, ane pitAnuM duHkha tenI AgaLa nivedana karavAne teNe vicAra ka-rAjA vinayathI bo -"bhadra, tRSAtura mANasane jema jaLAzaya maLe, rogathI pIDita evA prANIne jema vaidya maLe ane sUryanA tApathI tapelA mANasane jema chAyAdAra vRkSa maLe, tema mAre Apane samAgama thayuM che. tamArI pavitra vRtti ane tamAruM sarvottama kArya sAMbhaLI mane mArA duHkhane aMta AvavAnI pUrNa AzA utpanna thaI che. he mahAzaya, A jagamAM tame jevA duHkhI mANasene jue che, ane joyAM che. te ja huM eka duHkhI mANasa chuM, huM eka moTA rAjyane svAmI ane rAjyalakSmInA vaibhavane bhaktA chuM. te chatAM huM gha. ja dukhI chuM, rega tathA dAridrathI pIDAtA evA ghaNA lake paNa mArAthI te jarA sukhI haze, ema huM mAnuM chuM. rAjAnAM A vacana sAMbhaLI te upakArI musApharane dayA AvI, teNe madhura vacanathI mahArAjAne kahyuM, "rAjedra, Apane zuM duHkha che, te ja zuM. kAraNake, duHkhane prakAra jANyA vinA tene nivAravAne upAya thaI zakato nathI. catura ane vidvAna vaidya paNa regInuM nidAna kyA pachI cikitsA karI zake che." musApharanAM AvAM vacana sAMbhaLI te rAjAe namratAthI kahyuM, bhadra, mAre traNa rANIo che. te badhA judAjudA svabhAvanI che, ane tethI teomAM meTo kusaMpa peThe che, ane teonI vacce bhAre kalaha thayA kare che, teo hamezAM mArI pAse eka bIjAnI pharIyAdI karyA kare che, huM kaI rIte temanuM samAdhAna karI zakatuM nathI, ekane manAvuM chuM, tyAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 jaina zazikAnta. bIjI rIsAya che, ane khIjIne manAvuM chuM, tyAM trIjI rIsAya che, AthI mArA manane bhAre kaSTa thAya che. rAtre aMtaHpuramAM jAu... tyAM temanI laDAi zarU thAya che, te AkhI rAta cAle che, tethI mane sukhe nidrA AvatI nathI, temaja divase paNa teenI phariyAdo lai eka bIjInI dAsIe mArI pAse AvyAja kare che, AthI mane rAjya tathA rAjyavaibhava uparathI meATA kaTALe Avye che. Aje jyAre temanA kaMTALAthI huM muMjhAi gayA, eTale huM ahiM nAzI Avye chu, A duHkhane laine huM mArI prajAne nyAya paNa ApI zakatA nathI. jo huM pAcho mArA rAjyamAM na jAuM, tA mArI prajAnA zA hAla? te kaMi kahI zakAtuM nathI. huM paropakArI purUSa, tame kRpA karI mArUM A duHkha dUra kare. hu' tamArA mATeA upakAra mAnIza." rAjAnAM A vacana sAMbhaLI te musApharanA hRdayamAM ghaNI yA AvI gai, tenA manamAM thayuM ke, 'A rAjAne duHkhamAMthI mukta karavAthI ghaNA lekAnuM kalyANa thaze.' AvuM vicArI te musAphara AlyA"mahArAja, dhIraja rAkho. tamane A du:khamAMthI mukta karavAnA eka upAya mane sujhI Avye che. sAMbhaLe-ahiMthI daza yeAjana upara eka niyamasiMha nAme rAjA che, tene acalA nAme eka putrI che te acalA uttama strIkeLavaNI pAmelI eka rAjakanyA che. te guNavatI bALAne mATe tene pitA niyamasiMDa kAI yeAgya varanI zeAdha kareche. jo tame rAjabALAnuM mAgu karaze, te te avazya tamane te rAjakanyA Apaze. te rAjakumArI acalA tamArA aMtaHpuramAM AvavAthI tame ghaNA sukhI thaze. teNI potAnI keLavaNInA prabhAvathI tamArI traNa rANIone sArA edha ApI sudharaze, ane tethI tame sarva rIte sukhI thaze." te musApharanAM AvAM vacana sAMbhaLI strInA duHkhathI kaMTALI gayele rAjA caMdraketu khelyA-" bhadra, tame dIdI ane sanuM hita icchanArA che, tethI tamArI salAhasa rIte mAnanIya che, tathApi jema dUdhathI dAjhelA mANasa chAzane phuMkIne pIve che, tema huM strI jAtithI vadhAre khIuM chuM. kadi acalAkumArI sadguNI haze, paNa te strIjAti hAvAthI mane duHkhadAyaka thai paDaze. atyAre mane traNa strIenuM duHkha che, te have kadAca cAra strIenuM duHkha thai paDe, te huM zuM karUM? bhadra, strIjAtinA bhaya mane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthiratA. 143 bahu lAge che. Apa ghaNe dIrgha vicAra karI mane cothI rANuM karavAnI salAha Apaje. rAjAnAM AvAM vacana sAMbhaLI te musApharahAsya karate be"mahArAjA, have e bhaya rAkhaze nahi. dareka strInaThArahetI nathI. strI jAti jevI naThArI che, tevI te sArI paNa che. sadaguNI strInA sa havAsamAM rahI ghaNuM purU sukhI thayA che. rAje, jarA paNa bhaya rAkhaze nahi. e acalA mAnavI strI chatAM divya strI che. teNInAmAM uttama prakAranA divya guNe rahelA che, tethI tame niHzaMka thaI e rAjabALAnuM grahaNa kare. e sadgaNa suMdarInA sahavAsamAM rahevAthI tame sarva prakAre sukhI thaze." musApharanAM A vacane sAMbhaLI rAjA caMdraketunA hRdayamAM vizvAsa utpanna thaye, ane teNe tema karavAne aMgIkAra karyuM. pachI te musAphara pitAne sthAne gaye, ane rAjA caMdraketu hRdayane zAMta karI pitAnI rAjadhAnImAM pAcho Avyo. rAjAne Avelo jANI tenA maMtrIe khuzI thayA. A khabara pelI traNa raNuonA jANavAmAM AvI, eTale temaNe tarata ja pharIyAda laIne pitapitAnI dAsIone mekalavA mAMDI, jethI rAjA pAche hRdayamAM kSebha pAmavA lAgyA. rAjA caMdraketu pelA upakArI musApharanI salAha pramANe rAjA niyamasihanI putrI acalA kumArIne paraNavA taiyAra thaye. tenI mAgaNI karavAne rAjAe niyamasiMhanI pAse potAnA eka vizvAsu maMtrIne mekalyA. caMdraketune sarva rIte gya jANuM rAjA niyamasiMhe pitAnI putrI acalA kumArIne tene ApavAnI hA kahI. te maMtrIe te khabara rAjAne ApI, eTale mahArAjA caMdraketu khuzI thaI gaye, ane tarata ja teNe vi. vahotsavane AraMbha karAvyuM. rAjA caMdraketu sAre muhurta rAjakumArI acalAne paraNI lAvyA, ane teNIne pitAnA aMtApuramAM mukhya paTarANI karI sthApI. jyAre acalA kumArI aMtaHpuramAM AvI, eTale pelI traNa rANIo pitapotAnA svabhAva pramANe tenI para IrSyA vagere karavA lAgI, paNa te sudhI bALA temane samajAvI sanmArge doravA lAgI. keTalIka vakhata teNInA sahavAsathI te traNe rANIonA hRdaya upa2 sArI asara thaI gaI, ane temaNe pitapatAne naThAre svabhAva choDI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 jaina zazikAnta. dIdhuM. Akhare te traNe suMdarIo acaLAne mAna ApI vartavA lAgI, ane temanA hRdayamAM saNuNanI sArI chApa paDI gaI. jyAre pitAnI naThArI rANIe acalA rANInA sahavAsathI sarva rIte sudharI gaI, tyAre rAjA caMdraketu ghaNoja sukhI thaI gaye, ane te acalA rANInA pratApathI saMsAranA AnaMdane anubhavate rAjyasukha bhogavavA lAgyA. - he vinayI ziSya, A daSTAMta uparathI sthiratA e ke mahAna guNa che? e tArA samajavAmAM Avaze. rAjA caMdraketu te manuSya jIva samaja. je traNa rANIe te mana, vacana ane kAyAnI caMcaLatA samajavI. te traNa prakAranI caMcaLatA jIvane ati kaleza Ape che. je ISyavALI ane azubha ciMtavanArI rANI te mananI caMcaLatA che. je kaTuvacane bolanArI rANI, te vacananI capaLatA che, ane je zarIre majabUta ane prahAra karanArI rANI te kAyAnI caMcaLatA che. A traNe caMcaLatA paraspara vireAdhI hovAthI manuSyajIvane aneka prakAranI upAdheiomAM nAkhe che, tethI te jIva ghaNe duHkhI thAya che. je rAjA temanAthI kaMTALIne vanamAM cAlyA gaye, te jIva te traNa prakAranI capaLatAthI kaMTALIne gharanI bAhara nIkaLI vanamAM jAya che. caMdraketurUpI jIva mana, vacana ane kAyAnI capaLatAthI kaMTALI vanamAM gayA, tyAM tene je pele musAphara maLe, te savicAra samajo. jyAre manuSyanA manamAM vicAra utpanna thAya che, tyAre tene potAnA duHkhane upAya sUjhI Ave che. rAjA caMdraketu te musApharanA vacanathI niyamasiMha rAjAnI putrI acalAne para. te jIva sadvicArane laIne ane calArUpI sthiratAne prApta kare che. sthiratA niyamamAM rahevAthI utpanna thAya che, tethI tene niyamasiMha rAjAnI putrI kahI che. acalAnA AvivAthI rAjA caMdraketunI traNa naThArI rANIo sudharI gaI, ane tethI te rAjA sukhI thaye hate. te sthiratA guNane laIne mana, vacana ane kAyAnI capaLatA dUra thaI jAya che. arthAt te mana, vacana ane kAyAmAM sthiratA Ave che, tethI karIne manuSya jIva sarva rIte sukhI thAya che. he ziSya, A dRSTAMta uparathI tamAre samajavuM joIe ke, dareka manuSya sthiratA rAkhavAnI jarUra che. sthiratAnA uttama guNathI mANasa jJAnanI nizcalatA dhAraNa karI zake che. ane pachI jJAnanI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta bhaya. 145 nizcalatAthI te AtmAne prApta karavAnI vasturUpa dharma tathA mekSa saMpAdana karI zake che. jenAmAM sthiratA hoya, te sukhasamAdhithI - rva prakAranAM dhArmika kAryo siddha karI chevaTe AtmAnA svarUpane jANuM mekSa sukhane adhikArI thAya che. ziSya-he bhagavana, Ape ApelA rasika ane bedhaka daSTAMtathI huM sthiratAnA svarUpane samajI zakyo chuM. he mahAnubhAva, Ape A bedha ApI mArA AtmAne mahAna upakAra karyo che. ApanA jevA upakArI mahAzayenuM jIvana A jagatamAM sarvane sukhadAyaka ane svarga tathA mekSamAM sahAyaka thAya che. aSTAviza biMdu-sAta "nIttivivAnissttyoggdHsutaadiniH / syAciraM virasatA nRjanmanaH puthataka sarasatAM tanaya" ? artha "sAta prakAranA bhayathI parAbhava, Iprajanane viyega, aniSTa vastune ga, roga ane naThAre putra tha -IyAdika banAvethI A manuSya janmano virasatA thAya che. tethI puNya karI te mane nuSya janmanI sarasatA kara. " - O gRhi ziSya- he gurU mahArAja, jainazAstramAM sAta pra kAranA bhaya gaNavelA che. te viSe daSTAMtapUrvaka sama jAve te mArI upara ghaNe upakAra thaze. kAraNake, Iii tethI saMsAra ane cAritramAM keTalo taphAvata che?te 1 mAlama paDaze, temaja saMsAramAM rahyA chatAM e sA ta bhaya kevI rIte oLaMgI zakAya ? e paNa jANavAmAM Ave. SII. K. 19 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 jaina zazikAnta. gurU-he jijJAsu ziSya, te upara eka daSTAMta che. te sAvadhAna thaIne sAMbhaLa- - vasaMtapura nagaramAM dharmapAla nAme eka kuTuMbI rahete hatuM. tene sadA nAme eka strI hatI. tene traNa bhAIo eka bahena, be putra, ane eka putrI hatI. dharmapAlane pitA ghaNI mIlakata mUkI ne marI gayuM hatuM. jyAre te mRtyu pAmyA, tyAre bIjA traNa putra nAnI vayanA hovAthI tenA pitAe maratI vakhate jayeSTha putra dharma pAlane te nAnA putrone seMpI temanI bhalAmaNa karI hatI. AthI teo sagIra vayanA thAya, tyAM sudhI teo dharmapAlanI sAthe rahetA hatA. te traNe sagIra vayanA thayA, te paNa tenAmAM sarva prakAranI yogyatA na AvavAthI dharmapAle temane vivAhita karyA na hatA, tema teone avibhakata rAkhyA hatA. sagIra vayanA thayelA te traNa bhAIo potAnA jyeSTa baMdhu dharmapAlane potAnA pitAnA dravyane bhAga ApavAne kahetA, tathApi dharmapAla temane Apato na hato. dharmapAlane pitA te vasaMtapuranA rAjyane eka adhikArI hate, ane te adhikArane laIne teNe sArI saMpatti meLavI hatI, jyAre te mRtyu pAmyo, eTale tenI kadara karavAne vasaMtapuranA rAjAe dharmapAlane eka sArA adhikAra upara nImyuM hatuM. AthI dharmapAlanI AjIvikA sArI rIte cAlatI hatI. tarUNa vayamAM AvelA dharmapAlanA traNa bhAIo svataMtra thavAnI IcchA karavA lAgyA, ane tene mATe ekatra thaI judA judA vicAra ka. ravA lAgyA. eka vakhate dharmapAla pitAnA adhikAranuM kAma karI ghera Ava hatuM, tyAM rastAmAM te nagarane eka pratiSThita gRhastha tene sAmo maLe. praNAma karI dharmapAlane Agraha karI pitAne ghera laI gaye. tyAM teNe dharmapAlane besArI, jaLapAna karAvI, pAna sopArI ApI. pachI te gRhastha vinayathI pUchyuM ke, sAheba, Apane je khoTuM na lAge, te eka vAta kahevAnI che. dharma pAle kahyuM, je satya ane hitakArI hAya, te sAMbhaLI sArA mANasane khoTuM lAgatuM nathI, mATe tame khuzIthI kahe. te gRhastha - bhadra, tame eka sArA adhikArI ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta bhaya. 147 pratiSThita che, te chatAM tamArI niMdA thAya che, ane tamane jJAti tarapha thI tiraskAra thavA saMbhava che. dharmapAle IMtejArIthI pUchyuM, tenuM zuM kAraNa che? pele gRstha be-tamArA traNa bhAIone tame pitAnI mIlakata vehecI ApatA nathI. vaDile pArjita mIlakatamAM teo badhA samabhAgI che. te chatAM tame tene anyAya Ape che, AthI A paNI jJAti tamArI virUddha che, ane jo tame satvare temane pitAnA dravyane bhAga nahi Apa, te tame jJAti taraphathI meTuM apamAna pAmaze. mATe A viSe jaladI vicAra karI je yogya lAge te karavAnI jarUra che. huM tamAre jJAtibaMdhu chuM, tethI tamArA hitanI khAtara meM tamane A sUcanA ApelI che. te gRhasthanAM A vacana sAMbhaLI, te dharma. pAva bhaya pAmI gaye, ane jJAti taraphathI pitAnuM apamAna na thAya, tema karavAne nizcaya karI te potAne ghera Avyo. eka vakhate dharmapAla parvane divasa hovAthI gurU darzana karavAne gaye. teNe jaIne gurUnA caraNamAM vaMdanA karI. te vakhate gurUe kahyuM,dharmapAla, tuM julamI che. kAraNake, tAre eka baMdhu mAre bhakti che, teNe mane kahyuM hatuM ke, mAre peNa baMdhu mane pitAnI milakatane bhAga Apate nathI. je A vAta satya heya te, he dharmapAla, tArI ghaNI naThArI gati tha ze, tane nArInI mahA vedanA prApta thaze. pitAnA Azritane je daze Ape che. te naraka gatimAM jAya che, ane tyAM ghaNuM duHkha bheLave che. mATe tuM satvara vicAra karI tArA baMdhune pitAnA dravyane bhAga ApI de. te gurUnAM A vacana sAMbhaLI dharmapAla bhayathI kaMpI cAlyuM. pa. chI te baMdhane pitAnA dravyane bhAga ApavAno nizcaya karI pitAne ghera AvyA. dharmapAle ghera AvI pitAnI strIne pUchayuM ke, mAre mArA baMdhuone dravyane bhAga ve hecI Ape che, temAM tAre zeDa abhiprAya che? te strIe kahyuM, "huM vicArIne tamane kahIza." tenI strIe vicAra karatAM keTalAka divase nirgamana karI dIdhA. eka vakhate rAtre dharma pAla pitAnA gharamAM sute ne, sarva ku. TuMba zAMta thaI zayanamAM tallIna thaI gayuM hatuM. A vakhate eka purUSe AvI tenA dravyavALA gharamAM praveza karyo. daivayoge te vakhate dharmapAla akasamAtuM jAgI uThe. te purUSane khaDakhaDATa sAMbhaLI 'de Do cera A " ema uMce svare pikAra karavA lAgyuM. tenA pikArathI tenA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 jaina zazikAnta. kuTuMbanAM mANase jAgrata thaI gayAM. badhAe AvI te purUSane pakaDa, ane dIpakathI prakAza karI joyuM, tyAM te dharmapAlane trIjo baMdhu nIkaLyA. tene oLakhI dharmapAle kahyuM, bhAI, zAmATe gharamAM peThe hatA? teNe uttara Apyo ke, dravya levAne huM gharamAM peThe hate. dharmapAle kahyuM, "AvI rIte corIthI dravya levuM te egya na kahevAya." teNe AkSepa karI kahyuM, "bhAI, dharmapAla, te pitAnuM dravya pacAvI paDa chuM, te - gya na kahevAya. je amane rItasara bhAga nahIM Ape, te huM cerI karIne paNa gharamAMthI dravya laI jaIza." tenAM AvAM vacana sAMbhaLI dharmapAlane hRdayamAM bhaya lAgyuM. "rakhe te corI karI mAruM dravya grahaNa karaze" evI ciMtAthI te pIDita thavA lAge. eka vakhate dharmapAla bhajana karavAne beThe hatuM, tyAM tenA gha ranI bAhera ekameTa avAja thaye.te avAja sAMbhaLatAMja dhamapAla bhejana cheDI bahera AvyuM. teNe bAhera AvI joyuM, tyAM pitAne nAno putra gharanA uparanA mALa uparathI paDI acetana thayela che. putrane acetana thaI paDela joI dharmapAle pokAra karyo, eTale potAnA kuTuMbIo tathA ADozI pADozI deDI AvyAM, putranI acetanA sthA jaI "A putranuM akasmAt mRtyu thaze e bhaya rAkhI te uce svare rUdana karavA lAgyA. DIvAra pachI te putra mUchathI mukta thaye, eTale te dharmapAlanA hRdayamAM jarA zAMti AvI. eka vakhate dharmapAla prAtaHkALe uThI daMtadhAvana karatA hatA, tyAM rAjA taraphathI eka mANasa tene bolAvA AvyuM. rAjasevake dharmapAlane kahyuM ke, "mahArAjA keI jarUrI kAmamATe Apane jaladI bo lAve che." rAjadUtanAM e vacana sAMbhaLatAM ja dharmapAla satvara beThe thayo, "kaI rAjakAryane prasaMga acAnaka AvI paDyo haze, evuM dhArI te satvara taiyA2 thai rAjadvAre AvyA. dharmapAla rAjAnI pAse AvI praNAma karI ubhe rahyo. dharmapAlane jotAMja rAjA ke dhAtura thaI be -"are durAcArI dharmapAla, AjathI tane adhikAra uparathI dUra karavAmAM Ave che, ane tArI AjIvikA baMdha karavAmAM Ave che." rAjAnA mukhathI A vacane sAMbhaLI AjIvikAnA bhayathI dhrujate dhrujate dhamapAla be, mahArAjA, mAre aparAdha che? huM niraparAdhI chatAM mane A vI bhAre zikSA kare che te yogya na kahevAya. rAjAe kahyuM, duSTa dharma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta laya. 149 pAla. gaI kAle tArI bahena taraphathI eka lakhelI arajI AvI che, telakhe che ke, mArA moTA bhAI dharmapAla mArA nAnA traNa bhAIone. pitAnI mIlakata vehecI ApatuM nathI, ane te ghaNA duHkhI thAya che. mAre te cAre bhAIo sarakhA che. meTe bhAI sukhI thAya, ane nAnA bhAIe duHkhI thAya, e mArAthI zI rIte joI zakAyadharmapAla, A tArI vartaNuka naThArI che. jo tuM tArA nAnA bhAIone pitAnI milakta - rakhI rIte vehecI ApIza, te tArI AjIvikAne mATe pharIvAra vicAra karIza. jA, atyAre ahiMthI cAle jA. rAjAnAM AvAM durvacane sAMbhaLI AjIvikAnI ciMtAthI vyApta thayela dharmapAla pitAne ghera AvyuM, ane teNe te vAta strIne jaNAvI pitAnI bahenane ghaNe Thapa ke Ape. eka vakhate dharma pAla rAtre sUte hatuM, tyAM kaI yuvAna purUSa hAthamAM kharuM laI tene mAravA AvyA. dharmapAla aneka jAtanA bhayanI ciMtAthI sukhe sUto hato. ciMtAne laIne tene jarA paNa nidrA AvatI na hatI. te kharuM laI AvelA purUSane jotAM ja te rADa pADI beThe thaye, ane teNe pUchayuM, tuM keNu che? ane zA mATe mane mAravA Avyo che? te purUSe bhayaMkara zabdothI jaNAvyuM, "are duSTa, tArI suMdara putrI mArI sAthe paraNAvAnuM vacana Apa, nahIM te A kharSothI tArUM mane staka chedI nAkhIza." dharmapAle maraNanA bhayathI kaMpAyamAna thaI kahyuM, bhAI, tuM keNa che?" te kahe. te be , "huM A nagaranA tArI jJAtinA eka gRhasthane putra chuM, tArI suMdara putrIne joI huM mehita thayechuM." dharmapAle maraNanA bhayathI te vAta kabUla karI, eTale te purUSa kha, sahita cAlyA gayA hatAM. bIje divase dharmapAla ciMtAthI Akula vyAkula thate kaI kArya prasaMge cATAmAM pharavA nIkaLyA. te vakhate rAjyanA adhikArathI bhraSTa thayelA te dharmapAlane joI leke tenI carcA tathA niMdA karavA lAgyA. "are A dharmapAla pitAnA nAnA bhAIone vaDile pArjita milakata veheMcI ApatuM nathI. tenA bhAIe bIcArA nirAdhAra che, tenI strI ghaNI ja dUra che. te badhA kuTuMbane duHkha Ape che, te chatAM strIne AdhIna thayelA A dharmapAlanI naThArI vartaNUka joI rAjAe tene nekarI uparathI dUra karI dIdhuM che. AvA naThArA purUne rAjamAna maLatuM na Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1pa0 jaina zazikAnta. thI, temaja temanI pratiSThA mAM rahetI nathI. AvI levA sAMbha|LI dharmapAla vicAramAM paDe, "ahA! le ke mAM mArI ghaNI apakIrti kahevAya che, AvI apakIrti thAya, tenA karatAM maraNa se dara je sAruM che." A vicAra kare ane tethI hadayamAM kheda pAmate dharmapAla coTAmAMthI pitAne ghera AvyuM, ane teNe te badhI vAta pitAnI strIne jaNAvI tenI strI krUra hRdayanI hatI, tethI teNIe pitAnA patine sAro abhiprAya Ape nahi, ane ulaTuM dharmapAlanA naThArA pravartanane uttejana ApyuM. A pramANe sarva rIte bhaya pAmI dharmapAla pitAnA saMsAramAM duHkhI thaye hate. chevaTe te evI naDArI avasthAmAM ja pitAnuM A yuSya pUrNa karI mRtyu pAmyo hato, ane nArakInA mahAkaSTane anubhaviI thayA hatA. tenA maraNa pachI tenA baMdhuoe rAjAne pharIyAda karI, eTale rAjAe dharmapAlanI strI rasadAne bhaya batAvI teone vaDile pArjita dravya saMpAvyuM hatuM. kura svabhAvane laIne dharmapAlanI zrI Akhare ghaNuM duHkha pAmI maraNane zaraNa thaI hatI. he ziSya,-A dharmapAlanA kuTuMbanuM daSTAMta tAre manana karavA jevuM che. tene upanaya A pramANe che, te tuM sAMbhaLa-je dharmapAla te saMsArI jIva samaja. tenA kuTuMbamAM je traNa bhAIo, be putre eka bahena ane strI-e sAta mANase hatA, te sAta bhaya samajavAM. pihelAM dharmapAlane je pratiSThita gRhastha pitAne sthAne belAvIne je jJAMti tiraskArane bhaya batAvyuM, te A lekanuM bhaya samajavuM. - jadaMDa, jJAti tiraskAra vagere A lekanA bhaya gaNAya che. te pachI dharmapAla parvane divase gurUne vaMdanA karavA gaye. ane tyAM rAgI gurUe tenA eka baMdhune pakSa karI je Thapako Ape, ane temAM pitAnA Azrita baMdhune pitAnI mIlakata nahIM ApanArane nArakInI pIDA bhegavavI paDe, ItyAdi je vacane kahyuM, te paralokanuM bhaya samajavuM. dharmapAlarUpa saMsArI jIva paralekanA bhayathI kaMpI cAlyuM hatuM, ane ne tenA manamAM pitAnA nAnA baMdhuone pitRdhana ApavAnI IcchA thaI hatI, paNa tenI strIrUpa ma yAne laIne tenI te IcchA bara AvI na hatI. - eka vakhate dharmapAla rAtre sUtA hatA, te vakhate tene eka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta bhaya, 1pa1 bhAI kha laI tenuM dhana ceravAne AvyuM hatuM, ane tethI "A mAhuM dhana laI jaze e je tene bhaya thaye hatuM, te trIjuM AdAnaya samajavuM. pitAnuM dravya athavA padArtha bIjo laI jaze" e je bhaya te AdAnabhaya kahevAya che. eka vakhate bhejana karavA beThelA dharmapAlane eka putra meDI uparathI paDI gaye, ane te akasmAthI tene je bhaya lAge, te cezuM Akasmibhaya kahevAya che. evI rItanA je akasmAt bhaya AvI paDe te badhAnI gaNatrI Akasmika bhayamAM thAya che. eka samaye dharmapAlane rAjAne dUta bolAvA AvyuM, ane te nI bahene pitAnA nAnAbhAIone pitRdhana apAvAne rAjAne pharIyAda karela, te uparathI rAjAe dharmapAlane kedhAvezamAM Thapako Ape, ane tene tenA adhikArathI dUra karI tenI AjIvikA baMdha karI. A thI dharmapAlane je bhaya thaye hatA, te pAMcamuM AjIvikA bhaya samajavuM. - eka vakhate rAtre sutelA dharmapAlane kaI purUSa hAthamAM na laI mAravA Avela ane tenI putrInI mAgaNI karela-te vakhate dharmapAlane je bhaya thayela te chaThuM maraNaya samajavuM. te pachI koI samaye dharmapAla caiTAmAM pharavA nIkaLe, te va. khate lokonA mukhathI pitAnI apakIrti sAMbhaLI tene je bhaya thaye hate, te sAtamuM apayaza bhaya samajavuM. - he ziSya, A pramANe dareka saMsArI jIvane A saMsAramAM sAta prakAranA bhaya utpanna thAya che. dharmapAla e sAta bhayathI pIDita - ye hatuM, tathApi teNe pitAnA bhAIone pitRdhana vaheMcI ApyuM na hatuM. tenuM kAraNa e hatuM ke, te pitAnI rasadA nAmanI strIne AdhIna thaI rahetuM hatuM. rasadArUpI mAyAnA tAbAmAM rahele saMsArI jIva game teTale duHkhI thAya, topaNa te A saMsAranA sAta bhayamAMthI mukta thatuM nathI. tethI bhavya jIve evI naThArI mAyAne tyAga karache ke, jethI te sAta bhayamAMthI mukta thaI dhArmika kArya sAdhI zake che. je saMsArI jIva mAyAne AdhIna rahe che, te A saMsAranA sAta bhayamAMthI mukata thaI zakato nathI, eTaluM ja nahi, paNa te Akhare dhamepAlanI jema sAta bhayathI pIDita thaI mRtyune zaraNa thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara jaina zazikAnta. he vinIta ziSya, A daSTAMta smaraNamAM rAkhI hamezAM e sAta bhayathI mukta thavAnI IcchA rAkhaje, jenAmAM vairAgya bhAvanA sahita mane baLa hoya, te purUSane e sAta bhaya lAgatA nathI; te A saM. sAramAM sadA nirbhaya thaI pitAnuM kartavya kare che. ekenajhiMza biMdu-moha. "ahaM mameti maMtro'yaM mohasya jagadAdhyakRt / ayameva hi napUrvaH pratimaMtroH pi moha jit " // 1 // jJAnasAra artha- huM ane mAruM)e je mehane maMtra te jagane aMdha karanAro che, ane nakAra pUrvaka eTale amoha e eja maMtramehane jitanAre pratimaMtra che. INDIR ( li eBka: 4 * * Je) * | hiziSya-he mahArAja, Ape sAta prakAranA bhaya viSe daSTAMta ApI samajAvyuM, tethI mArI upara meTo u. pakAra thayuM che. have koIgya lAge te bIje - Lii padeza ApI mane kRtArtha kare. -he ziSya, tArA manamAM kaI jAtanI zaMkA hoya, te tuM prazna kara, eTale te uparathI huM tane daSTAMta pUrvaka samajAvIza. yatiziSya-gurUvarya, jo ApanI IcchA hoya, te huM eka prazna pUchuM. kAraNake, mArA hRdayamAM eka navIna zaMkA utpanna thaI che. gurU- he vinIta ziSya, khuzIthI pUcha, mArI zakti pramANe huM tArI zaMkAnuM samAdhAna karIza. ziSya--he bhagavana, meM ghaNIvAra ApaNA jainazAstramAM vAMcyuM che, ane sAMbhaLyuM che ke, A jagatumAM meha e ghaNe aniSTakArI padArtha che. e meharUpa padArthanA prasaMgathI aneka jAtanI hAni thAya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ meha. 153 che. mehane vaza thayele prANI akRtya kare che, anAcAra Acare che ane asevyane seve che. te e meha zI vastu che? tenuM kevuM svarUpa che? ane tene sevavAthI kevI hAni thAya che? ItyAdi je kAMI jANa vAnuM hoya, te mane daSTAMta ApI samajAve. mehanuM yathArtha svarUpa mArA samajavAmAM adyApi AvyuM nathI. gurU- hevinIta ziSya, te bahu sAre prazna karyo. dareka AtmathI manuSya e mehanuM svarUpa avazya jANavuM joIe. he vinaya, meha eTale mehanIya karma samajavuM. e mehanIya karmane laIne ja prANIne meha utpanna thAya che. pitAnA AtmAthI anya padArthamAM mArApaNAnI buddhi athavA (huM ane mAruM) evI je buddhi te meha kahevAya che. evI buddhi mehanIya karmanA udayathI thAya che. jainazAstramAM te mehane mUcha athavA mUchanA paNa kahe che. A jagat te mehathI aMdha thaI gayeluM che, ane tethI te AtmAnA zuddha mArgane joI zakatuM nathI. je bhavijIva evuM samaje ke, "huM AtmAthI judI je paravastu che, tene svAmI nathI. huM zuddha AtmA chuM, zuddha jJAna mAre guNa che, huM anya nathI ane bIjI kaI vastu mArI nathI." A prakAranI samajUtI te meharUpI aMdhakArane dUra kare che. e samajUtIrUpa tIvra taravArathI prabuddha lake e meharUpa mahAna zatrune mULamAMthI kADhI nAkhe che. he ziSya, prANImAtrane jevAM karma udaya Ave, te pramANe pravartana karavuM paDe che. je manuSya karmabaMdhanA heturUpa evA rAga tathA zreSa ane mehathI rahita che, te purUSa pApakarmathI baMdhAtuM nathI. eTaluM ja nahi, paNa te purUSa e daDha rahe che ke, rAgAdi pariNAma utpanna karanAra karma jyAre udayamAM Ave, tyAre te potAnA upagathI jarA paNa khasato nathI. jenAmAM meha nathI, te purUSa tattvane samajI zake che, ane je tatvane samajI zake che, tenAmAM meha AvatuM nathI. meha rahita purUja kadi A saMsAramAM paribhramaNa kare che, tathApi te jarApaNa kheda pAmata nathI. je jIva mohane vaza thaI rahe che, te jIva A jagatumAM janma, jarA, maraNa vigere duHkha pAme che. tethI sujJa manue hamezAM mehane tyajI devA joIe. je purUSa mehane laIne upAdhigrasta thAya che, te AtmAnA nirmaLa svarUpane joI zakti nathI, ane tethI te harSa, Sh. K.- 20 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 jaina zazikAnta. zeka vigerethI AkuLa-vyAkuLa rahyA kare che. he ziSya, evA mehanuM svarUpa kevuM bhayaMkara che. ane tethI bhavijIvane keTalI hAni thAya che, te upara eka saMkSipta bedhaka daSTAMta che, te eka citte sAMbhaLa keI ekanagaramAM pathika nAme gRhastha rahetuM hatuM. tenuM kuTuMba meTuM hatuM. strI, putra, putrI vigere ghaNe parivAra tenA kuTuMbamAM rahele hate. pathika dhanapAtra na hatuM, paNa pratiSThA pAtra hate. sArI pratiSThAne laIne tene uga sAre cAlatuM hatuM. te ghaNe prayatna karate, tyAre tene kuTuMbane nirvAha thAya, eTaluM te kamAtuM hatuM. tenA kuTuMbane badho AdhAra tenA upara hate. eka vakhate te pathikanA zarIramAM kaI roga utpanna thaye. te rigathI tenI AMkha lAla thatI, tenI guTI caDelI rahetI, ane tenA zarIramAM kaMpa thatuM hatuM. te sAthe te jema Ave tema belate ane meTA AvezamAM AvI jate hate. A roganI pIDAthI te atyaMta duHkhI thatuM hatuM. tene A rega joI tenA kuTuMbIo ciMtAmAM paDiI gayA, ane tene upAya karavA aneka prakAre taiyAra thaI gayA. ghaNuM upAye karyA, paNa e rega zAMta thayo nahi. pachI eka catura ane ne pravINa vaidyanI AgaLa tene laI javAmAM AvyuM. te vaidhe tenI cikitsA karI ane kahyuM ke, "jyAre A mANasane zarIra taNAya, ane tenI AMkha lAla thAya, tathA netranAM bhavAM caDI Ave, tyAre tene A auSadha pAvuM, eTale te zamI jaze." ema kahI eka auSadha ApyuM, te sAthe sUcavyuM ke, tene eka sArA mitramaMDaLamAM hamezAM rAkha, AthI te regaDe cheDe e thaI jaze. e vidvAna vaidyanA upAyathI pathikanI tabIyatamAM sudhAro thaye. thoDA divasa te sudhAre rahe. pachI tene pAche eka bIje rega lAgu paDaze. te rogathI tenuM zarIra akkaDa thaI jAya, chAtIne bhAga upaDI Ave ane te hAtha paganI cecha karate cAle-AthI tenA kuTuMbIo pAchA bhaya pAmyA, ane tenuM auSadha karavAne pelA vidvAna vaidyanI pAse tene laI gayA. te praviNa vaidhe te roganuM nidAna karI kahyuM ke, "A roga ghaNe bhayaMkara che, tethI tene hamezAM mArI pAse eka pahora sudhI rAkhave, tema karavAthI amuka divase tene rega zAMta thaI jaze." vaidyanI A sUcanA dhyAnamAM laI te kuTuMbIoe te pathikane hamezAM eka pilera sudhI tenI pAse Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAha 155 mokalavA mAMDe, keTalAeka divasa sudhI tema karavAthI te pathika pAcho taMdurasta thaI gaye. keTalAeka divasa taMdurastI bhegavyA pachI te pathikane pAcho eka bIjo rega lAgu paDaze. te regathI tenA manamAM kuvicAra AvyA karatA, zarIre becenI rahetI ane aneka jAtanI naThArI ceSTAo te karate hate. A roga je hadayamAM bhaya pAmelA te kuTuMbIo pAchA tene teja vidvAna vaidyanI pAse laI gayA. vidvAna vaidhe te roganuM nidAna karI tene evuM rasAyana ApyuM ke, jethI te thoDA divasamAM raga mukta thaI gaye. thoDA divasa taMdurastI bhegavyA pachI tene pAcho eka bhayaMkara rega lAgu paDe. e regathI tene jIva baLyA karate, hadayamAM vicAravAyu upaDate, kherAka laI zakta nahi, bIjA berAka le te joI zakti nahi, kaI mANasa tenI pAse Ave che te tarapha abhAva batAvate, keInuM sAMbhaLate nahi, koI AvI kAMI kAma batAve, te hRdayamAM kheda pAmate ane badhAne tiraskAra karate hate. te regane laIne tenI AvI sthiti joI tenA kuTuMbIo hadayamAM bhaya pAmI gayA. punaH pelA vidvAn vaidyanI pAse tene laI gayA. dayALu vaive te roganuM nidAna karI tene auSadha ApyuM, jethI te reganI jarA zAMti thavA lAgI, vaLI te rega zAMta karavAne te vaidya keTalIka cIjo lAvI tenI daSTie karI ane tenA guNa deSa darzAvavA mAMDyA, ethI tene sAre ArAma thavA lAgyA, chevaTe te bhayaMkara rogamAMthI mukta thaI gaye. A pramANe ghaNe vakhata te taMdurasta rahyo. pachI eka vakhate tenI chAtI upara cAra dheLA DAgha paDyA-AthI tenA kuTuMbIo gabharAI gayA, ane tene pelA vidvAna vaidyanI pAse laI gayA. te vidvAna vaidya pathikanI chAtI joIne kahyuM ke, "Ane koDhane rega thaye che, jo tene sadya upAya karavAmAM nahi Ave, te te keDha tenA AkhA zarIramAM prasarI jaze, ane tethI tenuM zarIra bagaDI jaze." AthI te pathika ane tenA kuTuMbIo ghaNe bhaya ane kheda pAmI gayA. pachI te kuTuMbIoe te vidvAna vaidyane prArthanA karI ke "kRpALu bhadra, A bhayaMkara rogane nAza karavAne upAya batAve, ane temAM je kAMI kharca thAya te mAgI le, ame Apane upakAra kadi paNa bhUlIzuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 jaina zazikAnta. nahi." pathikanA kuTuMbIonI A prArthanA sAMbhaLI te vidvAna vaidya bolyA-"A bhayaMkara rogavALA daradIne rega kaSTa sAdhya che. teNe mArI pAsethI pAMca auSadhene eka mahAkavAtha pI paDaze. jyAre te lAMbA vakhata sudhI e kvAtha pIze, tyAre tene A roga zAMta thaI jaze. paNa te kavAtha pIve ghaNe muzkela che, ane tene temAM ghaNuM pathya pALavuM paDaze, jo te pathya pALI zakaze nahi, te temAMthI ghaNuM nukazAna thaze, mATe tamAre pathya paLAvavAmAM ghaNI ja kALajI rAkhavI ane temAM jarApaNu pramAda kare nahi." vaidyanAM A vacane temaNe kabUla karyo ane te pathikanI pAse paNa kabUla karAvyAM. pachI te vidvAna vaidya dezakALane vicAra karI te pathikane pAMca auSadhIne kavAtha karI Ape. te kavAtha ApyA pahelAM te pathikanA zarIranI virecanathI zuddhi karI. jyAre tenuM zarIra virecana vagerethI zuddha thayuM, pachI te vidvAna vadhe pAMca auSadhane kavAtha banAvI te mahAgIne pAye. jethI tarataja te pathikanI chAtI upara paDelA kaDhanA cAra DAghA zamI gayA, ane te sArI rIte taMdurasta thaI gaye. te upacAra karyA pachI te pathika pharIvAra koIpaNa jAtanA rogathI pIDita thayA nahi, ane pachI sukhe rahevA lAgyA. he vinIta ziSya, A daSTAMta uparathI tAre ghaNuM badha levAne che. je pathika che, te A saMsAranA kuTuMbavALe jIva samajavo. te jIva kaI paryakarmane yogathI dhana pAtra tha na hato, paNa sArI pratiThA pAmela hatuM. tene pitAnA kuTuMbane nivAha karavAne bhAre prayatna paDate hate. keTalAeka saMsArI jIva pitAnA kuTuMbanuM bharaNapoSaNa karavAne atizaya duHkhI thAya che, ane te duHkhathI pIDita thaI kAMI paNa puNyanuM kAma karI zakatA nathI. tevI rIte A pathika rUpI saM. sArI jIvanA saMbaMdhamAM paNa banyuM hatuM. te pathikane je prathama roga thayuM hatuM, te krodha samaja. te regamAM tenI AMkho lAla thatI, braguTI caDI jatI ane zarIramAM kaMpa thata-te badhI ceSTAo krodhanA AvezamAM thAya che. kaeNdhAtura mANasanI AMkho lAla thAya che, bhavAM caDI Ave che, ane zarIre kaMpa thAya che. A pramANe krodharUpI regathI pIDita evA pathikane tenA kuTuMbIo je koI catura vaidyanI pAse laI gayA. te vaidya te kaI upaderAka muni athavA koI purUSa sa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAla 117 majavA. te vidvAna vaidye tene ASadha Apyu, ane tene keAi sArA mitrama'DaLamAM rAkhavAnI sUcanA karI. te viSe ema samajavAnuM che ke, te ASadha te muninA athavA satpurUSane upadeza samajavA, ane sArUM mitramaDaLa te satpurUSonA samAgama samajavA. satsamAgama karavAthI krodharUpI mahAroga zamI jAya che. te vaidyanA kahevA pramANe karavAthI te rAgI sArA thayA, eTale te krodharahita thai sArI rIte vartAvA lAgyA. te pachI gheADA divasa pachItene khIjo rega lAgu paDayA. te mAna nAmanA kaSAya samajavA, te rAgamAM tenuM zarIra akkaDa thai jatuM, chAtInA bhAga upaDI jatA ane hAthapaganI ceSTAe karI calAtuM--e badhI ceSTA mAna-aMhakAramAM thAya che. mAnI athava! ahukArI mANasa akaDa rahe che, chAtI kADhI ane hAthapaga uchALI cAle che, ane 'A jagamAM mArA jevA keAi nathI' evu* dhArI jAta jAtanI ceSTA kare che. tevA mAnarUpI rogathI pIDita evA pathikane pAchA je pelA vaidya AgaLa lai javAmAM AvyA. te pUrvanI jema koi pavitra muni athavA koi satpurUSanI pAse gayA ema samajavuM. te vaidye tene eka pAhAra sudhI potAnI pAse rahevAne kahyuM, te hamezAM prAtaHkALanA eka paheArasudhI muninA upadeza sAMbhaLavAne kahyuM hatu. hamezAM evA upadeza sAMbhaLavAthI mAna-a'hukArarUpI mahAreAgazAMta thai jAya che. te pachI manamAM kuvicAra lAvanArA zarIre ecenI rakhAvanAre ane naThArI ceSTA karAvanArA je punaH roga lAgu thayA. te jIvane lAgu thayela mAyA-kapaTa nAmanA trIjo kaSAya samajave. je manuSyamAM mAyA hoya, tenA hRdayamAM bIjAne chetaravAnA tathA hAni karavAnA naThArA vicAra AvyA kare che. mAyA-kapaTanI yeAjanAe karavAmAM tene becenI rahe che, ane te aneka jAtanInaThArI ceSTAo kare che. A bhayaMkara rogathI pIDAelA pathikarUpI jIvane tenA kuTuMbIrUpa hitakArIjanA pAchA vaidyarUpa gurUnI pAse laI jAya che. tene gurU zubhepadezarUpI rasAyaNa ApI pAchA sAjo kare che. je upadezathI mAyAnuM svarUpa tathA mAyA karavAthI thatI hAni viSe zAstrane daSTAMta sahita bedha ApavAthI te jIva mAyAne cheDI de che, eTale te e mAyArUpa rega thI mukta thai pAche sukhI thAya che. pathikarUpI saMsArI jIva krodha, mAna ane mAyAthI mukta thaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 jaina zazikAnta. sukhI thAya che, tevAmAM tene jIvane maLe teve, hRdayamAM vicAravAyu upanna karanArA, khArAkalai zakAya nahiM tevA, khIjAne khArAka letAMnahIM eI zakAya tevA ane bIjA taraph sa prakAre tiraskAra batAvAya evA je bhaMyakara roga lAgu paDe che,te ceAtheA kaSAya leAbha samajave. A lAbharUpI rAga lAgu paDavAthI manuSya potAnI pAse je parigraha hoya, tenI rakSA karavAmAM ane vadhAre parigraha meLavavAmAM ciMtAtura rahe che, ane tethI tenA jIva anyA kare che. * huM kayA prakArathI vadhAre paisA meLavuM ? kevI rIte paisAne bacAva thAya? AvI AvI lelupatAthI tenA hRdayamAM vicAravAyu thayA kare che. bIjA kAi udAra mANasA peAtAnA vaibhavane upabhAga kare, tene te joI zakatA nathI. keAi mANasa tenI pAse Ave te ' rakhene A mArI pAse kaI mAgaze' evI za kA lAvI peAtAnI pAse AvanArA mANasA tarapha te abhAva batAve che. lAbhane laine te keAInuM sAMbhaLatA nathI. tenA hRdayamAM prApta dhananI rakSA karavAnA ane aprApta dhanane meLavavAnA vicArA AvyA ka2 che. A lAlarUpa rogavALA pathikarUpI sa`sArI jIvane te vaidyarUpa mahAtmAnI pAse lAvavAmAM Ave che. pachI te mahAtmA tene ASa dha Ape che, mahAtmAe te rAga zamAvavAne je keTalIeka cItte te nI pAse magAvI batAvI ane tenA guNa doSa kahyA hatA, te lebharUpa rAgane TALavAnA upAya hatA. jyAre A jagatnI badhI vastu galika ane nirguNa che, ema sAbita karavAmAM Ave, eTale manuSyanA hRdayamAMthI le|bhane nAza thaI jAya che. pachI tene je chAtI upara cAra DAghavALe kADhanA rAga thayA, te mehu samajavA, mAhune laine krodha, mAna, mAyA ane leAbha utpanna thAya che. te cAra kaSAya te cA 2 DAghA samajavA.tene zamAvAne veDhe pAMca ASadhonA kavAtha atAnyA hatA, te pAMca ASadha te pAMca mahAvata samajavAM. tenA kavAtha eTale sayama, pacamahAvratA sAthe sayama levAthI hRdayanI aMdara rahelA keDhanA cAra DAghArUpa cAra kaSAye sAthe mehanA roga dUra thai jAya che, ane tethI sa'sArI jIva sarva rIte parama sukhane prApta kare che. prathama je te pathikanA zarIrane virecana vagerethI zuddhi karI, te pacamahAvrata sAthe sayama levAnI caiAgyatA samajavI. sa'sArI jIvane prathama pa'cama hAvrata sahita sayamanI ceAgyatA joi--tenI parIkSA karI pachI tene pu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAha. 1pa0 saMyama dhAraNa karAvavAmAM Ave che, jethI te yAvajIvita pitAnA saMyamane pALI zake che. he vinIta ziSya, A pramANe dareka saMsArI jIva jyAre pitAnA mehanIya karmanA udayathI thayelA mehane dUra karavA samartha thAya che, tyAre te AtmAnuM nirmaLa svarUpa jevAne samartha thAya che. pachI mehachat purUSa harSa tathA zeka vagerethI AkuLavyAkuLa thatuM nathI. mehane tyAga karanArA vIra purUSane je sukha ane AnaMda prApta thAya che, tenuM varNana mahamagna thayelA jIvanI AgaLa karI zakAya tema nathI.je mehatyAgI AtmA che, te Atmavastu ane paravastune bheda samaje che. tethI te paravastumAM kadipaNumeha pAmatuM nathI. te upara eka bIbhuM ramujI dRSTAMta che. te sAvadhAna thaIne sAMbhaLa ke mahAmA pitAnA ziSyane sAthe laI vihAra karatA hatA. rastAmAM cAlatAM keI gAma AvyuM, temAM keI nIca purUSa pRthvI para paDelo ane pachI beThe thaI hAthanI tALIo pADI kudate temanA je vAmAM AvyuM. te purUSane joI pelA jijJAsu ziSya potAnA gurUne pUchyuM mahAnubhAva, juo, A purUSa AvI ceSTA kema karato haze? te pRthvI para paDI gaye hatuM, pAcho uThI A pramANe tALIo pADe che. A zuM haze? gurUe kahyuM, ziSya, te kaI madirAthI matta thayele purUSa che, tethI te parAdhIna thaI AvI ceSTA kare che. ziSya itejArIthI punaH prazna karyo. bhagavad, zuM madirA pAna karavAthI manuSyanI AvI sthiti thAya che? are! leke kevA mUrkha che? pitAnI AvI sthiti thAya che, te chetAM te madirAne seve che. AvuM jotAM te ApaNA zrAvake ghaNe daraje uttama che ke, jeo kadipaNa madirA sevatA nathI, ane AvI naThArI sthitimAM AvatA nathI. gurU maMda hAsya karatA belyA--heviya, je ke ApaNuM zrAvake AvI madirA pItA nathI, paNa temAMthI keTalAeka AnAthI naThArI madirA pIe che. te sAMbhaLatAM ja ziSya Azcirya pAmI chetye--bhagavad Apa zuM kahe che? zuM ApaNuM zrAvake paNa madirA pIe che? ane vaLI te AnAthI naThArI madirA pIe che? mane te temAM ghaNuMja Azcarya thAya che. jo ke, e vAta mAnavAmAM mane zaMkA rahe che, tathApi Apa jevA mahAtmA purUSe kadipaNuM mRSA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 jaina zazikAnta. bele nahi, tethI mane ApanA vacana upara vizvAsa Ave che huM purve saMsArI zrAvaka hatuM, temaja eka zrAvakanI meTI vastImAM rahenAra hate, meM kadipaNa kaI zrAvakane madirA pItAM ja nathI, tema sAMbha nathI. ApakRpA karI A mArI Azcarya sahita zaMkAne dUra kare. gurUe punaH gaMbhIratAthI kahyuM, he ziSya, ekalA zrAvake ja nahi, paNa bIjA keTalAeka saMsArI madirAnuM pAna karI mA bane che ane A purUSanI jema naThArI ceSTAo kare che. ziSya Azcarya sahita pUchayuM, mahArAja, ApanuM vacana satya haze, tathApi mArA manamAM e vAta saMbhavita lAgatI nathI. keIpaNa kulIna Arya madirAnuM pAna kare, e vAta zI rIte mAnavAmAM Ave? Apa kRpA karI mane te vAtane khulAso kare. ziSyanAM AvAM zakti vacane sAMbhaLI gurU belyA-he ziSya, A jagatamAM keTalAeka che saMkalpa vikalpa rUpI pyAlAthI meharUpI madirAnuM pAna kare che, ane tethI matta banI aneka jAtanI ceSTAo kare che. A kika madirA te jyAM sudhI tene niste hoya, tyAM sudhI te prANIne viTaMbanA karAve che, paNa je meharUpI madirA che, te te prANIne yAjajIvita viTaMbanA pamADe che, ane chevaTe durgatimAM laI jAya che. tene mATe upAdhyAya zrIyazevijayajI mahArAja pitAnA jJAnasAramAM nIcene leka lakhe che - "vikalpacaSakairAtmA pItamohAsavo hyayam / javecca tAlamattAnamapaMcamadhitiSThati " // 1 // je jIve saMkalpa vikalparUpI pyAlAvaDe meharUpI madirAnuM pAna kareluM che, te jIva A saMsAramAM utkRSTa evA prapaMcane prApta kare che." - paravastuo upara mane ratha karavA, te saMkalpa vikalpa kahevAya che. tarUpI pyAlAthI jeNe meharUpI madirAnuM pAna kareluM che, e A saMsArI jIva te caturgati saMsArarUpI pAnagoSTImAM magna thaI unmatta bhASaNa, hAthanI tALIo pADavI vagere ceSTAo che. prathama he ziSya, tethI bhavi prANIe e meharUpI, te paMcamahAvrata re joIe. e madirAnuM pAna karanArA jIvane prathama paMcama. jagatamAM jovAmAM Ave che. tevA lenI parIkSA karI pachI tene bIjA Aryajane paNa sAmela thAya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanI zayanadazA. 161 gurUnAM A vacana sAMbhaLI te ziSya hadayamAM samajI prasanna thaI gaye, ane teNe gurUnI satya vANune aMtarathI abhinaMdana ApyuM hatuM he vinIta ziSya, A uparathI tamAre samajavuM ke, A jagamAM meha e meM TAmAM moTe bhayaMkara roga che ane te unmatta bhAvane ApanAra madirA samAna che. evA mehane bhavya e sarvathA tyAga karavo. trizata biMdu-jIvanI zayana dazA. "jhananA phri to jIva rAyasthitiH | kaparA artha-"bhrama jALamAM paDelA jIvane zayanadazA kahevAya che." 1 ya tiziSya--he bhagavana, Ape mehanA svarUpaviSe - vivecana karI batAvyuM, tethI mArA hRdayane zaMkA s h dUra thaI gaI che, ane te sAthe mArA hRdayamAM nizciya thayuM che ke, have kadipaNuM meha tathA hitane saMga kare nahi. e meha ekalA saMsArI jIvone naDe che, eTaluM ja nahIM, paNa te saMsArano tyAga karanArA pramAdI jIvene paNa naDe che. cAritradhArI muni paNa , je pramAdane vaza thaI mehamAM paDe, te te paNa pitAnA cAritrathI bhraSTa thaI jAya che. A vAta mArA hRdayamAM daDha thaI gaI che. he kRpAdhara gurU, eka vakhate meM ApanA mukhethI sAMbhaLyuM hatuM ke, je jIva mUDha cheya, te zayanadazAmAM kAyama paDa rahe che-te A saMsAramAM dareka prA. lIne zayanadazA te rahelI hoya che. saMsArI ke tyAgI dareka zayananI sthiti bhagavyA vinA rahI zakatA nathI. te e zayanadazA zuM kahe SH. K. 21 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16ra jaina zazikAnta. vAya? ane temAMthI mukta thanAra koI jIva hoya che ke nahIM? e mane dRSTAMta pUrvaka samajAve. gurU-he vinIta zikhya, tArA prazna uparathI jaNAya che ke, tuM zayana dazAne artha samaja nathI. zayanane artha "suvuM" e artha tArA jANavAmAM AvyuM che, paNa ahIM te artha levAne nathI. te upara eka daSTAMta che, te dhyAna pUrvaka sAMbhaLa. caMdrapura nagaramAM emila nAme eka zrAvaka rahetuM hatuM. te ghaNe Astika ane pavitra hadayane hate. tene rasadAsa nAme eka mitra hatuM, te ghaNe capaLa ane zekhI hatuM. eka vakhate rasadAsa ane semilane meLApa thaye, rasadAsa semilane joI khuzI tha. paraspara ekabIjA vArtAlApa karavA lAgyA. semilanI vANI ghaNI madhura hatI, tethI rasadAsane tenI sAthe vAta karatAM ghaNeja AnaMda A. vate hate. pachI jyAre mile tenAthI judA paDavAnI IcchA batAvI eTale rasadAse kahyuM, bhadra mila, Aje ApaNe acAnaka meLApa thaI gayela che, tethI ApaNe cirakALa sAthe rahie. ApaNuM mitratA ghaNu vakhatanI che, paNa judA judA dhaMdhAne laIne vAraMvAra A paNe meLApa thaI zakatuM nathI. pitAnA mitranI A IcchA pUrI karavAne romila DIvAra bhAye ane madhuravANIthI vArtAlApa karavA lAgyo. samila ane rasadAsa baMne mitre rastAmAM AnaMdavArtA kara. tA hatA, tevAmAM koI aMdha suradAsa te mArge thaI prasAra thaye. suradAsa ke pUrva karmanA bhegathI aMdha thayA hatA, paNa te sAre jJAnI hite. tene carmacakSu na hatI, paNa prajJAcakSu hatI. prajJAcakSunA baLathI sarva vastuo tenA hRdayamAM dazyamAna thatI hatI. semila ane rasadAsa pitAnA vArtAnA rasamAM tallIna thaI rahyA hatA, tethI te vakhate temane bIjA koI viSayanuM bhAna na hatuM. pelo AMdhaLe suradAsa - stAmAM cAlatAM teonI sAthe jarA athaDAye. Astika mila te kAMIpaNa be nahIM, paNa rasadAsa jarA AkSepa karI be --"are AMdhaLA, jarA vicAra rAkha. ame rastAmAM ubhA chIe, ane belIe chIe, te paNa tArA jANavAmAM AvyuM nahIM. AvA AMdhaLAA jagatamAM zA mATe jIvatA haze ? rasadAsanAM AvAM vacana sAMbha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanI zayana dazA. 163 LI te jJAna suradAse vicAryuM ke, "A kaI meha ane zayanadazAmAM magna thayelA jIva lAge che, te AvA jIvane baMdha kare I. e." AvuM vicArI suradAse kahyuM, "bhadra, huM pUrvakarmanA yegathI aM dha thaye chuM, eTale mArAmAM e vicAra na Avyo, paNa tane ramatA vacce sutAM vicAra na AvyuM e kevI vAta kahevAya?" sadA zayana karanArA jIve A jagatamAM zA mATe jIvatA haze?" jJAnI suradAsanAM A vacana sAMbhaLI rasadAsa ke dhAtura thaI bole-"are AMdhaLiA, AvuM asatya zuM bole che? ame baMne mitro rastAmAM ubhA ubhA vAto karIe chIe, amArAmAMthI koIpaNa sutA nathI. tema ane me sadA zayana karanArA nathI. tuM AvuM mRSA belI zA mATe karma bAMdhe che? : suradAsa AgrahathI belyo-bhAIo, tamArI sAthe vAda kara. che te yogya nathI, paNa tame ja mRSA bole che. kAraNake, tame sutA che, ema huM sAbIta karUM, te tamane sAruM lAge ke nahIM ? tame te zuM? paNa ghaNA che tamArI jema A jagamAM sutA ja rahe che. Astika hRdayanA lemile pUchyuM, bhadra, te kevI rIte? amane samajAvi. semilanA pUchavAthI te suradAsa be --bhAIo, tame kAMI sAmAnya rIte sutA nathI, paNa sArI rIte gADha nidrAmAM vidhithI sutA che "vaLI gADha nidrAmAM ane vidhithI kevI rIte sutA chIe." mile IMtejArIthI pUchayuM. suradAsa hRdayamAM utsAha lAvI be -- sAMbhaLo, "eka suMdara citrazALAmAM palaMga pAtharI tepara sAro eAchADa pAtharI bIchAvelI taLAImAM sutA che. tamane evI gADha nidrA AvI che ke, jethI tamArAM netra ghenamAM gherAelAM che. ghara zvAsana ivanithI tamArAM nasakorAM bole che, ane temAM vaLI ta: mene svapnamAM Ave che." suradAsanAM A vacano sAMbhaLI semila ane rasadAsa baMne hasI paDyA. temaNe hasatAM hasatAM kahyuM, " are bhAI ! tuM zuM dIvAne thaye che? AvuM asaMbaddha kema bele che? suradAse hasIne kahyuM, "bhAIo, huM kahuM chuM te satya che, pAna ApI sAMbhaLe; A saMsAramAM tamArI jema ghaNuM ja suve che. kAyArUpI eka citrazALA che. temAM karmarUpI palaMga che. tenI aMdara mAyAnI zayyA pAtharelI che. te upara mananI kalapanArUpa ochADanI cAdara pAtharelI che. temAM A cetanarUpa AtmA acetanArUpa nidrAmAM zayana Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 jaina zazikAnta karI rahyuM che. tenAM netra mehanA ghenamAM gherAya che. karmanA udaya baLarUpa zvAsanA ghera zabdothI tenAM nasakorAM bele che. je viSayasukhanI karaNIe tene svapnamAM Ave che. A pramANe tamArI zayanadazA che, ane ne temAM tame satata sUtA che." suradAsanA AvA tAtvika ane asarakAraka zabda sAMbhaLI mila ane rasadAsa baMne Azcarya pAmI gayA. temanA hRdayamAM e TalI badhI asara thaI ke, teo te aMdha suradAsanA caraNamAM namI paDyA ane tenI hadayathI kSamA mAgI. pachI temaNe suradAsane kahyuM, bhadra, tame kaI jJAnI mahAtmA lAge che, kharekhara tame satyabhASI che, ane ame mithyAbhASI chIe." he kRpALu mahAzaya, ajJAnatA ne laine ame je tamAre anAdara karyo tathA tamAruM hAsya karyuM te amArAthI meTe aparAdha thaI gayela che, te amAre aparAdha kSamA karI ane pratibaMdha Ape, ane tevI zayanadazAmAM rahelA amA 2aa AtmAne jagADe." he ziSya, pachI te semila ane rasadAsa baMne ne mahAtmA suradAsanA sevaka banI gayA, ane tenI sevA-bhakti karavA lAgyA. jJAnI suradAsanA samAgamathI teo baMne A saMsAranI ghera nidrAmAM thI jAgrata thayA hatA, ane pitAnA AtmAne uddhAra karavAne mahAna prayatna AcaratA hatA. teo A saMsAramAM nirlepa rahI pitAnA kartavyane yathArthapaNe bajAvI chevaTe saMyamanA ArAdhaka thayA hatA. e pavitra avasthAmAM temaNe pitAnI kAyArUpI citrazALAnI mamatA dUra karI hatI. kalapanArUpI ochADavALI mAyArUpI zayyA jemAM pAtharelI che, evA kamarUpI palaMgane upADI laI cetana AtmAne ace. tanarUpa ghora nidrAmAMthI jAgrata karyuM hatuM, ane tene lAgeluM meharUpI ghena nivAyuM hatuM. ethI teo viSayarUpI svamAmAMthI mukta thaI sarvadA jAgrata dazAmAM rahyA hatA, ane aMte parama padanA pUrNa adhikArI banyA hatA. he ziSya, AdraSTAMta uparathI jIvanI zayanadazA tArA samajavA mAM AvI haze havethI tuM tArA hRdayamAM nizcaya rAkhaje ke evI za. dhanadazAmAM A jagatanA ghaNu jIve bezuddha thaIne paDelA che. tevI rIte tAre AtmA e duHkhadAyaka dazAmAM paDe nahIM tene mATe sAvadhAnI rAkhaje, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekatriza biMdu-sadvicAra " sukRtaM sadvicAreNa duSkRtaM purvicArataH / purvicAraM tatastyaktvA sahicAraM samAzrayet" // 1 // artha "sAre vicAra karavAthI sukRta-puNya baMdhAya che ane naThAre vicAra karavAthI dukRta baMdhAya che, tethI naThAre vicAra choDI daI sadvicArane Azraya kare." hiziSya-he bhagavana, Ape jIvanI zayanadazA viSe je draSTAMta ApyuM, te kharekhara manana karavA jevuM che. te uparathI A saMsAranuM svarUpa paNa samajavAmAM Ave |By: che, te viSe vicAra karatAM mArA manamAM eka zaMkA u. tpanna thaI che. te Apa kRpA karI nivAraNa kare. gurU-he saMsArI ziSya, kahe, tArA manamAM thI zaMkA utpanna thaI che? hiziSya-Ape jIvanI zayanadazAnuM draSTAMta ApyuM, te viSe mArA hRdayamAM aneka vicAre thavA lAgyA. jo ke, e badhA vi. cAre A saMsAranA svarUpa viSenA hatA, tathApi te vicArane mATeja mane vicAra thayela ke, "A vicAra e zI vastu haze? sArA ke naThArA je vicAra utpanna thAya che, te kayAMthI thatA haze? temaja sArA vicAra zAthI AvatA haze? ane naThArA vicAra zAthI AvatA haze ??? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 jaina zazikAnta. A pramANe vicArane ja vicAra karatAM mArA manamAM zaMkA utpanna thaI che, te zaMkAne Apa dUra kare. ApanA jevA pUrNanubhavI mahAzaya vinA mArI zako koNa dUra kare? gurU-he vinItagRhiziSya, te sAre prazna karyo. dareka jijJAsue vicAranuM svarUpa jANavuM joIe. A saMsAramAM satkRtya ane dukRtyanuM mULa kAraNa vicAraja che. jeNe dukRtye rokavAM hoya ane satkRtya karavAM heya, teNe prathama pitAnA vicAranI zuddhi karavI joI e. jyAre hadayamAM sArA vicAro pragaTa thAya, eTale durAcAra A piApa aTake che, ane sadAcAra ApoApa sadhAya che. je ApaNAmAM sArAM naThArAM kAma karavAnI preraNA thAya che, te sArA naThArA vi. cArene laIne thAya che. satkarma tathA duSkarma thavAne pariNAma ekaja. vAra eka vicAra uThavAne nathI, paNa ekane eka vicAra seMkaDevAra athavA hajArevAra manamAM uThavAne pariNAma che. prathama suvicAra ke kuvicAra manamAM uThe che, pachI te prabaLa thAya che, ane pachI te kiyA karAve che. sAre ke naThAre koIpaNa vicAra je vAraMvAra sevavAmAM Ave che, te tenA pariNAmamAM sArI ke naThArI kRti thayA vinA rahe. tI ja nathI. tethI siddha thAya che ke, kriyAmAtranuM mULa vicAraja che. kadi vicAra karatAM kiyA na thaI zake to paNa sArA naThArA vicAranuM phaLa maLyA vagara rahetuM nathI. kene mATe sAro vicAra karavAthI sAruM karma baMdhAya che, ane naThAre vicAra karavAthI naThArUM karma baMdhAya che. A uparathI dareka mANase sArA vicAra karavAno upadeza grahaNa kare joIe. ane zuddha vicAra pragaTa thAya te abhyAsa satata rAkha joIe. he ziSya, te upara eka daSTAMta che--kaI eka dhanADhya purUSe . tIrthayAtrA karavAne saMgha kADhyuM hatuM. te saMghamAM pitAnAM sagAM vahAlAMe, mitro ane snehio sAthe hatA, teo badhA potapotAnA rathe laI te saMghapatine rathanI pAchaLa cAlatA hatA. te badhe kAphalo AgaLa cAlyA, tyAM mArgamAM be kIlA jovAmAM AvyA, te joI saMghapatie pitAne ratha ke je yAtrAnA sthaLa taraphano zuddha mArga hatuM, te tarapha haMkAryo. bIjA yAtrALuoe pitAnI buddhithI bIjA kalA upara pitAnA ratha haMkAryA; te vakhate saMghapatie temane ghaNuM samajAvyuM, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ sadvicAra. 167 te paNa teoe AgrahathI mAnyuM nahi, ane je kIle pite grahaNa karele che, te ja yAtrAne sthaLe laI janAre che, ema mAnI teoe te te kalA upara pitAnA ratha haMkAryA. have je yAtrAnA mArgane kharekhara kIla hatuM, tene anusAre cAlate pele saMghapati sArI rIte sukhI thaI yAtrAne pavitra sthaLe pahoMcI gaye, ane je che tenA rathanI pAchaLa cAlyA hatA, teo paNa sukhasamAdhie te sthaLe pahoMcI gayA hatA. ahiM je ratha bIje kIle cAlyA hatA. teo AgaLa gayA, tyAM teja mArgamAMthI bIjA sAta kalAo ADA phATelA jovAmAM AvyA. te vakhate teomAM mAMhomAMhI matabheda thaye, ane temAMthI judA judA sAta kAphalAo te sAte kAle pitApitAnA ratha haMkArI cAlI nIkaLyA. teo badhA durAgrahane laIne te dareka mArge duHkhI thayA. kaI paNa yAtrAne pavitra sthaLe pahoMcI zakyA nahi. A dAMtane upanaya e che ke, je dhanADhya purUSa yAtrA karavAne nIkaLyo hato, te A saMsAranI yAtrA karavAne nIkaLela pavitra mArthAnusArI jIva samaje. je yAtrAne pavitra sthaLe tene javAnuM che, te dharmanuM sthaLa samajavuM. je bIjA yAtrALuo te bIjA je samajavA. je mArgamAM be kalAo AvyA, te kuvicAra ane suvicAra samajavA, ane je ratha te mana samajavuM. pavitra mAnusArI jIvarUpa saMghapati je sAre kIle cAlI yAtrAne sthaLe pahoMcyuM, te pitAnA manane suvicAramAM jeDI dharmane mArge cAlyuM hatuM, ane tethI tene dharmanI prApti thaI hatI. tenA upadezathI jeo tene anusaryA hatA, teo paNa mArganusArI dharmane pAmyA hatA. jeo bIje kIle cAlyA hatA, teo kuvicAre pravaryA hatA, ane tethI teo avaLe mArge cAlI dharmane pAmyA na hatA. temAMthI je temane anusarelA hatA, teo paNa dharmathI vimukha thayA hatA. je AgaLa jatAM sAta kalAe AvyA hatA, te A saMsAranA sAta naThArA vicAre samajavA. corI, mRSAvAda, vyabhicAra, zeka, ciMtA, krodha ane hiMsA karavAnA je vicAre A jagatamAM prANIne adharmamAM jeDI aneka jAtanA leza Ape che, te sAta kilAo samajavA. tevA kuvicAre cAlanAra prANIo kadipaNa dharmane prApta thatA nathI, ethI teo aneka jAta- . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 jaina zazikAnta. nAM duHkha bhegave che. he ziSya, A uparathI tAre ghaNe bedha levAne che. dareka prANIne mananA vicAre kevI rIte uThe che, prabaLa thAya che ane kArya sAdhe che. e saMbaMdhamAM jemaNe dIrgha vicAra karyo hoya, teo sArI rIte samajI zake che. dareka vicAra manuSyanA manamAM eka mArga pADe che, ane paDelA mArga upara tenI teja jAtanA vicAra sarvadA cAle che, te upara rathanuM daSTAMta barAbara lAgu paDe che. jema keI gADAe athavA rathe prathama eka kIlo pADyo hoya, te pachI teja kIlAmAM tenI pachI AvanArAM bIjA gADAM ke ratha cAle che. eka vicAre prANInA magajamAM eka prakArano kIle pADo ke pachI tevA ja prakAranA vicAre teja kIlAmAM cAlavA mAMDe che. ema karatAM jyAre te kAle vadhAre ane vadhAre uMDe thatuM jAya che, vicArenA sevanathI manamAM ke magajamAM paDelA kIlAnuM paNa Amaja che. vAraMvAra eka ja prakAranA vicAranA sevanathI manamAM athavA magajamAM jyAre uMDe kIle paDI jAya che, tyArapachI jema rathanAM caka kIlAnI bAhara nIkaLI zakatAM nathI, tema te vicAra paNa te kIlAmAMthI bAhara nIkaLI zakatuM nathI, ane bAhara kADhavAne prayatna karatAM chatAM paNa tenA teja kalAmAM te vicAra cAlyA kare che. jema pelA saMghapatine suvicArarUpI kIle dharmarUpa yAtrAnA sthalamAM laI gayuM hatuM, ane pelA bIjA yAtrALuone kuvicAra rUpI kIle adharmanA sthalamAM laI gayA hatA, tevI rIte suvicArane kIle caDeluM mana manuSyane satkarmamAM utAre che, ane kuvicArane kIle caDeluM mana manuSyane durAcaraNamAM utAre che. sAre ke naThAre koI paNa vicAra je punaH punaH sevavAmAM Ave che, te tenA pari sumamAM sArI ke naThArI karazuM thayA vinA rahetI nathI, tethI sAbIta thAya che ke, sArI athavA naThArI karaNImAtranuM mULa vicAraja che. adattAdAna eTale bIjAnI vastune meLavavAnA vicAranuM vAraMvAra sevana manuSyane corI karAve che. parastrIne meLavavAnA vicAranuM vAraMvAra sevana purUSane vyabhicAra karAve che. bIjApara haeNSa lAvavAnA vicAranuM vAraMvAra manana hiMsA ke khUna karAve che. tevAM game te akA , sarvamAM agya vicAranuM sevanaja ayogya karaNInuM kAraNa hevAnuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ sadicAra. he ziSya, AthI yati athavA gRhastha sarvadA suvicAranuM sevana karavuM. pitAnA capaLa manarU5 rathane baLAtkArathI sanmArganA kalArUpa vicAra upara caDAva ke jethI dharma, satkarma ke paropakAranAM kAmeM saMpAdana thaI zake. dareka sujJa manuSyane sarvadA suvicAra pragaTa karavA. tame vicAre ke, "AjathI huM sarvanuM kalyANa icchuM chuM. A suvicArathI tamArA manamAM ke magajamAM na kIle paDyA. pachI jyAre tame navarA paDe, tyAre eja suvicAra lAvyA karaje. ema karatAM tamArA manamAM e suvicArane uMDA kale paDI jaze. kadi mananI ca paLatAne laIne tamArAmAM kuvicAra utpanna thaI Ave, ane te azuddha vicAre tamArI manovRtti cAlavA mAMDe, te tame tepara lakSa Apaze nahi, tene uDe kIle pADavA deze nahi, tame nizcaya karelA suvicAra ranA kIlAmAMja tamArA manarUpa rathane sthApita karaje. jyAre tame e vA suvicArane abhyAsa rAkhaze, te pachI prayatna karyA vinA svabhAvathI ja tamArA suvicAra mArgonusArapaNAmAMja vahyA karaze, ane tethI tame AhaMtadharmane tatvane meLavI sukha ane zAMtine ja anubhava karaze. baMne ziSya--he karUNAnidhi bhagavana, ApanA A upadeze amArA hRdayane ArTsa karyuM che. amArI mane vRttinI mUDhatA dUra thaI gaI che. ame prasanna thaI Apane aMtaHkaraNa pUrvaka AbhAra mAnIe chIe. Sh. K.-22 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ ': : - dvAzi biMdu-durguNa dUra karavAne upAya "samyaktvasya guNA aSTau zreyaHsaMpAdakA zha" / sAhitya. artha-"A lekamAM samyakatvanA ATha guNe zreya-kalyANane saMpAdana karanAra che." hi ziSya--he bhagavan, A jagatamAM manuSyane unmArge laI janArA ane akalyANa karanArA ghaNA durgaNe che, te temAMthI bacavAne karyo upAya zreSTha che? te kRpA karI U V W samajAva-mANasa game teTalI sAvadhAnI rAkhe che, te paNa tenAmAM saMsAranA prasaMgane laIne aneka jAtanA durgaNe AvI vAsa kare che. kAraNake, saMsAramAM Dagale Dagale durNa rahelA che. tevA durgaNe kadipaNa mANasanA hRdayane sparza karI zake nahi, te zreSTha upAya karyo che? te daSTAMta pUrvaka samajAve. je upAya karavAthI athavA sAdhavAthI manuSyanuM hRdaya durguNathI dUra rahI sadA dharma tathA zAMtine saMpAdana karI zake. gurU-he gRhiziSya, te ghaNe uttama prakArane prazna pUche che. dareka bhAvi manuSya A saMsAramAM rahI durgaNethI dUra rahevAya, te prayatna kare joIe. jema jhera apa pramANamAM lIdhuM hoya, te paNa te AkhA zarIramAM prasarI jAya che, tema durgaNa a5 heya, te paNa vRddhi pAmI bIjA aneka durgaNone ekaThA kare che. te durguNane dUra ka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ durguNa dUra karavAnA upAya. 191 ravAnA upAya ApaNA jainazAstramAM sArI rIte darzAvyeA che. prathama tA tene mATe satsa`ga rAkhavAne mukhya upAya kahelA che, tathApi satsaMga karavA, e dravya upAya che, bhAva upAya nathI. jo ke te dravya upAya chatAM bhAva upAyanA jevuM kAya kare che, tathApi tene a'tara'ga upAyanA jevA maLavAnu kahyA nathI. jyAre satsaMganI sAthe hRdayanA saMga thAya te te ghaNI sArI asara kare che. e hRdayasaMga teja kharA saMga che. sArA saMga karavAthI sArI asara thAya che, paNa tenI chApa hRdaya upara pADavAne mATe jaina zAstramAM ATha guNeA darzAvyA che. te ATha guNA jenAmAM sajjaDapaNe sthApita thayA hoya, te mANusamAM kadipaNu dute NunA praveza thatA nathI. te mAtra ATha guNA sahusra durguNAne dUra karavAne samartha thai zake che. ziSya--mahArAja, e ATha guNNA kayA ? te mane kRpA karI jaNAve. gurU--he ziSya, e ATha guNNA upara eka sukhAdhaka draSTAMta che, te eka citte sAMbhaLa. vasaMtapuramAM vimalasiMha nAme rAjA hatA. tenuM rAjya ghaNuM vizALa ane samRddhimAna hatuM. tenI mATI samRddhi ane rAjyanI jAheAjaDAlI joi AsapAsanA rAjAe tenI IrSyA karatA hatA. tenI prajAmAM haMmezAM aneka jAtanA kalahe utpanna karAvAnI kezIza karatA ane rAjA ane prajAnI vacce ekatA na rahe, tevA upAye yuktipUrvaka yAjatA hatA. rAjA vimalasiMha ghaNA nItimAn ane praznapAlaka hatA, tethI te rAjAe kAIpaNa yuktimAM tenI sAthe phAvatA na hatA. jayAre te yuktimAM teo niSphaLa thayA, eTale temaNe paraspara sapa karI teoe vimalasiMhanI sAthe yuddha karavAnA nizcaya karyAM temanA yuddhanA nizcaya sAMbhaLI rAjA vimalasiMhu vicAramAM paDayA, ane tene mATe zI yeAjanA karavI ? te viSe aneka sakalpa-vikalpa karavA lAgyA, rAjA vimalasiha te vicAramAM magna hatA, tevAmAM te nA mukhya matrI AvyeA. te rAjAne praNAma karI ubhe rahyA. rAjA potAnA ma`trIne avasare AvelA joi hRdayamAM jarA AzvAsana pAmyA. peAtAnA svAmIne A pramANe ciMtAtura joi catura maMtrIe vinayathI kahyuM, "svAmI, Apa ciMtAtura kema dekhAe che ?" vima Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 jaina zazikAnta. lasiMha -maMtrivarya, Aje mArA sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke, AsapAsanA keTalAeka IrSALa rAjAo eka saMpa thaI mArI upara caDI AvavAnA che. teonuM ekatra baLa vizeSa thavADhI ApaNe savara parAbhava thaI jaze, ane ApaNuM nagaranI ane prajAnI pAyamAlI thaI jaze. AvI ciMtAthI mArA hRdayamAM vizeSa kSebha thAya che. rAjAnAM AvAM vacano sAMbhaLI maMtrI vicAra karI be -mahArAjA, te duSTa rAjAo ghaNA divasathI ApaNuM nItirAjya upara IrSyA rAkhe che. ApanA nItidharmanI sArI prazaMsA sAMbhaLI teonA hadaya dazya thaI jAya che. temaNe ApaNI prajAnI rAjyabhaktine nAza karavA aneka prakAranA upAye racelA hatA, paNa Apa nyAyamUrti mahArAjAnI rAjyabhakta prajAmAM kaI jAtano vikAra thaI zakyo nahi, ane tethI teo te kAvatrAmAM taddana niSphaLa thaI gayA hatA. have jyAre bIjI keIpaNa yuktithI teo ApaNane hAni karavAmAM phA vyA nahi, eTale teoe yuddha karavAno vicAra karyo haze. mahArAjA, te viSe jarA paNa ciMtA karazo nahi. temane parAbhava karavAnI yukti e jANanArA ane zAryathI suzobhita evA bahAdura purUSo ApaNA rAjyamAM rahelA che. je Apa temane sanmAna ApI e kAmamAM ni. yukta karaze, te e IrSALu rAjAe ApaNe parAbhava karI zakaze nahi. pitAnA mukhya maMtrInAM A vacana sAMbhaLI mahArAjA vimalasiMha hRdayamAM AzvAsana pAme, ane tenA ciMtAtura hRdayane zAMti . maLI. teNe umaMgathI utsAha lAvI pUchayuM, "maMtrivarya, te bAhoza purUSe keTalA che? ane kayAM che ? temane belA." maMtrIzvare kahyuM, rAjedra, te baheza purUSe ATha che, ane teone hamaNuja belAvuM chuM. ATaluM kahI maMtrivare tatkALa te ATha vIra purUne rAjAnI pAse bolAvyA. teo tatkALa rAjAnI sAnidhya AvI ubhA rahyA. rAjAe temane hadayathI mAna ApI potAnI pAse besAryA. pachI rAjA vimalasiMhe temane namratAthI pUchayuM, bhadra, mArA rAjya upara zatruo eka thaI meTI senA laI caDI Ave che, te temAMthI tame zI rIte mAre bacAva karaze? ane te viSe tamArAmAM kevI kevI zakti che? te jaNAve. teomAMthI eka vIra be-rAje, mArAmAM evI zakti che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ durguNu dUra karavAnA upAya. 173 ke, huM hRdayamAM koi jAtanA sa Mdeha rAkhatA nathI. huM niHza'saya thaI zatruonI upara pravastuMchuM, tethI mAro vijaya thAya che. khIjAe kahyuM, mahuArAjA, huM keAI jAtanA badalAnI icchA rAkhatA nathI, tethI mAre sarvathA vijaya thAya che. trIjo melyA-rAjendra, keAi paNa game tevA kharAba zatru hAya, te paNa tene jovAthI mane glAni AvatI nathI. A guNune laine mAro hamezAM vijaya thAya che. cAthA bAlyA- u keinA DagAvAthI DagatA nathI, ane satya upara najara rAkhI mArUM kavya karUM chuM, AthI mArA uttama prakAre vijaya thAya che. pAMcamAe kahyuM, mahArAjA, huM kAinA doSa kADhatA nathI, tema jotA nathI, ane mAtra karttavya tarapha lakSa rAkhI mArUM kAma bajAvuM chuM, ethI keAi paNa zatru mAre parAbhava karI zakatA nathI. chaThThA khelyA--mArAmAM manane sthira rAkhavAno guNa che. cittanI caMcaLatA dUra karI zakuM chuM, tethI mAre sa zatru upara vijaya thAya che. sAtamAe kahyuM, mahArAjA, ma ne mArA peAtAnA AtmA upara evA vizvAsa ane prema che ke, je prema bIjAnA AtmA upara prerUM, eTale tenA AtmAnI dveSa tathA IrSyAnI lAgaNI mArA tarapha zithila thai jAya che, tethI te mAre vazIbhUta thAya che. AThamAe kahyuM, mahArAjA, mane mArA sAdhanamAM ane svarUpamAM evA utsAha che ke, jethI huM bIjAone harAvAmAM sarva rIte samartha thaI zakuM chuM. A pramANe te AThe mahAvIrAe potapAtAnA guNA darzAvyA. te sAMbhaLI mahArAjA vimalasiMha hRdayamAM ghaNA prasanna thayA, ane te petAnA vijayamAM sa rIte nizciMta thai gayA. tarataja teNe te ATha cAndvAenI sAthe rahI pelA sAmA yuddha karavA AvelA zatrurAjAe upara caDAI karI, ane temAM te vijayI thaye. te zatrurAjAo atyaMta parAbhava pAmI potapotAnA rAjyamAM jIva laIne nAzI gayA, ane rAjA vimalasiMha vijaya meLavI peAtAnA rAjyamAM sukha samAdhithI rahyA, ane teNe hRdayathI e uttama upAya darzAvanArA ma trIzvaranA upakAra mAnyo. he ziSya, A dRSTAMta uparathI je medha grahaNa karavAnA che, te tuM sAvadhAna thaIne sAMbhaLa~~ je rAjA vimalasiMha te sa'sArI AtmA samajave, te bhavijIva Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 jaina zazikAnta. hevAthI pitAnA zarIrarUpa rAjyanI aMdara rahelI idrirUpa prajAne sArI rIte pALatuM hatuM, je AsapAsanA IrSALu rAjAo, te kAma, kaidha vigere durgaNe samajavA, te durgaNe saMsArI jIvarUpa rAjAnuM aniSTa karavAne IcchatA hatA. te durguNae jIvarUpa rAjAnI prajArUpa je iMdriye temAM vikAra utpanna karavAnI kezISa karI, paNa te jIva bhavi ane draDha niyamavALe hevAthI temAM teo sArI rIte phAvI za kyA nahIM. pachIdurguNarUpa zatruo kusaMganI sahAya laI te jIvarUpa rAjAne parAbhava karavAne Ave che. jyAre durgaNe pitAnAmAM dAkhala thavA Ave che, te vAta jANe sujJa e rAjArUpajIva te durguNanuM svarUpa samajanAro hovAthI temane dUra rAkhavA prayatna kare che, tene je maMtrI te satsaMga samaja, satsaMganA prabhAvathI durguNathI bhaya pAmanAre saMsArI jIva te durguNene dUra rAkhavAne upAya jANe che. te upAyarUpe je ATha mahAna vaiddhAonI prApti thAya che, te ATha samyakatvanA guNe samajavA. pahelenizakita guNa che, jemAM adharmanI aMdara sneha na rAkhavAne svabhAva che. bIjo avAMchika guNa che, jenI aMdara phaLanI IcchA rAkhavAmAM AvatI nathI. trIjo aglAna guNa che, jenI aMdara aniSTa vastu tarapha glAni upajatI nathI. the nimaLaraSTi guNa che. jemAM Teka ane satya upara daDhatA rahe che. pAMcame deASAkathana guNa che, jethI koIpaNa prANune deSa kADhavAne svabhAva rahetuM nathI. chaThe sthirikaraNa guNa che, jemAM cittanuM cAMcalya choDavAmAM Ave che. sAtame vAtsalya guNa che, ke jemAM svAbha tathA paramAtma svarUpamAM prema rAkhavAmAM Ave che, ane A Thame prabhAvanA guNa che ke, jemAM AtmasAdhana meLavavAmAM utsAha rahe che. A ATha guNe te ATha yuddha samajavA. jema te ATha yoddhAenI sahAyathI rAjA vimalasiMhe pitAnA ATha zatruone jItI lI. dhA hatA, tema saMsArI bhavijIva samyakatvanA ATha guNe saMpAdana karIne bIjA durguNone dUra kare che. - he ziSya, tethI dareka bhavimanuSya e samyakatvanA ATha guNe saMpAdana karavA ke, jethI temanAmAM kadipaNa durguNe dAkhala thaI zakatA nathI. e mAtra ATha guNo je saMpAdita thayA hoya, te te hajAre duguNene dUra karI guNa manuSyane uttama sthiti para lAvI mUke che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. 7o : = - F AI - Sii - - - trayaviMza biMdutvajJAnI hasa. "tad jJAnameva na lavati yasminnudite vinAti rAgagaNaH / tamasaH kuto'sti zaktirdinakarakiraNAgrataH syAtum" // 1 // sAhitya. artha-jene udaya thavAthI rAgAdikane samUha udaya pAme, te jJAna heI zake nahi. kAraNake, sUryanA kiraNanI AgaLa aMdhakArane rahevAnI zakti kayAMthI hoya? o - "She i ekha ya || ti ziSya-gurUmahArAja, Apa mahAnubhAve samya - -katvanA ATha guNa viSe dAMtapUrvaka samajAvyuM, te sAMrokaDa bhaLI mane anupama AnaMda utpanna thaye che, paNa | te AnaMdasAgaramAM magna thatAM mane eka bIjI ji jJAsA utpanna thaI che, te Apa kRpA karI sAMbhaLe. A jagatamAM jJAnane mATe meM judI judI rIte sAMbhaLyuM che. ghaNA vidvAne jJAnanAM judAM judAM svarUpa darzAve che, te kRpA karI samajAve, ane te jJAnanuM svarUpa samajAvAnI sAthe jJAnInuM svarUpa paNa darzAve. kevuM jJAna dhAraNa karanAre jJAnI jIva Atmasukhane adhikArI thaI zake che. gurU-he ziSya, te ghaNe uttama prakArane prazna karyo. have svastha thaI jJAna ane jJAnInuM svarUpa sAMbhaLaje-je pitAnA Amika bhAvanA lAbhanA saMskAranuM kAraNa che, te jJAna kahevAya che. eTale pitAnA bhAvanI prAptine je saMskAra jAgrata thAya che, te jJAnathI thAya che, tethI jJAna e AtmalAbhanA saMskAranuM kAraNa che. te jJAna pachI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnI haMsa. anyabuddhi eTale AtmAthI judA padArthonI buddhine aMdha kare che, kahevAno matalaba evI che ke, svabhAvanA saMskArane hetu jJAna che. anaMta jJAnadarzana AnaMdamaya AtmasvarUpanI prApti te svabhAva kahevAya che. kAraNake, jyAre Atama pitAnA anaMta jJAnadarzana AnaMdamaya svarUpane prApta thayela hoya, tyAre te AtmA svabhAvane prApta thayelo gaNAya che. eTale jyAre AtmA AvaraNa rahita hoya, tyAre tenA svarUpane pragaTa bhAva thAya che. pUrvanA maraNanI dhAraNA te saMskAra kahevAya che. te saMskArane kSamA vagere sAdhanane je saMsarga tenuM kAraNa jJAna che. arthAt AtmAne hitakArI je bodha te jJAna kahevAya che. AthI ulaTuM te ajJAna kahevAya che. jJAnane artha jANavuM thAya che. te jANavuM dareka viSayamAM hoI zake che, te uparathI dareka jAtanuM jANavuM, te jJAna kahevAtuM nathI. je AtmAne hitakArI bedhaheya, tenuM nAma ja jJAna che. je jJAna svarUpanA lAbhanuM akAraNabhUta che, tevuM jJAna buddhine aMdhakAra karanAruM che. te kevaLa zabdarUpa heI niSphaLa che. ziSya-he gurU mahArAja, tame je jJAnanuM svarUpa kahyuM, te mArA samajavAmAM AvyuM che, tathApi mane eka zaMkA rahe che ke, jJAnane artha baMdha thAya che, te je je vastune baMdha thAya, te jJAna kahevAya ke nahi.? gurU-he ziSya, dareka vastune bodha thAya, te kaMI jJAna kahevAtuM nathI. kavi zabdano artha jaLa eTaluM jANavAthI te jJAna thayeluMna kahevAya, e zabda jJAna kahevAya che. evA zabdanA jJAnavALA purUSa kharekharA jJAnI kahevAtA nathI, teo to mAtra vyavahArika zabdanA jANanArA kahevAya che. jenAthI svarUpane lAbha thAya, te AtmAne hitakArI che te jJAna kahevAya che. jeone vastu-padArthanuM jJAna hoya, tevA te ghaNuM vicakSaNa leke A jagatamAM rahelA che, te badhA zabdajJAnI kahevAya athavA padArthajJAnI kahevAya, paNa te kharekhara jJAnI kahevAtA nathI. he ziSya, te viSe mahAnubhAva zrIyavijayajI mahArAja pitAnA jJAnASTakamAM nIcene leka lakhe che. " vAdAMzca prativAdAMzca vadaMto'nizcitAMstathA tattvAMtaM naiva gacchati tilapIlakavadgato" // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnI haMsa. 177 artha--anizcita evA vAda ane prativAdane karanArA vAdI purUSe telInA baLadanI jema tatvane pAra pAmatA nathI." evA vAda karavAne mATe je jJAna che, te satyajJAna kahevAtuM nathI, ane tevA jJAnIo vastunA yathArtha svarUpane jANatA paNa nathI. he ziSya, tevA uttama jJAnane dhAraNa karanArA eka jJAnarUpa haMsanuM vRttAMta sAMbhaLavA jevuM che, te sAMbhaLa. kaI eka mumukSu purUSa uttama gurUnI zodha karavAne pharavA nIkaLe. teNe ghaNA pradeza joyA, paNa koI ThekANe uttama gurUno meLApa thaye nahi. uttama gurUnA darzananI IcchA rAkhate ane pitAnA A bhAnuM zubha Icchate te mumukSu purUSa ke manahara udyAnamAM AvI caDe. tyAM AsapAsa pharatA eka mahAtmA purUSa sarovaranA kAMThA upara rahelA tenA jevAmAM AvyA. te mahAtmAne jeIpalA mumukSu purUSe pUchyuM, mahAnubhAva, Apa keNa che? ane mane koI gurU batAve. te mahAtmAe kahyuM, bhadra, jo, A sarovaranA tIra upara je haMsa che, tene gurU kara. e haMsa kharekhara gurU che ane tenAthI tene bodha thaze. mumukSu purUSa A sAMbhaLI hadayamAM Azcarya pAmI gaye, ane vicAramAM paDaze ke, zuM A pakSI gurU hoI zake ? tene vicAra karane joI te mahAtmAe kahyuM, bhadra, ze vicAra kare che ? e pakSI kharekhara tAre gurU thaze. mumukSu purUSe kahyuM, mahAnubhAva, kRpA karI mane te viSe samajAche. mahAtmAe kahyuM, he bhadra, A haMsa pakSI A mAnasa sarovaramAM rahenAre che, ane te hamezAM te pavitra sarovaramAM magna thaI paramAnaMda prApta kare che. tevI rIte tuM je jJAnane prApta karIza, te tuM paNa A haMsanI jema jJAnI thaI jJAnane viSe nimagna thaIza. mahAtmAnAM A vacana sAMbhaLI te mumukSu purUSa AnaMdamaya banI gaye. tene AnaMdamaya bane joI te mahAtmAe prazna karyo, bhadra, te koIvAra Dukakara prANuM joyuM che ? ane te prANuM kyAM rahe che, te tArA jANakAmAM che ? mumukSue uttara ApyA, mahAnubhAva, meM Dukakara prANI joyeluM che, ane te viSTAnI khADamAM rahe che, e paNa mArA jANavAmAM che. te sAMbhaLI mahAtmAe kahyuM, bhadra, sAMbhaLa, have tane kharekhare bedha thaI zakaze. tene mATe mahAtmA sUrivarayazovijayajI SH. K, 23 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 jaina zazikAnta. pitAnA jJAnASTakamAM nIce pramANe lakhe che- "majatyajJaH kisAjhAne viSTAyAmiva sUkaraH / jhaan| nimajjati jhAne marAna iva mAnase" // 1 // "Dakara jema viSTAmAM magna thAya che, tema ajJAnI jIva ajJAnamAM magna thAya che, ane A haMsa jema mAnasa sarovaramAM magna thAya che, tema jJAnI purUSa jJAnamAM magna thAya che." A zleka sAMbhaLatAM ja te mumukSu purUSa pratibuddha thaI gaye. tenA hRdayamAM prabodhane nirmaLa prakAza paDI gaye. tenuM zarIra mAMcita thaI gayuM. te AnaMdanA ubharAmAM ubharAIne be --"bhaga vana, Apa mArA kharekhara upakArI gurU thayA che. A haMsa pakSI paNa mAre upakArI che. jevA gurUne mATe huM zedha karavA nIkaLyuM hatuM, tevA gurU mahArAja mane anAyAse prApta thaI gayA che. mahAzaya, AjathI huM A haMsanI jema jJAnI thaIne A mAnasa sarevara samAna jJAnane viSe magna thaIza, ane vichAmAM DukakaranI jema ajJa thaI ajJAnamAM magna thaIza nahi. zAsanadeva, A mArI zraddhAne draDha rabAvo." ATaluM kahI te mumukSu purUSe te mahAtmAnA caraNamAM vaMdanA karI ane punaH vijJapti karI ke, he mahekArI bhagavad , Apa mAre uddhAra kare, ane te mahAmuni yazavijayajInI vANIne vizeSa padghavita karI mane samajAve. te mumukSunI A prArthanA dhyAnamAM laI te mahAtmA A pramANe belyA-"he bhadra, sAMbhaLa. je jIva rAgAdi zatruonA saMghanuM ni. vAraNa karavAne asamartha che, ane svavastu tathA paravatunA vivecanamAM nipuNa nathI, temaja jenAmAM yathArtha jJAna nathI, te ajJAnI kahevAya che. te ajJAnI hamezAM vastusvarUpane anyathA rIte pragaTa kare che, ane tevA ajJAnamAM te magna rahe che. tethI te svAdiSTa anAdi padAzene cheDI viSTAmAM magna rahenArA DukakaranA je che. Dukkara jema khAvAnA sArA padArthone cheDI viSTAne pasaMda kare che, tema samyagrajJAna rahita ajJAnI jIva sarva duHkhane dUra karanAra amRta tulya sarvajJa zAstrane tyajIne kuzAstramAM utare che. te ajJAnI sarva rIte niMdanIya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnI haMsa. : 179 je jJAnI che, te rAjahaMsa samAna che. rAjahaMsa jema mAnasa sarevarane viSe rame che, tema samyagujhAnI paNa AtmasvarUpane vivecana karanAra, ane svasvarUpa tathA parasvarUpane nizcaya karanAra jJAnamAM 2me che. je jJAnI hoya, te heya tathA upAdeya vagere bhedethI vastune samya prakAre jANanAre che. te meharUpa aMdhakArano nAza karanAra ane rAgAdi deSanA pAkane zeSaNa karavAmAM sUrya samAna evA sarvajJabhASita zAstramAM utare che. he bhadra, je jJAna vastu che, te advitIya vastu che. te vastanI prApti thavI ghaNI ja durlabha che. sarva saMtApa zAMta thavAthI jIva pitAnA svarUpamAM avasthAna pAme, eja advitIya nirvANa pada kahevAya che, ane te nirvANapadamAM jenAthI AtmA vAraMvAra tanmaya thaI jAya che, te ja utkRSTa jJAna che. te jJAna bIjA sarva jJAnathI pradhAnabhUta che. te jJAnane mATe AhaMta vidvAne ema paNa lakhe che ke, svabhAvanI prAptine mATe je saMskAra eTale smRtirUpa dhAraNuM tene je hetu te jJAna kahevAya che. ahiM svabhAvane artha anaMta jJAnadarzana AnaMdamaca AtmasvarUpa thAya che. jyAre te AvaraNa rahita thaI pragaTa thAya, tyAre tenI prApti thayelI gaNAya che. AvuM jJAna teja AtmAne hitakA kArI che, ane tevA jJAnathI jJAnI paramAnaMdane anubhavI bane che, ane AtmAnaMdane pUrNa bhetA thAya che. jyAre AvuM sarvottama jJAna prApta thAya, tyAre jIvanI graMthine bheda thaI jAya che. jyAre e graMthibheda, karanArUM jJAna prApta thayuM, te pachI bIjA zAstranA abhyAsane kaleza karavAnI jarUra rahetI nathI. mumukSu purUSe prazna karyo, mahAnubhAva, graMthi eTale zuM? ane tene bheda kevI rIte thAya? te mane samajAvo. mahAtmAe kahyuM, he bhadra, je karmathI rAga, dveSa tathA mithyAtvanI pariNati thAya, te graMthi kahevAya che. e graMthine bhedanAruM je jJAna te zuddha jJAna kahevAya che. evuM jJAna jene prApta thayuM hoya, tene vividha prakAranA zAstrabaMdhananI zI jarUra che? jo daSTi rAtrinA aMdhakArane haNanArI hoya, te pachI dIpakazreNInuM zuM prayojana che? mithyAtva me hanIya karmanI sthiti utkRSTa sIttera DAkroDI sAgaropamanI che. te kanI gAMTha AtmAnI sAthe baMdhAI che. jyAre jIva egaNatera kreDA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 jaina zazikAnta. kreDI sAgaropama karatAM kAMIka adhika bhAga khapAve che, tyAre te jIva graMthibheda karIne samakita upArjana kare che. - te mahAtmAnAM A vacane sAMbhaLI te mumukSu jIva hRdayamAM prasanna thaI gaye, ane teNe pitAnA hRdayamAM nizcaya karyo ke, mAre kaI paNa upAyathI A graMthibheda karI AtmAne uddhAra kare. A nizciya karI te purUSe te mahAtmAne vinayathI kahyuM, "mahAnubhAva, Apa piteja mArA uddhAraka gurU che. jo Ape A jJAnI haMsanuM pratyakSa daSTAMta na darzAvyuM hota, te mArA hRdayamAM A pratyakSa pratibaMdha thAta nahIM." ATaluM kahI te mumukSu purUSe te mahAtmAne gurUpada A pyuM ane tyArathI te tenI pAse rahI temanI vaiyAvacca karavA lAge, ane Akhare te piteja jJAnI haMsa thaI pitAnA AtmAne uddhAraka thaye hate. he ziSya, AvI rIte je purUSa jJAnIrUpa haMsanA samAgamamAM Ave che, te amRta, rasAyana ane aizvaryarUpa jJAnane prApta kare che. yati ziSya prazna karyo, mahAnubhAva, Ape jJAnane amRta, rasA. yana ane aizvaryarUpa kahyuM, te viSe mane samajAve. gurU- he ziSya, meM je jJAnane amRta, rasAyana ane aizvaryarUpa kahyuM che, te kAMI mArI buddhithI kahyuM nathI, pUrvAcAryone vacanane anusarIne kaheluM che. tene mATe upAdhyAyajI yazovijayajI mahArAja pitAnA jJAnASTakamAM nIce pramANe lakhe che - "piyUSamasamudrotthaM rasAyanamanauSadham / / ananyApekSamaizvaryaM jJAnamAhurmanISiNaH // 1 // "buddhimAna purUSe kahe che ke, jJAna mudramAMthI nahi utpanna thayeluM amRta che, auSadhi vagaranuM rasAyaNa che ane anya vastunI apekSA 2hita adharya che." he ziSya, jema prasiddha amRta che, te samudramAMthI utpanna thayeluM che, ema lAkika kahevata che, paNa jJAnarUpI amRta tethI bhinna che. samudramAMthI utpanna thayeluM nathI, tathApi te tenuM sevana karanArA AtmAne ajarAmara kare che. vaLI te eSadhane prayoga karyA vinA utpanna kareluM rasAyana che. jema rasAyana zarIrane vRddhi ane puSTi ApanAruM che, tema jJAnarUpI rasAyana dharmarUpI zarIrane vRddhi tathA puSTi ApanAruM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAna. 181 che. temaja te anyanI apekSA vagaranuM aizvarya che. lekika aizvaryamAM hAthI, ghaDA vagere bIjA padArthonI apekSA rahelI che, tema jJAnarUpI aizvaryamAM tevI apekSA rahetI nathI. te svataMtra ThakurAI che. tenI samR. dvi divya ane adbhuta che. - gurUnAM A vacane sAMbhaLI temanA yati ane grahI bane ziche prasanna thaI gayA, ane temaNe te upakArI gurUne mahAna upakAra mA catusiMza biMdu-sthAna, " dhyAyeccuklamatha hAtimRnuvAnIvamuktibhiH // " artha_"samatA, niSkapaTapaNe ane jIvanmuktapaNe rahIzukla dhyAna dhyAvuM." S - dA UBH ENIETIE dizi --he gurUmahArAja, Ape jJAna viSe je samajAvyuM, ane te viSe je subodhaka daSTAMta ApyuM, tethI amArIpara meTo upakAra thaye che. have kRpA karI dhyAna viSe samajAvo. dhyAna e zuM che? ane dhyAna karavAthI ze lAbha thAya che? e daSTAMta pUrvaka vivecana karI samajAve. gurU-he vinIta ziSya, tame ghaNeja uttama prakArane prazna karyo che. adhyAtma vidyAnuM rahasya dhyAnamAM raheluM che. jo sujJa manu dhyAnanuM yathArtha svarUpa samaje, te te pitAnA jIvanane adhyAtma vidyAnuM parama upAsaka banAvI pitAnA AtmAne uttama evA makSa mArgano pathika karI zake che. he zi, nirvikAra buddhi rAkhI mana tathA indriyane jaya karavAthI zubha dhyAna thaI zake che. dharma ane zukla e be zubha dhyAna kahevAya che. je dhyAtA purUSa zAMta ane dAMta hoya, te dharma tathA zukala dhyAnane adhikArI thaI zake che. te uttama dhyAtA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 jaina zazikAnta. jIva duHkhamAM udvega pAmata nathI, sukhamAM pRDA rAkhatuM nathI ane tenAmAM rAga, bhaya tathA krodha hetA nathI. te kAcabAnI peThe aMgane saMkecI idrinA viSayathI buddhi pAchI vALe che. e dhyAtA purUSa jyAre pitAnA dhyAnathI virAma pAme, te paNa te anitya vagere bhAvanAne choDatuM nathI, paNa vizvama rahita thaI anitya bhAvanAjabhAvyA kare che. evI bhAvanA rAkhavI e dhyAnanA prANa kahevAya che, ane evI bhAvanA rAkhanAre dhyAtA puNyAnubaMdhI puNya prApta kare che. samatA, niSkapaTatA ane jIvanmuktitA-e traNa prakAranI sthiti rAkhanAre dhyAtA zukala dhyAnane adhikArI thaI zake che. AtmA chadmasthapaNAmAM rahyuM hoya, paNa rAga dveSane jaya karI je dhyAna dhare che, te zukala dhyAnanuM svarUpa che. e zukala dhyAnanA cAra pAyA che. temAM savitarka nAme pahele pAye che. je dhyAna karatAM vividha nayana ane artha, akSara tathA - gaviSenA vicAra AvyA kare che, e dhyAnamAM dravya, guNa tathA paryAyanI gati che. e zula dhyAnanA pahelA savitarka pAyAne thoDA caMcaLa taraMgavALI samudranI upamA ApI che. jemAM samudranA tarage cheDA caMcaLa hoya ane jevI samudranI sthiti dekhAya che, tevI sthiti te savitarka dhyAnane dhyAnArA dhyAtA purUSanI dekhAya che. zukala dhyAnano bIjo pAche eka vitarkavicAra evA nAmane che. te pAye eka paryAyarU5 che. tene pavana vagaranA dIvAnI upamA ApelI che. pavana vagaranA dIvAnI jevI sthiti haya, tevI te dhyAnanA dhyAtAnI sthiti dekhAya che. zukala dhyAnanA trIjA pAyAnuM nAma sumakriyAnivRtta che. te kevaLajJAnIne ja hoya che. te dhyAnanI sthitimAM bAdara ka yogane aghe rUMdhavAmAM Ave che ane mana tathA vacanane sarvarIte rUMdhavAmAM Ave che. zukaladhyAnane cothe pAye samuchinnakkiga nAme che. e dhyAna sarvotkRSTa che. tenI aMdara badhI kiyAne ucheda thaI jAya che, eTale te dhyAtA purUSa parvatanI jema niSkapa rahe che te vakhate te sarva vizvanI sthiti jANanAra te dhyAtA zazIkaraNa kare che. A parama u. tkRSTa ane mahAdhyAna kahevAya che. je prANu zukaladhyAnanA pahelA be pAyAmAM rahI kALa kare, te te svarge jAya che, ane bAkInA be (trIjA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAna. 183 ane ceAthA ) pAyAmAM rahI kALa kare, te te avazya mAkSane pAme che. huM vinIta ziSyA, e zukla dhyAnanA prabhAva adbhuta che, ane te dhyAnanA prabhAvathI aneka AtmAe mekSe gayelA che. yatiziSye prazna karyAM, gurUmahArAja, e zukala dhyAnamAM rahelA purUSa kAMipaNa joi zake ke nahi ? te mane samajAve. gurU--he vinIta ziSya, zukala dhyAnamAM rahelA prANI kAMipaNa joI zakatA nathI. tema temane kAMipaNa sAMsArika bhAva jovAnI icchA rahetI nathI. paNa jyAre te zukla dhyAnathI virAma pAme che, tyAre te cAra vastune sArI rIte joi zake che. prathama tA te Azravane nAza joi zake che, bIjuM A saMsAranA svarUpane joi zake che, trIjuM bhavanI paraparAne dekhI zake che ane ceAthuM khIjA padArthanI aMdara AbhAnA vipariNAma joi zake che. gRhastha ziSya--mahAnubhAva, me' ghaNA vidvAne pAsepI sAMbhaLyuM che ke, jainazAstramAM je leyAe kahelI che, te zukla dhyAnamAM Ave che, te vAta kevI rIte che? te samajAveA, gurU--he gRhasthaziSya, e kharI vAta che. mananI eka jAtanI vicAranI pariNati te lezyA kahevAya che. zukla dhyAnanA pehelA e pAyAmAM e lezyA rahe che, trIjA pAyAmAM zukala lezyAja rahe che, ane ceAthA pAyAmAM eke lezyA rahetI nathI, te lephyA zuM kahevAya a netenA keTalA prakAra che ? te viSe huM tamane khIje kAiprasaMge jaNAvIza. suni ziSya hai bhagavat jene zukala dhyAna thayuM hAya, tenAM zA zA cinhA che ? te kaheA. gurU--he ziSya, te viSe eka dRSTAMta che, tenuM ekacitte sAMbha La--koi eka nagaramAM jIvasiMha nAme rAjA hatA, tenI pAse pAMca hajUrI mANasA rahetA hatA. rAjA temanI upara sAre vizvAsa rAkha te ane temanI salAha pramANe cAlatA hatA. te hujurI leAkeA svabhA ve naThArA ane durAcArI hatA, tethI temaNe rAjAne avaLe mArge caDAvA mAMDayA. AthI vastImAM te rAjAnI ghaNI niMdA thatI hatI. lekA rAjAnI apakIrtti kahetA ane tene atizaya dhikkAratA hatA. eka vakhate rAjAnA anyAyathI ka'TALI gayelA leAkeA ekaThA thaI vicAra karavA lAgyAke, " have ApaNe zuM karavuM? ane ApaNA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 jaina zazikAnta, rAjAne nItimArgamAM lAvavAne zuM upAya kare?" chevaTe temaNe prajAne agresara evA eka vidvAna gRhasthane vinaMti karIke, " tamAre sArI samajUtI ApI rAjAne sudhAre." te gRhastha niHspRha hatA, tethI teNe te kAma pitAne mAthe lIdhuM ane te rAjAnI pAse nitya ja. vA lAge. anukrame keTaleka divase tenuM zikSaNa rAjAnA hRdayamAM sthApita thayuM. te rAjAnA pAMce hajurI leke rAjAnI pAse judAjudA durAcAra darzAvI temAM rAjAne preratA hatA. pratibaMdha pAmelA rAjAnA hRdayamAM pitAnA hajurI leke durAcArI che, evuM bhAna thavAthI teNe anukrame eka eka hajurIne pitAnAthI dUra karavA mAMDyA, tathApi teo ke IkaI vAra lAga joIne rAjAnI pAse dAkhala thaI jatA hatA. pilA prajAnA vidvAna agresare dIrghavicAra karI rAjAne eka tejasvI caka ApyuM ane te sAthe sUcavyuM ke, "jyAre keIpaNa durAcArI ApanI pAse Ave athavA keI durAcAranI vAta kare, tyAre Apane A cakanI tarapha jevuM, eTale ApanuM hRdaya sadAcAramAM daDha thaze." te vidvAnanI tevI sUcanAthI rAjA te pramANe vartavA lAgyuM, eTale pelA durAcArI hajUrI lo ke tenAthI dUra rahevA lAgyA. chevaTe rAjAe pilA divya cakanA prabhAvathI te page hajUrIlekene tyAga karI dIdhe, tethI rAjA taddana sudharI gaye ane tenI prajAmAM sArI kIrti prasa ravA lAgI. he vinIta ziSya, A daSTAMtane upanaya e che ke, je rAjA che, te jIva samaje. tenI sAthe lAgu paDelA je pAMca hajUrI leke te hiMsA, meha, aviveka, atyAga; ane bhIrUpaNuM -e pAMca durguNe samajavA. rAjAne je prajAne nAyaka prajAnI vijJaptithI sudhAravA A be, te dharmagurU samaja. dharmagurUe upadeza ApyAthI rAjArUpI jIva pratibaMdha pAmyuM ane teNe pelA pAMcehajurIA uparathI prIti ochI karI dIdhI. chevaTe gurUe je caka ApyuM hatuM, te zula dhyAna samajavuM. te zukala dhyAnanA prabhAvathI rAjArUpI jIve pilA pAMca duguNarUpa hajurIone tyAga karI dIdho hato. he ziSya, A uparathI samajavAnuM che ke, je AtmAne zukala dhyAna thayuM hoya, tenAmAM ahiMsA, aha, viveka, tyAga, nirbhayatA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ zama. 15 e pAMca guggA pragaTa hAya che. eTale jene zukala dhyAna thayu' hAya, te jIva ahiMsaka, mAhurahita, vivekI, tyAga buddhivALe, ane naya e Tale upasargeauthI nahu bhaya pAmanAra hoya che. muniziSye kahyuM, bhagavan, Ape ApelA A dRSTAMtathI mane sapUrNa bedha prApta thayeA che. zukala dhyAnanuM pUrNa svarUpa mArA samajavAmAM AvI gayuM che. have Apane eTalu ja pUchavAnu che ke, e u ttama dhyAna karavAthI ze lAbha thAya? te mane kRpA karo kaheA. gurU--he ziSya, bhagavatanI AjJA pramANe e dhyAnane zuddha krama jANI je tenA abhyAsa kare, te purUSa saMpUrNa adhyAtmane vettA thAya che. gurUnAM prasanna thayA hatA, A vacana sAMbhaLI te khana ziSya hRdayamAM atya'ta paMcaviMzat biMduM--zama. ** jJAnayAna paHzIla samyaktvasahito'pya ho / taM nAmoti guNaM sAdhurya prApnoti zamAnvitaH " // 1 // azamatAvALe sAdhu je guNane prApta kare che, te guNane jJAna, dhyAna, tapa, zIla ane samyakattva sahita evA sAdhu paNa prAsa karI zakatA nathI." bhagavana, ApanA mukhathI me' zamanu` mAhIMmya ghaNIvAra sAMbhaLyu' che, paNa te zama kevI rIte prApta thAya ? ane zamathI kevA kevA lAbha maLe ? e mane daSTAMtapUrvaka samajAve. gurU--he vinIta ziSya, A prazna ghaNAja upa ceAgI che. temAM khAza karIne sAdhuene vadhAre upayAgI che. kAraNake, SH. K, 24 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 jaina zazikAnta. sAdhue zamatAthIja pitAnuM cAritra pALI zake che. ane te guNanA prabhAvathI chevaTe A anaMta saMsArarUpa sAgarane tarI te mekSanA manehara mahelamAM dAkhala thaI zake che he ziSya, prathama zama eTale zuM? te avazya jANavAnuM che. je saMkalpa vikalpa rahita evA svabhAvamAM rAkhe te jJAnane paripAka te zama kahevAya che. je evuM jJAna meLave che, je jJAnanA prabhAvathI manuSyanuM hRdaya saMkalpa vikapa rahita thaI jAya, tenuM nAma zama kahevAya che, A jagatumAM karmane laIne viSamatA thayA kare che. te vi. SamatAne nahIM Icchate yegI badhA jagatane cetanAnI sattArUpe samAna gaNe te zamane pAmele gaNAya che. eTale jagavAsI jInI aMdara je hInatA, uttamatA rahelI che, arthAt brAhmaNa, kSatriya, vaizya, zUdra vagere jAti bheda, eke kriyAdi bheda, subuddhi, durbuddhi, dhana, nirdhana, jJAnI, ajJAnI, AdibhedathI je tAratamya paNuM raheluM che. tene je icchatuM nathI. te samaguNane pAmele samaja. te samaguNI AtmA AtmasvarUpathI abhinna athavA svatulya nirvikAra zuddha catanya sattArUpe tribhuvanane viSe rahelA jIvone samAnarUpe juve che. te zamamuni maDAtmA mokSane pUrNa adhikArI che. he ziSya e samaguNe muni svayaMbhUramaNanI sAthe saMpardhA karanAra che. A sthAvara-jaMgamarUpa jagatumAM keInI sAthe tenI upamA apAya tema nathI. je mahAtmAonAM mana hamezAM zamarUpa amRtathI siMcana thayelA che. tene rAgarUpI sarpanuM viSa daMDana karI zakatuM nathI. arthAta te vItarAga thaI zake che. te upara eka manoraMjaka daSTAMta sAMbhaLavA jevuM che- keI eka mahAtmA jainamuni bhAratavarSa upara vicAratA hatA. teo jJAnathI vibhUSita ane vairAgyathI raMgita hatA. teo kaI samRddhivALA zaheramAM AvI caDyA. te zaherane rAjA ghaNe Astika ane jainadhama hatuM. tenA jANavAmAM AvyuM ke, koI mahAtmA muni pitAnA nagaramAM AvelA che, AthI te rAjA te mahAtmAnI pAse A vya. te mahAtmAne vaMdana karI rAjAe vinaMti karI ke, mahArAja, kRpA karI mAre ghera padhAre. huM ApanI sevA bhakti karI kRtArtha thAu. mahAtmA munie kahyuM, rAjedra, ApanuM ghara samRddhithI bharapUra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ zama. 187 hoya che, temaja aneka jAtanA vikArI padArtho rAjabhuvanamAM rahelA hoya che, tethI amAre munione Apane ghera AvavuM ucita nathI. muninAM AvAM vacana sAMbhaLI rAjAe temane ghaNe Agraha karyo, ane jaNAvyuM ke, Apa thoDIvAra paNa mAre ghera padhArI mArA gharane 5vitra kare. rAjAne ati Agraha joI munie dAkSiNyatAne laIne ka. hyuM ke, AvatI kAle huM tamAre ghera AvIza, paNa tyAM kSaNavAra rahIza. rAjAe te vAta mAnya karI ane pote hRdayamAM khuzI thata pitAnA darabAramAM AvyuM. - rAjAe ghera AvI vicAra karyo ke, "kAle gurU AvavAnA che, tethI rAja mehelane ghaNe suzobhita kare ane jAtajAtanAM citro temAM gaThavI tene ghaNe manahara banAvaze ke jethI gurU prasanna thaI ApaNA mahelamAM vAsa kare." AvuM vicArI rAjAe potAnA sevakene hukama karyo ke, AvatI kAle mArA gurU rAjamehelamAM AvavAnA che, tethI tamAre jAtajAtanI racanAthI rAjamahelane zaNagAre ke, jethI gurU prasanna thaI ApaNA rAja mehelamAM lAMbo kALa vAsa kare." rAjAnI AjJAthI sevakee tema karavA mAMDayuM ane kSaNavAramAM mehelane IdrabhuvananA jevo banAvI dIdhuM. - bIje divase prAtaHkALe rAjA nityakriyA karI gurUne upAzraya AvyuM ane temane pitAnA rAjamahelamAM AvavAne vinaMti karI. gurU pite ApelA vacana pramANe rAjamahelamAM javAne taiyAra thayA. rAjA gurunI sAthe page cAlI temane pitAnA mahelamAM lAvyA. pudagaLanA svarUpane jANanArA gurU mahelanI zobhA je kAMI paNa harSa pAmyA nahIM. teo samadaSTie IpathikI pALatA cAlI mehelamAM AvyA, rAjAe temane siMhAsana upara besavAne kahyuM, tathApi gurU pitAne te kalpatuM nathI, ema kahI te Asana upara beThA nahi. pachI rAjAe pitAnI rAjayasamRddhi gurUne batAvA mAMDI. gurU samadaSTithI jovA lAgyA, temaNe kaI jAtane meha dhAraNa karyo nahi. kSaNavAre rAjAe gurUne vinaMti karI ke, gurU mahArAja, A mahelamAM goThavelAM citra ju. teomAM tamane kyuM citra manahara lAge che? gurU hasatA hasatA bopA-"rAjedra, e badhAM citre pudgalika che. temAM mane haratA che ja nahi. kAraNake, pudgaLanA vikAre kSaNika che. je mane haratA atyAre Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 185 jaina zazikAnta. che, tevI maneADuratA kALe karIne echI thaI jAya che. jo te mane haratA cirasthAyI heta, te te prazaMsA pAtra gaNata." gurUnAM AvAM jJAna peSaka vacane sAMbhaLI rAjAe vicAra karavA mAMDayA ke, "A gurU tattvadRSTi che, tethI temane amArA suMdara mehela AkarSI zakaze nahi. tathApi temanA hRdayane prIti upaje evA prayatna ka vA joIe." AvuM vicArI rAjAe gurUne AgrahathI vinaMti karIke, "bhagavan, Apa verAgyathI ra'gIta che, tethI ApanA hRdayanu' AkarSaNu thavu' azakaya che, tathApi eka pudUgalika zAbhA levAnI khAtara Apa A mehelamAMphI te bhUmine pavitra karo.'' ' rAjAnAM AvAM AgrahI vacanathI te mahAtmA mehelanI Asa pAsa pharavA lAgyA. tevAmAM eka kudratI zeAbhAvALA dekhAvanu` citra mahAtmAnA jevAmAM AvyuM, te citramAM pANInA puravALI eka nadI hatI, temAM AkAzamAMthI dhAdhama dha varasAda paDatA hatA, anete nadInuM pUra kAMThA upara AvelA vRkSene mULamAMthI ukheDatuM hatuM. A dekhAvanuM citra joi mahAtmA prasanna thaI gayA. ane te citranI pAse kSaNavAra ubhA rahyA. A vakhate gurUnI draSTinI sthiratA joi rAjAe ciMtavyuM ke, " A manehara citre gurUnA manane AkaryuM. bahu sArI vAta thai. have gurU A mehelamAM cirakALa raheze." A pramANe rAjA ciMtavatA hatA. tyAM te mahAtmA nIce pramANe zleka elyA-- " kathAnache thAnayA AmapUre pravRti | vistAratoTakAmAM munnArambUlanuM yaMtra" // ? | azleka sAMbhaLI rAjAne Azca thai AvyuM, tarata teNe mahAtmAne vinayathI kahyuM, "bhagavad, A citramAM Ape zuM joyu ? ane te joi Apa zAmATe bleka melyA ? e leAkanA bhAvAtha ze che? mane lAge che ke, mArA bhAgyanA udaya thayeA. kAraNake, ApanI manevRtti A citrane joI prasanna thai che. teyI Apa A mehelamAM vizeSavAra nivAsa karavAnI IcchA karaze. rAjAnAM A vacana sAMbhaLI temaGAtmA melyA--rAjedra, mArI manovRtti tamArA jANuvAmAM AvI nathI. A kudratI citranA dekhAve mArI maneAvRttine zama tarapha dorI che. ane tethI te mArI parama upakAriNI thai che. A dekhAve mArA manane je AnaMda ApyA che, te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ zama. 189 Anada sAMsArika ke vyavahArika nathI, paNa AdhyAtmika AnaMda che. rAjA-he bhagavan, e AdhyAtmika AnaMda ke che? ane tene A citranI sAthe zI rIte saMbaMdha che? te mane sArI rIte samajAve. - mahAtmAe AnaMdapUrvaka kahyuM, rAjedra, A citrakAra ke vairAgya dazAne pAmele dekhAya che. teNe A citranI aMdara zrIyazevijayajI mahArAjanI vANIne AbehUba citAra khaDe karyo che. rAjA, A citra keNe raceluM che ? te kaho. rAjAe kahyuM, mahArAja, A citrane kartAne huM jANatuM nathI, kAraNake, te mArA svargavAsI pitAe karAveluM che. mArA svargavAsI pitA haMmezAM satsaMgamAM rahenArA hatA ane AhaMta dharmanA parama upAsaka hatA. teoe aMtakALe mane evI sUcanA ApI hatI ke, vatsa, jyAre tArI vaya gya thAya, tyAre tuM mArA racAvelAM keTalAM eka citranuM avalokana karaje ane tene Azaya kaI mahAtmAnI AgaLathI jANuM leje. mahAzaya, e vAtane huM taddana bhUlI gaye have, Aje ApanA kahevAthI mane te vAta smaraNamAM AvI che, mahAtmA, have mane A citrane khare Azaya samajAve, rAjAnAM AvAM vacana sAMbhaLI te mahAtmA muni bolyA-he rAjA, A kudratane darzAvanAruM citra sujJa AtmAne sAre bodha Ape che. je A nadI che, te dayA samajavI tenI aMdara je A pUra AvyuM che, te zama samajavo. je A meghanI vRSTi che, te dhyAna samajavuM ane je A kAMThA uparanA vRkSe mULamAMthI ukheDAya che, te vikAra samajavA. eTale dayAnarUpI me ghanI vRSTithI dayArUpa nadImAM zamarUpa pANInuM pUra AvavAthI vikArarU pI tIranA vRkSanuM mULamAMthI umUlana thAya che. arthAt zubha dhyAna thI dayA tathA zama vRddhi pAme che, ane tethI karIne vikAre dUra thaI jAya che. he rAjA, A citrane dekhAva mahAtmA yazavijayajI mahArAjanI vANIne anusarata che. te mahAtmAe potAnA jJAnamAramAM Ave. lA zamASTakamAM tevAja bhAvArthane kaleka lakhele che-je meM tamane saMbhaLAvyo hato. mahAtmAnA mukhathI A vacane sAMbhaLI te Astika zAjA khuzI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197 jaina zazikAnta. thaye ane mahAtmAnI nirmoha ane vItarAga manavRttithI te prazaMsA karavA lAge. - pachI rAjA te mAtmAne te citranI pAse rahelAM bIjAM citre jevA laI gayeA. mRgAra ane vikArathI bharapUra evAM bIjA citramahAtmAnI mane vRtine rUcikara lAgyAM nahIM. bIjA citra jotAM jotAM mahAtmA AgaLa cAlyA, tyAM eka suMdara citra jovAmAM AvyuM. te citramAM eka hAthI ane ghoDAnI vacce beThelA ane harSita vadane rahelA keI muni citrelA hatA. A dekhAva joI te mahAtmAnI dRSTi tenA tarapha AkarSANu. teo dhyAna ApI te suMdara citranuM nirIkSaNa karavA lAgyA. mahAtmAne te citramAM saMlagna thayelA joI rAjA khuzI thaye, teNe pitAnA hRdayamAM vicAryuM ke, "A citramAM paNa kaIka bedhaka Azaya haze. te zivAya A maDAtmAnI daSTi temAM Asakta thAya nahI." AvuM vicArI teNe mahAtmAne vijyathI pUchayuM, kRpAnidhAna, A dekhAva zuM sUcave che? te samajA. rAjAnA pUchavAthI mahAtmAe sAnaMdavadane jaNAvyuM, rAjA, A dekhAva paNa zrIyazavijayajI ma. hArAjanI vANI uparathI udUbhale lAge che. je A muninI pAse hAthI ane ghoDA citrelA che-te munirUpI rAjAne jJAnarUpa hAthI ane dhyAnarUpa gheDe samajave. je A muninI AsapAsa saMpatti dekhAya che, te zamarUpa saMpatti samajavI. arthAt zamarUpI sAmrAjyanI saMpattivALA munirUpa rAjAnI pAse jJAnarUpI hAthI garjanA karI rahela che ane dhyAnarUpI adhu vilasI rahela che. tevAja bhAvArthane kaleka za. mASTakamAM nIce pramANe che-- "garnajhAnaganotuMgA raMgaddhyAnaturaMgamAH / nayatti muninA rAmasAgrAcasaMghA" | - "jemAM jJAnarUpI gajedra gaI rahela che ane dhyAnarUpI azva vilAsa karI rahela che, evI munirUpa rAjAnI zamarUpa sAmrAjyanI saMpattio jaya pAme che." muninA mukhathI A leka sAMbhaLI rAjA pratibaMdha pAme, ane teNe nizcaya karyo ke, "mAre paNa e zamarUpa sAmrAjyanI saMpatti grahaNa karavI. A laikika rAjyanI saMpatti karatAM te sarvotkRSTa che. AvuM ciMtavI teNe te mahAtmAnI pAse dIkSA grahaNa karI hatI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ zama. 191 he vinIta ziSya, A draSTAMta uparathI tAre samajavAnuM che ke, hamezAM munie zamane dhAraNa karavuM joie. jyAMsudhI zamasaMpatti prApta thai nathI, tyAMsudhI cAritra dharmanI sArthakatA thatI nathI. zama eja sAdhujananuM AbhUSaNa che. zamanA prabhAvathI muni jIvana ucca sthitimAM AvI zake che. A sa'sAranI aneka upAdhithI patipta thayelA hRdayane parama zAMti ApanAra zamaja che. gurUnAM A vacana sAMbhaLI yati ziSyevinayathI kahyuM, gurUmahArAja, Ape zamanuM svarUpa samajAvI mArI para mahAna upakA2 kaceryAM che. zama e zI vastu che? ane zama nA prabhAvathI kevA lAbha thAya che? e vAta mArA jANavAmAM sArI rIte AvI gai che. Ape kahela zamanA svarUpathI mAre mArA cAritra mArgomAM cAlavu sukhakara thaze. A Satriza biMdu--kAmanA bApa kANa? bhutAmati ro nahyAta" sAhitya. a--"ekAMtamAM putrIneA paNa tyAMga karavA." alles hastha ziSya--he bhagavan, ghaNIvAra sAMbhaLavAmAM Ave che ke, kAmadeva e maneAbhU eTale manamAMthI utpanna thayelA kahevAya che. tema vaLI laikika - sramAM ema paNa kahe che ke, te kRSNa vAsudevanA putra pradyumnathI utpanna thaelA che. keI tene ana`ga eTale 'ga vagaranA kahe che. te te kha rI vAta zuM che? te kRpA karI samajAve gurU--- he gRhastha ziSya, te' bahu sAro prazna karyAM. te viSe lekikamAM judI judI rIte kahevAmAM Ave che. paNa kharI rIte tenA arthe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19re jaina zazikAnta. ghaNe gaMbhIra che. prathama te tattva daSTithI je kahIe, te te manamAMthI utpanna thAya che, e vAta satya Thare che. kAraNake, iMdriyonA viSayanuM mane namAM smaraNa thavAthI kAmavikAra utpanna thAya che tathApi tene sugamatAthI samajavA mATe eka kavinuM daSTAMta che, te tuM eka citte sAMbhaLa. kei eka rAjA sAhitya vidyAne zekhI hate. te hamezAM kavienI sabhA bhartI ane temAM navI navI kavitAo sAMbhaLato. kaI kaI vAra te vidvAne ane kavione vicitra prazna pUchI tenA uttara ApavAne atizaya Agraha karato hato. eka vakhate te rAjA kaI sAhityanuM pustaka vAMcatuM hatuM, te vakhate keTalAeka kAmadevanAM nAma tenA vAMcavAmAM AvyA. A uparathI tene vicAra thayela ke, "A jagatune akRtya karAvanAra, bhAre zikSAne apAvanAra ane netra chatAM aMdha banAvanAra e kAmadeva koNe pedA karyo haze? tene pitA keNa haze? jeNe kAmadeva jevA kuputrane utpanna karyo haze, teNe A jaganA jI. vane meTI hAni karelI che. sAhityamAM kAmadevanI utpatti viSe judA judA mata paDe che. te tene satya utpAdaka koNa haze? te jANavuM joIe e." AvuM vicArI te vidvAna rAjAe eka sabhA bharI pitAnA A zrita vidvAnene bolAvyA. Azrita vidvAne ane kavio rAjAnI AjJAthI hAjara thayA. jyAre sabhA pUrNa rIte bharAI gaI eTale rAjAe sarva vidvAnenI samakSa prazna karyo ke, he vidvAne, ApaNA sAhitya zAstramAM kAmadevane mane, mAna, mana, mA, pradyumanana, evAM nAma Ape che. vaLI koI strIthI utpanna thayela kahe che. to tene utpanna karanAra khare bApa keNu? tene uttara Ape. vidvAnee vicAra karIne judI judI rIte siddha karavA mAMDyuM, paNa kaI vAta rAjAnA manamAM rUci nahi. pachI rAjAe temane kahyuM ke, "tamArAmAMthI keIe mane rUcikara Ave te uttara eka mAsanI aMdara Ape. vidvAne te vAta kabUla karI pitApitAne sthAne gayA, ane tene vi. cAra karavA lAgyA. eka mAsa pUruM thavA AvyuM, tathApi kaI taraphathI tene saMtoSakAraka uttara maLyo nahi. eka catura vidvAnane ghera eka viduSI putrI hatI. teNe pitAnA vidvAn pitAne ciMtAtura joI pUchyuM, pitAjI, Apa ciMtAtura kema che? DI vAra teNInA pitAe te vAta kahI nahi, paNa jyAre te viduSI putrIe atiAgraha karyo, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmano bApa koNa? 193 tyAre te vidvAne pitAnI putrIne rAjAe je prazna karyo hato, te badhI vAta jaNAvI. A vArtA sAMbhaLI te catura sutA keTalAka divasa sudhI kAMI bolI nahi. te vidvAnane te ekaja putrI hatI. tenI mAtA teNIne bAlyavayamAM mUkI mRtyu pAmI hatI. te putrIne teja nagaramAM kaI pratiSThita gRhasthane ghera paraNAvI hatI. putrI kaI kaIvAra sAsare jatI ane kaI kaIvAra pitAnuM gRhakArya karavAne AvatI hatI. te vidvAnanA gharamAM bIjuM gRhakArya karavAne eka dAsI rahetI, je hamezAM te vidvAnanA gharanuM paracUraNa kAma karatI ane tenI putrInI sAthe rahetI hatI. eka vakhate rAtrinA pahelA paheramAM uttama prakArane zRMgAra dhAraNa karI te putrI sAsare javAne taiyAra thaI. pitAnI AjJA levA AvI, eTale pitAe tene rajA ApI. catura putrI gharanA dvAra bAhera jaI pAchI vaLI, ane teNIe pitAne kahyuM, Aje mane sAsare jatAM apazukana thAya che, mATe huM nahIM jAuM. tema vaLI te evAM apazukana thayAM che ke, jethI mAre jIva baLyA kare che, mATe he pitA, kAMIpaNa manoraMjaka sAhityanI vArtA karI mArA AtmAne AnaMda Ape. putrI vatsala pitAe pachI potAnI vidvAn putrInI sAthe mane raMjaka vArtA karavA mAMDI. jema jema rAtri thatI gaI, tema tema vArtAmAM rasane jamAva thate gaye. jyAre madhya rAtri thaI tyAre e zaMgAradhAriNI sutAne joI pitAnA hRdayamAM vikAra thavA mAMDe. vidvAne pitA "A putrI che e vAta bhUlI gayo, ane te kAmAMdha banI gaye. DIvAre putrIe chaTakI javAnA IrAdAthI dIpaka bujhAvI nAkhyo ane te tyAMthI chaTakI gharanI bahera AvI. kAmAMdha pitA saMbhramathI putrIne aMdhakAramAM phodhavA lAgya, tevAmAM bahera saMketa karI rAkhelI pelI dAsI gharamAM AvI. dAsIne putrI jANa kAmI pitA viSayAsakta banI gaye. kSaNa vAre tenI catura putrI hAthamAM bIjo dIpaka laI aMdara AvI, tyAM viSaya nivRtta thayele pitA pazcAttApa karate hate. te putrIne baherathI AvatI ane dAsIne aMdara rahelI joI Azcarya pAmyA. putrIe pitAne zAMti ApavA kahyuM, pitAjI, tame mahA pApamAMthI bacyA che. kAle rAjAne kahejo ke, kAmane bApa ekAMta che. te uparathI ja nItizAstramAM lakhyuM che ke, "ekAMte putrIne paNa tyAga kare.' rAjAnA praznane Sh. R-25 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 jaina zazikAnta. uttara ApavAne ane tamArI ciMtA dUra karavAne mATe ja meM A yukti karI hatI. te vidvAna te vakhate lajajAthI vizeSa nahi, paNa teNe hadayathI pitAnI putrIne dhanyavAda Ape. bIje divase teNe rAjAnI pAse AvI kahyuM ke, kAmadevane pitA ekAMta che." rAjAnA hRdayamAM te vAta yathArtha lAgI, ane tethI teNe vidvAnane ghaNI kIMmatI bheTa ApI, ane tenA varSozanamAM mATe vadhAre karI Ape. he gRhiziSya, A daSTAMta uparathI dareka bhavijane samajavAnuM che ke, jeNe pitAnA manane vaza karyuM nathI, ane je manarUpI rathamAM besI indriyarUpI azvathI AkarSAya che, tevA manuSya jenAthI viSaya vikAra utpanna thAya, tevA padArthanI sAthe ekAMte rahevuM nahi. manane vaza karanAra ane idrinA vegane aTakAvanAra evA samartha purUSane mATe ekAMtano bhaya nathI, tathApi banatAM sudhI koIpaNa vikArI padArthanI sAnidhye te evA purUSe paNa ekAMte rahevuM nahi. tevA hetuthI ja jena gItArtha purUe lakheluM che ke, "jyAM strI, pazu, paMDha na hoya, te sthaLe munie nivAsa rAkha." gurUnA mukhathI A vAta sAMbhaLI te gRhastha ziSya ghaNeja prasanna thaI gaye, ane teNe vaMdanA karI gurUne upakAra mAnyo. saptatrizata biMda-iMdriyajaya. "bineSi yadi saMsArAnmokSaprAptiM ca kAMdasi / tadeMdriyajayaM kartuM sphoraya sphArapauruSam " || jhAnasAra. atha-"jo tuM A saMsArathI bIte huM, ane mokSanI prAptinI IcchA rAkhate huM, te indriyane jayakaravAne tAruM vizALa parAkrama pherava." ' ol, hastha ziSya--he bhagavana, kAmadevane bApa ekAMta che, e vAta kahI. te sAMbhaLI mArA AtmAne ghaNo baMdha prApta thayela che. have te viSe mArA manamAM eka zaMkA utpanna thAya che ke, kadi purUSa vA strIne ekAMta vAsamAM rahevAnuM hoya ane devage te koI vikArI prasaMga prApta thaI AvyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 195 ikriyajaya. te pachI ze upAya kare? te kRpA karI jaNAve. gurU- he vinIta bALaka, cAlatA prasaMgane laIne tAre prazna ghaNe upagI che. te viSe je huM samAdhAna karyuM, te ekacitte sAMbhaLadareka bhavI mANase pitAnI indriyane vaza karavI joIe. zravaNu vagere pAMca idri tipitAnA viSaya tarapha AtmAne kheMcyA kare che. te Idrine svaviSayanI abhilASanI pravRttimAMthI nidhi karavAne pitAnuM vIrya pheravavuM joIe. je AtmAnI aMdara e vIryane pheravavAnI zakti hoya che, tene te iMdriye unmArge laI javAne zaktimAn thatI nathI. te vazI ane samartha jIva kadi ekAMtamAM hoya ane tenI pAse vikArI padArtho rahelA hoya, te chatAM te viSayanA jALamAM phasAto nathI. ziSya-bhagavad, ApanA kahevA pramANe kadiAtmAmAM tevA vIryane pheravavAnI zakti hoya, te teNe pachI zuM viSayathI DaravuM na joIe? gurU--he ziSya, ema mAnavAnuM nathI. iDhiyenI zakita evI prabaLa che ke, meTA yegIe paNa sadA tenAthI DaravAnuM che. iMdri ne vega e baLavAnuM che ke, tene nirodha karyo hoya, te chatAM te kaI vAra AtmAne viSaya tarapha kheMcI jAya che. te upara eka mane, jaka daSTAMta che, te sAMbhaLa- koI eka gRhastha pitAnA kuTuMbanI sAthe rahete hate. te gRhastha saMtoSI hovAthI pitAnA sukhI kuTuMbanI sAthe rahI potAnA jIvana nanI sArthatA mAnate hate. te nyAyavRttithI dravyopArjana karI pitAnA kuTuMbane nirvAha karate hate. AvI rIte uttama vRttithI rahetA te gRhastha pitAnA nagaramAM tathA bIjA kuTuMbiomAM sArI pratiSThA meLavI hatI. sarva le ke tene sarva rIte sukhI kahetA hatA. je te sukhI hatA, te te dhamI paNa hatA. tenI mane vRttimAM dhArmika zraddhA sateja hatI, tethI te sarvadA niyamita rIte dhamarAdhana karate hate. te hamezAM niyama pramANe vartate ane niyamathI vastIne pitAne kALa sukhe nirgamana karate hate. eka vakhate kaI mahAtmA muni te gRhasthanA nagaramAM AvI caDayA. te mahAtmA vidvAna , vinIta, jJAnI, dayAlu, ane paropakArI hatA.A jagatumAM sarva prANuM sukhI thAya, sarva bhavijane nirA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 jaina zazikAnta. bAdhapaNe dharma tathA vyavahArane seve" AvI uttama IcchA te jJAnIne hRdayamAM sadA kuraNayamAna thatI hatI. AvA uttama mahAtmA pitAnA nagaramAM AvyA che, evuM jANI te gRhastha temane vaMdana karavAne gayA. teNe vinayapUrvaka vidhithI mahAtmAne vaMdanA karI. bIjA paNa dhamI bhaktajane te mahAtmAne vaMdanA karavA AvyA. sarva bhaktasamAja te mahAtmAnI AsapAsa parivRta thaIne beThe. mahAtmAe pi. tAnI pAse parivRta thaIne beThelA sarva bhaktasamAjane pUchyuM, "tame badhA sukhI che?" teomAMthI eka vRddha purUSe pelA sukhI gRhasthanA sAmo hAthe karIne kahyuM, "mahArAja, amArA gAmamAM A gRhastha sarva rIte sukhI che. tene je bIje kaI gRhastha sukhI nathI." tenAM A vacane sAMbhaLI te mahAtmAe te gRhasthanA sAme joyuM, ane tene pUchayuM, "bhadra, kema te sarva rIte sukhI che?" te gRhastha kahyuM, "bhagavana, atyAre te sarva rIte sukhI chuM. pachI AgaLa zuM thaze? te kAMI kahI zakAtuM nathI." te gRhasthanAM A vacana sAMbhaLI te mahAtmA bolyA tuM ema mAne che ke, "huM sukhI chuM" paNa nizcayathI ema mAnIzanahi, kAraNake, jene loko sukha kahe che, te pariNAme duparUpa thAya che."pitAne sukhI mAnanArA te gRhastha AzcaryathI pUchyuM, "mahAnubhAva, je sukha heya, te pariNAme kharUpa zI rIte thAya? te mane samajAve, temaja huM je sukhI chuM, te have zI rIte duHkhI thAuM? kAraNake, mArI pAse je sukhanAM sAdhana che, te mArI svataMtratAmAM che. jyAM sudhI svataMtra chuM, tyAM sudhI mArAM sAdhane paNa svataMtra rahevAnAM. eTale huM sarvadA sukhI ja rahevAne. kadi paNa duHkhI thavAne nahIM." te gRhasthanAM A vacana sAMbhaLI te mahAtmA maMdamaMda hasyA, ane madhura vANIthI belyA-"bhadra, kaI paNa prANI adhyAtma jJAnanA baLa vinA svataMtra thaI zakatuM nathI. kAraNake, adhyAtma zAstranuM baLa manobaLane ApanAruM che. jyAre prANImAM tIvra manobaLa prApta thAya che, tyAre te parNa rIte svataMtratA meLavI zake che. te sivAya kadi paNa svataMtratA maLatI nathI. jenAmAM mane baLa nathI, te mANasa manane tAbe thaI jAya che, ane mana vaza na rahyuM, eTale te prANIne parataMtra banAvI duHkhI karI nAkhe che. kAraNake, parataMtra thayeluM mana iMdriyone tAbe thAya che, ane pachI uzRMkhala thayeluM mana prANane aneka prakAranAM duHkhamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ dariyajaya. pheMkI de che. he gRhastha, je tame tamArA AtmAne sukhI rAkhavA mAgatA he, te tame haMmezAM mane baLa vadhAro. jyAM sudhI tamArAmAM manebaLa nahIM hoya, tyAM sudhI tame sukhI thavAnA nahi, e nizcaya jANuje." mahAtmAnAM A vacana sAMbhaLI te gRhastha IMtejArIthI pU chayuM, " mahAtman , Ape kaheluM mabaLa zI rIte prApta thAya? ane tethI huM sarvadA zI rIte sukhI thAuM? ene mane uttama upAya batAve" mahAtmAe kahyuM, "bhadra, mane baLa prApta karavAne mATe iMdriyone jaya karavAnI jarUra che. jayAre tamArI koIpaNa idriya tamane AkarSavA mAMDe, tyAre tamAre prathama tamArA manane rekavuM. eTale tene zubhadhyAnamAM athavA suvicAramAM joDI devuM. jyAre tamAruM mana zubhadhyAnamAM joDAI jaze, eTale tamArI keIpaNa idriya tamane AkarSI zakaze nahIM. jo AvI rIte tamArUM pravana sadA rahyA karaze, te tame kadipaNu du:khamAM AvI paDaze nahi. ane je A tame tamArA AtmAne sukhI mAne che, te tamAre AtmA sadA sukhI - heze. tathApi tamAre eTaluM te yAda rAkhavuM ke, tame haju dravyathI sukhI che, bhAvathI sukhI nathI. dravyasukhanA karatAM bhAvasukha caDIyAtuM che. tamArAmAM nIti ane vyavahArane laIne uttama guNa rahelA che, ke je guNone laIne tame A nagaramAM sukhI gaNAo che, ane tame pite paNa tamArA AtmAne sukhI mAno che. joke keTaleka daraje tame sukhI che, tathApi mAre kahevuM joIe ke, tamAruM A mukha cirasthAyI nathI. kAraNake, tamArAmAM haju joIe tevuM manobaLa prApta thayeluM nathI. kadi tame ema kahezo ke, je mArAmAM mabaLa na hoya, te huM sukhI kema rahuM chuM? tenA uttaramAM eTaluM ja kahevAnuM ke, haju sudhI ta: mAre kaI naThArA prasaMgane ega thaye nathI. tame sarvadA saddaguNa ane ne saguNanA yegamAM ja rahe che. kusaMga tathA kusaMgIne gatamAre thayeja nathI. je devayoge tamAre naThArA prasaMgamAM AvavuM paDe, te jarUra tamAruM A sukhamAMthI patana thaI jAya. jevA atyAre tame sukhI che, tevAja tame duHkhI thaI jAo." - mahAtmAnAM AvAM vacane sAMbhaLI te gRhastha -"bhagavana, Ape mane sArI cetavaNI ApI. huM have kadipaNa kusaMga tathA kusaMgIna prasaMgamAM AvIza nahi. koIpaNa naThArA manuSyane saMga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 jaina zazikAnta. karIza nahi. jo huM A pramANe vartu, te pachI huM kadipaNa duHkhI thaIza nahIM." te gRhasthanI AvI vANuM sAMbhaLI mahAtmA bolyAbhadra, haju tuM ajJAta che. kusaMga tathA kusaMgI viSe tArA samajavAmAM AvyuM nathI. tuM ema samaje che ke, huM koIpaNa kusaMga tathA ku. saMgIne saMga karIza nahi, eTale huM sukhI rahIza. paNa e tArI samajaNa sthUla che, sUkSma nathI. kAraNake, kusaMga ane kusaMgI tArA pitAnAmAM ja rahela che. je iMdriye che, te kusaMga che, ane tenA kusaMgathI kusaMgI thanAruM te mana che. iMdriye jyAre viSayamAM lapaTAya che, tyAre te kusaMga rUpa thAya che, ane pachI temanA saMgathI mana kusaMgI bane che. kusaMgI thayeluM mana AtmAne sukhamAMthI chUTo pADI duHkhamAM nA khe che, ane chevaTe AtmAne vinAza paNa kare che. jene mATe pAMca I. drinA pAMca daSTAMte prakhyAta che. pataMgIye cakSudriyathI pAyamAla thAya che. bhramara ghANe driyane bhegA thaI paDe che. matsya rasanA iMdriyathI mRtyune vaza thAya che. hAthI sparza IdriyathI herAna thAya che, ane hariNa zravaNedriyathI mahA hAnine prApta kare che. tethI iMdrayanA kusaMgathI kusaMgI thayeluM mana AtmAne ati kaSTarUpa thAya che. he bhadra, A vAta dhyAnamAM rAkhI tuM pravRtti karaje, eTale tane kadipaNa duHkha prApta thaze nahi. je te pramAdane vaza thaI tArA manane kusaMgI banAvIza, te pachI tuM je sarva rIte sukhI kahevAya che, te atizaya duHkhI thaIza." - mahAtmAnAM A vacana sAMbhaLI te gRhastha hRdayamAM jarA garva lAvI bolya-"bhagavana, Apa mane dravyathI sukhI kahe che, paNa te vAta mArA manamAM AvatI nathI. huM je dravyathI sukhI chuM, te bhAvathI paNa sukhI chuM. mane khAtrI che ke, huM kadipaNa duHkhI thavAne nathI. kAraNake, mArAmAM joIe tevuM mane baLa che. temAM vaLI Ape mane cetavaNI ApI, tethI mArA manabaLamAM vadhAre thAya che." te gRhasthanI AvI garva bharelI girA sAMbhaLI te mahAtmAe vicAra karyo ke, "A gRhastha sAre che, tathApi tenA hRdayamAM haju durAgrahane aMza dekhAya che, tethI koI prasaMge tene pratyakSa anubhava karAvavAnI jarUra che." A vicAra karI te mahAtmA tene dharmanI AzISa ApI tyAMthI cAlatA thayA, ane cAlatI vakhate temaNe te gRhasthane kahyuM ke, "tame abhimAna choDI tamArA pravartanamAM rahejo, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Idriyajaya. 199 keI kALe tamane tamArA sukhanuM abhimAna chUTI jaze, eTale tame prati bedha pAmaze." ATaluM kahI te mahAtmA tyAMthI cAlatA thayA. keTaleka samaya vityA pachI pele gRhastha ke je pite pitAnA AtmAne sukhI mAnatA hatA. te eka vakhate nagaranI bAhera pharavA gaye. AgaLa jatAM eka suMdara nAnA vRkSane choDa jovAmAM AvyuM. te vRkSa jherI hatuM. e ajJAta gRhastha te vRkSane oLakhyuM nahi. tenI upara eka navaraMgita khIleluM pupa jovAmAM AvyuM. tenI sugaMdhI ane navaraMgita pAMkhaDIoe te gRhasthanA manane AkarSe. prathama tenI cakSu idriya temAM lubdha thaI. teNe te puSpane nIrakhI nIrakhI jevA mAMDyuM. pachI tenA sugaMdha upara tenI ghaNe driya Asakta thaI. te puSpane suMghavA jatAM tenI aMdara madhura makaraMdajharato joyo. eTale te rasa pIvAne tenI rasanAIdriya lelu pa banI gaI. pachI tenI sukomaLatA joI te lubdha thaye.eTale sparzeDhiye tene AkarSe. tevAmAM pavananA AvavAthI temAMthI madhura avAja pragaTa thaye. tenA mAdhuryathI tenI karNapriya lelupa thaI. evI rIte pAMca iMdrinA viSayane lAbha joI teNe te puSpa hAthamAM lIdhuM, ane suMvyuM. tevAmAM tenA viSane laIne gRhasthanA magajamAM acAnaka mahApIDA thavA lAgI, tathApi teNe te puSpane tyAga karyo nahiM, ane te pIDAne laIne moTA pikAra karavA lAgyA. A vakhate pelA mahAtmA tenI AgaLa pragaTa thaI ubhA rahyA. mahAtmAne acAnaka AvelA joI te Azcarya pAmI che, bhagavana, kRpA karI mane zaraNa Apa. mArA magajamAM mahApIDA utpanna thaI che. mArA prANanIkaLavAne taiyAra thaI gayA che. koI paNa upAyathI mArI rakSA kare, ane jIvita dAna Apo." ma. hAtmAe kahyuM, "bhadra, A tArA hAthamAM raheluM puSpa cheDI de, e viSavRkSanuM puSpa che. tenA sparza tathA AghANathI tane A pIDA utpanna thaI che. AvuM suMdarane sugaMdhI puSpa viSavRkSane thAya nahi, paNa tArA manobaLanI parIkSA karavAne mATe meM vikuvyuM hatuM. huM tAre pUrva bhavane mitra chuM. tArI parIkSA karavAne ane tane pratibodha ApavAne mATe ja meM A mahAtmAnuM rUpa vikuvyuM che- huM mR. tyu pAmI develakamAM gayA hatA. tene kuTuMbamAM sukhI thayela meM je hatuM, paNa te tane dravya sukha prApta thayeluM hatuM. bhAva sukha prApta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2eo jaina zazikAnta. thayeluM na hatuM. evuM jJAnadaSTithI joI tane bhAva sukha ApavAne mATeja A badhI ejanA karI che. bhadra, have vicAra karIne je. A viSavRkSanA pupe tArI Idriyone kevI rIte AkapIM? prathama pataMganI jema tArI cakSu I driyane teNe AkaSa, pachI bhramaranI jema dmANa Idriya kheMcI, pachI matsyanI jema rasanA Idriya, pachI hAthInI jema sparza Idriya ane pachI hariNanI jema zravaNendriya AkarSa--A pramANe pAMce IdrinA AkarSaNathI tArA nirNa La ane capaLa mananuM AkarSaNa thayuM. e pAMce IdrinA baLane vaza thayela tuM A sthitine prApta thaye chuMATaluM kahI te mane hAtmArUpa devatAe pitAnI viTurvaNA kheMcI lIdhI, eTale gRhastha tarata mahA vyathAmAMthI mukta thaI gaye, ane sarva rIte sAvadhAna thaye. teNe hadayamAM bhakitabhAva dhAraNa karI te mahAtmAne sASTAMga daMDavatuM praNAma karyo, ane kahyuM, "he mahepArI mahAnubhAva, tame mAro uddhAra karyo che. meM tamArI AgaLa je sukhane garva karyo hato, te mAre aparAdha kSamA karaje. mane have khAtrI thAya che ke, huM sarva rIte duHkhI chuM. mArAmAM jarApaNa mane baLa nathI, tema bhAve sukha paNa nathI. meM mArI mUrkhatAne laIne duHkhane sukharUpa mAnyuM hatuM. have kRpA karI tame mane bhAvasukhano adhikArI banAve, ane uttarama prakArano upadeza Ape. " te gRhasthanAM AvAM vacana sAMbhaLI mahAtmArUpa devatA belyA-"bhadra, tArI pavitra vRtti joI have huM prasanna thaye chuM. tArAmAM bhAvasukhanI saMpUrNa gyatA che, te kegyatAne AcchAdita karanArUM je AvaraNa hatuM, te have dUra thaI jaze, ane tArA hRdayamAM bhAvasukhane nirmaLa prakAza paDaze. mitra, sAvadhAna thaIne A pAMca IdrinA AkarSaNane vicAra karaje. A saMsAramAM ghaNuM prANIo e prakAre i-kriyenA AkarSaNathI kheMcAI vi. SayanA viSamaya phaLane svAda levA tatpara thAya che, ane tethI Akhare te vinaSTa thaI jAya che. tethI Atmahitecchu sujJa purUSe Idrino jaya kara. je manuSya Idriyane jaya karavA samartha thAya che, te purUSa ati dhIra gaNAya che, ane te AtmAnI unnati prApta karI zake che. tene mATe upAdhyAya yazavijayajI lakhe che - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ iMdriyajaya " vivasatiSacaMda: samAdhiSanatAH 1 iMdriyairna jito yo'sau dhIrANAM dhuri gaeyate // 1 // "vivekarUpI hastIne mAravAmAM siMha samAna ane samAdhirUpI dhanane cAravAmAM taskara jevI iMdriyAthI je purUSa chatAtA nathI, te purUSa dhIra purUSomAM agraNI gaNAya che, '' he bhadra, indriyA jovazIbhUta na thai hAya, te te sva svarUpa tathA para svarUpanA bheda jANuvArUpa vivekane nAza kare che. tethI tene vivekarUpI gajendrane nAza karavAmAM siMha samAna kahelI che. vaLI te indriyA mana, vacana tathA kAyAnA yAganI svasthatArUpa samAdhi ne luMTanArI che, arthAt IdriyA jo vazIbhUta na heAya, tA tethI mana, vacana tathA kAyAnA ceganI svasthatA rahetI nathI, mATe tene samAdhirUpa dhanane luMTanAra cAra samAna gaNelI che. huM bhadra, A zlAkanA bhAvArtha tamArA hRdayamAM sthApita karI te indriyAnA jaya karavAne tame sadA tatpara rahejo. jayAre iMdriyA tamAre vaza thaze, eTale tamArAmAM maneAmaLanI vRddhi thaze, ke jethI tame viveka tathA samAdhimAM magna thai tamArA AtmAnA uddhAra karavAne samartha thaze. 201 te mahAtmA devatAnAM A vacana sAMbhaLI te gRhasthanA hRdayamAM uttama prakAranA pratidhanuM pratibiMba paDI gayuM. tenuM maneAkhaLa zukala pakSanA caMdraSi'nI jema vadhavA lAgyu. te vakhate tenA virakta hRdayamAM sphuraNA thai ke, " ahA ! mArI kevI ajJAnatA ! me' manA khaLa prApta karyA zivAya sukhanI icchA rAkhI, te zI rIte saphaLa thAya? te sAthe me' sukhanA svarUpane oLakhyuM nahi. dravya sukhane bhAva sukharUpa gaNyu', ane tenA gava hRdayamAM dhAraNa karyAM. paNa kharA sukhanI icchA karI nahi. huM pramAdane vaza thai sukhanuM svarUpa oLakhI zakayA nahi. bhAvasukha meLavyA vinA AtmAne edha kayAMthI thAya ! jo mArAmAM bhAvasukha pragaTa thayuM hota, te mane svataH maneAkhaLa prApta thAta. je manekhaLathI huM mArI iMdriyA upara vijaya meLavI zakata. jo mArAmAM zuddha maneAmaLa heAta,te huM A viSuvRkSanA puSpa upara meAhita na thAta. ane mAre mahu| vyathA bhAgavavI na paData. zuddha bhAvasukha vinA mArI sukhanI icchA zI rIte pUrNa thAya ? dIpaka praga SH. K. 26 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 jaina zazikAnta, TAvavAnA prayatna karyAM vinA adhakAra zI rIte TaLe ? pAkanI sAmagrI prayatnathI sa'pAdana karyA vinA ane culA saLagAvI rasAi karyA vinA hyudhAnI nivRtti zI rIte thAya ? naja thavI sa'bhave. ema huM jANuM chuM, tepaNa hu tenA te mane potAne iSTa artha je sukha tene prApta karAvAne prayatna karAvAmAM ALasa ane pramAda sevuM chuM. have huM kadipaNa tevuM karIza nahi. A kRpALu mahumAe mane jherI puSpanA prayAgathI pratibuddha kaye che. ATalA divasa sudhI huM pramAda vaza thayA. haze anyu' te kharUM. karma udaya AvyA vinA hRdaya samA gAmI thatuM nathI. karmanA anua ghaniya niyama sarvatra vyApI rahyA che. je manuSya je prakAranu` kama kare che, te prakAranu ja phaLa tene prApta thAya che. AkaDA vAvanAra AmraphaLane meLavatA nathI. ane AMbe vAvanArane khAvaLIyAnI zULe vAgatI nathI. duSkarma karIne sukhAnubhava karavAnI AzA rAkhanAranI AzA kalpepaNu saphaLa thatI nathI, kama peAtAnA ceAgya athavA ayeAgya prakAra pramANeja sukha athavA duHkharUpa phaLa a zya pragaTAve IMja. A niyamamAM apavAdanA pravezanA traNe kALa asa'bhava che. manuSyeAnA moTA bhAga vividha prakAranA kaleza tathA du:khAthI prajaLatA, tathA sukha ane abhyudayane icchane chatA paNa te ubhayathI rahita rahetA joine have mane Azcaya thatu nathI. jenI jevI cAgyatA hAya che, tene tenA pramANamAMja sukha maLe che. ceAgyatAthI adhi ka sukha keine kaddhi prApta thayelu'pUrve anubhavamAM AveluM nathI, ane bhaviSyamAM anubhavamAM Avaze nahIM, huM mahAnubhAva, tamArA prasAdathI mArA hRdayamAM pratidhanA prakAza paDayA che. have huM skripaNuM A sasAranA dravya sukhane svAdhIna thaiza nahIM, mArI maneAbhAvanA bhAvasukhanI bhAvanA bhAve che, dravya sukhanI mane apekSA nathI. mArA hRdayamAM hamezAM bhAvanIja bhAvanA rahyA karajo. mArU' aMtaHkaraNu, mArI indriyA anemArI vRttie bhAvamaya banI rahejo. he mahA tmA, Apa mArA AtmAnA uddhAra mATe pragaTa thayA che. Apa kANuche ? ane mArA upara ATalI badhI kRpA karavAne ze| hetu che ? huM ApanA yAvajIvita AbhArI chuM. te gRhasthanI AvI pariNati joi, te mahAtmA prasanna thaine olyA-- bhadra, tamArI manevRtti joi mArU hRdaya prasanna thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ ikiya jaya. 203 huM tamAre pUrvane upakArI mitra chuM. pUrve tame mArI upara mitratAne laIne ghaNuM upakAra karyA che. te upakArane AdhIna thaI huM tamane prati bedhavAne devalekamAMthI Avyo chuM. mAnava bhavamAM tamArI sahAyathI meM dharmasAdhana karyuM hatuM. te dharmanA prasAdathI huM devAvatAra pAmya chuM, tamane saMsAranA dravya sukhamAM abhimAnI thayelA joI huM mahAmAnarUpe pratibodha karavA Avyo chuM. have kAryasiddhi thaI che. huM mArA ISTakamAM jAuM chuM, tamArA hadayamAM je pariNati pragaTI che. te kAyama rAkhaje. e pariNatinA prabhAvathI tame mArA devalemAM AvI chevaTe zivasukhanA sAdhaka thaI zakazo." - mahAtmAnAM A vacana sAMbhaLI te gRhastha sAnaMdAzcarya thaI gaye. tatkALa tene te mahAtmAnA mitradharmanuM smaraNa thaI AvyuM. tenA hRdayamAM addabhuta rasa pragaTa thaI AvyA, ane zubha pariNAmane pravAsa vahana thavA mAMDayuM. teNe vinayapUrvaka te mahAtmAne vaMdanA karI ane aMjalI jeDI kahyuM, "mahAnubhAva, Apane mahAn upakA2 mArA hadayamAM atizaya bhaktibhAva utpanna kare che. have kapA karI chevaTe upayogI upadeza ApI mArA AtmAne vizeSa zubha pariNamI banAve. te gRhasthanI A prArthanA uparathI mahAtmAe kahyuM, "bhadra, meM tamane prathamathI kaheluM che ke, dareka manuSya indriya jaya kare. mana jyAre viSayanuM ciMtavana kare, tyAre tene zekavuM. jo barAbara manane rokavAmAM Ave, te pachI idri viSa tarapha AkarSI zakatI nathI. jeo AtmasvarUpane jANatA nathI, teo mana tathA idrinA svarUpane oLakhI zakatA nathI. eTale temanI mati eTalI aMdha thaI jAya che ke, viSayanuM akhaMDa ciMtana karatAM chatAM tathA viSayethI temanI ikiye. pratyeka prasaMge AkarSatI chatAM, teonuM mana viSayaciMtana kare che. ane ne temanI indriye viSaya pratye AkarSAya che, tenuM temane bhAna paNa hetuM nathI. teo vyavahAranuM ciMtana, vyavahAranuM kathana ane vyavahAranA prasaMge sAthe indriyavRttine saMbaMdha divasane moTe bhAga seve che. teo vyavahAranAM moTAM moTAM kArya AraMbhe che, ane tenI vyavasthAmAM tathA tene uttama prakAre siddha karavAmAM Akho divasa guMthAelA rahe che, ane ema chatAM teone samajAtuM nathI ke, teone pra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 jaina zazikAnta. tyeka vyavahAra zamadamathI virodhI che. vastutAe Abu' jagat viSayarUpa che, ane tethI karIne jenI vRttimAM jaganA ke IpaNa padArtha athavA prasa'ga sphuryAM kare che, ane jenu zarIra tathA iMdriyA jagannA koipaNa padArtha athavA prasa'ga sAthe premathI saMbaMdhavALAM thAya che, tene zamakramanI siddhi thai zakatI nathI. jayAre zamakramanI siddhi na thAya, eTale tee iMdriyAnA jhapATAmAM AvI jAya che. tethI Akhare teone viSayAnI mahAvedanAmAM sapaDAvu paDe che. he bhadrAtmA, A vAta tamArA lakSamAM rAkhajo, zamakramanI sattA sa'pAdana karI tame tamArI iMdriye! upara vijaya meLavo. je mANasa iMdriya vijayI thAya che, te sarve vijayI thai zake che. jyAre AtmA iMdriya vijayI thayA, eTale tene paramAnadanA anubhava najIka Ave che. kAraNake, iMdriyAnA vijaya thavAthI aMtaHkaraNa ke i jAtanI kAmanA dhAraNa karatuM nathI. aMtaHkaraNamAM kAmanA hAya, teja mana viSaye nuM ciMtana kare che. ane iMdriyA te pratye dhAvana kare che. aniSTa vastu khAvAnI manuSyane kAmanA heAtI nathI, ane tethI tenI vRtti jema SaTurasa bhAjanane premathI ciMte che, tema te aniSTa vastune premathIciMtatI nathI ane SaDsa bhAjanane joine jema tenI indriyA vegathI leAlupa anI te pratye dhAvana kare che, tema aniSTa vastu joIne tenA mukhamAM pANI chUTatuM nathI, ane tenI iMdriyA vegathI te prati dhAvana karatI nathI. koipaNa vastunI keAine siddhi karavI hAya che, te teNe te vastunI kAmanA vinA anya sarva kAmanAenA te vastu siddha karavAnA prayatnakALe tyAga karavA paDe che. jo tema te nathI karatA, te siddha karavAne dhArelI vastunI prApti tene thatIja nathI. keAI vidyAthI kAi amuka pATha gaNutA hoya, te samaye tenA a'taHkaraNamAM kai ramata ke krIDA karavAnI kAmanA sphure che, teA te gaNavAnuM kArya tatkALa aTakI paDe che, ane jayAMsudhI te vidyAthI ramavAnI kAmanAnA tyAga karatA nathI, tyAMsudhI tenuM abhyAsa karavAnuM kArya siddha thatuM nathI. jayAre sa'sAra-vyavaDAranAM tuccha kAryAM paNa te kArya vinAnI anya kAmanAene tyAga karyA vinA siddha thatAM nathI, te paramArthika-dhArmika prayatna manevRtti viSayanuM ciMtana karatI rahe, ane siddha thAya, e zI rIte bane ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 idriyajaya. - jenAgama kahe che ke, zubhadhyAnamAM magna thayelI mane vRtti jyAre pitAnA svarUpanuM akhaMDa ciMtavana kare che, tyAre te paramAtma tatvane sAkSAtkAra karavAne samartha thAya che. viSayaciMtana vinAnuM AtmaciMtana jyAM sudhI mane vRtti vividha kAmanAne vaza heya, ane indri vividha viSayothI AkarSAtI hoya che, tyAMsudhI kadipaNa saMbhavatuM na. thI. jyAre manavRttimAM kaI paNa viSayanI kAmanA hetI nathI, ane indriye game tevA mehaka padArthone joIne tenA prati dhAvana karatI nathI, tyAre AvuM akhaMDa ciMtavana karavAne mana samartha thAya che. - bhadra, A vAta dhyAnamAM rAkhI pravartana kare che. je tamane zuddha tatvajJAnanI IcchA hoya, te bIjA prayatna pachI karaje. paNa prathama tamArA aMtaHkaraNamAM utpanna thatI hajAre kAmanAone dUra karI nAkhache. jyAMsudhI tamArA hRdayamAM e kAmanAonuM jALa baMdhAyuM raheze, tyAMsudhI tame jainagamanAM tAvika pustake game teTalAM vAMcaze, te - paNa te tamane sArI asara karI zakaze nahi. capaLa manavRttivALA purUSa aharniza tatvanAM pustako vAMcyA kare ane munionA vRdamAM bhamyA kare, te paNa tenI dhAraNa kadipaNa saphaLa thavAnI nathI. capaLa cittane laIne tamArA hRdayamAM tAtvika bedha sthira thaI zakaze nahi, ei vAta nizcayathI mAnaje. pratikamaNa ane pauSadha vrata dharanAre mane nuSya je camaLavRtti heya, to te kiyAnuM zubha phaLa meLavI zakatA nathI. tene capaLa hRdayamAM asaMkhya kAmanAo pragaTa thayA kare che, pragaTa thayelI te asaMkhyakAmanAo zuM kare che, te tame jANe che? te tamArA manane asaMkhya pravAhamAM vaheMcI nAkhe che, ane tene kAryasAghaka eka pravAhu te kadi paNa jAmavA detI nathI. tamArI asaMkhya kAmanAe eka paNa mahatvanuM kArya tamane siddha karavA de, ema cheja nahi. sarva kAmanAone laya karI jyAre eka dhArmika mukhya kAmanA ane sAdhAraNa baLathI dhAravAmAM Ave che, tyAreja tatvabodhanuM asAdhAraNa baLajAme che, je baLane harAvavA keI deva paNa samartha thaI zakatuM nathI. bhadra, vaLI bIjI eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che. ane te keTalAekanI anubhava vANI che. je manuSyanI paMca jJAnendrimAMthI eka ke be iMdriyane nAza thaye hoya che, temanI bAkInI indriye vadhA - re baLavAna thAya che. jeo aMdha hoya che, teonI sparza tathA zretra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. nI indriya anya manuSyanA karatAM vadhAre baLavAna hovAnAM aneka u. dAharaNa jaDI Ave che. vaLI evA manuSyanI smaraNazakti tathA anya mAnasika zaktio adhika baLavAna hoya che, ema paNa prasiddha thayeluM che. ane Ama thavuM svAbhAvika che. kAraNake, eka be iMdriyane nAza thavAthI te idrayadvArA thatA satvabaLanA kSayane saMcaya thAya che. ane e saMcaya anya iMdrivaDe upayogamAM levAthI teonuM baLa adhika vadhe che. A ja pramANe je manuSya pitAnA aMtaHkaraNamAM prava tI se IcchAomAMthI navANuM IcchAone nAza kare che, teonI rahelI eka IcchA atyaMta baLavAnuM thaI vilakSaNa tIvratAne dhAraNa kare che, ane te tIvratAnA baLavaDe te pitAne dhArele artha satvara siddha kare che. AthI siddha thayuM ke, aMtaHkaraNamAM uThatI seMkaDe nakAmI IcchAene kApI nAkhavI, e dhArelA arthane satvara siddha karavAne mukhya ane prathama upAya che. manamAM uThatI pratyeka nAnI nAnI IcchAone anukUla viSaye ApI tRpta karavI, e ApaNuM mukhya pavitra IcchAnA baLane teDI nAkhavA barAbara che. pratyeka nAnI nAnI IcchAone saMtepavAthI mukhya IcchA sarvadA durbaLaja rahe che, ane tethI ghaNu manuSya lAMbA vakhata AhaMta dharmanA tAtvika graMtha vAMcatAM chatAM, mahAbhAone samAgama karatAM chatAM ane dharmanAM sAdhano sevatAM chatAM temanAmAM satya pariNati pragaTa thatI nathI, ane satya zubha pariNati pragaTa thayA vinA teo AhaMta dharmanA tattvAnubhavathI banazIba rahe che. he bhadrAmA, A upadeza dhyAnamAM rAkhI sadA vartAjo. tamArA hadayamAM koI jAtanI kAmanA rAkhaze nahi. niSkAma vRtti rAkhavAthI tame Icchita vastune lAbha meLavI zakaze." ATaluM kahetAM ja te mahAtmA adazya thaI gaye. mahAtmAnuM adarzana thavAthI te gRhastha saMjama pAmI cAre tarapha jevA lAge. kSaNavAra pachI te tAtvika vicAra karate karate pitAnA sthAnamAM AvyuM. jyAM teNe potAnA hadayane bhAvamaya banAvI, Idrine jaya karI ane sarva prakAranI kAmanA dUra karI dharmasAdhanA karI hatI. chevaTe te samAdhimaraNa prApta karI zivamArgano pathika banyuM hatuM. gurU kahe che--he vinIta ziSya, A daSTAMta uparathI tamAre eTale bodha grahaNa kare ke, "iMdriya tathA manane jaya karanAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 207 telAva AtmA sarva prakAre sukhI thAya che, anetene je sukha maLe che; sukha maLe che, je sukha tene yAvavita zubha samAdhimAM rAkhI meAkSa mAnuM piyatra dana karAve che. tyAga. aSTatrizat biMdu--tyAga. nIla zi dhye.bhagavad, Ape iMdriyAnA jaya viSe je kahyu', te sAMbhaLI ame pUrNa kRtA thayA chIe. have amane tevA bIjo keAi edha Ape ke, jethI ame amArI Atmika sthitimAM unnati meLavI zakIe. gurU--priya ziSyA, tamArI uttama prakAranI jijJAsA joi ma ne ghaNA saMteASa thAya che. AvI uttama jijJAsA je tamArAmAM sadA rahyA karaze, te tame alpa samayamAM Atmika bhAvanI unnatine prApta karavAne samartha thaI zakaze. A vakhate gRhastha ziSya vinayathI elI uThacA-gurU mahArAja mArA manamAM eka zaMkA utpanna thai che, tenuM nirAkaraNa karavA kRpA karaze. gurU-he vinIta ziSya, je zaMkA hAya, te khuzIthI pU. hRdayamAM utpanna thayelI zakA zalyanI jema vyathA Ape che, mATe dareka jijJA sue durguNanI jema zakAno tyAga karavA cegya che. gRhastha ziSya--bhagavan, eka vakhate huM koi dharmazALAmAM mahAtmAnA darzananI icchAthI gayA hatA. tyAM keTalAeka mahAtmAe ekaThA thayA hatA. zAstrAnI judI judI vArtAe karI AtmAne AnaMda ApatA hatA, koi mananu svarUpa jANavAne mAMheAmAMhe pUchaparacha karatA hatA, koi kriyAmArganI vAto karatA hatA, kAI yAgavidyAnI carcA karavA ane keI tattvA viSe vivecana karatA hatA, huM temanI pAse dUra ubhA rahyA, ane vinayathI sarvane namaskAra karavA lAgyA. teonI zAstrIya carcA joi mane te sAMbhaLavAnI icchA thai, eTale Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 jaina zazikAnta. huM temanI najIka AvI ubhe rahyA. te vakhate kASAya vastrane dhAraNu karanAra kei mahAtmAe mane AkSepa karIne kahyuM "tuM kANu che ? ane ahiM kema Avye che? amArA tyAgIenI pAse tArA jevA gRhasthane AvanAnI jarUra nathI. mATe ahuithI cAlyA jA. '" tenAM AvAM AkSepa vacana sAMbhaLI meM namratAthI kahyuM "mahArAja, ApanI vAtA sAMbhaLavAmAM mane AnaMda Ave che, mATe Apa kRpA karI mane ahIM rahevA ghA. huM ApanA mATeA upakAra mAnIza' mahAtmAe jarA kredha lAvIne kahyuM-are mUrkha ! amArI tyAgIonI vAteAmAM tuM zuM sasare ? jyAM tyAgI hAya, tyAM saMsArIne rahevAnA dharma nathI" tenAM A vacanA sAMbhaLI meM namratAthI kahyuM, "mahAtmA, tame zA uparathI tyAgI kahevA che? tyAgI kevA heAvA joie ? ane tyAgInAM lakSaNa kevAM hAya ? te mane kRpA karI samajAve, mahAtmAe uMce svare kahyuM, are mUrkha, hajI amArA tyAgInI sAthe vAtacita karavAne lAyaka nathI, teA pachI tyAgInAM lakSaNa jANu vAne kayAMthI lAyaka thA ? tathApi tArA manane zAMti ApavAne sakSepamAM kahuMchuM, te sAMbhaLa--je A sasArano tyAga kare, te tyAgI kahevAya che. tyAgI hamezAM sa'sAranA bhAvethI rahita hAya. tene ghara, strI, putra ke khIjuM kAMi hAya nahi. te kaSAya vastra peherI svecchAthI anna pANI lai jagamAM pharyA kare che. AvA tyAgIe A jagamAM peAtAnA jIvanane paramAtmika sukhanA adhikArI banAvI chevaTe uttamapadane prApta thAya che. kAi paNa saMsArI jIva evA tyAganA adhikArI thai zakatA nathI. jyAre te A sa`sAranA mAyika ane mAhaka padArthone tyAga karI amArA jeveza veSa peherI svecchAe vicaryA kare, tyAreja te tyAgInI pavitra paDhavIne lAyaka thAya che." A pramANe kahI te mahAtmAe mane tyAMthI satvara cAlyA javAne kahyuM, pachI huM temanI AjJAne mAna ApI tyAMthI cAlyA gayA hatA. he gurUva`, te vAta mane atyAre yAda AvI che. tethI tyAga eTale zuM? ane tyAgI purUSa kevA hoya ? te viSe mane spaSTa karI samajAve. gRhastha ziSyanAM AvAM vacana sAMbhaLI gurU hRdayamAM AnaMda pAmatA khelyA "vatsa, tArA prazna yathArtha che, tyAganuM kharUM svarUpa a Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 209 vazya jANavA jevuM che, je mahAtmAe tane tyAganuM' svarUpa batAvyu, te yathA svarUpa nathI. jyAre tyAganuM kharUM svarUpa tArA jANavAmAM Avaze, tyAre tane khAtrI thaze ke, tyAganuM kharuM svarUpa AvuM che, ane AvA tyAgavALA je hAya, teja kharekharA tyAgI kahevAya che. tyAga. (6 A pramANe te gRhastha ziSyane kahI teNe potAnA dIkSita ziSyane kahyuM, bhadra, A tyAganuM svarUpa tAre paNa jANavA jevu che; tethI tuM sAvadhAna thaine sAMbhaLaje--A saMsAramAM manuSyane mAtA,. pitA, strI, putra vagere kuTuMba baMdhanarUpa che. mehanA prabaLa vegathI prANI e mahAma dhanamAM paDe che. evA adhanathI mukta thavu ane te sAthe peAtAnA manane mukta karavu, te kharekharA tyAga kahevAya che. tyAgano artha tyajavuM thAya che. eTale hRdayamAMthI sarva prakAranI icchAonA tyAga karavA. teja kharekhare tyAga kahevAya che. te viSe eka tattvajJAnI kuTuMba ceAgInuM eka dRSTAMta sAMbhaLavA jevuM che. hiraNyapura nagaramAM subhAnu nAme vaNika gRhastha rahetA hatA. tene sumati nAme o hatI, ane lalita nAme putra hatA. subhAnu sateASI ane sukhI hatA. tene vRddha vayamAM lalitanA janma thayA hatA, jyAre lalitanA janma thaye, tyAre subhAnune huSane khale vadhAre ciMtA thavA lAgI. te aharniza ciMtAmAMja rahevA lAgyA. eka vakhate tenI srI sumati potAnA bALaputra lalitane lai patinI pAse hu karatI AvI. lalitane tenA pitA subhAnunA utsa'gamAM besADavA mAMDayA, tyAre subhAnue kahyuM, " priyA, A putrane joi mane zeka thayA kare che, mATe tuM ene mArI pAse lAvIza nahi. sumati Azcarya pAmIne lI---" svAminAtha, A zuM bele che ? putrane joi ne badale zeka karanArA tamArA jevA pitA A jagamAM kAi nahi hoya. A lalitanu mukha tame vRddhAvasthAmAM joyuM che. ATale varSe tamArA utsaMgamAM putra rame, e tamArAM kevAM meTAM bhAgya? vRddhavayamAM putranA mukhane jonArA pitAe pUrNa bhAgyavAna gaNAya che.' subhAnue sakheda thai kahyu, " priyA, je vicArathI hu' A putrane joI zeka karUM chu, te vicAra jo tArI AgaLa jaNAvuM, te tuM paNa mArI jema zAkAtura thai jAya; tethI tenuM kAraNa tArI samakSa kahevAnI mArI icchA nathI. " sumatie AgrahathI kahyuM, prANanAtha,tamane putrane . Sh. K.-27 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 jaina zazikAnta, joine zeka thAya che, tenu' kAraNa mane kahe. jyAMsudhI mane te kAraNa naDDI' kahe, tyAMsudhI annapANI grahaNu karIza nahi. sumatine Ave Agraha joisubhAnu khelyuM "priyA, ATale badhe Agraha zA mATe kare che? te jANavAthI kAMi lAbha thavAnA nathI, paNa ulaTI dgAni thaze. tu' A lalita upara jevA prema rAkhe che, tevA prema pachI raheze nahi. tArI paNa sthiti mArA jevI thai jaze. putra vAtsalyane je AnaMda atyAre tArAmAM rahele che, tevA AnaMda pachI raheze nahi. " sumatie AgrahathI kahyuM, " svAminAtha, evI ciMtA rAkhaze nahi. mArA lalita uparathI kaDhipaNa mArA prema ghaTavAne nathI. lalita sadAne mATe mArA premaneA pAtra anele che, ' sumatinAM AvAM vacana sAMbhaLI subhAnu melyA--priyA, a tyAre ApaNe baMne vRddha thayAM chIe. AvI vRddhAvasthAmAM A lali tanA janma thayA, te sarva rIte anupayeAgI che. vRddha mAtApitAne putra kaDhipaNa mAtapitAthI uttama prakAranAM lADa meLavI zakatA nathI. jayAre lalita vivAhu ceAgya avasthAmAM Avaze, tyAre ApaNe AyuSyanA cheDA upara AvIzuM. tethI lalitane tArUNya vayanA lAbha ApaNA taraphathI maLaze nahi. vadhUnI sAthe vilAsa karatA lalitane jovAnA vakhata kayAMthI Avaze? te vakhate ApaNe mRtyune zaraNu thaizuM. jo ApaNe mRtyu pAmyA, teA pachI lalitanA upara gRhakAnA bejo AvI paDaze, ane tethI te khIcArA du:khI thaze. vyava hAra nItimAM kahevAya che ke, vRddhavayamAM janmelAM sa'tAnA mAtapitAnuM pUrNa sukha pAmatAM nathI, teonI jIdagI ciMtAmAM AvI paDe che. he priyA, tethI A lalitanA janma mane hune anule zekakAraka thaI paDayA che. jyAre jyAre huM lalitane jouM chuM, tyAre mArA hRdayamAM bhAre ciMtA utpanna thAya che. te sAthe tenI tarapha dayA. utpanna thAya che. "are! A khIcArA bALaka mAtApitA vagara duHkhI thaze, ane tenI jIMdagI bhaya, ciMtA ane zAkanuM sthAna thai paDaze. " subhAnunAM A vacana sAMbhaLI sumati vicAramAM paDI, pA tAnA patinA te vicAro teNIne cegya lAgyA, ane te paNa te viSe nI ciMtA karatI khelI---- svAmI, tame je vicAra darzAvyA, teyathAche. ApaNu ane vRddha thayAM chIe. have thADA vakhatamAM ApaNI ,, ' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga. 211 AyuSyanA aMta AvI jaze. pachI ApaNA lalitanA zA hAla thaze? AvA suMdara lADamAM ucharelA lalita pachavADe duHkhI thaze. kuTuMba vagaranA lalitanA badhA samaya ciMtAmAMja prasAra thai jaze.' Ama kahetI sumatI rUdana karavA lAgI, ane teNInA mukhamAM thI ni:zvAsa nIkaLavA lAgyA. kr subhanu peAtAnI patnInI AvI sthiti joi, teNIne zAMta ka ravAne elyeA--" bhadre, zAMta thA, meM tane prathamathIja kahyuM hatuM ke, mArA vicAra jANavAthI tuM paNa du:khI thaIza. jayAre tuM Ama mArI jema ciMtAtura rahI lalita tarapha upekSA rAkhIza, teA pachI lalitanA zA hAla ? jema huM lalitane joI zakatA, tema jyAre tuM karIza, te pachI A bALakanuM pALana pASaNu kANu karaze ?" sumati lalitane nI. ce esArI elI-- svAmInAtha, Apa kaheA che!, temaja thayuM che. hu ve lalita tarapha mArI upekSA thai che. prathama lalitane joIne je hux atyaMta AnaMda pAmatI hatI, te have AnaMdane badale ci'tAtura thA uM chuM. AvA lADamAM ucharatA ApaNA lalitanI ApaNA abhAve zI sthiti thAze? ApaNA maraNa pachI lalitane keNu lADa laDAvaze ? tenA maneAratha kANu pUrA karaze ?' sumatine Ama zeka karatI joI subhAnu bence--"priyA, zAmATe ciMtA kare che ? lalitanuM bhAgya sArU huze, te te sadAsukhI raheze.'sumati belI--" svAmI, jo lalitanuM bhAgya sArU hAta, te ApaNA vRddha mAtApitAne ghera tene janma zAmATe thAta. are prANanAtha, mane ghaNI ciMtA thAya che, mAre lalita tenA yAvanavayamAM duHkhI thaze, " A pramANe kahI sumati rUdana karavA lAgI. teNInA netramAMthI azrudhArA vahevA lAgI. AvI rIte peAtAnA mAtApitA paraspara zeka karatAM hatAM, te joI khALaka lalita temanI sAmu' joyA karatA, ane potAnA nirdoSa svabhAvane AnaMda anubhavyA karatA hatA. lalitanI vaya hajI taddana bALaka hatI. tenA mukhamAMthI haju sphuTavANI nIkaLI zakatI na hatI. te avyaktavANI belI AtmAne Ana Mda ApatA hateA. kSaNavAra tA te AnaMdamAM magna rahyA, paNa pachI jayAre potAnA mAtApitAnAM mu kha zeAkAtura jovAmAM AvyAM, tyAre te lalita rUdana karavA lAgyA. la litanu` rUdana sAMbhaLIsumati tenI pAse AvI, ane tene teDI rUdana ka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 jaina zazikAnta. ratI belI-"beTA, zAmATe rUdana kare che? tArA bhAgyamAM joIe tevuM sukha nathI, kAraNake, tuM vRddha mAtapitAne ghera janme che. tArA pUrva karmoe tane adhama sthitimAM mUke che." ATaluM kahI teNIe lalitane belAvA mAMDyuM, tyAre lalita jarA AnaMdamAM AvI hasavA lAgyuM. tene AnaMdamAM Avela jeI sumati bolI--"are mUrkha, tuM zuM joIne hase che ? bhaviSyamAM te vadhAre duHkhI thavAne chuM. tuM vilAsanI avasthAmAM ciMtAtura rahevAne chuM. tAna ame mAtApitA vRddha thayAM chIe. thaDA divasamAM amare svargavAsa thaze, pachI tAre ze AdhAra ? tu nirAdhAra kuTuMba vagarane thaI jaIza. mAtA, pitA ane kuTuMba vagaranAM saMtAne atizaya duHkhI thAya che. tArI dayAjanaka sthiti joI amane bahu ciMtA thAya che. " lalita A vakhate pitAnI mAtAnI sAme joI rahyo. jANe pite te vAta samajate hoya, tema dekhAvA lAge. kSaNavAre alpa buddhivALI sumatinA hRdayamAM pAcho te vicAra ubharI AvyuM. teNIe lalitane keDamAMthI nIce utA ce, "svAminAtha, cAlo ApaNe A gharane tyAga karIe, nirbhagrI lalitanuM game te thAya, ApaNe zA mATe tenI ciMtA rAkhavI jo. Ie? je tene sukha bhegavavuM heta, te te zA mATe ApaNe vRddhane ghera janma le." ATaluM kahI sumati subhAnane hAtha jhAlI gharanI bahe2 nIkaLavA taiyAra thaI. subhAnu tema karavAne AnAkAnI karavA lAgyA. tene lalitanI upara dayA upajI. A pramANe te daMpatI ragajhaga karatAM hatAM, tevAmAM eka mahAtmA bhikSA levAne arthe tyAM AvI ubhA rahyA. mahAtmA kharekharA jJAnI hatA. tenI pavitra manavRttimAM vairA gya bhAvanA jAgrata hatI. teNe AvI joyuM, tyAM A badhe dekhAva jevAmAM AvyA. subhAnuM ane sumati gRhatyAga karavAnI vAta karatAM ha tAM, ane nIce rahele lalita mAtapitAnA usaMgamAM javA maMdamaMda rUdana karatuM hatuM. subhAna tenI tarapha dayAdaSTithI hatA, tyAre sumati tenI upekSA karI tenAthI vimukha thatI hatI. : A dekhAva joI hRdayamAM Azcarya pAmelA te mahAtmA be lyA "gRhastha daMpatI, A zuM kare che? pRthvI para rUdana karatA ane tamArI pAse AvavAne valakhAM mAratA A bALakane tame zA mATe te. DatA nathI? A nirdoSa ane niraparAdhI arjakane teDe, ane tene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga. 13 bolAvI AnaMda Api" mahAtmAnAM A vacane sAMbhaLI bane . patI saMbhrAMta thaI gayAM, ane tatkALa te mahAtmAnA caraNamAM paDI naM. danA karavA lAgyAM. vaMdanA karyA pachI subhAnuM be -"mahAtmAna , ame vRddha daMpatI mahAna zekasAgaramAM magna thaI gayAM chIe. amArI mane vRtti taddana nirAzA ane ciMtAtura banI gaI che. Apa kRpA karI amArA duHkhI manane zAMti Apo." - te vRddhadaMpatInAM A vacana sAMbhaLI kRpALu mahAtmA belyA, "bhaka, evI tamAre zI ciMtA che? ane ciMtA thavAnuM kAraNa zuM che?" subhAnuM be -"bhagavana, A amAre lalita nAme bALaputra che. te amane vRddha avasthAmAM prApta thayA che. jyAre A putra yogya vayane thaze, tyAre ame maraNane zaraNa thaIzuM. te pachI A putra mAbApa vagarane thaI duHkhI thaze; pAchaLa A putranI zI gati thaze? e mahAciMtAthI ame atizaya zokAtura banI gayAM chIe. je A putrano janma thayo hota, te amane AvI ciMtA na thAta. AthI A putra harSa ApanAre chatAM amane zekakAraka thaI paDe che." - subhAnunAM AvAM vacana sAMbhaLI te mahAtmA hasIne belyA "bhadra, tamArI buddhi vicitra lAge che. tamArA hRdayamAM tattvajJAnanA saMskAra bIlakula paDayA nathI, evuM dekhAya che. ane tethI tame ema samaje che ke, "A putrane AdhAra ame ja chIe. amArA maraNa pachI A putranI naThArI dazA thaze." AvA mUDha vicAra lAvI tame nAhaka duHkhI thAo che. gADA nIce AveluM zvAna ema dhAre che ke, A gADuM mArAthI ja cAle che. A tamArI buddhi ane tamArA vicAra kharekhara upahAsyane pAtra che. AvA alpamatinA vicAre lAvI A nirdoSa laghu bALakane tame duHkha ApavA taiyAra thayAM che. e bicAro taddana ajJAna che. te pitAne sarva AdhAra tamane jANe che. evA bAkane avicArathI tarakeDI cAlyA javuM, e moTuM pApa che. are mahAtmA, tame vicAra kare. kaI paNa prANI keIne AdhAre jIvate nathI, karmanA baLathI sarva prANI varte che. pUrvanA karmayoge je prANune jevuM joIe, tevuM maLI rahe che. ghaNAM prANIo mAtApitA chatAM duHkhI thAya che, ane ghaNAe mAtapitA athavA kuTuMbanA AdhAra vinA sukhI thAya che. sukha ane duHkha karmane AdhIna che. te kAMI keIna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 jaina zazikAnta. AzrayanI apekSA rAkhatAM nathI. rAjamahelamAM hajAre sevakethI sevAte rAjA duHkhI dekhAya che, ane jaMgalamAM ekAkI paDele tApasa ke yegI sukhI dekhAya che. sarva prANIne mAtApitA ke kuTuMbahetAM nathI. daMpatI, A tamAre lalita je puNyavALe haze, to te tamArA zivA ya paNa sukhI thaze, ane jo te puNyarahita haze, te tame vidyamAna haze, te paNa te duHkhI thayA vinA raheze nahi. amArA jevA tyAgIone mAtApitA, kuTuMba ke Azraya ApanAra hetuM nathI, chatAM ame mAtApitAvALA ane kuTuMbI heIe tevA sukhI chIe. kAraNa ke, amArI mAvattimAM tyAga buddhi hevAthI amane kaI jAtanI ciMtA thatI nathI." mahAtmAnAM A vacana sAMbhaLI subhAnu jarA zAMta thaI gaye. tenA hRdayamAMthI ajJAnarUpI aMdhakAra ochuM thaI gayuM. mahAtmAnA upadeze tenI mUDhatA dUra karI. tathApi tenuM hRdaya taddana nizaMka thayuM na hatuM. "bALakane mAtapitAnA AdhArathI sukha maLe che" e nizcaya haju tenI mane vrattimAM jAgrata thayA karatuM hatuM. teNe vinayathI jaNAvyuM, "bhagavana, ApanA upadezathI mArA manane zAMti vaLI che, tathApi je vAta Apa kahe che, te mane zaMkA bharelI lAge che. kAraNake, bALakane mAtapitA zivAya bIjo kaNa sukhakArI thAya? e vAta mArA manamAMthI dUra thatI nathI. vaLI Apa kahe che ke, ame - gI leke mAtapitAvALA hoIe, tevA sukhI chIe, A vAtamAM 5Na saMdeha rahe che. saMsAranA sarva padArthone tyAga karI saMyama mArga ne sevanArA evA tamane mAbApa ke kuTuMba kayAMthI hoya ? ane jyAre mAbApa ke kuTuMbana hoya, tyAre tamane tevuM sukha kayAMthI maLe? A vAta mane niHsaMdeha thatI nathI. mahAtmA hAsya karIne belyA"bhadra, jyAM sudhI tamArA hRdayanuM aMdhakAra dUra thayuM nathI, tyAM sudhI tamane A vAta niHsaMdeha thaze nahIM. huM je je vAta kahIza, te te vAta tamane AzcaryakArI ane saMdehayukta lAgaze. are mUDhAtmA, mArI vAta sAMbhaLI tame Azcarya pAmaze" "kezAMbI nagarIne eka dhanADhya vepArIne putra hatuM. mAruM nAma upekSaka hatuM. huM keInI dara kAra na rAkhate, te uparathI mArA pitAe mArUM upakSaka nAma rAkheluM hatuM. ame cAra bhAIo hatA. te sarvamAM huM nA bhAI hate. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga. 215 mArA pitAne vepAra meTe hate. videzamAM temanI sArI khyAti hatI. mArA traNa yeSTa baMdhue pitAnI sAthe rahI vyApAra karatA hatA, ane tethI teo vyApAra kaLAmAM pravINa banI gayA hatA. mAtra huM ekaja vyApAra kaLAmAM maMda lAgatuM hatuM. joke vyApAranI sarva paddhatI mArI jANavAmAM AvI hatI, paNa bedarakArIne laIne mArA pitA ane pitAnA vyApAramAM sAmIla karatA na hatA. mArAmAM bedarakArI rAkhavAno avaguNa che, ema jANI teo mane dUra rAkhatA ane mArI tarapha abhAva batAvatA, tathApi huM saMtoSa mAnI te viSenI ciMtA rAkhatuM na hatuM. mArAmAM pramANikatAne meTo guNa hate; te guNane laIne huM keInI darakAra rAkhatuM na hatuM, ane karmaupara AdhAra rAkhI mArA manamAM AnaMda pAmatA hatA. eka vakhate mArA pitAnI dukAnamAM keTale eka naThAre mAla AvyuM. te mAla samudra mArge AvatAM rastAmAM bagaDI gayA hatA. je e mAla na khape, te temane meTI nukazAnI thAya tevuM hatuM. AthI temaNe ame cAre bhAIone lAvIne kahyuM ke, "tame A naThAre mAlA bIjA sArA mAlamAM bheLavI de, ane tene sAre kahI vecI de. jo tema nahi kare, te ApaNane bheTI hAni thaze." pitAne A vicAra mArA traNe bhAIone rUcikara lAgyA, ane temaNe temAM pUrNa saMmati ApI, paNa pramANikatAnA guNane laIne meM temAM saMmati na ApI. te vakhate mArA pitAe mAre tiraskAra karyo, ane mane kaThera zabdathI kahyuM, "duSTa upekSaka, pitAnI AjJAne nahi mAnanArA tArA jevA uchuMkhala putrane dhikkAra che. A tArA traNe baMdhuo kevA sadaguNI ane pitAnA bhakta che. tArA jevA putrane gharanI bAhara kADhI mUkavuM joIe. je kuTuMbamAM tArA jevAM saMtAno heya, te kuTuMba adhama dazAne pAme che." pitAnAM A vacana sAMbhaLI mArA hRdayamAM duHkha lAgI AvyuM, ane huM reSAtura thaI be -"pitAjI, meM ze aparAdha karyo che, ke jethI tame mane AvA kaThera zabda kahe che? tame pote duSita thaI bIjAne duSita karavA taiyAra thayA che. je mAla naThAre che, tene sArA mAlamAM bheLavI dage kare, e ghaNuM naThAruM kAma che. evA dUSita kAmamAM meM tamane saMmati na ApI, temAM mAre za doSa che? pitAe putrane pApakarmamAM preraNa na karavI joIe. jyAre gururUpa pitA thai putranI pAse evuM - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 jaina zazikAnta. * akArya karAve, te pachI putra avicArI ane pApI thAya, temAM zuM Azcaya ? pitA, tame mane niraparAdhIne gharanI bAhera kADhavAnuM kahyuM, te khAte huM tamArA upakAra mAnuM chuM. AvA pApI kuTuMbamAM rahevA karatAM jagalamAM rahevuM vadhAre sArUM che." ATaluM kahI huM gharanA bAhera javAne taiyAra thayA, te vakhate mArA pitAe roSathI kahyuM, "are adhama upekSaka, tuM pramANikatAnA kAMkA rAkhe che, tetane duHkhadAyaka thai paDaze. tuM gharanI khAhera jaiza, tethI mane kAMipaNu hAni thavAnI nathI, tArA jevA bedarakArI putranI mAre kAMI jarUra nathI. huM tArA vinA sa rIte sukhI thaiza. putra, chellI vakhate mAre tane eka pitA tarIke kahevuM joie ke, tuM A sAhasa karI gharanI mahera jAya che, paNa jatAM pehelAM vicAra karaje. kAraNa ke, pAchaLathI tAre pastAvuM paDaze. tArA jevA ghaNA utkRkhala putrA ghara tathA kuTuMbano tyAga karI duHkhI thayelA che. tevI rIte tuM paNa duHkhI thaIza, ghara, mAtapitA ane kuTuMba vinA tArI saMbhALa keANa leze ? tAre alpa samayamAM duHkhI thai A gharamAMja pAchuM Avavu paDaze, ane dIrgha pazcAttApa karaveA paDaze. ' huM bhadra dapatA, pitAnAM A vacano hu* sAMbhaLI rahyo, tenA kAMipaNa uttara ApyA vagara huM gharamAMthI cAlI nIkaLyeA. te vakhate mArI mAtAnA netramAMthI azrudhArA cAlI hatI, paNa mArA pitAnA bhayathI kAMipaNa bolI zakI nahi, huM mAtApitAne ane mArA jaye " baMdhuone praNAma karI ghara IMDI jagalamAM cAlyA gayA. jaMga lamAM be divasa sudhI huM kSudhAthI pIDita thaye, ane meM mArA zarIra ne mAMDa mAMDa nirvAha karyAM, mane te vakhate mArA gharanuM ane kuTuMbanuM maraNa thayuM hatu, tathApi pUrNa daDhatA dhAraNa karI huM jaMgalamAM rahyA hatA. ' trIje divase ' Aje kevI rIte nirvAha karavA' evI ciMtA hu karatA hatA, tevAmAM kAi mahAtmA te mAge prasAra thatA mArA jovA mAM AvyA. mahAtmAne joi huM temanI pAse gayA, ane meM tema nA caraNamAM vaMdanA karI. mahAtmAe mane hRdayathI AzISa ApI kahyu', " vatsa, tuM keNu che? ane A nirjana vanamAM kema rahe che? me vinayathI kahyuM, "bhagavana, huM eka gRhasthane duHkhI putra chuM. mArA tame mane pramANika jANI gharanI khAhera kADhI mUkayA che, huve huM tr ,, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga. ra17 ghera javAne Icchato nathI. A vanamAMja mAre nirvAha karavAne che. mAre nirvAha kevI rIte thAya? te keI upAya batAve, te tamAre mArIpara meTo upakAra thaze. huM Apane zaraNuM chuM." mArAM AvAM vacana sAMbhaLI te yegIe mane mArA gharane vRttAMta pUchyuM, te uparathI meM mAre badhe vRttAMta tenI AgaLa nivedana karyo. te sAMbhaLI te mane hAtmAe mane uttama bodha Ape, ane te vanamAM bhAva kuTuMba sAthe rahI nirvAha karavAne upAya batAvyuM, jethI huM te vanamAM kuTuMbanI jema sukhI thaI rahyo hato. mane sukhI karI mahAtmA potAne sthAne cAlyA gayA hatA. ja keTalAka samaya gayA pachI mArA pitAe mArA traNa baMdhuonI saMmatithI je pelA naThAra mAla dago karIne vecyo hato, te vAta rAjAnA jANavAmAM AvI, tethI teNe mArA pitAne bhAre daMDa karI tenI badhI mIlakata japta karI. rAjAnA kepathI mAruM kuTuMba duHkhI hAlatamAM AvI gayuM, ane badhuM chinnabhinna thaI gayuM. pAchaLathI mArA kuTuMbanI AvI naThArI sthiti thaI che, e vAta mArA jANavAmAM na hatI. huM te pilA mahAtmAe batAvelA upAyathI vanamAM mArA zarIrane nirvAhakarate ane teNe pratibodhelA kuTuMbamAM rahI mArA AtmAne AnaMda pamADate hate. eka vakhate te vanamAM huM phaLAhAra mATe pharato hato, tevAmAM kaI cAra purU kuvADe laI sukAM lAkaDAM bhAMgatA ane tene bhAro karatA mArA jevAmAM AvyA. huM temanI pAse jaI caDe. tevAmAM teo mAMthI eka vRddha -"mahArAja, Apa kayAM rahe che? A jaMgalamAM kema phare che? ApanuM kuTuMba kayAM che? meM te vRddhane uttara Aye, "huM A jaMgalamAM rahuM chuM, mAruM ghara ane kuTuMba mArI sAthe che, ane mane ahiM ghaNuM sukha maLe che." mArAM A vacana sAMbhaLI te cAre Azcarya pAmI gayA. temAMthI vRddhe punaH prazna karyo, "mahArAja, tamAruM ghara ane kuTuMba tamArI sAthe dekhavAmAM AvatuM nathI, ane AvA jaMgalamAM tame sukhI ho, e vAta amArA mAnavAmAM AvatI nathI. tema vaLI tame je bhAva kuTuMba kahyuM, te kevuM kuTuMba kahevAya? e paNa kAMi samajavAmAM AvatuM nathI." vRddhanAM AvAM vacana sAMbhaLI meM temane hAsya karatAM kahyuM, -bhAI ta* SH. K. 28 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 jaina zazikAnta. mArA jevA majurone amArA kuTu banI ane amArA sukhanI khabara paDe nahIM. mArA bhAvakuTu'banu svarUpa tamArA jANavAmAM Ave tema nathI, tame mAneA ke na mAneA, paNa huM je vAta kahuM chuM, te yathArtha che. pachI teoe AgrahuthI mane pUchyuM, eTale me' temanI AgaLa bhAva kuTuMbanI ane mArA vananA sukhanI sa vArtA kahI saMbhaLAvI, je sAMbhaLI teo sAnaMdAzcarya thai gayA, ane mArA caraNamAM namI 5DayA, meM temane pUchyuM, 'tame kANu che ?' tyAre teoe temanA sa vRttAMta mArI AgaLa kahI sabhaLAvye. te vRttAMta sAMbhaLI mArA mukha upara glAni AvI gaI, ane huM zAkAtura thai gayA. mArI AvI sthiti joi te vRddhe mane AgrahathI glAni thavAnu kAraNa pUchyuM, eTale meM temane kahyuM, "pitAjI, huM tamArA putra upekSaka chuM. tamArA kuTuMbamAMthI mukata thai huMA vanamAM AvIne rahelA chuM. tamArI AvI sthiti joi mane zAka thAya che, ane tethIja mArA mukhaupara glAni prasarI gai che. " A zabdo sAMmaLatAMja te vRddha ane tenA traNa putre Azcarya pAmI gayA. vRddha sAbhruvacana thaI beyeA-"are zuM tuM upekSaka ! A nirjana vanamAM tu kayAMthI AvI caDaye ?" A pramANe kahIte mane bheTI paDayA, ane elgA--"he pavitra putra, tuM gayA, te pachI vepa!2mAM karelA dagAne laine rAjAe ApaNI mIlakata japta karI ane amane A sthitie peAhAMcADayA. mane te vakhate pazcAtApa sAthe tArUM smaraNa thayuM hatuM. A tArA bhAioe jo tArA jevI pramANikatA rAkhI hAta, te huM A sthitie na Avata. amArI upara karmakApa atizaya thayA che, ane tenAM phaLa amane A leAkamAMja maLyAM che. " ATaluM kahI te mArA pitA atizaya rUdana karavA lAgyA. tenI sAthe mArA bhAie paNu azrupAta karavA lAgyA. pachI me' temane paramArtha sAdhavAnI bhalAmaNa karI, jethI tee zAMta thaI gayA. pachI temaNe mane sAthe levAnA Agraha karyAM, paNa huM temanI sAthe gayA nahIM, ane temanI AgaLa meM mArA bhAvakuTuMbanu varNana karI khatAvyuM, je sAMbhaLI tenAM hRdaya Ana Mdita thayAM hatAM. chevaTe huM temanI rajA lai te vanamAM cAlyA gayA, ane tyAMthI pharate krUratA A tarapha Avye chuM. ahIM AvatAM keAi mANase mArgamAM khakhara ApyA ke, mArA pitA ane mArA traNa bhAie keAi jainamuni ,, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga. nI pAse dIkSA laI A saMsAranA vikaTa mArgane choDI cAlI nIkaLyA che, ane mArI mAtAe keI sAdhvInI pAse cAritra lIdhuM che. A khabara sAMbhaLI mArA manane vizeSa zAMti thaI che. he bhadra daMpatI, tethI tame A tamArA putra lalitanI ciMtA rAkhazo nahIM. dareka prANa potapotAnA karmane AdhIna che, ane karmanA prabhAvathI tene sukhaduHkha maLyA kare che. tame tamArA manamAM evuM rAkhaze nahIM ke, "A lalita putra amArA vinA duHkhI thaze. je tenAM karma sArAM haze, te te tamArA vinA paNa vizeSa sukhI thaze. amArA jevA gRha-kuTuMbane tyAga karI vanamAM rahenArA egione paNa A zraya maLI rahe che. tamAre saMsArI jIne dravyagRha tathA dravyakuTuMba hoya che, tyAre amAre bhAvagRha tathA bhAvakuTuMba hoya che. amArUM bhAvagraha ane bhAvakuTuMba tamArA dravyagRha tathA dravyakuTuMbathI caDIAtuM che. je A tamArA lalitanuM puNya caDI AtuM haze, te te bhAvagRha ane bhAvakuTuMba meLavI tamArAthI paNa vadhAre sukha meLavaze." mahAtmAnAM A vacane sAMbhaLI subhAnu ane sumati baMne sAnaMdAzcarya thaI gayAM. "ame A lalitanA AzrayadAtA mAbApa chIe" e ahaMkAra temanA hRdayamAM zithila thaI gaye, ane gRhakuTuMbanuM abhimAna naSTa thaI gayuM. subhAnue vinayathI aMjali jeDI pUchayuM, "mahAnubhAva, ciMtAthI dagdha thayelA amArA hRdayane A pe kharekharI zAMti ApI che. have Ape je bhAvagRha ane bhAvakuTuMba kahyuM, te kevI rIte ? te amane samajAve. Apane amArI u. para mahAna upakAra thaze. te mahAtmA maMdamaMda hAsya karatAM belyA, bhadra, huM tamane bhAvagraha ane bhAvakuTuMbanuM varNana kahI batAvuM, te tame sAvadhAna thaIne sAMbhaLajo--A jagatu mAM je A saMsAranA tyAgI purUSa che, teone zuddha upayogarUpI pistA che, ane dhRtirUpI mAtA che. A mAtApitA te temanA bhAva mAtApitA kahevAya che. je sArI rIte pAlana poSaNa kare, te pitA kahevAya che. tethI mithyAtva, saMzaya, viparyAsa ane adhyavasAya vagere deSa rahita e zuddha upayoga che, te tyAgInA saMyamanuM sArI rIte pAlana piSaNa kare che, tethI te kharekharA bhAvapitA che. lekamAM je utpAdaka dra vyapitA che, te tevI rItane lAbha ApI zakatA nathI. te pitA te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. putranA AtmAne mehaka padArthone bhaktA banAvI adhama dazAne saM. pAdaka kare che, ane zuddha upagarUpI pitA AtmAne temAMthI uddhAra kare che. je dhRti eTale AtmAnI ratirUpa sthira pariNati, te mAtAnI jema bALajIvanuM paripAlana kare che. te kharekharI bhAvamAtA che. jagatnI dravyamAtAthI tevuM Atmahita thatuM nathI. AvA pavitra bhAvamAtApitAne bhajanAre AtmAkadipaNa duHkhI thatuM nathI. te aharniza AnaMda sukhane anubhavI bane che. puNyavAna putre laikika janmanA hetu dravya mAtApitAne tyAga karI te pavitra bhAva mAtApitAne Azraya le che. kAraNa ke, dravya mAtApitA mRtyu paryata putrane nirvAha karI zakatAM nathI, tethI tenA mAtApitAne tyAga karI vAvAjajIva nirvAha karanArA bhAva mAtApitAne Azraya karavo joIe. he bhadra, tamane ahiM zaMkA thaze ke, kadi saMyamI purUSane bhAva mAtApitAne vega thAya, paNa temane kuTuMbInI jema baMdhuone ega zI rIte thaze? te zaMkAnuM samAdhAna A pramANe che-bhAva mAtApitAne Azrita thayele saMyamI putra bhAva baMdhuone paNa meLavI zake che. zILa, satya, sadAcAra vagere je saguNe che, te tenA bhAva baMdhuo che, dravya baMdhuo karatAM saMyamIne bhAva baMdhuo vadhAre upacenI che. zILa vagere baMdhuonA kuTuMbamAM rahelA saMyamIne sarvadA sukha prApta thAya che. e sukhanA prabhAvathI te uttama prakAranAM Atmika kAryo sAdhI zake che. bhadra, tame ema dhAraze ke, bhAva mAtApitA ane bhAvabaMdhuo, te hoI zake, paNa tene hRdayane rasa ApanArI kAMtA ane jJAtijana kyAMthI maLaze? pavitra saMyamInA kuTuMbamAM e paNa che. tene sama. tArUpI suMdara strI che, ane samakriyArUpI jJAtijana che. e paNa bhAvastrI ane bhAvajJAtijana che. bhAvamAtapitA, bhAvabaMdhu bhAvakatA ane ne bhAvajJAtijana-evA bhAvakuTuMbathI parivRta thaI bhAvagraharUpa vanamAM athavA ekAMtamAM vAsa karI rahelA saMyamI-gIne pachI zI ciMtA rahe? tethI he daMpatI, tame tamArA putra lalitanI koI jAtanI ciM tA rAkhaze nahIM. jo tene puNyanuM baLa haze, te te dravya kuTuMba ane bhAvakuTuMba baMne meLavI zakaze. tamArI ene jarA paNa apekSA rahe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga. 221 ze nahIM. mahAtmAnAM AvAM vacana sAMbhaLI subhAnu ane sumati hadayamAM prasanna thaI gayAM. temanA hRdayanI lalita viSenI ciMtA taddana nAza pAmI gaI A vakhate sumatie aMgamAM umaMga lAvI te lalitane teDavA mAMDe, paNa lalita jANe badhuM samajI gayo hoya, tema pitAnI pAse Avyo nahIM. te rIsA hoya, tema mAtAthI vimukha thaIne beThe. pachI tene pitA subhAnu harSathI tene teDavA gaye, lalita tenI pAse paNa AvyuM nahIM, AthI te daMpatI vicAramAM paDI gayAM. 5chI keTalAeka madhura zabdathI lalitane bolAvA mAMDayo, topaNu lalita kAMI paNa bolyA nahi. eTaluM ja nahIM, paNa teNe pitAnA mAtApitAnI sAme paNa joyuM nahIM. A vakhate pelA mahAtmAe lalitane kahyuM, "vatsa, Ama kema kare che? A tArA mAtApitA tane premathI teDavA ane bolAvA Ave che, te chatAM te temanI pAse kema Avate nathI? e tArA hitakArI mAtApitA che, ane te temane ISTa putra che. mahAtmAe A pramANe kahyuM, eTale lalita hasate hasate mahAtmAnI pAse AvyA, ane teNe pitAnuM mastaka namAvI mahAtmAne praNAma karyo. dayALa mahAtmAe e nirdoSa bALaka nAmastaka upara hAtha mUkyo. ethI te bALaka vadhAre khuzI thaI kudavA lAge, ane te mahAtmAne vAraMvAra praNAma karavA lAgyA. - lalitanI AvI ceSTA joI tenA mAtApitA vadhAre Azcarya pAmI gayAM, ane temaNe saMbrAMta thaI mahAtmAne pUchyuM, " bhagavana, A lalita AvI ceSTA zA mATe karate haze? ATale ajJa bALaka jANe sujJa hoya, tema kare che, tenuM zuM kAraNa haze? ATalI vayanA ke IpaNa bALako AvI ceSTA karatA nathI. A lalitane AtmA ke haze? te A5 mahAnubhAva amane samajAvo."subhAnu ane sumatinA A praznane sAMbhaLI mahAtmA vicAramAM paDayA. teNe jJAnadaSTithI joIne kahyuM, " bhadra, A tamAre lalita koI pUrvane uttama jIva che, te pote ja tamArI zaMkAnuM nirAkaraNa karaze." . - mahAtmAe A pramANe kahyuM, tyAMte lalita spaSTa vANIthI botye-mAtApitA, tame mArI ciMtA karatA hatA, paNa have tamArI ciMtA mane thaI paDI che. tamArA hRdayamAM mehadazA prabaLa che. je A mahA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ rarara jaina zazikAnta. tabhA na AvyA hota, te tamane mehadazA naThArI sthitimAM lAvI mU. kata, ane mArI dazA viparIta thAta. devage sarva vAta sArI banI che. A mahAtmAnA AgamanathI tamAre ane mAro uddhAra thayo che. have tame mane rajA Ape, te huM A mahAtmAnI sAthe cAlyo jAuM. bhAvagRha ane bhAvakuTuMbane Azraya karavAnI mArI IcchA che. A dravyagRha ane dravyakuTuMbamAM rahevAnI mArI IcchA nathI. bhAvagRha ane ne bhAvakuTuMba vinA mArA AtmAne uddhAra thavAne nathI." ATaluM kahI te bALake mahAtmAne kahyuM, "bhagavana, tame parepakArI AtmA che, tamArI manovRtti sadA dukhI jIvane uddhAra karavAne Atura che. tamArI pravRtti paramArthane mATe ja che. A dravyaJDa ane dravyakuTuMbamAMthI uddhAra kare. tamAre pavitra upadeza sAMbhaLI mane jAtismaraNa thayuM che, ane tenA prabhAvathI huM AvI spaSTa vANI balavAne samartha thayo chuM. mane A saMsAranA pAzamAMthI ane mArA dravyagRha tathA dravyakuTuMbamAMthI choDAve. tamArA jevA upakArI AtmA mArI IcchA pUrNa karyA vinA raheze nahIM, evI mane khAtrI che." lalitanAM AvAM vacana sAMbhaLI mahAtmAe kahyuM, "vatsa, tArI pavitra - navRtti joI huM prasanna thaye chuM, tArA AtmAne uddhAra najIka che. dhArmika ane tAtvika prabodhe tArA hRdayamAM sAre prakAza pADe che. tuM a5 samayamAM Atmika unnatine saMpAdana karIza." mahAtmAe AvAM vacana kahyAM, te sAMbhaLI lalita vadhAre prasanna thaye. teNe prasannatAthI jaNAvyuM, "bhagavad , jo ApanI AjJA cheya, te huM mArA dravya mAtApitAne pratibodha ApuM." mahAtmAe maMda maMda hAsya karIne kahyuM, "vatsa, tArA mAtApitAne pratibodha Apa. tArI madhura vANI sAMbhaLI mane atizaya AnaMda thAya che. mahAtmAnI AjJA thavAthI te bALaka pitAnA mAtApitAne uddezI nIce pramANe - pavitra mAtA pitA, A asAra saMsAramAM mAtA, pitA, strI, putra ane bIjA kuTuMbIo sarva svArthanAM saMbaMdhI che. svArthane laIne teo rAga dveSa dhAraNa kare che. paralokamAM keIpaNa sahAyakArI thatuM nathI. tethI A saMsAra sarva rIte tyAga karavAne gya che. saMsArane tyAga karI bhAvakuTuMbane Azraya karanAra AtmA uttama gatine pAme che te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga. rara3 pavitra kuTuMbamAM zuddha upagarUpI pitA che, dhRtirUpa mAtA che, zIla vagere saguNe baMdhuo che, samatArUpI strI che, ane samakriyArUpI jJAtijana che-evA bhAvakuTuMbane Azrita thayele AtmA sarva bAhya vargane tyAga karI dharmasaMnyAsI bane che. evA dharmasaMnyAsine je lApazamika dharmo che, te paNa tyajavA yogya che. kAraNa ke, tevA AtmAne nirvikalpatyAga thayele che, ene tevA uttama tyAgane viSe vika lpa paNa nathI, ane kriyA paNa nathI. jemAM pratyakSa ane parokSa, pigalika ane apagalika, pramatta ane apramatta, sakaSAya ane ni kaSAya ane sAbhilASa ane nirabhilASa vagere prakAra rahelA nathI, te je tyAga te nirvikalpa tyAga kahevAya che. je amuka kALasudhI kAMI tyAga karavAne niyama te savikala5 tyAga kahevAya che. te savika 5 tyAga bAhya tyAga che, ane nirvikalpa tyAga aMtaraMga tyAga che. nirvikalpa tyAgavALa AtmA sarva vibhAvathI nivRtta thAya che. tene vikala5 kriyAnuM prayojana rahetuM nathI. mana, vacana ane kAyAnA vyApArane mUlathI nidhi svabhAvane viSe sthApa, te yuga kahevAya che. te yeganA vyApArane jemAM abhAva che, evA zukaladhyAnanA trIjA ane cothA pAyAvaDe sarva Atma pradezane nizcaLa karI agI thavuM, te yogasaMnyAsa kahevAya che. te yogasaMnyAsI mana, vacana ane kAya ganA sarva bhedane tyAga kare che, eTale tene AtmAthI pRthaku kare che. tethI tene nirguNa brahmapaNuM prApta thAya che. te nirguNa brahma-AtmAnuM rUpa vastutAe guNothI paripUrNa thaIne vAdaLa rahita caMdramaMDaLanI jema svataH prakAze che. he mAtA pitA, A saMnyAsa eTale tyAga laI A asAra saMsAramAMthI mukta thavAnI mArI icchA che. tethI tame mane rajA Apa, ane mArA taraphanA mehane dUra kare. tamArAthI viyukta thayele huM bhAvakuTuMbane AzrayalaI vizeSa sukhI thaIza." lalitanAM AvAM vacana sAMbhaLI tenA mAtApitAne zeka utpaja thaI Ave. teoe jANyuM ke, "A lalita ApaNA gharamAM nahi rahe " tethI teo vizeSa zekAtura thaI gayAM. ane lalitane prArthanA karavA lAgyAM"vatsa, amArA kuTuMbane tuM AdhAra che. tArAthIja ame jIvana meLavIe chIe. amAre samaya tArA sahavAsathIja pra sAra thAya che. jyAre tuM Ama udAsI thaI amAre tyAga kara, te 5 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 jaina zazikAnta, chI amArUM' maraNuja zaraNu che. tArA zivAya ame eka kSaNavAra 5chu rahI zakavAnAM nathI, amArA gRhAvAsanA pUrNa lAbha tArAmAMja 2helA che. vatsa, amArA vRddha upara dayA lAvI e vicAra karIza nahui ame tArA tIrtharUpa mAtApitA chIe. amArA vacanane anusarIza, teA tArA AtmAnA uddhAra thaze. " A pramANe lalitane kahI temaNe mahAtmAne kahyuM, " mahAnubhAva, A bALakane samajAvI amArA manoratha pUrNa karo. e bALaka jo Agraha karI cAlyA jaze, te a me duHkhanA mahAsAgaramAM magna thai jaizuM. amArU' jIvana duHkhamaya thai jaze, ane amArI vRddhAvasthA vipattinuM sthAna thai paDaze. Apa kRpALu mahAtmA amArA upara dayA karo, ane A alpamati kha:Lakane samajAvI amArA zAkAtura hRdayane zAMti Ape. ' mahAtmAe hasatAM hasatAM kahyuM, " bhadra, tame nizciMta raheA. A tamArA putra tyAre tamArAthI viyukta thai zakaze nahIM. hajI tene saMsAranuM bhenika kama bAkI che. A vakhate je tene bedha thaye che. te tenA pUrva karmanuM phaLa che. pavitra pUrvakanA prabhAvathI tene jAtismaraNa thai Avyu che. tenI manovRttimAM tyAganuM svarUpa pra kAzita thai gayuM che, tathApi te tamArA sahavAsamAMthI mukta thai zake tema nathI. tenAM bhAgyakamAM tene AkarSI mA sauMsAramAM maLAtkAre rAkhaze. " (( subhAnu ane sumatine AvAMvacanathI zAMta karI te mahAtmAe lalitane uddezIne kahyuM, vatsa, tArA uttama vicAro sAMbhaLI huM prasanna thaye| chuM, paNa . te tArA vicAre sAMpratakALe saphaLa thaya, tema nathI. hajI tArA mastaka upara bhaganika ka Agrata che. jyAMsudhI bhAgyakarma jAgrata hAya, tyAMsudhI AtmA A saMsAramAMthI mukta thai zake tema nathI, ' mahAtmAe A pramANe kahyuM, tyAM te bALaka potAnA pUrvarUpane prApta thai gayA. tarata te rUdana karatA tenI mAtA sumati pAse AvyA. mAtA umaMgathI te arbhakane bheTI hRdaya sAthe dAkhavA lAgI. te joi subhAnu paNa hRdayamAM AnaMda pAmI gayA, ane dru'patI putranA mAhumAM magna thai gayAM. tevAmAM tyAM AvelA pelA mahAtmA adazya thaI cAlyA gayA. lalitane teDI ane daMpatI gharanI bAhera AvyAM, ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAga. 225 zeAdha karavA lAgyAM, paNa kAi ThekANe te mahAtmAnAM darzana thayAM nahiM. gurU kahe che, he vinIta ziSyA, pachI te subhAnu ane sumati ane DhaMpatI potAnA putra lalitane lADa laDAvatAM gRhAvAsamAM rahyAM hatAM. keTaleka kALa thayA pachI te ane daMpatI mRtyu pAmI gayAM, ane lalita tenA gRhanA svAmI thayA hatA. lalita peAtAnA mApitAnA AgrahathI vivAhita thayA hatA, paNa tenA hRdayamAM viSaya upara aprIti hAvAthI te viSayAsakta thayA na hatA. gRhathAvAsamAM rahetAM paNa te tyAga vRttithI rahetA hatA. chevaTe bhAgyakama bhogavI peAtAnI strIne pratibeAdhI te cAritranA bhAjana anyA hatA. cAritra grahaNa karyAM peDhuMlAM pazu te tyAgIja kahevAtA hatA. kAraNa ke, tyAganuM yathArtha svarUpa te rAmajatA hatA. chevaTe tyAgI lalita cAritra dharmane pALI guNasthAnanA AreNunA kramathI meAkSagAmI thayA hatA. he ziSya, A dRSTAMta uparathI tamArA samajavAmAM AvyuM haze ke, tyAganA artha 'gRha cheADI kASAya vastra peherI svacchaDha paNe vartevuM, evA thatA nathI. paNa lalite peAtAnA mASitAnI AgaLa je je yeAga sa'nyAsa ziSe kahyuM hatuM, te tyAganA kharA artha che. lalitanI jema gRhAvAsamAM rahI mana, vacana tathA kAyAnA ceAganI zuddhi rAkhe, ane viSaya tarapha anAsakti rAkhe, e kharekharA tyAgI kahevAya che, ane evA tyAgathI AtmA uttama gatine prApta thAya che. gurUnA mukhathI A vyAkhyAna sAMbhaLI yati ane gRhastha mane ziSyA ghaNA AnaMda pAmyA hatA, ane temaNe gurUnA mATe AbhAra mAnyA hatA. Sh. K.-29 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ nA nakArI munA nagara navarita biMdu -kyiA. "kSAyopazamike jAve yA kriyA kriyate tayA / patitasyApi tadnAvapraddhirjAyate punaH " // 1 // bhAvArtha-"kSApazamika bhAvamAM je kiyA karAya che te ki. yAe karI patita jIvane paNa tevA bhAvanI vRddhi thAya che." 100 - gurUnA mukhathI tyAganuM svarUpa ane te viSenuM uttama daSTAMta sAMbhaLI prasanna thayelA baMne gRhastha ane yati ziSya bolyA-mahAnubhAva, Ape tyAga viSe je | daSTAMta ApI amane samajAvyuM che, tethI amArA hRdayamAM uttama prakAranI bhAvanA pragaTa thaI AvI che. have amane kiyA upara kAMI samaja. kiyAnuM svarUpa, tenuM phaLa ane tenI upayogitA ke prakAre che? te viSe vivecana karI amArA saMzayane dUra kare. gurUe prasanna vadane jaNAvyuM-"he vinIta ziSyo, tamoe ghaNe dIrgha vicAra karI A prazna karyo lAge che. kriyAmArganuM kharekharUM svarUpa jANavA jevuM che, ane tene mATe jaina mahAtmAoe sArUM vi vecana kareluM che. temAM prathama kriyA ane jJAnane saMbaMdha ke che? te samajavuM joIe. jyAM kiyA tyAM jJAna ane jyAM jJAna tyAM kiyAema temane paraspara saMbaMdha che. je temane paraspara saMbaMdha hoya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ | kriyA. 227 teja uttama prakAranI siddhi prApta thAya che. te sivAya ekalI kiyAthI ke ekalA jJAnathI siddhi thatI nathI. je jJAna hoya, ane kriyA na hoya, te te jJAna nakAmuM che, ane kriyA hAya, ane jJAna na heya, te te kriyA nakAmI che. vaTemArgu sArI rIte rastAne jANa hAya, paNa jo te gati kare nahi, te te dhArelA gAmamAM pahoMcI zakatA nathI. te vicArane anusaratuM eka padya zrIyazovijayajI upadhyAya lakhe che - " kriyAvirahitaM haMta jJAnamAtramanarthakam / gati vinA payajho'pi nApnoti puramipsitam" // 1 // yiA vagaranuM jJAna nirarthaka che. rastAne jANanAre musAphara paNa gati karyA vinA Icchita nagaramAM pahoMcatA nathI." vaLI upAdhyAyajI bhASAmAM paNa lakhe che. "kiyA binA jJAna nahi kabahuM, kiyA jJAna binuM nAhiM, kiyA jJAna de milata rahatuhe, je jalarasa jala mAMhiM. dIpaka prakAzita hoya, paNa tela ane vATa vagerenI apekSA rAkhe che; tema jJAnathI pUrNa e AtmA anukULa kriyAnI apekSA rAkhe che. je purU kiyAne bAhyabhAva jANIne tenI upekSA kare che, teo mukhamAM keLI nAkhyA vinA tRptinI IcchA rAkhanArA che. he vinIta zi, tethI uttama phaLanI IcchA rAkhanArA purUe hamezAM kiyA mArgane anusarIne ja pravartana karavuM joIe. te viSe eka manoraMjaka daSTAMta sAMbhaLavA jevuM che. ke Ieka paTela gADAmAM besIne musApharIe jatA hatA. tenI musApharI lAMbI hatI. AgaLa jAtAM eka vikaTa mAga Avyo. te mA ne prasAra karavAne paTele sAvadhAnIthI pitAnuM gADuM hAMkavA mAMDayuM. keTalIeka muzkelIo tene naDI tathApi te paTele hIMmatathI potAnuM gADuM AgaLa calAvyuM. thoDe dUra jatAM eka viSama jagyA AvI. je. vAmAM gADuM e viSama jagyAe AvyuM, tyAM temAMthI eka cakra nIkaLI paDayuM. caka nIkaLatAMja te gADAnA bela camakyA, ane rAza teDIne nAzI gayA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. 228 A vakhate kaI bIjo musAphara tene maLe. teNe pelA nAzI jatA baLadane pakaDI lIdhA, ane te gAbharA banI gayelA paTelane keTalIeka madada karI. paTela te baLadane gADA sAthe joDI hAMkavA lAgyA, tyAre pelA musAphare hasIne kahyuM, "are paTela, A tAruM gADuM nahi cAle, kAraNake, A tenuM eka caka nIkaLI gayuM che. jyAre te cakane gADAnI sAthe joDI daIza, tyAre A gADuM cAlI zakaze." te musApharanAM A vacanane mAnya karI paTele te caka gADAnI sAthe lagADayuM, eTale te gADuM sArI rIte cAlavA lAgyuM, ane tethI te sukhe karI pitAne jyAM javuM hatuM, te sthAne AvI pahoMcyo. A daSTAMta uparathI samajavAnuM che ke, je paTela te jIva samaja, je gADuM te saMyama samaja ane je be cakra te kriyA ane jJAna samajavAM. je baLada te anubhava jANa. eTale cAritradhArI javarUpI paTela jJAna tathA kiyArUpa be cakavALA, ane anubhavarUpI baLadanI sAthe joDelA saMyamarUpI gADAmAM besIne zivanagara jAya che. je gADuM viSama mArge aTakayuM hatuM, te viSaya, te sayamane deSa samaje. jayAre deSa lAge che, tyAre saMyamane hAni thAya che. je eka caka nIkaLI paDayuM hatuM, te kriyA samajavI. jemAM eka cakrathI gADuM cAlI zakatuM nathI, tema ekalA jJAnathI saMyamamArga sadhAtuM nathI. jJAna ane kriyA baMnenI AvazyakatA che. je purUSe te paTelanA chUTIne nAzI jatA baLadane pakaDyA hatA, ane tene keTalIka madada ApI hatI, te anubhavane darzAvanAra gurU samajavA. he ziSya, A upanaya samajI jeo jJAna ane kriyA baMnene mAna ApI pitAne saMyama sAdhe che, teo sArI rIte mekSane saM. pAdana karI zake che. tethI kiyA vinA kevaLa jJAnathI saMyama mArga sadhAte nathI, e vAta nizcayathI jANI levI. saMyamamArga sAdhavAne kiyA ane jJAna baMnenI AvazyakatA che. he ziSya, ahiM tamAre eka vAta sArI rIte samajavAnI che, je kriyA che, te kevA bhAvamAM karavI joIe? e vAta prathama lakSamAM levAnI che. AtmAnA hadayasthAnamAM vividha prakAranA bhAva utpanna thAya che, ane te bhAvane laIne kriyAo karavA. mAM Ave che. sarva bhAvamAM kSApazamika bhAva, e sarvathI uttama che. tevA bhAvamAM je kriyA karavAmAM Ave, te kriyAthI patita jIvane paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ kriyA 229 tevA bhAvanI vRddhi thAya che. tethI kSApazamika bhAvamAMja kriyA karavI joIe. e kiyA tevA bhAvane vadhAratI jAya che. gRhastha ziSya vinayathI kahyuM, mahAnubhAva, kSApazamika bhAva eTale zuM? te mane samajAvo. ApanA A yati ziSya cAritranA pra. bhAvathI te vAta jANatA haze, paraMtu huM te gRhAvAsane laIne te viSe kAMIpaNa samaja nathI. mATe kRpA karI kSApazamika bhAvanuM yathArtha svarUpa mane samajAvo jethI Apane mArI para bhAre upakAra thaze. " ziSyanAM A vacana sAMbhaLI gurU sAnaMdavadane belyA-he vi. nIta gRhiziSya, teM kSApazamika bhAvane mATe je prazna karyo, te ghaNeja uttama prazna che. jo te yathArtha rIte jANavAmAM Ave, te A tmAne bhAre upakAra thAya che. sAMbhaLa-kSApazamika zabdamAM mULa kSaya ane upazama evA be zabda che. kSaya eTale udayamAM - velAM karmane anubhavavAM-kSapaNa karavAM. arthAt Atma pradezathI judAM karavAM, ane upazama eTale udaya nahi AvelAM karmane zamAvavAMA kSaya ane upazama zabdane artha che. te jJAna, darzananA AvaraNa mehAMtarAyane kSApazama karavAmAM Ave che. tevA kSApazamika bhAvamAM eTale samyam jJAna, cAritra ane vIryanA ullAsarUpa pariNAmamAM vartAte e jIva je kriyA kare che-eTale gurUvaMdana-AvazyakAdi kriyA kare che, te kiyA sarvottama gaNAya che. evI kriyA karavAthI patita mANasane paNa pariNAma vadhe che. he ziSya, A sthaLe patitane artha bhraSTa samaje. eTale je jIva zubha pariNAma nA zikhara uparathI bhraSTa thAya che-DhaLI paDe che, te patita kahevAya che. e patita jIva paNa je kSAyApazamika bhAvamAM kriyA kare che, te tene punaH sArA pariNAmanI prApti thAya che." gurUnAM A vacana sAMbhaLI gRhasthaziSya prasanna thaIne be"bhagavana, ApanA upadezathI mane mahAna lAbha maLe che. kSAzamika bhAvane khare artha mArA jANavAmAM AvyuM che. je prANI e pavitra bhAvane pitAnA hadayamAM sthApita kare, te prANI anukame siddhipadane saMpAdaka thAya che. bhagavana, ApanI upadezavANI kharekhara manana karavA yogya che. ApanA jevA dayALu gurUo A saM. sAra sAgarane utAravAmAM nAva samAna che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( ' ' : 2 - *ba para catvAzittama biMdu-tRpti. "pItvA jJAnAmRtaM nuktvA, kriyAsuralatAphalam / sItAMbUlamAravA te yAti para muniH" I ? artha-"jJAnarUpI amRtanuM pAna karI, kriyArUpI kalpalatAne phaLanuM bhajana karI ane te upara samatArUpatAMbUlane svAda laI muni parama tRptine pAme che. | tiziSya-bhagavana, Ape kiyA upara je daSTAMta pU rvaka upadeza Ape, te sAMbhaLI mane atizaya A naMda utpanna thaye che. tene mATe evA uttama prazna kaDI karanAra A tamArA gRhastha ziSyane paNa huM AbhAra mAnuM chuM. have mArA manamAM eka zaMkA utpanna thai che, je ApanI IcchA haya, te huM te mArI zaMkA ApanI samakSa pragaTa karuM. kAraNake, Apa sarva prakAranA saMdehane dUra karavA samartha che. _ gurU-priya ziSya, tArI zaMkA khuzIthI pragaTa kara. huM yathAmati tenuM nirAkaraNa karavAno prayatna karIza, yatiziSya-mahAnubhAva, eka vakhate ApanA vyAkhyAnamAM ApanI upadeza vANI sAMbhaLavAne huM AvyuM hatuM. te vakhate upa dezanI vArtAmAM Ape evuM jaNAvyuM hatuM ke, "jJAnI purUSane cirakALa Take evI avinazvara tRpti prApta thAya che." ApanA mukhamAMthI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra31 A vAkya sAMbhaLI te vakhate mane mArA hRdayamAM aneka vicAra thavA lAgyA, paNa ApanI AgaLa upadezavANuM sAMbhaLavAnI IcchAthI te vakhate mArA hRdayane te vicAramAMthI mukta karI Apane upadeza sAMbhaLavAmAM tallIna karyuM hatuM. he mahAnubhAva, ApanuM vyAkhyAna pUrNa thayA pachI huM uThIne ApaNe AhAra vigere kriyAmAM pravRtta thaye, ane tethI e vAta te vakhate bhUlI gaye. paNa pAchaLathI mane te vAta yAda AvI hatI. eka vakhate sAyaMkALanuM pratikramaNa karyA pachI keTalIeka rAtri jatAM svAdhyAya dhyAnathI nivRtta thaI huM saMthArA u. para zayana karavAne AvyuM. zayana vakhatanI kriyA karI nidrAnA pramAdamAM AtmAne pADavAne tatpara thayA, teja vakhate ApanA vyAkhyAna vakhate sAMbhaLeluM piluM vAkya mArA smaraNamAM AvyuM. mane vicAra thaye ke, "gurUe vyAkhyAnamAM je jJAnI purUSanI tRptinI vAta kahI hatI, te kevI tRpti haze ? cirakALa Take evI avinazvara tRmi zI rIte prApta thatI haze? te AhArika dravyavRti haze? ke aMtaraMganI bhAvatRpti haze? AhArika dravyatRpti te te nahIM ja haya, kAraNake te tRti TakI zakatI nathI. te koIpaNa lakattara bhAvatRpti hovI joIe." Ama vicAra karate karate huM cirakALe nidrAne AdhIna thaI gaye hate. pachI te vAtanuM mane vismaraNa thayuM ke, punaH Aja sudhI te mAre vicAra pragaTa thayeja nahIM. te divasanI pramAdarUpa gADha nidrAe mane mAre te sadvicAra bhUlAvI dIdhuM hatuM. he svAmI, Aje mArA puNyane mArA hRdayamAM e vicAra acAnaka phurI AvyuM che. mATe huM ApanI samakSa mArI te zaMkA pragaTa karuM chuM, te Apa kRpA karI sAMbhaLo. mane pUrNa AzA che ke, Apa mArI A zaMkAne nirasta karI mane niHzaMkapaNAnA AnaMdane anubhava karAvaze. / - yatiziSyanAM A vacana sAMbhaLI te zAMtamUrti gurUprasanna thaI gayA, ane teo meghanA jevI gaMbhIra vANIthI bAlyA-"he vinIta ziSya, te ghaNeja uttama prazna karyo che. parama tRptinuM svarUpa jANavAthI tArA AtmAne ghaNe ja AnaMda utpanna thaze. A jagatamAM tRtino artha tRpta thavuM, eTale Icchita vastu nA lAbhathI pUrNa thaI saMtuSTa thavuM, e thAya che. e tRpti dravya ane bhAva-evA prakAre che. A lekhanA DuMgalika padArtho meLavIne saMtuSTa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra3ra jaina zazikAnta, thavuM, e dravya tRmi kahevAya che. e tRpti viSayasukhathI meLavI zakAya che, ane te cirakALa TakI zakatI nathI, te sAthe te kSaNika sukhane A panArI tathA pariNAme pApabaMdhane karanArI che. je bIjI bhAvatRpti che, te paravastunI sAthe saMbaMdha dharAvatI nathI, te AtmAnI sAthe saMbaMdha dharAve che. tethI te cirakALa TakI zake che, ane Atmika ane nubhavathI te meLavI zakAya che. ane parama tRpti puNyabaMdhane karanArI ane AtmAne sukhadAtrI che. te upara eka daSTAMta sAMbhaLavA jevuM che. vijayapuranagaramAM citracakranAme eka gRhastha raheto hato. te ghaNe saMpattivALo hato. tene pramudA nAme eka strI hatI, ane na dUna nAme putra hate. citracaMdra pitAnA gRhasthAvAsamAM sArI rIte sukhI hatuM. te haMmezAM khAnapAnane zekhI hatuM. tenA vaibhava saMpanna gharamAM pratidina vividha prakAranI rasavatI banatI hatI. navA navA khAnapAna karI te potAnA divase nirgamana karate hate. te hamezAM cAra pAMcavA 2 jamate ane dareka vakhate judA judA pakavAnna ane mazAlAdAra zAkabhAjI karAvato ane tenA rasamAM tallIna rahete hate. citracaMdrane khAnapAnamAM Ave zekhIna jANI viyapuranI pra jA tene bhejanarasika kahetI hatI. bhejananA rasamAM tallIna rahenArA citracaMdrane dharma upara prIti na hatI. dharma, puNya, dAna, paropakAra, japa, ane tapa-e badhuM khAnapAnamAMja te samajatA hatA. te ghaNuM vAra kahetuM hatuM ke, "A jagatamAM khAvAne mATe ja manuSyAvatAra che, uMdarane tRpti ApavI enA je dharma, puNya ane popakAra nathI." A pramANe kahI te pitAnA mitrane ane sahavAsIone bodha Ache hate. upavAsa karI vrata tapa AcaravAM te tene virUddha lAgatAM na ekAsaNuM ke upavAsa karI AtmAne kaSTa ApavuM e vAta tene Apa saralAgatI hatI - gara_citracaMdranI vicitratA joI dareka Astika banaze, te. ti tenuM nirAkaraNa karatA hatA. tene bubhukSita athavA nAstika ka yatiziSya- ApanI upadeza vANI sAramAM koI eka jJAnI muni AvI caDayA. dezanI vArtAmAM Ape evuM cAritradhArI pavitra muni hatA. teone kALa Take evI avinazvara tRpti prajA tene vaMdanA karavAne Ava Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRti, rIke vA lAgI. A vakhate te bhejanarasika citracaMdra paNa te sarvanI sAthe AvyuM. vidvAna ane jJAnImunie dharmanI dezanA ApavA mAMDI. jyAM thaDI dezanA ApI, tyAM pele citracaMdra beThe thaye. dharmanA vyAkhyAnamAM vacce bolavuM ke beThuM thavuM, e anucita gaNAya che. AthI tyAM beThelA saMghapatie AkSepathI kahyuM, "bhAI citracaMdra besI jAo. vyAkhyAna cAlatuM hoya, te vakhate uThIne cAlavuM, te anucita gaNAya che, ane tethI gurU tathA saMghanI maryAdA tUTI jAya che." saMghanA Age vAnanA AvA zabdo sAMbhaLI nAstika ziromaNi citracaMdra - "zeThajI, mArAthI kSaNavAra paNa bezI zakAya tema nathI. mAre bhejanane samaya thayo che. A muninA vyAkhyAnathI kAMI udarane tRpti thatI nathI. A jagatmAM kharekharI tRpti ApanAra bhejana che. dharmopadeza ApanArA A munie paNa miSTAnna bhejana maLavAthI khuzI thAya che, te ApaNa guDa zA mATe na thaIe? je vrata upavAsa karI khAnapAnane tyAga kare che, teo kharekharA vaMcita thAya che. mATe huM te have kSaNamAtra paNa zekAvAne nathI. mArA udarane jyAM sudhI pti na thAya tyAMsudhI mane hRdayamAM zAMti vaLe nahi. citracaMdranAM AvAM vacana sAMbhaLI te saMghapati kAMIpaNa be nahi. paNa dayALu muni tenAM evAM vacano sAMbhaLI vicAramAM paDayA. "aho ! A jIva kharekhare rasanA iMdriyanA viSayamAM Asakta lAge che. tenI mane vRttine upadezadvArA samAge preravAthI eka AtmAne mahAna upakAra thaze." AvuM vicArI te mahAtmA muni belyA-"zrAvaka citracaMdra, je tRptine mATe tame utAvaLa karI ghera javA IcchA rAkhe che, te tRptinA karatAM vizeSa tRpti maLe te tame prasanna thAo ke nahi?" citra caMdra zAMta thaIne be , "mahArAja, tevI tRpti A sthaLe zI rIte maLe? ahiM kAMI vividha prakAranA bhejanane vega nathI. jyAM sudhI bhejananA padArtho mArA udaramAM paDe nahi, tyAM sudhI mane zI rIte vizeSa tRpti maLe ?" munirAje kahyuM, "bhadra, kSaNavAra manane svastha karI beze, te tamane uttama prakAranI tRpti prApta thaze." muninAM A vAM vacana sAMbhaLI citracaMdra tRptinI AzAthI beThe, eTale munie tene upadeza ApavA mAMDe-bhadra, tame bhejana vagerethI tRpti pAmavAnI IcchA rAkhe che, te tRmi kSaNika ane pariNAme duHkhadAyake SIH. K. 30 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 jaina zazikAnta, che. kAraNake, bhejananI aMdara je padArtho Ave che, te Idrine vikAra utpanna karanArA che. ane keIvAra te reganA kAraNabhUta paNa thAya che. atizaya mAdaka padArtho khAvAthI ajIrNa rahe che, ane temAMthI javara tathA rUdhira vikAranA aneka rege utpanna thaI Ave che. ane vakhate atisAra thaI maraNa paNa thaI jAya che. je padArtho tame svAdathI jame che, te padArtho tamArA udaramAM cirakALa TakatA nathI. bIje divase te viSTArUpe bAhara nIkaLI jAya che, ane pachI tevI tevI atRpti rAkhe che. tame divasamAM game teTalIvAra svAdiSTa bhajana bhe, topaNa te kSaNavAre jIrNa thaI jAya che. eTale pAchI baLavAna sudhA lAge che. tethI te bhajananI tRpti zAzvata nathI. te te mAtra bhejya padArthanA para pudagalathI utpanna thayelI kSaNika tRpti che. AvI kSaNika dravyatRptine meLavI rAjI thavuM, e moTAmAM moTuM ajJAna che. uttama purUSe kadi paNa tevI zudra tRptine tRpti kahetA nathI, paNa tene atRpti kahe che. - bhadra, have kharI tRpti kaI kahevAya? e vAta tamAre dhyAnathI manana karavAnI che, te sAMbhaLe. je te kharI tRptinuM svarUpa tamArA jANavAmAM Avaze, te pachI e kSaNika dravyatRpti tamane jarA paNa rUcikara lAgaze nahi. mATe kharI tRptinuM svarUpa kevuM che? te tame sAM. bhaLe - jaina zAstrakAro mananI svasthatAne zAMti kahe che. eTale jyAre mANasanuM mana koI jAtanI upAdhithI mukta hoya, temAM koI jAtanI ciMtA utpanna thatI na hoya, te zAMti kahevAya che. evI zAMti meLavavAne zAMtarasanI jarUra che. e zAMtarasane svAda adabhuta che. jyAre e zAMtarasano svAda prApta thAya, tyAre mANasane je tRpti thAya che, te atIndriya che. arthAt idrinA viSayamAM na Ave tevI che. AvI tRpti cirakALa Take che, ane tenAthI manuSya adbhuta AnaMdane anubhava kare che. tevI tRpti jilDa iMdriyane Sasane svAda cakhADe, te paNa zAMtarasanA je svAda tene prApta thatuM nathI. kAraNake, zAMtarasanA svAdamAM ravabhAvane anusaranArI ane nirvedasthAyI evI jIvanI pariNati che. vaLI A saMsAramAM jeTalI abhimAnane laIne tRpti che, te badhI svamAnI jema mithyA che. je AtmavIryanA vipAkathI brAMtivagaranI tRpti che. teja kharekharI tRpti che. saMsAranI je Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ tRpti. 235 tRpti mAnavAmAM Ave che. te karmonA udayathI janma vageremAM thatI mahodayanI sAthe mizrita evI "A huM ane mAruM evA abhimAnanI mithyA tRpti che. je mananI kalpanAthI kharI mAnelI brAMtirUpa tRpti che. jyAre AtmavIrya eTale jIvanI sahaja zaktine ullAsa thAya tyAre je bhramarahita tRpti thAya che, te ja kharekharI tRpti che. huM citracaMdra, tuM tArA manamAM bhejana vagerethI je tRmi mAne che, te trAMtirUpa tRpti che. ema nizcayathI jANaje. je jJAnI purUSa che, te kadipaNa tevI vRtine IcchatA nathI. eka vakhate ke mahAtmA muni gRhasthane ghera bhikSA levA gayA. te dhanADhya gRhasthe vividha prakAranI bhikSA temane herAvAne hAjara karI. te vakhate te mahAtmAe temAMthI je nIrasa ane vikRti vagaranA padArtho hatA, te grahaNa karyA, ane bAkInA padArtho grahaNa karyA nahi. tethI pelA Astika zrAvakanA manamAM kheda thaye, teNe manamAM kacavAIne kahyuM, "munirAja, AvA AvA uttama tRptikAraka padArthone Apa tyAga karI che, te ThIka nahi; tethI mane kheda thAya che. je Ape mArAM te tRptikAraka miSTAnna - hAryA hota, te mane vizeSa saMtoSa thAta." te gRhasthanAM AvAM asaMteSa bharelAM vacane sAMbhaLI jJAnamuni bIjuM kAMI bolyA nahi, paNa temaNe mAtra nIce eka ja zleka ko " pudgalaiH pudgalAstRpti, yAntyAtmA punarAtmanA paratRptisamAropo, zAninastAna yujyate " // 1 // A leka sAMbhaLI te gRhastha muni mArAjane pUchayuM, mahArAja, e lekane artha mane samajAve. muni belyA-"bhadra, e kalekane saMkSipta artha te eTale che ke "pugalethI pugale tRpti pAme che, ane AtmA AtmAthI tRpti pAme che. mATe paratRptine samApa jJAnI purUSane ghaTato nathI." paNa tene vizeSArtha e che ke, deha, iMdriya, mana vigere mUrtimAna padArtho pudgalajanya che. te padArtho AhAra, vastra, alaMkAra vagere pudgalathI tRpti pAme che. kAraNa ke, te badhA pudgalene dharma samAna che. paraMtu je AtmA-jIva che, te anicchA vagere pitAnA svabhAvathI tRpta thAya che, pugelethI tRpta thatuM nathI. kAraNa ke, AtmAne dharmapudgalenA dharmathI vilakSaNa che. AvI rIte vastusvabhAvane jANanArA jJAnIne paravastu janita Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 jaina zazikAnta. tRtine upacAra ghaTatuM nathI. kAraNa ke, te samaje che ke, Atmadharma ane pudagala dharma judAjudA che, tethI vidharmamAM tRptinuM sukha mAnavuM, e buddhino viparyAsa che." muninAM AvAM bodhaka vacane sAMbhaLI te gRhastha pratibuddha thaI gaye, ane teNe tyArathI pitAnA AhAramAM paNa keTaleeka niyama grahaNa karyo hate. - he citracaMdra, tethI tamAre paNa e be grahaNa kare che, jethI tamArI SaTrasa bhejana uparanI Asakita ochI thaI jaze. je leke sarva pradhAna, nirvikAra, anaMta vijJAnaghana zuddha caitanyane viSe rahelI tRptine jANatA nathI, te loke madhura, dhRta, zAka ane gorasanI tRptine mAne che. paNa jeone e paramatRptine anubhava che, teo kadipaNa e kSaNika tRptine mAna ApatA nathI. - he zrAvaka, vaLI pugalanI tRpti ane AtmasvarUpanA jJAnanI tRptinA phaLamAM ghaNe taphAvata che. je jIva pugaLathI tRpti mAnI tRpta thAya che, te jIvane viSayanI urmirUpa viSanA udgAra Ave che, ane jJAnathI tRpta thayelA jIvane zubha dhyAna-zubha vicArarUpI amRtanA udgAra Ave che. vaLI kharI rIte jotAM pugalanI tRpti pUrNa tAne pAmatI nathI. zabda, rUpa, gaMdha, rasa ane sparzarUpa pagale karI paraNita thayelA tethI tRpta thatA nathI. teo bhegamAM sadA tRSNA tu2 rahe che, tene zabdAdi viSayabheganI urmio sadA uThayA kare che, tenuM phaLa chevaTe duHkhamaya durgati prApta thAya che. paNa jeo jJAnathI eTale yathArtha svarUpanA bedhathI tRpta thayelA che, tene dharma, zubhadhyAna rUpa amRtanA udgAra Ave che, ane tenuM phaLa gati prApta thAya che. he citracaMdra, A viSe tuM pUrNa vicAra karIza, eTale tArA huMdayamAM tane tRptinA yathArtha svarUpanuM bhAna thaI Avaze. te viSe eka bIjuM daSTAMta sAMbhaLavA jevuM ane manana karavA jevuM che, te tuM sAvadhAna thaIne sAMbhaLa- - vArANasI nagarImAM tArA jevI prakRtivALe madhurazarmA nAme eka brAhmaNa raheto hato. te bhikSukavRttithI pitAne nirvAha calAvatA hato. tenA gharanI sthiti garIba hatI; te hamezAM bhikSA mAgavA jate; te prasaMge jo keI sthaLe brahmabheja thatuM hoya, to te sthaLe jamavAne bezI jate hate. parAja upara tenI ghaNuM prIti hatI. kaI kaI vAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ tami. 237 tene AmaMtraNa vagara bhojana karavA jatA ane bIjA brAhmaNanI sAthe chUpI rIte paMktimAM bezI jatuM hatuM. vArANasI tIrthanuM sthaLa chevAthI ghaNuM videzI mithyAvIo tyAM tIrthayAtrA karavAne AvatA, ane brahmabhejamAM puNya mAnI aneka brAhmaNone jamADatA hatA. tethI madhurazamane hamezAM navanavA bhajanane lAbha maLatuM hatuM. te bubhukSita madhurazarmAne pAvatI nAme eka strI hatI. te brAhmaNene AcAramAM pravINa ane te pramANe vartanArI hatI. tethI pitAne pati jyAM tyAM AmaMtraNa vagara jamavA jAya, te teNIne rU cikara na hatuM. te haMmezAM pitAnA patine prArthanA karI samajAvatI, paNa te bhikSuka brAhmaNa samajato nahIM. - eka vakhate vArANasInA brAhmaNone mATe samAja ekaThe tha. che. ane temAM e madhurazamAM brAhmaNanI carcA cAlI. temAMthI eka jaNe jaNAvyuM ke, "AmaMtraNa vagara bhajana karavA janAre madhurazamAM ApaNI tamAma brAhmaNa kemanI niMdA karAve che. paradezI yaja. mAne tenuM AcaraNa joI ema kahe che ke, vArANasI tIrthanA brAhmaNe bubhukSita ane bhraSTAcAra che; tethI ApaNe madhurazarmAne ApaNI jJAti bahAra mUka joIe." te brAhmaNanAM AvAM vacana sAMbhaLI sarva brahmasamAje tenA vicArane anamedana ApyuM. ane pachI temaNe madhurazarmAne bolAvI jaNAvyuM ke, "AjathI tane vArANasIne brAhmaNanI jJAtithI bahAra mUkavAmAM Ave che. keIpaNa brAhmaNa tAre saMsarga karaze nahIM." A pramANe madhurazarmAne jJAtine tiraskAra the, te paNa teNe pitAnI kuTeva cheDI naDi. jyAM brahmabheja thatuM hoya, tyAM te AmaMtraNa vagara ja ane dUra besIne jamato hate. " tenI strI pArvatInA jANavAmAM A vAta AvavAthI teNIe pitAnA patine kahyuM, "svAmI, tamane jJAtine mahAna tiraskAra thaye, to paNa tame tamArI kuTeva choDatA nathI, e ghaNI dIlagIrInI vAta kahevAya. A tamArI rasanA iMdriyanI lolupatA tamane brAhmaNa dharmathI bhraSTa karaze, ane tamAro keIpaNa saMbaMdha rAkhaze nahIM." strInAM A vacanee paNa tenA lubdha hRdayamAM jarA paNa asara karI nahIM. te te hamezAM te pramANe pravartana karavA lAge. eka vakhate vArANasInA rAjAe pitAnA keI mAMgalika prasaMga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 jaina zazikAnta. ge mATe brahmabheja karyo. ane temAM vArANasInA sarva brAhmaNane bhejanane mATe AmaMtraNa ApyuM. jyAre brAhmaNe ekaThA thaI paMktie jamavA beThA, te vakhate madhurazarmA paNa dUra AvI jamavA beThe. tene dUra jamate rAjAe potAnA mahela uparathI je tatkALa rAjAe nIce AvI keTalAeka brAhmaNane pUchyuM ke, A brAhmaNa zAmATe dara bezI jame che? brAhmaNe kahyuM, "mahArAjA, te brAhmaNa bubhUkSita thaI dareka brahmajamAM AmaMtraNa vagara jamavA jAya che. tethI amee tene jJAti bahAra mUkyo che. A pramANe brAhmaNonA kahevAthI rAjAnA manamAM roSa utpanna thayA. teNe tarata.hukama karyo ke, "te bubhukSita brAhmaNa mArA rAjyamAM na have jaIe, mATe tene mArA rAjyanI hada bAhara kADhI mUke" rAjAne A hukama thatAMja te brAhmaNane rAjAnA sevakoe jamatAM jamatAM uThADI kADhI mUke. te brAhmaNa pitAnI strIne sAthe levA ghera AvyA. teNe vArANasInA rAjyanI hadapAra karavAnI vAta pitAnI strIne jaNAvI, eTale te strI rUdana karatI rAjA pAse AvI, ane pitAnA patine kSamA ApavAnI prArthanA nA karavA lAgI. pArvatInI prArthanA ane rUdana joI rAjAne dayA upache. pachI madhurazarmAne hamezAM gharamAM pUrI rAkhavAnI zarata karI rA. jAe tene cheDI maLe. ane tenA kuTuMbanuM bharaNapoSaNa thAya, te. TaluM anna ApavAnuM rAjAe kabUla karyuM. - he citracaMdra, pachI te madhurazama brAhmaNane tenA gharamAM pUravA mAM AvyuM, ane tenI tapAsa rAkhavAne vAraMvAra vArA pharatI rAjendra to AvyA karatA hatA. evI rIte keTalAka divasa vItyA pachI eka vakhate te brAhmaNa pitAnA gharamAM pUrAIne beThe hate. ane pitAnA bukSitapaNAnA svabhAvanI niMdA karate hato, tevAmAM gharanI pAchaLathI nIcene leka tene sAMbhaLavAmAM AvyA "juvino viSayaviNA naidADivyo. nikurekaH sukhI loke jhAnatapto niraMjanaH " // 1 // A zleka sAMbhaLatAM te brAhmaNanA hRdayamAM suvicAra pragaTa thaI gaye. te saMskRta bhASAne jANanAre hovAthI te lekane bhAvArtha sa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ - tRpti. ra39 majI gaye hate. tatkALa te pitAnI strI pArvatIne pUchI gharanI bA hera AvyA. tyAM eka prauDha vayane purUSa tenA jevAmAM Avyo. teNe Ave, te purUSane namaskAra karyo. pachI pUchayuM, "bhadra, Apa koNa che?" teNe uttara Ape-"huM zrAvaka chuM, ane A zrI pArzvanAtha prabhunI janmabhUmirUpa vArANasI nagarImAM tIrthayAtrA karavA AvyuM chuM." "tame je leka hamaNuM belyA hatA, te kayA zAstrane che?"madhurazarmAe itejArIthI pUchayuM. te zrAvaka bolya-amArA mahAna AcArya zrIyazavijayajI mahArAje racelA aSTakajIne e leka che. "tamane e leka atyAre yAda AvavAnuM zuM kAraNa hatuM? zrAvake uttara Ape -vipra, jyAre jyAre mArI vRttimAM kaI jAtanI I cchA thAya, tyAre huM te bleka belI , mArI IcchAne dabAvI nAkhuM chuM." madhurazamAMe pUchyuM, "atyAre tamArA hRdayamAM kevI IcchA utpanna thaI hatI ?" zrAvaka satya vacana be --huM mArgamAM cAtye jato hato, te vakhate vividha prakAranA pakavAzathI bharelI eka mAInI dukAna mArA jevA mAM AvI. te joI, mArI chAMmAM taLavaLATa thavA mAMDe. pachI tarataja e zloka belI, meM mArI IcchAne vinaSTa karI nAkhI." te zrAvakanAM AvAM vacana sAMbhaLI madhurazarmAnA hadayamAM ghaNI asara thaI gaI. tatkALa pitAnI rasanA idriyanI lolupatAne teNe vaza rAkhavAne nizcaya karyo hate. pachI te madhurazarmAe te kalekane yathArtha artha jANavAne te zrAvakane prazna karyo, te uparathI te zrAvake te zlokanuM sArI rIte vivecana kahI saM. bhaLAvyuM hatuM. muninA mukhathI A pramANe upadeza sAMbhaLI citracaMdranA hadayamAM sArI asara thaI gaI. teNe tatkALa rasanA idriyane lagatA keTalAeka niyama lIdhA. pachI teNe munine prazna karyo ke, "gurU mahArAja, Ape madhurazamanA daSTAMtamAM je ka kahyuM hatuM, tene mane savistara artha samajAve. citracaMdrane A prazna sAMbhaLI muni mahArAja belyAbhadra, te lekane artha kahuM, te sAMbhala-", cakravattI, vAsudeva vagere maTI samRddhivALA purUSe zabdAdi viSayamAM atRpta rahe che; tethI teo sukhI nathI. paNa je svapara dharmane jANavAthI tRpta che, eTale jenA sarva abhilASa nivRtta thaI gayA che, temaja je niraMjana Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 jaina zazikAnta. eTale ISTa, aniSTa, saMkalpa, pratibaMdharUpa aMjanathI rahita che, evA eka bhikSu munija sukhI che." A artha sAMbhaLatAM tenA hRdaya upara vizeSa asara thaI gaI. tatkALa teNe te munine upakAra mAnya, ane pavitra hadayathI temane vaMdanA karI pUrNa vyAkhyAna sAMbhaLI pitAne ghera AvyA. tyArathI citracaMdra hamezAM te muninA vyAkhyAnamAM AvavA lAge, ane pitAnI rasanA idriyane vaza karI zrAvakanAM vrata tapa AcaravA lAge. gurU kahe che-he ziSya, A daSTAMta uparathI tRptinuM kharuM svarUpa tArA samajavAmAM AvyuM haze. have hamezAM e tRptinA svarUpanuM manana karI tArA cAritra dharmane dIpAvaje. he gRhastha ziSya, tuM paNa tevI tRpti meLavavAne sadA tatpara raheje. gRhastha dharma ane yatidharma baMnemAM tRptinuM yathArtha svarUpa jANavAnI jarUra che. ekatvAriza biMdu nirlepa. tAtAhinA pattA cirAgari li . nAvanAjhAnasaMpanno niHkriyo'pi na lipyate" // 1 // zrImadyavinAnI, atha-"tapa tathA zrata vagerethI matta e kriyAvAnuM paNa lepAya che, ane bhAvanA jJAnavaDe pUrNa e kiyArahita paNa lepate nathI." hasthaziSya-mahAnubhAva,A ApanA ziSyanA prazna uparathI Ape tRmi upara daSTAMta sahita bedha - Eii che, te sAMbhaLI mane ghaNe AnaMda thaye che. citra caMdra zrAvaka ane madhurazamAM brAhmaNane dRSTAMtavaDe Ape tRptinuM yathArtha varUpa evI rIte darzAvI ApyuM che, ke jenuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ nile pa. 241 manana karavAthI dareka bhavi AtmA pitAne uddhAra karavAne samartha thaI zake che. he mahAnubhAva, tRptine viSaya sAMbhaLyA pachI eka vArtA purI AvI che, te huM ApanI pAse nivedana karuM . eka vakhate huM koI zubha parvane divase caityaparIpATI karavA nIkaLyuM hatuM. dareka judA judA jinAlayamAM pharI prabhunAM darzana karI huM pAche ghera AvatuM hatuM. mArgamAM eka jaina vidyAthIonI meTI pAThazALA AvI, tenI pAse thaI prasAra thatAM kaI vidvAna gurU pitAnA ziSyane nIce pramANe kahetA hatA he ziSya, A AtmA nizcayanace karI alisa che, ane vyavahAranayathI lipta che. te AtmAne jJAni alipta-nilepa dRSTie zuddha kare che, ane kriyAvAnuM lisa dRSTie zuddha kare che.* gurUnA mukhathI A vAkaye sAMbhaLI huM vicAramAM paDe ke, "AtmA lisa ane alita kevI rIte rahete haze? vaLI jJAnI ni lepa daSTie tene juve che, ane kriyAvAna salepa daSTie juve che, e zuM haze? A vAkane gaMbhIrArtha mArA samajavAmAM AvatuM nathI." A vicAra karI huM ghera AvyA. pachI te vAta meM mArA eka vidvAna mitrane pUchI, paNa te tene yathArtha khulAse ApI zake nahi. pachI keTaleka divase huM te vAta bhUlI gaye hate. he munadra, Aje A panI samakSa mane te vAta yAda AvI che. ApanA jevA vidvAna ane tattvajJa gurUne vega punaH punaH thatuM nathI. tethI Apa mArA te saMdehine dUra karavA kRpA karaze. AtmAnuM nirlepapaNuM ane salepapaNuM kevI rIte ghaTe? e vAta mane samajAvI mArI cirakALanI zaMkA dUra karavA kRpA karaze. gRhastha ziSyanAM A vacane sAMbhaLI dayALa gurU belyA, he - hastha ziSya, teM pUchelo prazna tattvathI bharapUra che. je bhavi AtmA e praznanuM samAdhAna sArI rIte samaje, te te tatvamArgane pathika banI mokSane adhikArI thaI zake che. A jagamAM ghaNuM AtmAo e vicArathI pratibadha pAmI paramAtmAnA svarUpane prApta thayA che. heprizive, tame baMne A praznanA uttaranA vivecanamAM sAvadhAna raheje, ane tene barAbara samajI tenuM sArI rIte manana karaje. SH. K. 31 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 jene zazikAnta. A saMsAramAM dareka gRhasthAvAsI lipta thayA vagara raheto nathI. je purUSa svArtha tatpara na hoya, te purUSaja temAMthI bacI zake che. ane bIje je jJAsiddha haya, te le pAse nathI. je prANI potAnA dehamAM, kuTuMbamAM ane dhanamAM mamatva bhAva rAkhe che, te svAthI gaNAya che, ane te svAthI manuSya A saMsAramAM lipta thaI sAMsArika Adhi, vyAdhine joktA thAya che. evA prANIo A kAjaLamaya malina - hAvAsamAM rahI pApa karmarUpI dhULathI DhaMkAya che. ane je jJAnavAnuM muni hoya, te baMdhanA hetuthI lapAto nathI. A pudgala bhAvane huM ka nathI, karAvanAra nathI ane anumaMtA-anumodana karanAra nathI." AvA jJAnavALo AtmA kadi paNa lepate nathI---te nilepa AmAM kahevAya che. paramANuthI thayela deha, karma, pAMca viSa, gati, jAti, AkAra ane gAdika bhAvate badhA pula bhAva kahevAya che. tevA pula bhAvane huM kAM nathI-svataMtra niSpAdaka nathI, huM jJAnavAna chuM-zuddhAtmA chuM. kAraNa ke, te parabhAva hovAthI tenuM kattAMpaNuM te tenA svabhAvane viSe raheluM che. vaLI huM pugala bhAvane karAvanAra nathI, eTale pudagala bhAvanuM ni. pAdana bIjAnI pAse karAvanAra nathI. temaja tenA guNane pakSapAtI paNa huM nathI." A rIte potAnA svarUpane jANanAre ja kadipaNa lepa nathI. ' he zi, vaLI je jIva evuM ciMtave che ke, "dehAdirUpa pudagalane skaMdha-samUDa pudgalathI levAya che. eTale pudgalathI karela upacaya temAM ja thAya che. AmAmAM te nathI. je huM AtmA chuM, te bhinna sattA svabhAvane laIne mizrita thatuM nathI. jema AkAza aMjanathI lepatuM nathI, tema mArA AtmAnI zuddha sattAmAM karmano Alekha thatuM nathI. cetananI sAme acetana mizra thAyaja nahIM." A pramANe ciMtavato Ama svasvabhAvane anusarI pariNAmane laIne lepatuM nathI. te kharekhara nileSa AtmA kahevAya che. 'he ziSya, upara kahelA AtmAthI virUddha vartanAre je AtmA che. te salepa gaNAya che. te elapa AmA svasvarUpanA ajJAnathI - gatimAM AvI jAya che, ane te aneka prakAranA karmabaMdhamAM baMne dhAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 243 A vakhate yati ziSya zaMkA karI pUchayuM, "mahArAja, Ape je nirmaLa AtmAnuM svarUpa batAvyuM, te yathArtha che, ane e AtmA nirlepa rahI zake, e vAta paNa siddha thAya che. paNa je kriyA karanAra AtmA hoya, te lipta thAya ke nahIM? e viSe mane moTI zaMka che. mArA samajavAmAM evuM Ave che ke, kiyAvAn AtmA vividha prakAranI kriyAone laIne lita thayA vinA rahI zake nahIM. ane je kiyA rahita haya, ane jJAna saMpanna hoya, te hamezAM nirlepa rahI zake che. A mArI samajUtI egya che ke nahIM? te Apa kahe. kAraNa ke, saMzayarUpI gADha aMdhakArane nAza karavAmAM Apa sUryasamAna che. pitAnA yati ziSyanI AvI zake sAMbhaLI gurU prasanna thaIne belyA-"he vinIta ane vidvAna ziSya, te je prazna karyo che, te jANavA jevo che. je purUSa sarvadA kiyAvAna hoya, paNa je tetapa ane ne zratathI matta thaI gayo hoya, to te lepAya che, te zivAya kiyAvAna kadipaNa lepa nathI. jenAmAM tapa ke zAstranuM abhimAna nathI, te. sadA kiyA karatA hoya, to paNa nirlepa rahI zake che. ane je purUSa bhAvanArUpI jJAna karIne pUrNa hoya, te purUSa AvazyAdika kriyA karate na hoya, to paNa lapAto nathI. A vakhate zaMkita hadayavALe yati ziSya belI uTha-"bhaga vana , bhAvanA eTale zuM? e mane samajAve, "gurU AnaMdapUrvaka bolyA-"priya aMtevAsI, sAMbhaLa, je pitAnA AtmAne saddharma svasvabhAvane viSe vAraMvAra pariNumAve, te bhAvanA kahevAya che. tene vI bhAvanArUpa jJAne karI pUrNa e AtmA AvazyakAdi kiyA na kara. te hoya, te paNa te lepate nathI-eTale kamathI baMdhAtuM nathI. A uparathI ema samajavAnuM che ke, nirlepa Amane saMpAdana karavA kriyA karanArA bhavi prAjJIe sarvathA tapa tathA zAstranA madane tyAga karavo joIe. gurUnAM A vacane sAMbhaLI te yati ziSya hRdayamAM niHzaMka thaI gaye, ane teNe pitAnA pavitra gurUne aMtaHkaraNathI AbhAra mAnya. pachI gurU pitAne gRhastha ziSyane kezIne be yA-"vatsa, te je jainapaDazALAnA gurUne mukhe nizcaya ane vyavahAra nathI AtmAnI salepa tathA nirlepa avasthA saMbhALI hatI, te viSe huM je kAMI khulAse Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 jaina zazikAnta. karuM, te tuM eka citte sAMbhaLaje- A AtmA eTale je cetana svarUpI jIva, te nizcaya nayanI dRSTie alipta che-nirlepa che. arthAt karmaNunA saMsargathI rahita che. kAraNake, te AtmA anutpanna, avi. naSTa, sthira, ekarUpa ane kartA ane bhaktApaNAthI rahita che. ane vyavahAra nathI jotAM, te AtmA karmathI saMjhilaSTa che. tethI te zuddha azuddhatAthI baddha ane lipta kahevAya che. jJAnagI nirlepa eTale zuddha niraMjana AtmA che, ema darzAvanArI daSTithI zuddha svarUpanuM dhyAna karate AtmAne zuddha kare che. arthAt rAgAdi baMdhanane niSedha karavAthI AmA karmamaLa rahita thAya che. ane tapa AvazyakAdi kriyAmAM pravartamAna thaI "anAdi pravAhika karmamaLathI huM lisa che, mATe zaddha thAuM? ema vicArI mahAmeha vagere deSanA rikavAthI te AtmAne nirmaLa kare che. kAraNake, mahAdeSanI nivRtti kiyAnA baLathI thAya che, ane sUkSma deSanI nivRtti jJAnanA baLathI thAya che. yatiziSya prazna karyo-gurUmahArAja, te jJAnabaLa ane kriyAbaLa bane ekI sAthe prApta thaI zake ke, judA judA prApta thaI zake? te viSe mane spaSTa karIne samajAve. gurUe AnaMdanA ullAsathI jaNAvyuM, priya ziSya, jJAna ane ne kiyA e judAM judAM dekhAya che. paNa te ekaja che. jIvane jJAna ane kriyArUpI be netre sAtheja ughaDe che. temAM kaIvAra jJAna mukhya ane kiyA aiNa ane koI vAra kriyA mukhya ane jJAna gaNa ema je dekhavAmAM Ave che, te guNasthAnanI bhUmikAnA bhedane AzrIne dekhavAmAM Ave che. kahevAno Azaya e che ke, jIvane jJAna ane kriyAne lAbha sAtheja thAya che. eTale jJAnanetra ane kriyAnetra ughADavAne jJAna ane kriyAne ekIbhAva sAtheja thAya che. paraMtu kALabhede karIne thatuM nathI. kAraNake jJAnano rUci ane kriyAnI rUcibhede karIne thatI nathI. paraMtu samyaguSTi jIvane viSe bhUmikA eTale, deza pramatta, sarva pramatta, apramatta, sarAga, vItarAgAdi saMyamavAnanI avasthA e bhUmikAne bheda eTale kALa guNa vagerethI thayelI bhinnatAteNe karIne eka ekanI mukhyatA thAya che-eTale kavacit kriyAnI mukhyatA thAya che, ane kavacit jJAnanI mukhyatA thAya che. arthAt jJAna ane kriyAne ekIbhAva che. kaI vakhate jJAnanI mukhyatAnI sAthe kriyAnI gaNatA hoya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ nilepa. 245 che, ane kriyAnI mukhyatAnI sAthe jJAnanI gaNatA hoya che, te mAtra bhUmikA bhedane AzrIne thayA kare che. samakti guNasthAnava jIvane samatipaNAnI karaNInI mukhyatA che, ane dezavirati sarvaviratine te sthAnanI karaNInI mukhyatA che. paraMtu sAtamA, AThamA ane navamA guNasthAne vartatA jIvane jJAnanI mukhyatA che. he ziSya, A vAtane vicAra karI manana karaje, eTale tArA mananI zaMkA parAsta thaI jaze. ane tArA manane nizcaya thaze ke, jJAna ane kriyA-e baMnenI AvazyaktA che, ane te jJAna tathA kriyArUpa netre vinA jIva aMdhanA jevo che. he ziSya, have tuM nirlepanA svarUpane jANavAne samartha thaye heIza. e svarUpanuM vAraMvAra manana karate raheje, eTale tArUM sadAcaraNa jJAnasahita nirdoSa raheze. jenuM AcaraNa nirdoSa hoya, te purUSa sarvane namaskAra karavA yogya che. te upara eka sucarita muninI kathA che.-AnaMdanagaranI bAhera eka udyAnamAM suMdara jinAlaya hatuM. tenI aMdara zAMtinAtha prabhunI suMdara pratimA hatI. te pratimA tejasvI ane divya hatI. tethI AsapAsanA ghaNA yAtrALuo te pratimAjInAM darzana karavAne te sthAne AvatA hatA. te sAthe keTalAeka munie paNa yAtrA nimitte vihAra karI te sthaLe AvatA hatA. eka vakhate keIeka vidvAna muni te sthaLe prabhunI divya pratimAnAM darzana karavAne AvI caDyA. teo caityanI aMdara AvI aneka prakAranI bhAvanA bhAvI prabhunI stuti karatA nIcene leka belyA "satjhAnaM yadanuSTAnaM na liptaM dosspNktH| . zuddhabuddhasvajAvAya tasmai jagavate namaH" / 1 // "jJAna pUrvaka jenuM AcaraNa deSarUpI paMkathI lisa nathI, evA zuddha buddha svabhAvI mahAtmAne namaskAra che." A zleka temanI pAse ubhelA koI bIjA munie sAMbhaLe. te sAMbhaLI e vidvAna munie te bleka belI stuti karanArA muni ne pUchyuM-"mahArAja, A leka prAcIna che ke, arvAcIna che?" mahArAje uttara Ape. "te ati prAcIna nathI, tema ati arvAcIna nathI." teNe punaH pUchyuM,-"A kalekane kartA koNa che?" pilA stutikAra munie uttara Ape,-"te lekane kartA zrIyavijayajI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 jaina zazikAnta. upAdhyAya che." te sAMbhaLI pelA munine hasavuM AvyuM, eTale tu ti karanAra munie iMtejArithI pUchayuM, Apa mahAnubhAvane A kalekanI stutithI hAsya kema AvyuM? munie vinayathI kahyuM, te aSTaka jIne zleka A ThekANe kema lAgu pADI stuti karI? te vidvAn munie kahyuM, "mahArAja, mane A kaleka ghaNe priya che, ane teno artha tIrthakara jevA mahAtmAne sarva rIte lAgu paDe che. jJAnapUrvaka je mahAtmAnI vrata pAlanAdi kiyA deSa eTale IhilakAzaMsA, parelekAzaMsA, mithyAtva, viSaya, kaSAya vagerepa paMkathI malIna thayelI nathI, evA vimaLa, he pAdeya, jJAnayukta manaH pariNAmavALA gIne eTale jJAna, vairAgya-aizvaryavAnane namaskAra che. tIrthakarAdi te evA guNavALA che ja, paNa bIje kaI AtmA evA guNavALo hoya, tene paNa mArA namaskAra che." muninAM A vacane sAMbhaLIne vidvAna muni prasanna thaI gayA. ane temaNe paNa te kaleka smaraNamAM rAkhe, ane pratidina tenuM paThana pAThana karavA lAgyA. he vinIta ziSya, A daSTAMta uparathI tamAre samajavAnuM che ke, je muni athavA gRhasthanuM AcaraNa deSarUpI paMkathI alipta haya, te sarva rIte namaskAra karavA gya che, ane tene AtmA kharekha ni leMpa che. evA nirlepa AtmAe A jagamAM pitAnuM jIvana sArthaka karI ane siddhazilAnA adhikArI thAya che. baMne ziSya aMjali joDI balyA-" mahAnubhAva, Ape je nilepanuM svarUpa amane samajAvyuM che, tethI amArA AtmA upara Apane mahAna upakAra thayela che. ApanA e apAra upakArane pratIkAra amArAthI kadipaNa thaI zake tema nathI. ame Apane yAvajajIvita AbhArI chIe. ApanA jevA jJAnanidhi purUSanA samAgamanuM phaLa AtmAne upakArI thAya, temAM kAMIpaNa Azcarya nathI. jenA zAsananA adhiSThAyaka deva ApanA jevA mahAtmAne A jagatu upara cirakALa vasAve." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ hicatvAriza biMdu-nispRhatA. prArAMpaNe tA naidhrujAvara" || artha--je tuM sukhanI AzA rAkhato huM, te niHspRha thA." : : : : : : : be-bhagavad, Ape kRpA karI je bedha Ape che. te amArA AtmAne uddhAraka thaye che. tamArA bedhAmRte amArA mugdha hRdayane jIvana ApyuM che. A jagamAM saMsArathI parita thayelA prANIone mahA tmAno upadeza caMdranA jevI zItaLatA Ape che. have kRpA karI bIje keI uttama upadeza ApI amArA AtmAne pavitra kare. gura-priya ziSya, tamAre saMtoSa joI mAre AtmA prasaja thAya che. je sAragrAhI zretAo hoya, te upadezAne vizeSa utsAha prApta thAya che. bIjo koI upadeza sAMbhaLavAnI tamArI IcchA che ya, te kaI prazna utpanna kare athavA tamArA hRdayanI gupta zaMkA pragaTa karo. . gurUnAM A vacana sAMbhaLI gRhastha ziSya - mahAnabhAva, gayA cAtumAsamAM meM e niyama lIdhuM hatuM ke, "hamezAM gurU mukhe kAMI na upadeza sAMbhaLave.' A niyamane nirvAha karaA vAne huM hamezAM gurUnI pAse upAzraye jate ane vyAkhyAnamAM kaI paNa na upadeza sAMbhaLI ghera AvatA hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 jaina zazikAnta. eka vakhate cAturmAsya rahelA te gurUnI pAse huM upadeza sAMbhaLavA gayA, tyAM gurU pite reSa karIne eka tarapha beThA hatA. meM temanI pAse jaI vinayathI vaMdanA karI, gurUe mane dharmalAbhanI A zISa ApI. kSaNavAre meM namratAthI jaNAvyuM ke, "mahArAja, Aje vyAkhyAna kema nathI thatuM? mArAM A vacana sAMbhaLatAM ja gurU reSathI belI uThayA, are zrAvaka, ame sAdhuo niHspRha chIe, amAre kAMI tamArA lekenI darakAra nathI. amArI IcchA hoya, te vyAkhyAna ApIe." meM vinayapUrvaka kahyuM, "mahArAja, Apa niHspRha che, e satya vAta che, paNa ApanA vyAkhyAnathI lokene upakAra thAya che, Apa kRpA karI vyAkhyAna Ape te vadhAre sAruM." gurUe A kSepa karI kahyuM, "are bALaka, kaI paNa kArya amArI marajI virUddha thavAnuM nathI. Aje vyAkhyAna ApavAnI mArI IcchA nathI. mATe tuM cAlyA jA; bIjA paNa zrAvakene kaheje ke, Aje vyAkhyAna thavAnuM nathI. " te vakhate huM namratA ane zAMtithI AjIjI karI che --"mahArAja, meM A cAturmAsyamAM e niyama lIdhe che ke, hamezAM gurU pAsethI kAMIpaNa upadeza grahaNa kare, AthI mArA niyamane laIne mArA manamAM upadeza sAMbhaLavAnI prabaLa IcchA che. " mArAM A vacane sAMbhaLI muni rUSTa thaI belyA--"zrAvakabALa, te e niyama zAmATe lIdhe? amArA munileke ne e kaI e. kAMta nizcaya hetuM nathI. kAraNa ke, ame niHspRha ane svataMtra chIe. ame kAMI hamezAM vyAkhyAna ApavAne baMdhAelA nathI." meM namratAthI jaNAvyuM, "mahArAja, A bALaka upara kRpA ka rI jarA De upadeza Ape te huM mArA niyamathI bhraSTa na thAuM" muni vizeSa reSa dharI belyA- "are mUrkha, teM kAMI amArI upara niyama lIdhe nathI. je amAre AdhAre niyama lIdhe hoya, te tuM kharekhare mUrkha che. kAraNake, jemane keInI paNa spRhA nathI, evA munie kadipaNuM baMdhanamAM AvatA nathI. " muninAM AvAM vacana sAMbhaLI huM nirAza thaI gayo. pachI meM temane nispRha zabdano artha puchA hatA, tyAre temaNe kahyuM hatuM ke, keInI darakAra na rAkhe, te niHspRha kahevAya che. A temane kahele artha mane barAbara egya lAge nahi. pachI huM tyAMthI cAle gaye. pachI meM koI vidvAna vaDilane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ nispRhatA. ' ra49 mArA niyamane mATe pUchayuM, eTale teNe mane kahyuM ke, je kaI gurU upadeSTA na maLe te pachI upadezanAM pustako vAMcI temAMthI nave na upadeza grahaNa kare. jethI tAre niyama sacavAze. pachI huM te niyama pramANe vartI hamezAM navIna navIna upadeza meLavavA lAgyA, ane e cAturmAsya meM mArA niyama pramANe prasAra karyuM hatuM. bhagavad , tyArathI mArA manane zaMkA rahI che ke, zuM keInI darakAra na rAkhavI, tenuM nAma niHspRhatA haze? jo evI niHspRhatA gaNAtI hoya, te dareka bedarakArI manuSya nispRha kahevAya, ane teo paNa pelA muninI jema satyavAna gaNAya. A viSe mArA hadayamAM zaMkA 2. hyA kare che, te Apa kRpA karI mane nispRha zabdane khare artha samajAvI niHzaMka karaze. gRhastha ziSyane A prazna sAMbhaLI gurU sAnaMdavadane belyA"hevinIta ziSya, tAre A subodhya prazna sAMbhaLI mane apAra AnaMda utpanna thayela che. niHspRhatAnuM kharuM svarUpa jANavAthI uttama bodhaprApta thAya che. je munie tane niHspRhatAne artha kahyuM hatuM, te tadhana anucita hate. je te kharekhara zuddhacAritradhArI muni hota, te te niHspRha zabdane A artha kare nahIM. tenA hRdayamAM cAritradhamane uttama bedha thaye nathI, ema tenA vacana uparathI samajAya che. lokone parama upakAra karanAruM vyAkhyAna baMdha karI pitAnI nispRhatA pragaTa karavI, e munione dharma nathI. evA munionI niMdA karavI gya nathI, tathApi dilagIrI sAthe kahevuM paDe che ke, tevA pAmara AtmAo cAritra lIdhA pachI tene sadupayoga karI zakatA nathI. tethI teo pite baDI bIjAone paNa buDADe che. evA vaMcaka gurvAbhAsothI ja A bhAratavarSanI dharmabhAvanA zithila thaI gaI che." he muniziSya, A gRhasthaziSya je prazna karyo. tene uttara sAMbhaLavAmAM tArepaNu lakSa ApavAnuM che. kAraNake, nispRhatAne uttama guNa munidharmanI sAthe pUrNa saMbaMdha dharAve che. he gRhasthaziSya, A jagatamAM manuSyane pitAnA svabhAvane lAbha mukhya rIte prApta karavAnuM che. pitAnA sahaja svarUpane AvaraNa rahita jANavuM, e svabhAvane lAbha gaNAya che. te lAbha zivAya bIjo koI paNa lAbha prAptavya nathI. jIvane prApta karavAnI vastu svabhASli. K.-32 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25s jaina zazikAnta. vane lAbha zivAya bIjI kAMI che ja nahIM. uttama jJAnI muni AtmAnuM je sahaja jJAnAdi aizvarya che, tene prApta karavAne sadA pravarte che, enuM nAma ja svabhAvane lAbha che. te sivAyanA je anAtmIya bhAva che, te upara te niHspRha rahe che. je anAtmIya bhAvanI pRhA rAkhate nathI, teja kharekhara niHspRha muni gaNAya che. anaMta jJAnanA pAtra banelA munie A jagatane tRNavat gaNe che. jagatanI sarva prakAranI vibhUtionuM tene koI prayeAjana nathI. kAraNake, jJAnanA A naMde karI tenI sarva IcchAo pUrNa thayelI che. jJAnanA anupama AnaMdane anubhavanAre uttama muni spRhAnI darakAra karatA nathI. te upara eka ramujI daSTAMta kahevAya che. dakSiNa dezamAM eka AnaMdavijaya nAme vidvAna muni vicaratA hatA. teo sarvadA AnaMdI hevAthI temanuM AnaMdavijaya nAma sArthaka thatuM hatuM. eka vakhate teo koI sArA zaheramAM jaI caDayA. temanI sAthe ceDAeka ziSyone parivAra hate. te zaheramAM jaina vastI ghaNuM zeDI hatI. vizeSabhAga brAhmaNa vastIne hate. jainamunione nagaramAM AvelA jANe keTalAka vidvAna brAhmaNe temanuM upahAsya karavA AvyA. temAMthI eka vAcALa brAhmaNa balI uThaye, "sAdhujI, tamAre dharma ke che?" AnaMdavijaya prasanna thaIne bolyA bhAI, amAre dharma zreSTha che." brAhmaNe upahAsyathI kahyuM, "tamAre dharma zreSTha che, e zA uparathI jANavuM?" munie kahyuM, "AcaravA tathA pALavA uparathI amArA dharmanI zreSThatA jaNAI Ave che." AcaravAmAM tathA pALavAmAM tamArA dharmanI zreSThatA zI rIte che? brAhmaNe maMda maMda hasatAM hasatAM puchyuM. "te anubhava karyA vinA jANI zakAya tema nathI." jainamunie gaMbhIratAthI uttara Ape. bAhmaNe uMcethI kahyuM, "mahArAja, tamArA malina dharmane anubhava karavAne kaNa Ave?" munie ke nahIM lAvatAM zAMtithI kahyuM, " jyAre anubhava kare eTale ke dharma malina che, "ane kaye dharma ujavala che?te jaNAze." te vakhate eka bIje brAhmaNa -"sAdhu, amArA mAMbhaLavAmAM AvyuM che ke, tamAre ahiMsA dharma che, e vAta sAcI che?" munie uttara Apya-"hA, e vAta satya che. amAre ahiMsA dharma kahevAya che. bIjo eka uchuMkhala brAhmaNa be - jaina . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ niHspRhatA, 251 yati, tamArA dharmamAM sAdhuo lIlerIne aDatA nathI, e vAta kharI che?" munie kahyuM, "hA, e satya che. jaina munio kadi paNa lIlerIne sparza karatA nathI. eka catura ane mazkare brAhmaNa be -"tyAre mahArAja, A gAmamAM te badhI vastI lIletarI uparaja jIve che. te tamAre nirvAha ahiM kema thaze ?" munie utsAhathI uttara Apyo--"brAhmaNe, amAre kAMI nirvAhanI spahA nathI. jo amane zuddha AhAra nahi maLe te ame anazana vrata laI tene tyAga karIzuM, paNa amArA dharmane tyAganahi karIe." ATaluM kahI te AnaMdI munie hasatAM hasatAM pharIthI kahyuM, "bhAIo, ame ahiMsA dharmane mAnanArA chIe, ane lIlotarIne sparza nahi karanArA chIe, tathApi ame dAtaraDAthI eka latAne chedIe chIe." muninAM AvAM vacana sAMbhaLI badhA brAhmaNa hasI paDyA, ane kahevA lAgyA ke, "tame kharekharA ahiMsaka nathI." A vakhate keTalAeka zrAvake tyAM hAjara hatA, teo belI uThyA ke, " mahArAja, jaina sAdhu thaIne A zuM bole che ? jaina muni kadi paNa lIlotarIne sparza karatA nathI, te te latAne kema che? tema vaLI dAtaraDAtu hathIyAra pAse kema rAkhe ? mahArAja, Apa kharekharA jaina muni kahevAtA nathI. A brAhmaNa le ke tamArAM AvAM vacana sAMbhaLI ApaNuM jaina dharmanI niMdA karaze. Apa te kAle uThIne cAlyA jaze, paNa pAchaLathI A mithyAtvI brAhmaNe amane sadA pajavaze." zrAvakanAM AvAM vacana sAMbhaLI muni AnaMdavijaye vicAra karyo ke, "A bIcArA ajJAnI leke mArA zabdane sAcA mAnI leze ane tethI dharmanI hIlaNa thaze, mATe yathArtha kahevAnI jarUra che." AvuM vicArI muni AnaMdavijaya belyA-he brAhmaNe e jagatamAM eka evI jherI latA utpanna thAya che ke, tenA kAmo svAda levAthI mANasane, mukha zeSAya che, mUcha Ave che ane dAma pragaTa thAya che. e latAne dareka prAjJa manuSya chedana karavI joIe. latAne chedana karavAmAM kaI jAtanuM pApa lAgatuM nathI, ane tenuM chedana karavAne dAtaraDuM rAkhavAmAM paNa pApa nathI. A vakhate eka brAhmaNa belI u -"jainamuni, game tevI jherI latA hoya, paNa tamArA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara jaina zazikAnta. ahiMsA dharmanA niyama pramANe tene chedavI na joIe." muni umaMgathI belyA-"dvijavare, ame jainamunione te e latA avazya chevAnI che, ane tenuM chedana karavAthI ane puNyanA baMdha thAya che, eTaluMja nahiM paNa amAre cAritradharma prakAzI nIkaLe che." muninAM AvAM vacana sAMbhaLI tyAM rahelA zrAvake cakita thaI gayA, ane teo khinnavadane belyA- "mahArAja, ApanI A vArtA AhaMtadharmanI hIlanA karAvanArI che. game tevI viSalatA hoya, paNa ApaNa jainene chedavA gya nathI. vaLI Apa kahe che ke, amAre te dAtaraDethI chedavI joIe. te zuM ApanI pAse dAtaraDAnuM upakaraNa che? sAdhunA upakaraNomAM dAtaraDAnuM upakaraNa kayAM che? A vakhate eka brAhmaNa bolI uThe, "zeThIyA, juve, tamArA sAdhuo kevA che? teo dAtaraDA rAkhI lIlIlatAne chede che, ane kone kahe che ke, "ame ahiMsA dharmanA upAsaka sAdhuo chIe." amArA saMnyAsIo AvA hotA nathI. teo mAtra daMDa, kamaMDala rAkhI pitAnI pavitratA darzAve che." AvAM teonA vacana sAMbhaLI muni AnaMdavijaya hasI paDyA, ane temanI ajJAnatA joI hRdayamAM apazeSa karavA lAgyA. pachI te dayALu munie vicAryuM ke, "have kharekhare latA ane dAtaraDAne artha pragaTa karavAnI jarUra che. jyAM sudhI te pragaTa karavAmAM nahIM Ave, tyAMsudhI A bIcArA pAmara zrAvake pitAnA dharmanI hIlaNa gaNu zekAtura raheze." AvuM vicArI e mahAnubhAva mukhamudrA prasanna karIne belyA "bhAIo, meM je latA ane dAtaraDAnI vAta karI che te AlaMkArika che. tene bhAvArtha ghaNe samajavA jevuM che. jainamunie kadipaNu latAne cheda karatA nathI. A jagatmAM spRhA e viSamaya latA che. e latAne chedana karavI e amArA munione dharma che. jainamunie A jagatu upara rahela spRhArUpa latAne chedevI joIe. e tane chedavAnuM dAtaraDuM jJAna samajavuM. jJAnarUpI dAtaraDAthI spRhA upI latAne chedana karanArA jainamunio pitAnA maDAvratamAM vijaya meLave che. prAcIna jainamunio e pRhArUpI viSalatAne jJAnarUpI dAtaraDAthI chedI kevaLajJAnI thaI mokSe gayelA che. tene mATe amArA pUjyapAda zrIyavijaya upAdhyAya tevAja ane bedha karanAruM nIcenuM parva lakhe che- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ niHspRhatA. vidaMti jJAnadAtreNa spRhA viSayAtAM budhAH / mukhazoSaM ca mUrtI ca dainyaM yacchati yatphalam // 1 // spRhArUpI viSalatA mukhazoSa, mUrchA ane dInatArUpa phaLa Ape che, te pRhArUpa viSalatAne DAhyA mANase potAnA jJAnarUpa dAtaraDAvaDe chede che." << 53 A uparathI tamAre samajavAnuM ke, AtmAthI munioe jJAna sa'pAdana karI tevaDe dhRddhAnA tyAga karavA joie. e gRhAne laIne mANasane sukhazeASa, mUrchA ane dInatA prApta thAya che. AvA kaTu kuLane ApanArI spRhArUpI latAne jJAnarUpa dAtaraDAthI chedI nAkhavI joie. he bhadrajane, AvA gaMbhIra ane uddezIne me' tamane latAne cheDhavAnI ane dAtaraDuM' rAkhavAnI vAta jaNAvI. pratyakSa satya latAnA cheda ane satya dAtaraDAnuM grahaNu, ahiMsA dharmanA upAsaka jainamunie dipaNuM Acare niha. munivara AnaMdavijayanA mukhakamaLamAMthI nIkaLelAM A vacane sAMbhaLI badhA brAhmaNeA ane zrAvake cakita thai gayA, anetemanA hRdayanAM dvAra ekadama ughaDI gayAM, tarata badhAe e mahAtmA muninA caraNakamaLamAM vaMdanA karI. mithyAtvathI malina hRdayavALA keTalAeka khANA paNa jainamuninA ziSyA thavAne taiyAra thayA, te mAMDe keTalAeka ziSyA paNa thayA hatA. pachI temaNe mumina AnaMdavijayanI A naMdapUrvaka bhakti karI hatI. te mahAnubhAvane keTalAeka divasa rAkhI temanA mukhanA upadeza grahaNa karyAM hatA. pachI niHspRhatAnA pavitra guNane dhAraNa karanArA e mahAmuni tyAMthI vihAra karI cAlyA gayA hatA. gurU kahe che--he ziSyA, A dRSTAMta uparathI tamArA jANavAmAM AvyuM hazeke, niHspRhatA rAkhavI, e mahAna divya guNa che. jyAMsudhI e hRdayamAM koi jAtanI spRhA rahe che, tyAMsudhI mANusa potAnA Atura hRdayane saMteSa ApI zakatA nathI. tethIja mahAnubhAva yazAvijayajI upAdhyAye spRhAne viSalatAnI upamA ApI che. e viSalatAnu sevana karavAthI mukhazeASa, mUrchA ane dInatArUpa jherI phaLa prApta thAya che. mATe te viSalatAnuM chedana karavAne pUrNa jJAnanI jarUra che. jJAnanA prabhAvathI spRhA dUra thai jAya che. mATe jJAnane dAtaraDAnI upamA ApelI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 jaina zazikAnta. evA jJAnarUpI dAtaraDAvaDe karI spRhArUpa viSalatAne chedana karanArA jainamunio A jagatamAM sarvarIte vijayI thayA che. ane ziSyA--bhagavana, Ape je munivara Ana'vijayanuM dRSTAMta Apyu, tethI amArA hRdayamAM sArI bhAvanA jAgrata thai che. "A jagamAM kAipaNa jAtanI spRhA amane prApta thaze nahi.' evI uttama bhAvanA bhAvavAne amArAM hRdaya bhAvita thayAM che. kRpAnidhi, have teja viSaya upara amane vizeSa edha ApavAnI kRpA karo. ,, ziSyAnI AvI prArthanA sAMbhaLI gurU prasanna thaIne khelyA---- huM vinIta ziSyA, je jainamuni mahAmuni Ana divajayanI jema spRhAnA svarUpane oLakhI tene tyAga kare, teja kharekhara niHspRha muni kahevAya che. kAMi rIsathI vyAkhyAna baMdha karI niHspRhatA dA~vanAra muni niHspRha kahevAtA nathI. niHspRhatAnA guNa bhAvanI sAthe saMbaMdha dharAve che, kAMi dravyanI sAthe saMbaMdha dharAvatA nathI. niHspRhatAnI sthApanA hRdayanI vRttimAM che, kAMi bAheranA koi bhAgamAMnathI. hRdayathI niHspRhatA rAkhavI, enuM nAma niHspRhatA che. uratha ii niHspRhatA kahevI, e kAMi kharI niHspRhatA nathI, te viSe eka bIjuM nAnu' subodhaka dRSTAMta che. te tame sAvadhAna thai sAMbhaLe- keieka jaina muni ekAkI vicaratA hatA. hRdayamAM jAmelA vairAgyathI temane kAinA sa`ga pasaMda na hatA. sadA AtmArAma thai ane AnaMdamagna rahI ekalAja vihAra karatA hatA. eka vakhate te mahAtmA koi uttama ane Astika nagaramAM jai caDayA. te mahAnu bhAvane AvelA jANI te nagaranA Astika zrAvakA ekaDA thaI temane vaMdanA karavAne AvyA. zrAvaka samudAya e munirAjane vaMdanA karI ane gurU bhakti darzAvI padArUpe beThA, eTale te paropakArI munie hRdayane A kare tevI dharmadezanA ApI. dezanA sAMbhaLI sarva leke prasanna thai gayA. pachI eka zrAvake ubhA thaI vinayathI puchyuM, "mahuA rAja, AjakAla ghaNA munie ziSya parivAra sAthe vicare che, ane Apa ekAkI kema vicare che? ApanA jevA vidvAna munine kAipa che paNa ziSya nathI, tenuM zuM kAraNa che? ApanI dezanA eTalI badhI asarakAraka che ke, Apane seMkaDo ziSya thavA joie. te chatAM haju Apane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ niHspRhatA. 255 eke ziSya nathI, tenuM zuM kAraNa che? muni maMda maMda hasatA bolyAdevAnupriya zrAvakajI, mane ziSya karavAnI spRhA nathI. kAraNa ke, AjakAla sarva rIte gya evA zikhe maLI zakatA nathI. vartamAnakALanA munio ziSyanA parivAramAM potAnI pratiSThA mAne che, ane pitAnI vidvattA kRtArtha thayelI gaNe che, paNa huM tene viparIta samajuM chuM. kAraNa ke, ghaNA ziSyane laIne upAdhi vadhe che, ane sarvanI judI judI pravRtio sAcavavAmAM eTalI badhI muzkelI naDe che ke, te pitAnA svAdhyAya ane dharmadhyAna karavAmAM vidharUpa thaI paDe che. tethI huM ekAkI niHspRha thaI vicaruM . ane nirUpAdhi thaI AtmasAdhana karavAmAM sadA tatpara rahuM chuM. mArA manamAM vRddhavayane viSe vaiyAvacca karavA mATe eka ziSya karavAnI IcchA che, paNa jyAre keI sarva rIte egya purUSa maLe, tyAre tene dIkSA ApI ziSya karo, evI dhAraNA rAkhI che. jyAM sudhI yogya purUSa na maLe, tyAM sudhI e upAdhimAM paDavuM nahi, e meM nizcaya kare che. A vakhate eka tarUNa zrAvaka beThe thaI be -"mahArAja, huM A nagarane eka gRha stha zrAvakane putra chuM, mArA mAtApitA gujarI gayAM che, mArA gharanI sthiti sArI che, mArI yuvAna strI hamaNuMja gujarI gaI che. huM punaH vivAha karavAnI IcchA rAkhate hate. paNa Aje Apane dharmopadeza sAMbhaLI mane A saMsAra tarapha vairAgya utpanna thayela che, mATe kRpA karI mane dIkSA Ape. ApanA jevA pavitra gurUnI sevA bhakti karI huM mArA sAdhu jIvanane kRtArtha karIza." tenI AvI vANI sAMbhaLI te muni hAsya karatAM belyA-"bhadra, tArI pavitra IcchA joI huM prasanna thaye chuM, paNa tArI mukhamudrA uparathI jaNAya che ke, tArA gharamAM eka caMDALa strI bharAI beThI che. jyAre e adhama strIne te dUra karIza, tyAre tArAmAM cAritranI yegyatA Avaze, pachI huM tane khuzIthI cAritra ApIza." tArA jevA bIjA ghaNu purUSe mArI pAse dIkSA levA Ave che, paNa huM te darekanA gharamAM cAMDAlIne rahelI jevuM chuM, tethI meM teemAMthI koIne paNa cAritra ApyuM nathI. haju sudhI e cAMDAlIne dUra karanAra koIpaNa purUSa mArA jovAmAM AvyuM nathI." muninAM A vacana sAMbhaLI badhA zrotAo ane te zrAvaka Azcarya pAmI gayA. zrAvake satrAMta thaIne pUchyuM, "mahAnubhAva, Apa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 jaina zazikAnta. nI vANI sAMbhaLI ame ati Azcarya pAmyA chIe. zuM zrAvanA gharamAM cAMDAlI heya? to taddana nirdoSa chuM. mArA gharamAM evI adhama strI cheja nahi. jo huM IcchA karuM, te mane kulIna zrAvaka kanyA maLe tema che. te huM caDALa strIne zAmATe rAkhuM? ApanA jevA jJAnI muni AvuM aghaTita bele, te sarva rIte anucita che. jenA sparzathI apavitra thAya che, evI cAMDAlIne kaye zrAvaka gharamAM rAkhe? A vAta taddana asaMbhavita lAge che. Apa AvuM aghaTita bele che, te chatAM ApanI vANI upara amane vizvAsa Ave che. je A viSe kAMI paNa gUDhArtha hoya, te kahevAnI kRpA kare. jethI mAruM mana niHsaMdeha thAya." zrAvakanAM AvAM lAgaNI bharelAM vacana sAMbhaLI te mahAmuni hasatA hasatA bolyA "bhadra, mAruM kahevuM gUDhArtha che. jyAre e tArA jANavAmAM Avaze, tyAre tane khAtrI thaze ke, mArA gharamAM caM. DALa strI che." zrAvake IMtejArIthI kahyuM,-"kRpALu bhagavad, mane te spaSTa rIte samajAve."muni belyA-bhadra, sAvadhAna thaIne sAMbhaLa. A jagatamAM Atmarati eka guNa che. e guNane laI mANasa potAnA AtmAnI upara rati-prIti rAkhanAre thAya che. jyAre AtmAnI upara prIti thAya che, eTale te pitAnA AtmAne uddhAra karanAra guNene dhAraNa karavA prayatna kare che. e AtmAratithI je viparIta te anAbharati kahevAya che. anAtmarati purUSa pitAnA AtmAne guNI karI zakta nathI, paNa durgaNI kare che. e anAtmarati dhAraNa karanArA ghaNA manuSyo che. teo A saMsAramAM magna rahI aneka prakAranA kaSTa bhegave che. AjakAla anAmaratine pracAra vizeSa che. gRhastha ane munio paNa e durguNanA upAsaka banelA che. e anAtmaratine jaina vidvAne cAMDAlInI upamA Ape che. te cAMDAlIne saMga karanArI spahA che; tethI te paNa cAMDAlI kahevAya che. e spRhArUpI cAMDAlI manuSyanAM hRdayarUpI gharamAM rahe che. arthAt jeTalA spRhA rAkhanArA che, te badhAenA hRdayagRhamAM cAMDAlIne vAsa che. sujJa purUSe e anAtmaratine saMga karanArI spRhArUpI cAMDAlIne pitAnA hRdayagrahamAMthI dUra karavI joIe. he bhadra, vaLI te anAtmaratine bIje prakAre paNa varNavelI che. je AtmAne AnaMda te AtmAti, ane je pugalane AnaMda te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ nispRhatA. 257 anAtmarati kahevAya che. pudagalAnaMda e ucchiSTa vastune AnaMda che, ane ucchiSTa vastune AnaMda cAMDALane hoya che. te cAMDAlInI sAthe rahenArI spRhA paNa cAMDAlI che. pRhAne tenI sAthe pUrNa saMbaMdha che. keIpaNa bAbata spRhA vinA banatI nathI. A spRhArUpa cAMDAlIne pitAnA hRdayarUpa maMdiramAM rAkhanArA ghaNu purUSe mArA jevAmAM Ave che, tethI keIne dIkSA ApavAnI mArI IcchA thatI nathI. bhadra, tArI IcchA dIkSA levAnI che, paNa tArA hadayagRhamAM spRhArUpI cADAlI che, te vAta mArA jANavAmAM AvI che. je e satya hoya, te spachuM kahI Apa. muninAM AvAM vacana sAMbhaLI sarva parSadA sAnaMdAzcarya thaI gache. ane te mahAnubhAvanI buddhi joI hadayamAM camatkAra pAmI gaI. pelA zrAvake caNa utsAhathI jaNAvyuM,-"bhagavAna ! Ape je kahyuM, te yathArtha che. e spRhA dareka manuSyanA hRdayamAM rahelI che, mArA hRdayamAM paNa rahe che. jayAre meM Apane dIkSA ApavAnI vinaMti karI, tyAre mArA hRdayamAM e cAMDAlI jAgrata thayA vinA rahI nathI. te vakhate meM evI pRhA rAkhI hatI ke, je huM dIkSA lauM, te pachI lekemAM mArI pratiSThA vadhe, hajAre zrAvake mArA caraNamAM vaMdana kare, eTaluM ja nahIM, paNa je huM paMnyAsa, gaNI ke AcArya banI jAuM, te jainazAsanane udaya karuM ane zrAvakonI pAse hajAre rUpIA kharcAvI meTA utsave karAvuM. AvI AvI aneka jAtanI spRhA mArA hRdayamAM utpanna thaI hatI. mahAnubhAva, Ape je vacana kahyAM, te yathArtha che. ni:spRhavRttithI cAritragraDaNa karanArA purUSo viralA che, ane e egya purUSa Apane maLa paNa muzkela che." te zrAvakanAM AvAM satya vacana sAMbhaLI muni belyA-"bhadra, tArI amRtavANuM sAMbhaLI mane vizeSa sateSa thaye che. A uparathI mane khAtrI thAya che ke, te cAritra levAne egya adhikArI che. tArA je satyavAdI purUSa e pRhArUpI cAMDAlIne hadayagRhamAMthI kADhI mUkavAne samartha thaI zake che. tuM tArA pariNAmane sudhAravA prathata karaje. chevaTe tuM eka uttama cAritradhArI sAdhu thaIza." muninAM AvAM vacana sAMbhaLI te tarUNa zrAvaka hadayamAM khuzI thayo ane teNe munine prArthanA karI ke, "mahAnubhAva, jayAM sudhI mAsh, K.-33 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 jaina zazikAnta zamAM cAritranI pUrNa gyatA Ave, tyAM sudhI mane ApanI sAthe rAche. huM ApanI vaiyAvacca karIza." munie maMda ane madhura svare jaNAyuM-"bhadra, jayAM sudhI tAre gRhastha veSa hoya, tyAM sudhI mArAthI tane rAkhI zakAya nahIM. je tArI IcchA hoya te huM tane mahAnubhAva zrI yazovijayajI upAdhyAyanuM racela eka padya ApuM, te mukhe karI leje; ane hamezAM tenuM smaraNa karaje. eTale tArA hadayagRhamAMthI e pRhArUpI cAMDAlI dUra thaI jaze.munirAjanAM A vacana sAbhaLI te tarUNa zrAvaka prasanna thaI gaye, ane teNe te padya lakhI ApavAnI munine prArthanA karI. pachI te mahAnubhAve tene nIce pramANe te paNa lakhI ApyuM hatuM-- "niskazanIyA viduSA spRhA cicagRhAbahiH / manAtmati rAMDachI saMmati thA" RI vidvAn purUSe pRhAne pitAnA hadayarUpI grahamAMthI bAhera kADhavI joIe, kAraNa ke, te pRhA anAtmaratirUpa cAMDAlIne saMga kare che." A patha laI tarUNa zrAvake munine upakAra mAnI temane vedanA karI hatI. pachI te mahAmuni tyAMthI vihAra karI bIje sthaLe cAlyA gayA hatA. pAchaLathI te padyarUpI ratnane pitAnA hadayarUpI dAbaDAmAM rakSaNa karate ane hameMzAM tenuM smaraNa karatA te tarUNa zrAvaka tadana nispRha thaye hate. ane te upakArI muninI pAse cAritra laI A tmadhamane saMpAdaka thayo hate. gurU kahe che--he ziSya, A daSTAMta uparathI tamArA samajavAmAM AvyuM haze ke, pRhA e ke naThAre guNa che, ane niHspRhatA e ke saddaguNa che. je manuSya evI niHspRhatA dhAraNa kare, teja A sasAranA pArane pAmI siddhagati sudhI pahoMce che. he vinIta ziSya, A jagatamAM ghaNAspRhA rAkhavAnA guNa thI halakA banI A saMsArasamudramAM magna thAya che. sprahAvALA mAzu ghAsa ane rUnA jevA halakA che, te chatAM teo saMsArasAgaramAM DubI jAya che, e AzcaryanI vArtA che. A vakhate yAtaziSya vinaya cI prazna karyo-"bhagavana, Ape niHspRhatAnuM svarUpa daSTAMta sAthe batAvyuM, te sAMbhaLI mArA hRdayanuM aMdhakAra dUra thaI gayuM che, ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ ni:spRhatA. 59 e mahAn guNanA prabhAva jANI tevI bhAvanA bhAvavAne A hRdaya A tura rahe che. have Apane eTaluM pUchavAnuM che ke, ni:spraha mANasanuM AcaraNa kevuM hAya, ane tene zI rIte oLakhI zakAya? e viSe ma ne sArI rIte samajAveA. " yatiziSyanA A praznane gRhasthaziSye atumedana ApyuM. mahAnubhAva gurU mukhamudrAne prasanna karatA elyA-u priya ziSya, je muni ni:spRhatAnA guNa dhAraNa karatA hAya, te pAtAnu gArava, peAtAnA uSa ane peAtAnI khyAti--e traNa mAmata kadipaNuM darzAvatA nathI. jo e traNamAMthI eka paNa yuktithI darzAve, tA samajavuM ke, te ni:spRha nathI. tenA hRdayamAM prahArUpI cAMDAlIe vAsa karelA che. cAritradhArI munI vaMdanIya hAvAthI moTA moTA rAjAA ane nagaravAsIe tene vaMdanA karavA Ave che. A vanA tene gorava vadhAranArI che, te chatAM ni:sprahe muni te gaiAravane dhAraNa karatA nathI, tema pragaTa karatA nathI. dvIkSita munine sarva janA mAna A pe che. kaDhi tenAmAM kAMipaNa guNu na hAya, tApaNa tenI guNInA jevI mAnyatA kare che. A mAnane laIne je muni pAtAnA utkarSa batAve tene ni:spraha na samajavA, niHspraha suni janamAnyatAthI pAtAnA utkarSa batAvatA nathI. uttama kuLa ke jAtine laine khyAti utpanna thAya che. e khyAti ni:praha AtmA kadipaNa pragaTa karatA nathI. A uparathI samajavuM ke, je muni vaMdanIyapaNAthI gArava, pratiSThAthI utkaSa ane jAti guNathI khyAti jaNAvatA nathI, te kharekharA ni:smUha che." --- gurUnAM AvAM vacana sAMbhaLI yatiziSya sAnadhruvadane AcA mahAnubhAva, Ape je niHsprahanAM saMkSipta lakSaNAka hyAM, te mArA maraNamAM rahI gayAM che. gArava, utkarSa ane khyAti e traNa nahIM pragaTa karavAmAM ni:sprahatAnA prabhAva rahelA che, e mArA samajavAmAM sArI rIte AvI gayuM. have huM kadiMpaNa te bhUlIza nahi, ane 'huM paNa tevA ni:straha thAuM 'evI uttama bhAvanA bhAvyA karIza." gurU bAlyA--bhadra, jo tAre sadA smaraNamAM rAkhavI DAya, te zrIyazAvijayajI mahArAjanuM nIcenuM padya yAda rAkhaje. " gauravaM pauravaMdhatvAtprakRSTatvaM pratiSThayA / rakhyAtiM jAtiguNAtsvasya prAduHkuryAna niHspRhaH " " // 1 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAMnta. puravAsIone vaMdanIya hevAthI pitAnuM nairava, pratiSThAne laIne pitAne utkarSa ane jAti guNathI khyAti e traNa bAbatane nispRha purUSa jaNAvate nathI." pachI parama pavitra yatiziSya e padya kaMThastha karI lIdhuM hatuM. A vakhate gRhastha ziSya vinayathI bolyA, "bhagavana, Ape nispRhatAnA guNane bhAre mahimA varNana karyo, te sAMbhaLI A laghu bALaka paNa ati AnaMda pAme che. paNa te viSe mArA mugdha hRdayamAM eka zaMkA utpanna thai che. ApanI AjJA hoya te nivedana karUM"ziSya AnaMdapUrvaka be -"bhagavana, ApanA kahevA pramANe niHspRha rahenArA munine sukha zI rIte maLe? kAraNa ke, AhA rAkhyA vinA keI jAtanuM sukha maLI zakatuM nathI. koIpaNa vastunI smahA rAkhavAmAM Ave, te ja te vastu prApta thAya che. A viSe samajUti ApI mArA manane niHzaMka karavAnI kRpA kare." gRhastha ziSyane A prazna sAMbhaLI gurUne prathama te hasavuM A vyuM, pachI teo madhura vANIthI bolyA- bhadra, A jagatamAM je nirUpAdhI sukha che, te ja kharekharUM sukha kahevAya che. mahAt samRdhine bhaktA cakravartI che, paNa je teNe pRthvInA sarva khaMDa sAdhyA na hoya, te te sukha zA kAmanuM che ? " koIpaNa vastunI smatA rahe che te ciMtAne utpanna karanArI che, tethI jene koIpaNa jAtanI ane koIpaNa vastunI smahA thatI nathI te parama sukhI gaNAya che. pRthvInI zayyAmAM sunAre, bhikSAnuM anna khAnAre, jINuM vastra paheranAre ane vanamAM ghara karI rahenAro nipraha yegI je sukhI che te SaTu khaMDa pRthvIne bhegavanAre cakavarI sukhI nathI. te ane darzAvanAruM ramaNIya padya mahAnubhAva zrIyazavijayajIe uMce svare gAyuM che"bhuushyyaa bhaikSamazanaM jIrNa vAsA vanaM gRham / tathApi niHpRhasyAho cakriNo'pyadhikaM sukham" // 1 // ni:spRha munine bhUminI zayyA,bhikSAne AhAra, jIrNa vastra ane vanarUpa ghara che, tathApitene cakravartIthI paNa Adhaka sukha che." | he ziSya tethI niHspRha munine athavA gRhasthane je sukha che, tevuM sukha sAmAnya gRhasthathI mAMDIne cakravatIne paNa nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA gurUnAM AvAM vacana sAMbhaLI te gRhastha ziSya hRdayamAM prasanna thaI gaye. te uMce svare gurUnI stuti karI temane vaMdanA karavA lAgyuM. pachI teNe aMjalI jeDI kahyuM, "bhagavan! e viSe haju vizeSa upadeza ApavAnI kRpA kare. ApanI vANurUpa sudhAthI mane tRpti thatI nathI. gurU belyA-he vinIta ziSya, A jagamAM je je saceta tathA aceta padArtho rahelA che, te AtmAthI bhinna che. tevA AtmAthI bhinna padArthonI je IcchA karavI, te mahAduHkha che kA raNake, ghaNA lAMbA kALa sudhI bhegavAya evA narakAdi duHkhanuM kAraNa te IcchA che. ane je sarva vastune viSe niHsmahatAne dhAraNa kare che, te paramasukhane prApta kare che, je sarva anAgatakALamAM bhagavAya evuM sAdi anaMtasukhanuM kAraNa che. " gurUnAM A vacana sAMbhaLI te gRhasthaziSya atyaMta khuzI thaye, ane teNe hRdayathI gurUne AbhAra mAnya, tenA hadayamAM rahelI gurUbhaktimAM vizeSa vRddhi thaI. vayazcatvAriMza biMdu-bhAvanA. "bhAvanIyA bhAvavadbhirbhavinA bhvsaadhnii"|| atha-"bhAvavALA purUSoe A saMsAramAM sAdhanarUpa evI bhAvanA bhAvavI." grahastha ziSya-bhagavana, A saMsAramAM aneka jAtanI muzkelIo AvyA kare che. je muzkelIo pasAra karavI ghaNI ane zakya thaI paDe che. te vakhate zuM karavuM joIe ? e Apa samajAve. keTalIeka muzkelIo gRhasthane saMsArane laIne jema AvI paDe che, tema anagAra sAdhuone paNa tenA mahAvratane laIne AvI paDe che. tethI grahastha ane sAdhu baMnene te muzkelIomAMthI prasAra thavAne utama upAya batAve. Apa mahAnubhAvanA hadayamAM evA aneka upAye buddhithI siddha thayelA haze, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ dara jaina zazikAnta, gura-priya vinIta ziSya, te karelo prazna gRhastha ane sAdhu baMnene upagI che, tethI sAvadhAna thaI tenuM samAdhAna sAMbhaLaAhata zAstramAM bhAvanA e eka ghaNe agatyano zabda che. te zabdano artha hRdayano nizcaya thAya che. keIpaNa bAbata vicAramAM lAvI, tene nizcaya kara, e bhAvanA kahevAya che. e bhAvanAnuM svarUpa viSaya para juduM juduM thAya che. te arthane jaNAvavAne judA judA vicAranA nizcaya karavA, hRdayamAM bhAvavuM--e bhAvanA ane tenA bAra prakAra batAvelA che. vastutAe bhAvanA akaja che, paNa buddhinA nizcaya uparathI tenA judA judA bheda batAvyA che. jevI dharmanA saMbaMdhe bAra bhAvanA kahelI che, tevI rIte sAMsArika saMbaMdhI paNa keTalIeka bhAvanA kahelI che. tenA paNa jeTalA prakAra pADavA hoya, teTalA pADI zakAya tema che. bhAvanAnI sAthe zraddhAvALA aMtaHkaraNanI jarUra che. zraddhAvALuM aMtaHkaraNa be cAra kSaNa bhAvanA kare che, te paNa tenuM phaLa tatkALa jaNAyA vinA rahetuM nathI. ethI ulaTuM saMzayavALuM tathA azraddhAthI yukta aMta:karaNa lAMbA kALa bhAvanA kare che, paNa te bhAvanAnuM phaLa tenA aMta:karaNamAM jAmatuM nathI. jema sukA lAkaDA tarata saLage che ane lIlA lAkaDA keme karatAM saLagatAM nathI, tema zraddhAvALA aMta:karaNamAM bhAvanAnuM phaLa tatkALa pragaTeluM anubhavavAmAM Ave che, ane azraddhALu aMta:karaNamAM tevI rIte anubhavavAmAM AvatuM nathI. bhAvanA e paramatatva sAthe saMbaMdha karavAnI kriyA che. ane tethI karIne bhAvanA karanAramAM zraddhAnI pUrepUrI agatya che. zraddhA vinA bhAvanA yathArtha thatI nathI, ane bhAvanA vinA koIpaNa kAryanI siddhi thatI nathI. bhAvanAne saMbaMdha jevI rIte paramatatvanI sAthe che, tevI rIte bIjA kAryonI sAthe paNa tene saMbaMdha thaI zake che, paNa paramatatvanA saMbaMdhane laIne te kAryo siddha thAya che. jo bhAvanA phaLa pragaTAve che ke kema? tene anubhava kare hoya te, je vidhithI sAMdhelI bhAvanA phaLane utpana kare che, te vidhithI bhAvanAne sAdho. bhAvanA kanAre prathama azraddhAne tyAga kara joIe. "A kAma karavAthI kAMI thavAnuM nathI." evI azraddhAne tyAga kara joIe. paNa ahiM eTa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA. luM yAda rAkhavuM ke te bhAvanA keI satkarmanA saMbaMdhavALI hevI jeIe. kukamanA saMbaMdhavALI bhAvanAja kahevAtI nathI, paNa te kubuddhine tathA kuvicArane nizcaya kahevAya che. keIpaNa kArya karavAnI dhAraNa karavI hoya te prathama te bhAvanA rUpe dhAraNa karavI ane te sAthe nizcaya kare ke, huM e kAryA vinA rahevAne nathI" AvA daDha nizcayathI je bhAvanA karavAmAM Ave che, te bhAvanA kAryasiddhine saphaLa karyA vinA rahetI nathI. niyamita samaye pratidina bhAvanA karavAnI Teva rAkhavI. e Teva rAkhavAthI tenuM phaLa jaNAyA vinA raheze nahi. jyAre koIpaNa prakAra nI bhAvanA karavI hoya, tyAre zarIra ane manane kiyA rahita karavAM. bhAvanA karatI vakhate temane kevaLa vizrAMti ApavI. zarIrathI kaI jAtanI kriyA na karatAM tene zithila rAkhavuM, te zarIranI vizrAMti che. manane ADA avaLA vicArothI rahita rAkhavuM, e mananI vizrAMti che. e baMnene vizrAMti ApavAnuM kAma abhyAsathI siddha karI pachI uttama bhAvanA bhAvavI. zarIranI akriyaavasthA tathA mananI niHsaMkalpaavasthA zeDo kALa rahetAM, pachI tamAre je kArya sAdhya karavAnuM hoya, tenuM citra manane parizrama na paDe tevI rIte racI, temAM utama prakAranI bhAvanA pragaTa karavI. e bhAvanA pragaTa karatAM bhAvikane utama prakAranuM phaLa prApta thAya che. Arogya dhana, vidyA, jJAna je kAMI saMpAdana karavuM hoya, athavA karAvavuM hoya tAe bhAvanAnuM uttama sAdhana meLavavAnI AvazyakatA che. daDha nizcayathI karelI bhAvanA dhArmIka tathA sAMsArika baMne prakAranA kA mAM vijaya Ape che. paNa te bhAvanAne uttama vidhi prathama jANu joIe. zraddhA ane daDhatA-e bhAvanAnA aMge che. te jyAre barAbara pALavAmAM Ave che, tyAreja bhAvanA phaLane pragaTAve che. te aMgene barAbara pALyA vinA bhAvanA phaLane ApatI nathI, jyAre bhAvanA phaLane na Ape, tyAre keTalAeka bhAvanAnuM mahatva ghaTADe che. paNa te potAnA doSane joI zakatA nathI. bhAvanAnA zraddhA ane daDhatA-e be aMge teNe pALyA che ke nahi ? bhAvanA karatI vakhate teNe potAnA zarIra tathA manane barAbara niyamita karyo che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 jaina zazikAnta. ke nahi ? e badhA vicAra karyA vagara je bhAvanAnuM mAhAbhya ghaTADe che, te yathArtha abhyAsa na karanAra Alasu vidyAthI parIkSA mAM niSphaLa thaye, jema te potAnA parIkSako tathA zikSakono doSa kADhe tenA jevuM che. bhAvanA sAdhavAne prakAra gazAstranI sAthe saMbaMdha dharAve che. tethI zraddhA ane daDhatAthI bhAvelI bhAvanA AMtaratatvanA baLathI manavAMchita dhAraNuM saphaLa karavAne samartha thAya che. jyAre evI bhAvanA bhAvavI hoya, tyAre prathama azraddhA ane daDhatAne tyAga kare. A jaganA bIja padArthonuM citana cheDI daI dhAraNune mananA viSayamAM sthApita karavI. ane bIjI badhI vAta cheDI daI AtmAne te dhAraNanI sAthe saMlagna kare, pachI tamAruM mana sthira raheze. jemAM sUryanA taDakAmAM UbhA na rahenArane sUryanAM kiraNeno saMbaMdha thatuM nathI, tema icchita bhAvanA upara sthApita karelA manane bIjA koIpaNa padArthane saMbaMdha thatuM nathI. eTale Atmika baLa tamArAmAM pragaTa thaze. te baLanA vegathI Arogya, vijaya ane sarva IcchitArtha prApta thaze. eTaluM ja nahi, paraMtu AdhyAtmika jIvana, je vastutAe kharUM jIvana che, te jIvanamAM kevI rIte praveza kare ? tenI kaLA AvaDaze. pUrvakALe bhAvanAnA baLathI jaina maharSio, tapasvio ane vidyAdhare sarva prakAranI dhAraNu pAra pADatA hatA. nidAna (nIyANuM)bAMdhavAnI cejanA paNa bhAvanAne laIne thatI hatI. nidAna pramANe kArya siddhi thavAnA aneka dRSTAMte ApaNuM AhaMta zAstramAM prakhyAta che. adhama nidAnanuM baMdhana uttama gatinuM virodhI hatuM, tathApi kArya siddhi karavAmAM te eka uttama sAdhana hatuM, ema te kahevuM paDaze. priya ziSya, sAdhu ane saMsArIne pitapitAnI dhAraNA saphaLa karavAne bhAvane kharekharUM sAdhana che. te viSe eka zrAvakumAranuM bedha levAyegya daSTAMta che-te tame sAvadhAna thaIne sAMbhaLe- anupa dezamAM ziva nAme eka zrAvakakumAra che, tenuM kuTuMba sAmAnya sthitivALuM hatuM, paNa te kulIna hatuM. e kuTuMbamAM ziva ne janma thayo che. ziva jayAre egya vayane thaye, tyAre tenA hadayamAM sArA sArA vicAra pragaTa thavA lAgyA hatA. te vaya ane sthitimAM sAdhAraNa chatAM tenA hadayanA vicAre asAdhAraNa hatA. pUrvanA 1 anapadeza-kacchadeza, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA, 265 pavitra saskArathI zraddhA ane dRDhatA-e bhAvanA e a`ga tenAmAM svAbhAvika rIte utpanna thayA hatA. te saMskArane laine te bALaka zivanA hRdayanI vizALatA pratidina vadhatI jatI hatI. dhRva, gAMbhI, AdAya, ane dayALutA, vagere zuSNeA svAbhAvika rIte tenAmAM dAkhala thavA lAgyA. saddaguNI zivanA manamAM khalyavayathIja bhAvanA karavAnA u ttama svabhAva paDI gayA hatA. ane jAge tebhAvanAnA vidhinI zikSA laine janmyA hAya, tema tenAmAM bhAvanA bhAvavAnI addabhuta zakti pratidina vikasvara thato hatI. bALakrIDAmAM, mitranI vAttAMmAM ane gamatamAM te sArI rIte bhAga le, tApi te badhA kAryo bhAvanA pUrvaka karatA hatA. rasanArUpa siMhAsana upara je vANI ArUDha thAya, eTale mukhamAMthI je vacana nIkaLe, te vacana satya ane sArthaka kahevu joie--AvA nizcaya karavAnI uttama rIti mizrita thai hatI. te sAthe upakAranA AbhAra karavAnI maneAvRtti ane upakAranA AbhAra mAnavAnI prathA tenA jIvananA Arabha sAtheja udaya thai hatI. A prathAne laIne te peAtAnA maDheApakArI mAtA pitA ane avaga tarapha pUrNa bhaktibhAva dhAraNa karatA hatA.. ziva jyAre ekalA paDatA, tyAre te pavitra hRdayamAM evI bhAvanA bhAvA ke, "huM mArA jItranane upayAga kevI rIte karUM ? mArI pAse jItatA sAro upayoga karavAnA zuM sAdhana che.? evA sAdhanA mate kevI rIte prApta thAya ? ane mArA jIvananI sArthakatA kevI rIte thAya?" . A tenI dRDha bhAvanA tenA hRdayanA gaDha pradeza sAthe vahana thatI hatI. kAi kAivAra te te evI bhAvanA bhAvatAM rUdana karI jatA ane pA te sAdhana sapanna nathI, tene mATe uDo niHzvAsa mUkI apAra apaze.Sa karatA hatA. AvI bhAvanA bhAvatAM tenA AtmA ane mana taddIna thai jatAM, tethI tenA Atmika svarUpa sAthe te bhAvanAnA yAga thaI ga ce, eTale tenI bhAvanA Atmika tattvamaLa sapAdana karavAne ceM gya thaI. anukrame tenI pavitra bhAvanAne tAttvika amRtanu si'cana maLavA lAgyuM, jethI te pavitra bhAvanA kalpalatAnI jema vadhavA lAgI. zrAvakakumAra ziva jyAre kizAra avasthAmAM praviSTa thaye, tyAre tenI bhAvanAvALI manovRtti sarasvatInI upAsanAmAM pravRtta thai. tenA manamAM nizcaya thayA ke, jo huM vidyAdevInA upAsaka thaiza, te S. K.-34 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta, mArI bhAvanA siddha karavAnuM te eka uttama sAdhana thaI paDaze. mArA hadayanI lAgaNI saphaLa karavAnI te eka mukhya zakti thaI paDaze. A nizcayathI tenI mane vRtti utsuka thaI ane tatkALa te mahAdevInI upAsanA karavAne tatpara thaye. alpa samayamAM teNe vAdevInI sArI ArAdhanA karI ane te pavitra ziva zAradAnI sevAmAM eTale badhe Asakta thaye ke, teNe mane baLa, vacanabaLa ane kAyabaLa temaja arpaNa karI dIdhuM. te potAnA samayane upayoga sarveda jJAnopAsanAmAMja nirgamana karavA lAgyA. pavitra zrAvakakumAra zive u. tsAhazaktinA baLathI alpa samayamAM sAruM jJAna saMpAdana karI lIdhuM. jJAne pArjana karavAmAM paNa teNe bhAvanAnA baLane Azraya karyo, tethI tenAmAM DuM jJAna paNa vizeSa jJAna thaI paDyuM. pavitra gIrvANa girA tenA zuddha hRdayamAM sArI rIte vyApI gaI ane graMthabaLa alpa chatAM tenAmAM arthabaLa vRddhi pAmI gayuM. tenA abhyAsane kama pratidina puSTa thavA lAgyo ane temAM sadavicAranuM uttama piSaNa maLatAM, tene prabuddha hRdayamAM te sArI rIte pallavita thaI gaye. bALaka ziva kizora avasthAmAMthI mukta thaI yauvana vayamAM prApta thaye. tenA vayanI sAthe tenA jJAna ane vicAra paNa vanavaya ne prApta thayA jJAna ane vicAranA vananI sAthe zivanuM vanavaya khIlavA lAgyuM. vartamAna kALanA yuvAne viSaya vikAramAM tallIna thaI pitAnA manane madana vaza karavA tatpara thAya che, ane aneka prakAranA sAMsArika rAgamAM rakta banI pitAnA ciMtAmaNIrUpa mAnava jIvanane malina kare che, tyAre zAMta svarUpa ziva te navayanI upekSA karI ane viSayane tRNavat gaNI pitAnA manane uttama prakAranI bhAvanAmAM bhAvita kare che. he ziSya, te yuvAna thayela ziva jJAnArAdhana karate ane te sAthe uttama prakAranI bhAvanA bhAvatuM hatuM. eka va. khate teNe evI bhAvanA bhAvI ke, "A jagamAM mArA sAdharmi jJAtijane ane baMdhuonI dhArmika ane sAMsArika sthiti sArI nathI. mAre parama pavitra AhaMta dharma avanati upara AvI gayo che. jai. na prajA pitAnA dharmane svarUpane yathArtha rIte samajatI nathI. mATe keIpaNa rIte temanI sAMsArika ane dhArmika unnati punaH prApta karI vavA prayatna kare, ane jaina dharmanuM rahasya rUpAMtara karI alpamati Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA, 263 jaina varganA hadayane samajAvavuM, ane sarva rIte e dharmane uData kare," AvI bhAvanA bhAvI ziva baddhaparikara thaI tene mATe kSaNe kSaNe vicAre karavA lAgyuM ane bhAvanAnA baLathI tenA vicArane Atmika baLa maLavA lAgyuM. * pachI zivarUpa ziva jJAnanuM baLa meLavavAne videzamAM pharavA nI kaLyuM hatuM. videzamAM vicaratAM teNe potAnAmAM vividha prakAranA jJAnane vadhAre karyo, ane tethI tenI bhAvanAnuM svarUpa sArI rIte vikasvara thayuM.bhAvanA zaktinA sAmarthyathI dezATana karatA zivane aneka prakAranA sAdhane maLavA lAgyA. alpasamayamAM te te pUrNa rIte sAdhana saMpanna thaI gayo. tene jJAnabaLa tathA mitrabaLa bane saMpAdita thayA. jyAre ziva sAdhana saMpanna thaye, tyAre teNe pAchI evI bhAvanA bhAvI ke, "bhAratavarSane prAcIna jainadharma vizeSavikhyAta thAya ane jainaprajAmAM bALakeLavaNa tathA strIkeLavaNInI vizeSa vRddhi thAya. temAM khAsa karIne je dezamAM huM janme chuM, je dezamAM mArA jJAtijane, saMbaMdhIo ane snehIo vase che, ane je dezanI jenaprajA dharma, jJAna tathA kaLAthI rahita che, te dezamAM dharma, jJAna ane kaLAnI vRddhi karavI." A pramANe bhAvanA bhAva ziva hRdayamAM utsAhita thaI gaye. ane tene mATe teNe bhagIratha prayatna karavAno nizcaya karyo. A nizcaya sAthe ja tenAmAM bhAvanA baLa jAgrata thaI AvyuM. bhAvanAnA baLathI videzamAM vasatA tene svadezI ane svajJAti baMdhuone teNe AkaSI lIdhA. teone dravyane sadupayoga karavAne uttama mArga zive batAvyo ane pite tana, mana, dhanathI te kArya karavA pratijJA karI. he vinItaziSya, bhAvanAnA baLathI e ziva atyAre satkattimAM sArI rIte vijayI thayela che. tenA jJAtijano ane sAdharmibaMdhue tenI tarapha premadaSTithI juve che. bhAvanAe tenA chavanane uccasthitimAM mUkyuM che. vartamAnakALe e vIraputre moTI saMsthA UbhI karI che. ane teNe trikaraNa zuddhithI Atmaga ApI zrAvaka, zrAvikA ane jJAnanA kSetrone bhAratanA eka prazamAM sArI rIte pallavita karyA che. sAdhama badhuM enI sevA karavAmAM te sadA tatpara rahe che, ane pitAnA jIvanane eja kAryamAM I ghukata kathI pava che priya ziSya, ziva zrAvake bhAvanAnA bhaLathI be Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. moTI saMsthAo sthApI che. eka saMsthAmAM pitAnA sAdharmi baMdhuonA bALakane sarva prakAranA piSaNa sAthe jJAnadAna ApavAmAM Ave che. tethI e saMsthA jaina bALakanA jIvanane jJAnamaya banAvAnuM eka uttama sAdhana thaI paDI che. bIjI saMsthAmAM AhaMtadharma zAstrane sarva prakAre uddhAra karavAmAM Ave che, ane vividha prakAranA bedhane ApanArA graMthe dezyabhASAmAM rUpAMtara karI pragaTa karavAmAM Ave che. A be saMsthArUpa ka95latAne zivakumAra tana, mana, dhanathI siMcana A pI ane Atmaga arpaNa karI navapallavita kare che. . he vinIta ziSya, A uparathI tamArA samajavAmAM AvyuM haze ke, bhAvanA e kevI adbhuta sattA che. pUrvakALe dezadvAra, dharmo - dvAra, svajJAtijano dvAra ane saMkSetradvAra bhAvanA baLathI saMpAdi 'ta thatuM hatuM. AhaMta dharmanA dhuraMdhara vIrapurUSe bhAvanAnA uttama sAdhanathI meTA meTA kAryo karI zakatA hatAM, ane sarvatra vijayI tha- tA hatA. * * jevI rIte e bhAvanA A lekanA sarva kAryasiddhi karavAmAM sAdhanarUpa che, tene paralokanA sarva kArya siddha karavAmAM paNa sAdhanarUpa che. te bhAvanA Iha lekane sarvakAryo siddha karAvI paralokanA svargIya sukha apAvI, chevaTe mekSasukhanI prApti paNa karAve che. tethI sarvabhavimanue tana, manathI bhAvanA bhAvavI joIe. bhAvanA vaMgara ne keIpaNa bhavAjIva pitAnA kAryomAM himaMda thatuM nathI. jyA - re kAryasiddhi na thAya, te pachI mAnavajIvana vyartha thaI jAya che. kAraNa ke, dareka manuSya A loka tathA paraleka sAdhavAne mATe ja A jagatumAM Ave che. e bhAvanA prabhAvane jANanArA ADuta gIo pitAnA lekhamAM eTale sudhI lakhe che ke -"bhAvanA e bhavatAriNI A ne mekSasAdhanI che. " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ catuzrRtvArizat biMdu--mAna, * " manyate yo jagattattvaM sa muniH parikIrttitaH / mukhyatvameva tanmAna mAnuM samyamahatvameva ca ' / / artha je jagatanA tattvane mAne, taimuni kahevAya che. samyakava eja mAna che ane mAna eja samyaktva che. ya tiziSya--bhagavana, Ape zrAvakakumAra zivanA dAM ta sAthe bhAvanAnuM svarUpa prakAzita karyuM, te sAMbhaLI amane ghaNe AnaMda thayA che. amAza Ardra hRdayamAM evI bhAvanA bhAvavAnI pramaLa IcchA thAya che. gRhasthaziSya kRpAnidhAna, ApanA mukhathI bhAvanAne pra bhAva sAMbhaLI mArA hRdayanI bhAvanA judAja rUpamAM prakAzI che. temAM khAsa karIne te zrAvakakumAra zivanuM svarUpa mArA hRdayane hRdayaMgama tha yuM che. huM mArA aMtaHkaraNathI e zivane abhinaMdana ApuM chuM, ane e mahAnubhAvanA jevI bhAvanA mArAmAM pragaTa thAe, ema icchu chu. gurU--vinItaziSyA, mArA upadezanI asaratamArA hRdaya 6para thatI joi mane vizeSa AnaMa utpanna thAya che. kAraNa ke, pAtramAM sthApita karela jJAna athavA upadeza sarIte saphaLa thAya che. & ane ziSyA-- mahAnubhAva, havekRpA karI kei bIjA vi Saya upara upadeza Ape ane amArA hRdayanA ajJAnanA nAza karo.' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. gurU-priya zive, tamArA hRdayamAM je jijJAsA hoya, te pragaTa kare eTale te viSaya upara huM yathAzakti vivecana karIza. yatiziSya-gurUvarya, jyAre huM vyAkaraNa bhaNatA hatA, tyAre muni zabdanI vyutpatti mArA vAMcavAmAM AvI. temAM evuM lakhyuM hatuMke, "manana rIla munijene manana karavAne svabhAva hoya, te mu na kahevAya che. e zabda vAMcyA pachI na zabda mArA vAMcavAmAM AvyuM, temAM muninuM karma athavA muni saMbaMdhI te rmAna ema lakheluM hatuM. A uparathI meM te vakhate ghaNe vicAra karyo hate, paNa te vakhate mArAmAM alabedha hovAthI te vAta mArI buddhimAM grAhya thaI nahi. pachI te viSene punavicAra karavAne maraNa thayuM nahi. Aje Apane upadeza sAMbhaLI te vAta mArA smaraNamAM AvI che, mATe Apa kRpA karI te viSe spaSTa karI samajAve. mana eTale zuM? maina e zabdane saMbaMdha muninI sAthe kevI rIte che? ane manane khare artha zuM che? te jANavAnI mArI prabaLa IcchA che. yatiziSyane A prazna sAMbhaLI gurUne aMtarAtmA prasanna thaI gaye. teo prasannavadane bolyA-he vinItaziSya, A tAro prazna ghaNe ja upayogI ane ApaNu munijanane manana karavA gya che. te ekacite sAMbhaLa.- jene manana karavAne svabhAva hoya, te muni kahevAya, e butpatti yathArtha che. have tene manana karavAnuM zuM che? te vAta jANavAnI che. A cAda rajajupramANe jagamAM pAMca astikAya vagere je tatva che, tene je mAnavuM teja manana karavAnuM che. evuM je munitva te maina kahevAya che. e mAna rAkhavAmAM Atma svabhAvanI upAdeyatAne viSe upayoga rahe che, ane te upaganI pariNatinuM avasthAna teja samyakattva che. samyagU darzane karI heya tathA upAdeyane vibhakta karI u. pAdeyane viSe ramaNa karavAno svabhAva te mainanuM svarUpa che. ethI sa myakattva ane mananuM aikaya thAya che. evAmAnane prApta thayele AtmA pitAnA AtmAvaDe AtmAne zuddha jANe che-arthAta astitva, va. stutva, dravyatva, satva, prameya ane siddhatva vagere dharmavALA jIvanA zuddharUpane eTale sarva karmanalathI rahitapaNAthI nirvikArI jANe che. te mATe pUrve kahela samyakattva ane mananI ektA te vadhAre najIka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAna. 271 khatAvelI jJAnAvasthA che. je jJAnAvasthAmAM sAdhune jJAna,darzana ane cAritranI spaSTatA dekhAi Ave che, ane AcAranI ekatA prApta thAya thAya che. A badhA mAnaneAja prabhAva che. evA mAnane dhAraNa karanAraja kharekharA muni kahevAya che. evA munine zuddha jJAnanayathI jotAM AtmacaraNathI ane kriyAnayathI jotAM kriyAlAlathI cAritra, jJAna ane darzana sAdhyu thAya che. kAraNake, pAtAnA AtmasvabhAvamAM je ramaNa, te AtmacaraNa ane tevuM AtmacaraNu mAnadhArI muni sAdhya karI zake che. jyAMsudhI kharekharUM mAna-munitva prApta thayuM na hoya, tyAMsudhI zuddhajJAna ane darzana upalabdha thatA nathI. je jJAna anedazanathI zuddha AtmasvabhAvane viSe AcaraNa thatuM nathI, athavA DhoSa nivRtti thatI nathI, te jJAna nathI ane te dana nathI, je jJAnathI jIvanA sAnAdisvabhAvanuM AsvAda na thAya ane rAga, dveSa, janma, ajJAna, maraNu vagere doSAnI nivRtti thAya,teja kharekharUM jJAna ane darzana kahevAya che. he vinItaziSye, evuM mAna dhAraNa karavAne tamAre pravRtta thavuM joie. ane jyAre evuM mAna prApta karaze!, tyAreja tamArUM jIvana ucca sthitine pAmaze, ane tamArA AtmAne tRpti maLaze. je zuddha muni hAya, te paNa zrIjI tRptinI icchA karatA nathI.te AtmAnI tRptineja kharI tRpti mAne che ane temAMja sadA magna rahe che. te viSe eka muninuM dRSTAMta che-- kAi mahuAtmA suni eka gRhastha zrAvakane ghera bhikSA levAne AvyA. te zAMtamUrti sAdhune AhAra mATe AvelA jANI te gRhastha prasanna thai gayA ane te pAtramAM uttama AhAra lai vAdheArAvavA AnyA. te vakhate te gRhasthe munirAjane vinati karI ke, "mahAnubhAva, Apane mATe A prAsuka AhAra taiyAra che, paNa jo kSaNavAra mArA gharamAM padhAravAnI kRpA karo teA mArI upara mahAna upakAra thaze." te gRhasthanI A vinati sAMbhaLI muni khelyA--"bhadra, tAre amArUM zuM kAma che? gRhasthanA gharamAM amArAthI kema avAya ?'" te gRhasthe AjIjI sAthe kahyuM, "mahArAja, mArA ekanA eka putra ghaNA vyAdhigrasta che. jo Apa tene darzana Apo, te vakhate tene vyAdhi maTI jAya." gRhasthanA A vacana sAMbhaLI munivara hAsya karIne mAlyA "bhadra, pUrvakarmAMthI thayelI pIDA amArA darzanathI zI rIte dUra thAya ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21. jaina zazikAnta. '. tathApi tamArI gurUbhakti joi huM te daradInI pAse Avu' chuM pramANe kahI, te muni je gharamAM te daradI paDayA hatA, te gharamAM AvyA. pelA daradIe bhaktibhAvathI gurUne vaMdanA karI. gurUe tene dharmalAbha AzIza ApI. jenA zarIra upara sejA caDelA che, evA te daraDhIne joi munie niHzvAsa mUkayA. munine niHzvAsa mUkatA joi, te jIhasthanA hRdayamAM zaMkA utpanna thai. teNe vinayathI munine pUchyuM, "mahAnubhAva, A amArA putranu` zu` aniSTa thavAnu che? Apetene joIne zAmATe ni:zvAsa mUkayeA ?" gRhasthanA AvA vacana sAMbhaLI muni bolyA-zrAvaka, tamArA hRdayamAM bIjI za'kA rAkhazeA nahi. meM je ni:zvAsa mUkayA, tenuM kAraNa juduM che. tamAro putra A vyAdhimAM thI mukta thai jaze ane te pAche sarva rIte sukhI thaze." munie AvA vacana kahyA, tathApi e vhemIlA vaNikanA hRdayamAMthI te zaMkA dUra thai nahi. tathApi te mahAtmAnA vacana upara vizvAsa AvavAthI tenA mananuM mAMDamAMDa samAdhAna thayuM hatuM. ,, - pachI AhAra laine mahAtmA tyAMthI cAlI nIkaLyA. pelA gRhastha zakti thaI temanI pAchaLa cAlavA lAgyA. AgaLa jatAM keAI eka purUSa zaNagAsthI suzobhita karI zUlIpara caDAvAne laI jatA jovAmAM AvyA. tene joi te mahAtmAe pAchA niHzvAsa mUkyo. te joi pelA gRhasthe vinayathI pRthu, 'bhagavana, Ape A vadhyapurUSane joi kema ni:zvAsa mUkaye ? A uparathI mane lAge che ke, Apa kAMipaNa hetupUrvaka ni:zvAsa mUkyA che. mArA rogI putrane ane vadhyapur Sane joIne Apeje niHzvAsa mUkayA che, te kharekhara hetupUrvaka che. mATe Apa kRpA karI te viSe samajAve, jayAMsudhI Apa mane samajAvI niHza'ka karaze nahi tyAMsudhI huM pAcho pharavAnA nathI, ApanI sAtheja rahIza," te gRhasthanA AvA vacana sAMbhaLI te muni khelyA--"bhadra, saMprati AhAranA samaya che. huM AhAra karI rahyA bAda tame mArA upAzrayamAM Avajo, eTale huM tamane te me karelA niHzvAsanu` kAraNu samajAvIza. gurUnA AvA vacana sAMbhaLI te zrAvaka kSaNavAra mAhera rahyA. jyAre muni AhAra karI rahyA, tyAre te punaH upAzrayamAM Avye ane vaMdanA karI gurU samIpe beThe. gurU kahe che-- huM zrAvaka, huM jyAre tamAre ghera bhikSA levA A Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAna. 203 nyA, ane te vakhate tame mane tamArA vyAdhigrasta chekarAne matAnyA hatA. tamArA putranA zarIra upara sejA joI mane yazeAvijayajI mahArAjanA eka leAka yAda Avye hateA. anete uparathI mArA manamAM aneka prakAranA vairAgyabhAva pragaTa thayA hatA, te bhAvane laine me' mArA hRdayamAMthI ni:zvAsa mUkayeA hate. te pachI jyAre rastAmAM pelA zRM gAra dhArI vadhyapurUSa jovAmAM AvyA. tene jovAthI paNa mane teja mahAnubhAvanA zloka punaHsmaraNamAM AbyA, tethI me krIvAra niHzvAsa mUkayA hatA. ' muninI A vANI sAMbhaLI te zrAvaka khelyA- bhagavAna, te zrI yazevajayajI mahArAjanA leAka keve! che ? te kRpA karI saMbhaLAve. ApanA pavitra mukhathI e vADDI sAMbhaLI mArA AtmAne apAra AnaMda utpanna thaze. te zrAvakanA AvA Agraha jANI te muni nIce pramANe te zlAka khelyA~~~ para yathA zophasya puSTatvaM yathA vA vadhyamaMmanam / tathA jAnan jvonmaadmAtmatRto muttinnevet" // // " sAjAnI puSTi ane vadhyamanuSyanA zrRMgAranI jema A sa'sA ranA unmAdane jANI muni AtmAne viSe tRpta thAya che. huM zrAvaka, A saMsAramAM jeTalA padArthaI unmAda rUpa che, te kha dhA seAjAthI puSTa thayelA zarIranI jema nukazAnakAraka che. jema zarIranA seAjAnI puSTi te zarIranA nAzane mATe thAya che, tema A saMsAramAM je AnaMdadAyaka banAve lAge che, te badhA te sa MsArI jIvanA nAzane mATe--pariNAme du:kha ApavAne mATe thAya che. vaLI zuLIe caDAvA taiyAra karelA mANasane zRMgArathI suzeAbhita karI pachI tenA zuLIthI nAza kare che. tethI te vadhyapurUSaneA zRMgAra jema suzAbhita chatAM pariNAme te nAzanA heturUpa che, tevI rIte A saMsAranA unmAdA, jee uparathI sArA dekhAya che paNa te vadhyapurUSanA zRMgAranI jema nAzanA kAraNarUpa thAya che, S.K.-75 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 jaina zazikAnta. he zeThajI, jyAre meM tamArA regI putranuM sejAvALuM zarIra ane rastAmAM pelo zregale vadhyapurUSa je, tyAre mArA hRdayamAM A lekane bhAvArtha sakurI AvyuM ane tethI meM niHzvAsa mUka kayA hatA. te muninA AvA vacana sAMbhaLI te gRhastha pratibaMdha pAmI gaye, ane tene A saMsAra upara pUrNa vairAgya utpanna thaI Avyo hatA. he vinIta zive, A daSTAMta uparathI tame samajyA hazo ke, je AtmatRpta hoya te ja kharekhara muni kahevAya che. ane jenAmAM u. ttama prakAranuM mana hoya, te AtmatRpta thaI zake che. tevA muni A saMsAranA sukhane darakAra rAkhatA nathI. teo A saMsAranA sukhane sejAthI thayelI puSTi tathA vadhyapurUSanA zRMgAra jevuM gaNe che. he ziSya, tethI tamAre samajavuM ke, mana, vacana ane kAyAnA ganuM pudgalene viSe je nahi pravartavuM, tenuM nAma mina kahevAya che. eTale jene mana, vacana ane kAyA pugalo upara Asakta thatA nathI, te kharekhara mAnadhArI muni kahevAya che. tevA munioja mAnane pALI zake che ane pitAnA jIvanane manamaya banAvI zake che. te viSe zrI upAdhyAyajI nIce pramANe lakhe che - " sukhanaM vAganuccAraM maunamaudriyeSvapi / pulezvabattinu yonAM mainapurAma" ne ? .. vANInA uccAra vagaranuM mana te e kedriya jemAM paNa che. tethI mana, vacana ane kAyAnAganuM je pudagalemAM apravartanaeja kharekhara uttama mAna kahevAya che. he ziSya, upAdhyAyajIne A loka tamAre sarvadA manana karavA jevuM che. e lekanuM manana karavAthI tame mananuM kharuM svarUpa jANI zakaze. evA manadhArI mahAtmAo A jagatane pitAnA vicArathI pavitra kare che. jema dIvAnI sarva kiyA prakAzazaktivALI che, tema te mahAtmAonI kiyA jJAnamaya che, tethI temanuM mana sarvottama gaNAya che. A pramANe mananI vyAkhyA sAMbhaLI te yati ane gRhastha baMne ziSya hRdayamAM AnaMda pAmI gayA ane gurUbhaktimAM magna thaI gayA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ * che . * ht * * AFA S . paMcavArizat biMdu--vidyA ta ti -bhagavAna, ApanA mukha kamaLamAMthI miAna e zabdane ane tenA yathArtha arthane pratipAdana karanArI je vANI pragaTa thaI, te amane sudhA samAna lAgI hawiI che. tamArI e divyavANIe amArA aMtaramAM sArI asara karI che. e vANInA prakAzathI amAruM ajJAna aMdhakAra dUra thaI gayuM che. tenA nirmala kIraNo amArA hadayapradezane prakAzita karI AMtaratattva darzAve che. mahAnubhAva, Aje ame sarvarIte kRtArtha thaI gayA chIe. amArA hRdayanI zaMkAo hadayamAMthI dUra thaI gaI che. ane hadayanA pradezanI aMtavRtti ughaDI gaI che. have kRpA karI ke I bIjA uttama viSayane uddezI amane tamArA upadezAmRtanuM pAna karAve. gurU-je vinItazikhe, tamane mAnadharmane upadeza saMbhaLAvatAM, mArA manamAM eka navI vAta pharI AvI che, te tamAre dhyAna daIne sAMbhaLavA jevI che. A jagatamAM vidhAnA nAmathI je vastu oLakhAya che, te tamArA jANavAmAM haze. paNa te vidyAnuM kharuM svarUpa zuM che? ane adhyAtmavidyAnI sAthe tene zuM saMbaMdha che? te viSe vidvAnapurUSe vicAra karavAno che. sAmAnya loko te vidyAne artha jJAna, bhaNatara tathA abhyAsa kare che, ane tene sAdhAraNa mAne che. paNa vidyAne khare artha teTaleja nathI, paNa ghaNo gaMbhIra che. A jagamAM tatvane viSe je buddhi teja vidyA kahevAya che. jagatunA badhA padArtho pudgaLika hovAthI te tAtvika nathI, teo badhA atAtvika Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 jaina zazikAnta, che tevA padArthonI upara je Atma buddhi rAkhavI, te vidyA nahIM, paNa avidyA che. e avidyAthI anitya, azuddha ane anAtmane viSe nitya, azuddha ane Atmabuddhi thAya che. je nAzavaMta, AtmAthI bhinna ane sarvakALa nahIM rahenArA che, te anitya kahevAya che. pUrNa tattvane sparza na thavAthI hamezAM malina rahenArA, te azuddha kahevAya che, ane je AtmarUpa nathI te anAtma kahevAya che. evA anitya, azuddha ane anAtma padArthone viSe nitya, zuddha ane A te paNAnI buddhi rAkhavI, te vidyAthI ulaTI avidyA che. vidyAne vilAsa tenAthI judA prakAra che. jenA hRdayane e divya padArthane - ga thaye haya, te nirmaLa avinAzI ane sarva kamale pathI rahita evA zu ddha AtmabhAvane viSe ramaNa kare che te viSenAnakaDuM ramaNIya daSTAMta che. ke I eka mahAtmA vicaratA vicaratA keInagaramAM AvI caDayA hatA. temane AvelA jANI te nagaranA Astika gRhastha temane vaMdanA karavAne AvyA. mahAtmAe sarvane dharmalAbhanI AzISa ApI upadeza ApavA mAMDe. temanA uttama upadezanuM zravaNa karI Astika zretAo aMtaramAM AnaMda pAmI gayA. A vakhate eka ANuM da nAmane zrAvaka ubho thaI bolyA--"mahArAja, mArA manamAM eka zaMkA che, je ApanI IcchA heya te te dUra karavAne eka prazna karuM." mahAtmAe AnaMdapUrvaka jaNAvyuM- "he zrAvaka, tArA manamAM je zaMkA hoya, te khuzIthI jaNAva." te sAMbhaLI ANaMda zrAvaka be -"mahArAja, mArA gharamAM ghaNuM dravya che, tethI keTalAeka durjane mArA gharamAMthI corI karavAnI IcchA rAkhatA hAya, e mane vahema AvyA kare che, tethI rAtre mane nirAMte nidrA AvatI nathI. jyAre mane nidrA nathI AvatI, tyAre huM jAgI jAgIne paMcaparameSThInuM smaraNa karyA karuM chuM, te tethI mane puNya thAya ke nahIM. jo ke zeranA bhayathI mAre jAgavuM paDe che, ane tethI huM ciMtA sAthe dharma dhyAna karUM chuM, te evA dharmadhyAnathI kAMIpaNa phaLa maLe ke nahIM?" mahAtmAe premathI uttara Apyo. "bhadra, tuM dharma dhyAna kare che, te kadipaNa niSphaLa thavAnuM nathI, paNa tArA hRdayamAM je ceranI ciMtA rahyA kare che, tethI tAruM dhyAna zuddha rahI zakatuM nahIM hAya. vakhate ceranI tarapha reSa AvavAthI ArtadhyAna thaI jatuM ha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidyA. ze. mATe havethI tAre ceranI ciMtA cheDI daI ekatAnathI dharmadhyAna karavuM. dharmadhyAnanA prabhAvathI cAra vagerene upadrava thaze nahIM. ane e baheranA cera tane zuM karavAnA hatA ? je aMtaranA cAra che, tenAthI vizeSa bhaya rAkhavAnuM che. temAM khAsa karIne A jagatamAM eka aMtarane mATe cAra phare che, te dareka manuSyanA aMtargahamAMthI bhAre corI kare che. je cerI thatAM e prANI pitAnA AkhA jIvanamAM bhAre duHkha bhegave che. - mahAtmAnA A vacana sAMbhaLI te Astika zeTha be"mahAnubhAva, e aMtarane cera keNa che? ane kyAM rahe che?te amane spaSTa rIte samajAve." mahAtmA prasanna thaIne bolyA-"bhadra, A jagatamAM meharUpI eka jabare cAra vase che. te dareka prANInA hRdayarUpI gRhamAM praveza karI tenA hRdayane tAtvika khajAne harI jAya che. je manuSya jJAna tathA saguNanuM baLa meLavI sadA jAgrata rahe che tenI pAse e bhayaM. kara cera AvI zakatuM nathI. temaja je "AtmA nitya che ane parasaMga-bIjA pudagalika vastune saMga anitya che," ema jANe che te nI pAse e moharUpI taskarane avakAza maLI zakti nathI. tethI te purUSa sarvadA nizcita, nirAbAdha ane nirUpama sukhane bhegave che ane sadA dharmadhyAnamAM tatpara rahe che." zeThe vinaya pUrvaka kahyuM "mahAtmana, Ape je kahyuM ke, "A tmA nitya che ane pudgalika vastune saMga anitya che" evuM jJAna dharavAthI e meharUpI cAra AvI zakatuM nathI. te evuM jJAna kayAre thAya che? ane te jJAna meLavavAmAM zuM karavuM joIe?" mahAmuni belyA-bhadra, je evuM jJAna meLavavuM hoya te prathama vidyAnuM svarUpa jANavuM joIe. A jagatamAM anitya, azuci ane anAtma evA jeTalA padArtho che, te upara tatvabuddhi na rAkhavI, eTale teone beTA mAnavA. ane je nitya, zuci ane AtmarUpa che, te upara tatvabuddhi rAkhavI, AnuM nAma vidyA che, ane te vidyA hadayapara dhAraNa karavAthI mANasa sarva prakAre 5 thAya che. AvA gya adhikArI manuSyanI AgaLa e meharUpI cera AvI zakti nathI. tene mATe mahAnubhAva zrI yazovijayajI upAdhyAya nIce pramA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 jaina zazikAnta, Ne lakhe che - " yaH pazyennityamAtmAna manityaM parasaMgamam / chatraM labdhuM na zaknoti taraNa poliTuH" zA "AtmA nitya che ane parasaMgama anitya che ema je jANe che, tene meharUpI taskara avakAza prApta karI zaktA nathI." - AvA mahAtmAnA vacane sAMbhaLI te zeThanA hRdaya upara pratibodhane prakAza paDI gaye, ane tarata tenA hRdayanI zaMkA dUra thaI gaI. pachI te mahAtmA tyAMthI vihAra karI cAlyA gayA ane tenA Dhaya zrAvaka tyArathI nizcita thaI dharmadhyAna karavA lAgyuM ane aMte tenA pariNAma evA thayA ke, te parama pavitra cAritradharma aMgIkAra karI ane pitAnA zrAvakajIvanane kRtArtha karI ubhayelokanuM saMpUrNa sukha saMpAdana karavAne bhAgyazALI thaye hate. he vinItaziSya, vidyAne prabhAva e divya ane ramaNIya che. vidyAnA kharA svarUpane jANavAthI AmAnI pUrNa unnati thaI zake che. vidyAtavane jANanAre purUSa pitAnA zuddha upagathI A saM. sAranI lakSamIne taraMganA jevI capala mAne che, AyuSyane vAyunI peThe asthira jANe che ane zarIrane vAdaLAnI jema bhaMgura samaje che. je hadayamAM vidyAtattvane uttama badha prApta thaye hoya, te tenAmAM mUDhatA ke brama prApta thatA nathI, eTaluM ja nahi, paNa te bIjAnI mUDhatAne ane bhramane nAza karI zake che. te upara eka laghu daSTAMta manana karavA gya che.- - koI nagaramAM zivakara nAme eka brAhmaNa rahetuM hatuM. tene pavitratA upara ghaNI prIti hatI. te traNe kALa pavitra rahetA ane snAna vagerethI zarIranI svacchatA sArI rIte rAkhatA hatA. hamezAM trikALa snAna karate, svaccha vastra paherata ane zucitAthI vartate hate. prAtaHkALane badhe samaya te snAnAdika kriyAmAM prasAra karate hate. te sAthe te ghaNe hemI hate. koIpaNa bIjA mANasane sparza karate nahi. pitAnA sivAya bIjA badhA lokone te apavitra mAnate hate. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidyA. 9 kaddhine pramAdathI kAinA sparza thai gayeA hAya, athavA keAinI vastu aDakI gaI hoya; te te tarata snAna karI nAkhatA, ane peAtAnA badhA vastra pANImAM bheLI pAte pavitra thatA hatA. "" eka vakhate te zivakara zuddha vasrA peherI zuddha thai rastAmAM jatA hatA, tyAM koi mahAtmA te mAge prasAra thatA hatA. tene prasAra thatA joI pele brAhmaNu zarIra sa`kAcI eka tarapha cAlye, tevAmAM eka unmatta sAMDha teja raste doDatA AvyeA. tene joi pelA mahAmA eka tarapha ubhA rahyA, ane zivakara tenAthI nAzI eka tarapha ja vA vicAra karatA hatA, tevAmAM ' A mahAtmA mane aDI jaze ' evuM dhArI te mahAtmAthI dUra rahevA dhAratA hatA, paNa pelA matta thaI kudatA AvatA sAMDha te brAhmaNa tarapha dhasI AvyeA-eTale potAnA jIvanA bacAva karavA te brAhmaNa mahAtmAnI najIka Avye ane tema karatAM tenuM zarIra mahAtmAne aDI gayuM. pelA sAMDha tA doDatA doDatA tyAMthI Agala cAlyuM gayA, paNa tezikara brAhmaNane jANe sAMDhe mAcAM hoya, tevA akzeASa thai paDayA. zivakarane ciMtAtura joi te dayA chu mahAtmA khelyA----" bhadra, tuM zenA kheda kare che ? tane te sAMDhe mA cAM nathI. " zivakara sakheda thai belTe--" mahArAja, mane je kheda . thAya che, te sAMDhanA mAra karatAM paNa vadhAre che." mahAtmAe IMtejArIthI pUchyuM,-" bhAI, evA khettu zAthI thAya che? te jo kahevA cAgya hoya te mane kahe," zivakara Albe--" mahArAja, e sAMDhanA doDavAthI bhaya pAmI huM tamArA zarIrane aDakI gaye, ane tethI huM apavitra thaI gayA. A banAvathI mArA manane vizeSa kheda utpanna thAya che. kAraNake, huM pavitra brAhmaNa koinA sparza karatA nathI." brAhmaNunA A vacana sAMbhaLI te mahAtmA hasI paDayA. ane kSaguvAra vicArIne khelyA- bhadra, tuM pavitra rahevAnI AvI mahAt icchA rAkhe che, te tArI mUrkhatA che. koIpaNa dehadhArI jIva pavitra rahI zakatA nathI. A carmathI maDhelA zarIramAM kai vastu pavitra che ? tene tuM vicAra kara, rUdhira, mAMsa, majjA, meda, vIrya, asthi, tvacA ane maLa--e badhA azucithI A zarIra pUrIte bhareluM che. evA agni zarIrane zuci rAkhavAnA prayatna karavA, te vRthA che. A azu ci zarIrane game teTalIvAra dhAi svaccha karo, zaNagArA ane dIpAvA ' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 jaina zazikAnta. tApaNu te sadAkALa azuci rahevAnu che. je purUSa tevA azuci zarIrane zuci karavA prayatna kare, te purUSa kharekharo mUrkha ane bhramita che. tene mATe eka subhASita smaraNIya che. jo tu e subhASita tArA hRdayamAM sthApita karIza te tArI A mUrkhatA ane tAro bhrama dUra thaI jaze. ' zivakara mahAtmAne sakSipta upadeza sAMbhaLI hRdayamAM jarA Adra thayA hatA. tethI teNe mahAtmAne vinayathI pyu--" mahArAja, tamArA upadezathI mArA hRdaya upara sArI asara thaI che. A zarIra sadA azucithI bharelu che anetenI aMdara pavitratA rAkhavAnA prayana karavA, e kharekharI mUrkhatA che. me' AjadinasudhI evI mUrkhatA dhAraNa karI hatI. have huM barAbara samajyA chuM ane kaddhipaNu evI mUrkhatA karIzanahIM. mahAtmana, Apa tene mATe je subhASita kaheze, te huM mArA hRdayamAM sadA sthApita karI rAkhIza ane AjathI pavitratAne ADaMbara cheDI daiza." zivakara brAhmaNunI AvI zuddha maneAvRtti joI te mahAtmA nIce pramANe leAka khelyA-- 44 zucinyazucikarttuM samarthe'zucisanave / he jalAdinA zaucamo mUDhasya dAruNaH " // 1 // '' "pavitra vastune paNa apavitra karavAne samartha ane azucithI jenI utpatti che, evA detune viSe jaLa vigerethI pavitra karavAnA dArUNa zrama mRDha purUSane hoya che, " munivaranA mukhathI A subhASita sAMbhaLI zivakara prasanna thaI gayA ane teNe tarata te subhASita kaThastha karI lIdhA, pachI te mahuAtmAnA upakAra mAnI te brAhmaNa tyAMthI peAtAne sthAne cAlyuM gayA ane mahAtmA peAtAnA uddhi pradezamAM vicarI gayA. huM vinIta ziSyA, A dRSTAMta uparathI tamAre uttama edha levAnA che. ane e edhanA prabhAvathI tame tamArI maneAvRttimAM vaizagyabhAva dhAraNa karI zakze. paNa AvA Adha kayAre prApta thAya che? e je tamArA hRdayamAM vicAraze, te tamane nizcaya thaze ke, vidyAtattvanuMsvarUpa sArI rIte samajavAthI e bedha svataH prApta thaI zakaze, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidyA. e ra81 gurUnA A vacana sAMbhaLI gRhastha ziSya be -"bhagavana, Ape Apela daSTAMta pUrvaka upadeza amArA zubha pariNAmamAM puSTirU5 thaI paDe che. ane vidyAtattvanuM zuddhasvarUpa amArA hRdayamAM prakAzita thayuM che. he gurUvarya, Apane upadeza sAMbhaLatAM mArA manamAM eka zaM. kA utpanna thaI che, je ApanI IcchA hoya te nivedana karUM. gurU-"bhadra, khuzIthI nivedana kara. tArI zaMkA dUra karavAnI mArI IcchA che." ziSya--mahAnubhAva, Ape je pavitratA viSe je brAhmaNanuM daSTAMta ApyuM, te sAMbhaLI mane A prazna utpanna thayeluM che, jyAre A deha apavitra che, te pachI tenA saMsargavALo AtmA paNa apavitra che. tevA apavitra aMtarAtmAnI zuddhi zI rIte thAya? te mane ne kRpA karI jaNAve, jema jaLa vigerethI dehanI bAhyazuddhi thaI zake che, tema aMtarAtmAnI aMtara zuddhi paNa thavI joIe, te kevI rIte thaI zake? te prakAra jANavAnI mArI IcchA che, gRhastha ziSyane A prazna sAMbhaLI gurU AnaMdapUrvaka belyAbhadra, zarIranI sAthe saMbaMdha dharAvanAre aMtarAtmA zarIranA bAhAmalathI apavitra thatuM nathI. paNa aMtaranA maLathI apavitra thAya che te aMtarAtmA e nirmaLa thAya che ke, tenI nirmaLatA kadipaNu nAza pAmatI nathI. ziSya-bhagavana e aMtarAtmA kevIrIte nirmaLa thatuM haze, te mane kRpA karIne kahe. gurUhe ziSya, te eka eka kuMDamAM snAna kare che, ane tethI te pitAnA maLane dUra karI pavitra thAya che. - ziSya-mahArAja, A ApanuM kathana mane zaMkAnA jALamAM vizeSa pheMke che, kAraNa ke, aMtarAtmA ke je bhAvavastunI sAthe saMbaMdha dharAve che, tene dravya vastu rUpa kuMDane ane temAM nhAvAne saMba. dha zIrIte ghaTe ? e vAta mArA hRdayamAM utaranI nathI. gurU-- smitahAsya karatAM belyA--"bhadra, e vAtamAM koI Azcarya pAmavA jevuM nathI jyAre tArA samajavAmAM Avaze eTale te vAtamAM tane Azcarya thaze nahi te vAtanuM spaSTIkaraNa karavAne pha Sh.K.-3} Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 jaina zazikAnta. kta eka ja zleka basa che. te sAvadhAna thaIne sAMbhaLa- . " yaH snAtvA samatAkuMke hitvA kazmanaja manam / punarnayAti mAninyaM sIMgatAsmA pari" | je samatAnA kuMDamAM snAna karI pApakarmanI malinatAne choDI de che, ane pharIvAra malinatAne prApta karatuM nathI, te aMtarAtmA parama zuddha thAya che." - he ziSyo, e aMtarAtmA samatAnA kuMDamAM snAna karanAre che. tethI je tene samatAnA kuMDamAM snAna karAve, te te pApakarmarUpa maLathI rahita thaI jAya che. pachI tenAmAM linatA punaH prApta thatI nathI. mATe uttama bhavya e sarvadA samatA dhAraNa karavI. samatAnA - gathI aMtarAtmA pavitra thAya che. ziSya-mahAnubhAva, have huM sarvarIte niHzaMka thaye chuM. ane samatA prApta karavAne mATe aMtarAtmAM uttama prakAranI bhAvanA bhAve che. dayAnidhi, Ape kahele te leka huM sadA smaraNa karIza ane mArA hRdayanI bhAvanAne puSTa karavA prayatna karIza. A vakhate yati ziSya paNa tevI bhAvanAthI bhAvita thaI belI uTha-"gurUvarya, Apane A upadeza mArA cAritrajIvanamAM ane ti upayogI thaI paDaze. samatAnA uttama guNane dhAraNa karavAne mArI mane vRtti tamArA e subhASite Atura karI dIdhI che. gurU-he vinIta ziSya, tArA jevA sujJa ziSya samatAne dhAraNa karavI joIe. ApaNu munilokone e parama dharma che. samatAne sAdhe te ja sAdhu kahevAya che. ApaNuM cAritra dharmanuM tattva samatA che ane samatAnA mRgAra snAnathI ApaNe sAdhudharma suzobhita thAya che. he ziSya, tamAre A viSe prastuta vAtane bhUlI javAnI nathI. ApaNe A prasaMga vidyAtatvanA svarUpa uparathI cAle che. tethI tamAre e samatA meLavavAnA sAdhana tarIke vidyAtane saMpAdana karavAnuM che. jo tame vidyAtane sArI rIte prApta karaze, te tamane samatAne divya guNa svataH prApta thaI zakaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidyA. 283 gurUnA AvAM vacana sAMbhaLI te bane ziSya hRdayamAM atyaMta prasanna thaI gayA. ane bhaktibhAvathI namra thaI temaNe gurUne vaMdanA karI. gurU-priya ziSya; A tamArI jevI mArI tarapha bhakti che, tevI vidyAtava upara bhakti thaje. jethI tamArA AtmAne UdvAra thaI jAya. e vidyAtavanA prabhAvathI tame tamArA AtmabaMdhanamAMthI mukta thaI zakaze. A gRhastha ziSyane mAre khAza kahevAnuM che ke, A saMsAramAM tene deha, ghara ane dhana vigeremAM mamatva na rAkhavuM, tenI te mamatva buddhitene pAzanA baMdharUpa thaI paDaze. tethI evA baMdhanamAMthI AtmAne mukta kare. jyAM sudhI AtmA tevA baMdhanamAMthI mukta thayele nahIM hoya, tyAMsudhI te pitAne ja baMdhanarUpa thate jaze. zarIra, dhana, ghara, putra ane strI vigeremAM je mamatva buddhi rAkhavI, te AtmAne baMdha nI rajaju rUpa thaI paDe che. bIjo lAkika pAzate bIjAne baMdharUpa thAya che ane A mamatvane pAza te tenAMkhanArane ja baMdharUpa thaI 5De che. tethI sarva uttama che e AtmAnA guNa sivAya anya padArthone viSe mamatva buddhine tyAga kare joIe. A vidyAtatvanuM phaLa che. e tatvanuM phaLa saMpAdana karavAthI paraspara yuddha evA padArthonA asaMkrama rUpI camatkArane paMDita cita mAtra pariNumathI anubhave che. evA anubhavI purUSa je kharekharA jinAgamanA paMDita kahevAya che ane jeo e abhuta camatkArane jANatA nathI teo dhana kuTuMbavigere padArthomAM mamatva rAkhI ajJAnane vaza thaI. yadvAtA bake che tevA purUSo vidyAtanA jJAnathI atyaMta dUra che. gurUnA A vacana sAMbhaLI baMne vinIta ziSyanA AnaMdane pAra rahyA nahi. teonA zarIra romAMcita thaI gayA ane temanA ne. tramAMthI AnaMdanI azrudhArA cAlavA lAgI. ziSyanA AvA uttama pariNAma joI saMtuSTa thaI gayA. temanA hRdayamAM ziSya tarapha ati prema pragaTa thaI AvyuM. gurU gaMbhIravANIthI bolyA-priyazikhe, tamArI zubha pariNati joI mArA hRdayamAM ati AnaMda utpanna thAya che. tame kharekharA gurU upadezanA pAtra che. upadezanI divya asara ta. mArA hRdaya upara thaI jAya che. tamArI mane vRtti upara avidyAnI chApa paDI nathI, ema tamAruM pravartana sUcavI Ape che. ethI tamane vidyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja. * : 284 jaina zazikAnta. tatvasulabha che. e parama pavitra tatvanA prakAzathI tamArI aMtaraMgavRtti AnaMdamaya thaI jaze. ane tame A mAnava jIvananI sArthakatA karI zakaze. prabhu tamArI IcchA saphaLa kare. - gurUnA AvA sateSanA vacana sAMbhaLI ziSya vinayapUrvaka be lyA-"mahAnubhAva, Apane anugrahathI amArA AtmAne uddhAra thaze. have kRpA karI vidyAtattva upara kAMI upadeza Apo. jethI amArA hRdayamAM e paramatatvane vizeSa prakAza thAya." guru-ziSya, vidyAtattvane mATe jeTaluM kahIe teTaluM DuM che. e mahAtatvanA prabhAvathI hRdayamAM zuddha jJAnane udaya thAya che ane ajJAnarUpI aMdhakArane nAza thaI jAya che. gRhastha ziSya--bhagavAna, Ape kahyuM ke, vidyAtatvathI aMdha kArane nAza thaI jAya che. te te aMdhakAra karyuM samajavuM? ane te aMdhakAra kevA prakAranuM che ? ane kevI rIte nAza pAme? te mane kR pA karI samajAve. gurU-priya zi, tene mATe mahAnubhAva zrI yazovijyajI nIce pramANe lakhe che, te tame tamArA hRdayamAM sthApita karI rAkhajo "aividyAtiSyi sAvighAMganArA A . pazyanni paramAtmAna mAtmanyeva hi yoginH|| 1 // * "jaina gio avighArUpI aMdhakArane nAza thatA pitAnI dRSTimAM vidyArUpa aMjana AMjI pitAnA AtmAnI aMdara paramAtmAne juve che."1 . - anAtmIya-pitAnI na hoya tevI vastune viSe mArApaNAnI buddhi karavI, te avidyA kahevAya che. te avidyArUpa aMdhakArane nAza thatAM AtmA ane AtmAnA dharmane viSe mamatva karavArUpa daSTinA gadoSane haravAne vidyA eTale jJAna dRSTirUpa aMjana lagADI te vaDe pitAne viSe rahela paramAtmArUpa pUrNa brahmane juve che. he priya ziSya, AvA vidyAtane viSe tamAre pUrNa prema dhA raNuM kare. e tamAre prema tamArA Atmatatvane nirmaLa karanAra A ne siddhi padane prApta karAvanAra thai paDaze. ApaNA prAcIna tIrthakare, gaNadhare ane sUrivare-e tattva Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka. 285 nA upAsaka hatA ane tethI te siddhapadmanA sapAdaka thayA che. vi ghAtattvanA mahimA apUrva ane divya che. te tattvanI AgaLa khIjA tattvA sulabha thaI zake che. jo eka vidyAtattva hRdayamAM pratibuddha karI sthApita karyuM hAya, ane sarvadyA tenuM manana thayA karatuM hAya, te khI jA tattvo svataH prApta thAya che. kAraNake, vidyAtattvanI a'dara khIjA sarva tattvanA prakAza aMtarbhUta che. SaD cairizat biMdu--viveka karma jIvaM ca sarvadA dora nIra Sat / viminnI kurute yo'sau muniso vivekavAn / / 1 / / atha--pANI ane dudhanI jema sadA eka rUpa thai rahelA kama ane jIvane je judA kare che, te munirUpa 'sa kharekhara vivekI gazuAya che. 1 zi khyA--bhagavana, Ape ApelA vidyA tatvanA upadezathI amArA atara'ga ati Anadita thai gayA che, have keAi upayAgI tattvApadeza ApI amArA e tAttvika AnaDhamAM vRddhi kare. gurU------priya ziSyA tamane vivekanA upadeza ApavAnI mArI IcchA che, e viveka tattva kharekhara manana karI dhAraNa karavA ceAgya che, e tattvanA guNathI aneka mahAtmAe A saM sAranA svarUpane oLakhI zakayA che ane adhyAtma bhUminA pavitra pradezamAM jai zakayA che. gRhastha ziSya--bhagavat prathama amane vivekanuM svarUpa sa majAve. viveka ketu' nAma? ane viveka rAkhavAnu phaLa e prathama amAre jANavu' oie, yati ziSya-gurUvarya, A gRhastha ziSyanA praznane mArU'a Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zazikAnta. namedana che. e vivektatvanuM svarUpa yathArtha jANavAthI adhyAtma mA rgamAM sAro prakAza paDato haze, mATe te svarUpa amane spaSTa karI samajAve. gurU-priya ziSya, A jagatamAM jIva ane karma tathA deha ane AtmA-evA judA judA padArtho manAya che te padArthone judA judA karI samajavA. te viveka kahevAya che. jIva ane karma jema dudha ane pANI maLe. tema mizra thaIne rahelA che. temane judA karI samajavA, te viveka kahevAya che jema haMsa dUdha tathA pANIne judA pADI zake che, tema je zaddha cAritra dharmavALA muni hoya te jIva ane ka mane judA karI samaje che ane samajAve che evA munine zAstrakAre haMsanI upamA Ape che. e vivekI munihaMsa pitAnA jIvanamAM u. cca sthitimAM AvI zake che ane adhyAtma rasane anupama svAda saMpAdana karI zake che tethI dareka AtmAthI munioe temaja gRhastha e e viveka dhAraNa karavo joIe te upara eka saMkSipta draSTAMta che. keIeka Astika ane adhyAtma vidyAno abhyAsI purUSa ke I vanamAM svecchAthI pharate hate. te pharatAM pharatAM AtmasvarUpanuM ja dhyAna karate ane tene ja vicAra karatA hatA, tevAmAM ke I mahAtmA te mArge prasAra thatA tenA jevAmAM AvyA, mahAtmAne jotAMja te pu rUSa hadayamAM prasanna thaI gayA ane temanI pAse AvI teNe vinayathI vaMdanA karI. tenA hRdayanI bhAvanA jANI mahAtmAe puchyuM, bhadra, tuM koNa che? ane A aNyamAM zAmATe bhame che? teNe utta 2 vinayathI Ape-mahAnubhAva, huM zrAvaka chuM. adhyAtma vidyAne upAsaka chuM. ahithI cheDe dUra AvelA eka nagaramAM mAre vAsa che thoDA divasa pahelAM kaI jaina muni amArA nagaramAM AvI caDyA hatA. temanA samAgamane mane sAre lAbha maLyo hate. te mahAtmA nA mukhathI huM haMmezAM adhyAtma vidyAnuM zravaNa karo ane abhyAsa karatuM hatuM. mArA hadayanI keTalIeka zaMkAo te munirAje dUra karI hatI. te mahAtmA keTalAeka divasa sudhI amArA nagaramAM rahI cheDA divasa pahelAM vihAra karI cAlyA gayA che. gaI kAle adhyAtma vidyAnuM vAMcana karatAM kei rathaLe mArA vAMcavAmAM evuM AvyuM ke, " A ja gatamAM dareka manuSya sulabha ane durlabha vastu jANavI jaIe." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka. 287 A vAMcatAM mArA hRdayamAM zakA utpanna thai ke, A jagamAM sula bha vastu zI haze ? ane phUlabha vastu zI haze ? e mAre pAtAne paNa jANavI joie. meM te viSe ghaNA vicAra karyAM, paNa mArA hRdaya mAM kAi paNa vAta niHzaMka thai nahIM. chevaTe me' vicAra karyAMke, A jagamAM sa sAra sulabha che ane meAkSa tu bha che, tethI e ane vastune udezIne A lekha lakhele haze. tathApi mArA manane saMtASa thayA nahIM. kAraNake, sa'sAranI sulabhatA ane mokSanI du bhatA pra khyAta che. tethI kAMi vizeSa camatkAra AvatA nathI, mATe A lekha nu rahasya kAi vilakSaNa che. pachI me' mArI buddhinA khaLathI ghaNA vicAra karyAM, te paNa mArI e zakA dUra thai nahI' pachI huM e ma hAtmAne zeAdhavAne bahAra nIkaLyA chuM. te mahAtmAM ghaNA dvivasa thayAM cAlyA gayA che, tethI temanA punaH samAgama thavA azakaya jANI huM jagalamAM bhammu chuM. tevAmAM mArA puNya cege ApanA melApa thaI AvyA che. have Apa kRpA karI mArI te zakAne dUra karo. A jagamAM sulabha ane durlabha vastu zI haze? te mane sArI rIte samajAvA jyAMsudhI mArA hRdayamAMthI e zakArUpa zalya dUra thaze nahIM, tyAMsudhI mane zAMti thaze nahi', " 'bhadra, te Astika purUSanA AvAM vacana sAMbhaLI te mahAtmA hRdayamAM prasanna thai gayA. ane tarata tee mRduhrAsya karatA melyA tArI zakA ceAgya che. te je sulabha ane durlabha vastu viSe lekha vAMmyA hatA te lekhanA Azaya gabhIra che ' A saMsAra sulabha che ane sAkSa durlabha che' evA tenA sAmAnya Azaya nathI. have te Azaya huM tane spaSTarIte kahuM', te tu' sAvadhAna thaine sAMbhaLa--" A jagamAM viveka ane aviveka evI e bhAva vastu che. temAM A dehu eja AtmA che' ema je jANavuM, te aviveka kahevAya che. ane deha tathA AtmAnA je bheda samajavA, te viveka kahevAya che. A ja gatumAM saMsAranI aMdara aviveka sulabha che ane viveka durlabha che. kahevAnI matalaba evI che ke, A saMsAramAM ' zarIra teja AtmA che, A zarIra huM chuM' evI je buddhi te sulabha che tenuM nAma aviveka kahevAya che te avivekane laIne mANasa " huM eTaluM chuM, huM vicArU chuM ema je jANavuM, teja AtmA che. paraMtu mana, vacana ane kAyAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 jaina zazikAnta. sarva pravRtti tathA nivRttine jJAtA AtmA che, ema nahI" A pramANe samaje che. vaLI e avivekathI svasvarUpa tathA parasvarUpanuM jJAna hotuM nathI. A aviveka A saMsAramAM sulabha che. deha ane AtmAnI bhinnatAne jaNAvanAre viveka, ke jethI huM jJAnavAna chuM, huM avinAzI chuM, ane bhavAMtarane viSe janArahevA thI dehathI bhinna chuM, evuM mANasane jJAna thAya che. " "he bhadra, AvA viveka tathA avivekanuM svarUpa samajavAthI mANasane tenA adhyAtma jJAnane prakAza thAya che." mahAtmAnuM A vacana sAMbhaLI te Astika purUSa ati Anadita thaI gaye. tenA Astika hRdayamAM vivekanuM svarUpa prakAzI nIkaLyuM. te vinaya pUrvaka bolya-"bhagavad kRpA karI A viveka tathA avivekanuM svarUpa mArA hRdayamAM kAyama rahe, te keI upAya batAve. mahAtmAe kahyuM, "bhadra, mahAnubhAvathI yazovijayajI upAdhyAye te viveka tathA avivekanA svarUpane mATe eka kaleka kahe che, te tArA kaMThamAM sthApita karI rAkha- Astika nare utsAhathI jaNAvyuM,-"mahAnubhAva kRpA karI te laeNka kahe." pachI te mahAtmA nIce pramANe leka belyA hatA- dehAtmAdyaviveko'yaM sarvadA khuna jo nave / javakoTayApi tadneda viveka stvatidurlanaH // 1 // artha--(deha eja AtmA che) ItyAdi aviveka A saMsaramAM sadA sulabha che. paraMtu deha AtmAne bheda kaTibhavathI paNa prApta kara durlabha che. 1 mahAtmAnA mukhathI A kaleka sAMbhaLI te Astika AnaMdamaya thaI gayuM ane teNe te zleka kaMThastha karI lIdhuM hatuM. pachI te mahAtmA tyAMthI bIje vicarI gayA ane te Astika purUSa nizaMka thaI e kalekanuM smaraNa karate pitAnA nagaramAM AvyuM hatuM. gurU-kahe che, he ziSya, A dRSTAMta uparathI tamAre viveka tathA avivekanuM svarUpa jANavuM joIe. jyAre vivekanuM svarUpa tamArA jANavAmAM AvyuM eTale tamane adhyAtma vidyAnuM pUrNaphaLa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka. 289 prApta thaze. ziSya-bhagavana, ApanA daSTAMtapUrvaka kahevAthI vivekanuM svarUpa amArA jANavAmAM AvI gayuM che tathApi te svarUpa amArA hadayamAM daDha thAya, tene mATe te viSe haju vizeSa upadeza ApavAnI ku pA kare, gurU--he vinIta ziSya, je AtmAne viSe avivekathI mizratA bhAse che, te vikArane laIne bhAse che. eTale jyAre ApaNumAM vikAra prabaLa thAya che, tyAre ApaNane dehamAM AtmabhAva utpanna thAya che. tethI karIne pachI ApaNe AtmA malina thAya che. jema AkAza zuddha che, paNa aMdhakAranI rekhAthI te tenI sAthe mizra lAge che, tevI rIte AtmA zuddha che, paNa vikArane laIne avivekathI tenAmAM mizra tA bhAse che. A vakhate yati ziSya vinayathI prazna karyo "mahAnubhAva, A zuddha AtmAne viSe karmane vilAsa zI rIte lAgu paDatuM haze? kAraNake, je zuddha hoya tene pachI malinatA zI rIte lAgu paDe ? gurUe prasanna thaIne pratyuttara Ape-he ziSya, te upara rA jA ane codhAnuM draSTAMta che jema koI rAjA aneka ddhAone laIne raNabhUmimAM yuddha karavA jAya che. te vakhate rAjA pite yuddha karate na heya paNa tenA dvAe yuddha kare che te ddhAo je vijaya meLave te te rAjAne vijaya kahevAya che ane teo hAra khAya te te rAjA. nI hAra thayelI gaNAya che. tevI rIte karmane skaMdhane vilAsa zuddha AtmAne viSe gaNAya che tethI jenAmAM vivekane vilAsa pragaTapaNe ullAsa pAmela heya, te purUSa vivekanA baLathI evA bhramane prApta thatuM nathI. kAraNake, sarva prakAranA bhramanuM kAraNa avivekaja che. jema dhatUrAnA rasane pAna karanAra purUSa ITa vigere badhI vastuone pIlI juve che, ane tethI tene suvarNane brama thAya che, tevI rIte je purUSa avivekI che, tene dehAdikane viSe AtmAne abhedarUpa brama thAya che. utpAda vyayarUpa karmane vegathI jIva jyAre azuddha pariNAmane grahaNa kare che, tyAre te dehane AtmA mAne che ane pote suvicAra rUpa parvatathI paDI jAya che. paraMtu je parama bhAvane eTale sarva vikAravarjita zuddha svabhAva rUpa bhAvane--Icche che, te suvicAra rUpa Sh K.-319 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 jena zazikAnta parvata upara ArUDha thaI zake che. je upara ArUDha thavAthI bhavya manu dhyane dehAdikane viSe thayelA AtmAne abheda rUpa brama dUra thaI jAya che. he ziSya, vaLI A AtmAnI aMdara chakAraka sArI rIte pravanI zake che. kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna ane adhikAraNae chakAraka kahevAya che. AmAM pite vastutAe akartA che, tathApi jIva tatvanA gayI karmane kartA rUpe dekhAya che. kiyAnA karmamAM te AtmA karma rUpe che. jJAnAdi sarva kAryanuM sAdhana che, mATe karaNakAraka paNa AmAM che. zuddha pariNAmanuM dAna levAne pote ja pAtra che, mATe Ama saMpradAnakAraka paNa che. pUrva jJAnAdikanA paryAyathI uttarottara payayane pAmanAre AtmA apAdAnakAraka thAya che. ane cetanapaNAne tathA nityapaNane te AdhAra che, mATe adhikaraNakAraka paNa AmAM thaI zake che. ethI, AtmA, AtmAne, AtmAvaDe, AtmAne mATe, AmAthI ane AtmAne viSe jANe che, mATe e chakAraka tenAmAM sArI rIte pravarte che. - gurUnI AvI vANI sAMbhaLI te zikhe hadayamAM atyaMta prasanna thaI gayA ane temaNe te viSe vizeSa upadeza karavAnI gurUne prArthane karI te uparathI gurU nIce pramANe belyA ' he vinIta ziSya, e vikatatva jo barAbara samajavAmAM Ave te tenAthI ke lAbha thAya che? tene mATe eka daSTAMta manana karavA gya che - ' vasaMtapuramAM devacaMda ane karmacaMda nAme be mitra hatA. teone paraspara evI gADha maitrI hatI ke, jethI teo Asana, zayana, bhajana ane mAnamAM sAthe ja rahetA hatA. te baMnenA mAtApitA gujarI gayAM hatAM. temaja temane sAdara baMdhune bahena kAMI hatA nahIM AthI temane vAsa sAtheja thatA hatA. teoe e niyama rAkhe hatuM ke, eka mAsa sudhI devacaMda karmacaMdane ghera rahe. ane pachI ekamAsa karmacaMda devacaMdane ghera rahe. A pramANe vArApharatI teo eka bIjAne ghera vasatA hatA. teonI strIo paNa temane laIne paraspara gADha mitrAmAM joDAI hatI. A pramANe keTalAeka divasa vItI gayA pachI eka vakhate devacaMdanI strI vyAdhigrasta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka. la thaI gaI. AthI karmacaMda pitAnI strInI sAthe pitAne vAre nahIM chatAM tene ghera rahevA AvyuM. karmacaMdanI strI pitAnI bahenanI jema gaNuM devacaMdanI strInI sArI sevA baradAsa karatI hatI. devage evuM banyuM ke, te strI Akhare mRtyu pAmI gaI. strInA maraNathI devacaMdane duHkha lAgyuM, paNa pitAnA mitra karmacaMdanI sarva prakAranI sahAyathI te DA divasamAM te duHkha bhulI gayA hatA. baMnemAMthI koIne saMtati na hatI, tethI saMtAnane laIne je je upAdhi thavI joIe te tene mane thatI na hatI, AthI devacaMda potAnA mitrane ghera kAyamane mATe rahA, devacaMda svabhAve susIla ane dharmamAM Astika hate. dharmanI AstAne laIne te A saMsAranA duHkhamaya svarUpane samajatuM hatuM tethI tenI manavRtti cAritra laI AtmasAdhana karavAne utsuka rahetI hatI. karmacaMda paNa dharmamAM Astika hatuM, paNa te saMsAramAM rahI dharma sAdhana karavAnuM pasaMda karate hate. saMsAra tyAga karI sAdhu thaI dharmasAdhana karavAnI te virUddhamAM hite, kAraNake, kaI munie tene pitAnA anubhavathI e bodha ApyA hatA ke, "vartamAna kALe cAritra laI sAdhu dharma sAdhI zakAtuM nathI, tenA karatAM gRhastha dharma mAM vastI dharma sAdhana sArI rIte thaI zake che. A bodhane laIne karmacaMdanA vicAra cAritranI virUddha thayA hatA. eka vakhate devacaMde pitAnA mitra karmacaMdane kahyuM, " mitra, huM strI rahita hevAthI duHkhI thaye huM joke, tArA gharamAM rahetAM mane koI jAtanI harakata AvatI nathI, tathApi yAjajIvita tArA gharamAM rahevuM ane tArA kuTuMbanI pAse sevA karAvavI e mane yogya lAgatuM nathI. tethI huM cAritra laI mArA AtmAne uddhAra karavA prayatna karIza ane mahAvratanA mahAna mArge prayANa karI mArU pazcima jIvana nirgamana karIza.' devacaMdanA A vacana sAMbhaLI karmacaMda be -mitra, A tArA vacane ApaNe gADha maitrImAM kalaMkarUpa che. ApaNe mitrabhAva zuddha che. kami nathI. jyAre tArA hRdayamAM AvA bheda buddhinA vicAra udabhave te pachI ApaNe maMtrI kalaMkita gaNAya. loke Apa zuM upahAsya kare ane ApaNa bane niMdApAtra thaIe, mitra, tAre Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 jaina zazikAnta. tArA hRdayamAM AvI kSudraza kA lAvavI nahIM huM ane tuM jIdA nathI. sa hAdara baMdhuenAthI paNa ApaNA gADha sabaMdha che. tuM mArA kuTuMba ne ejArUpa nathI, paNa AdhArarUpa che. ame te strI purUSa tane amArA kuTuMbane gaNIe chIe. vaLI he mitra, jo tuM sa'sAranA tyA ga karI cAritra levA icchatA hatA tArI mATI bhula thAya che. eka anubhavI anagAre mane gupta rIte kahyuM cheke, " vamAnakALe cAri tra dharma yathArtha rIte pALI zakAto nathI. gurU paraMparA badalAi gai che. pUrvanA gurUenA ziSyA para parAe utaratA kramamAM AvI gayA che. sAdhu dharmanA karatAM gRhastha dharma sAro che. gRhastha sukha samAdhi e jevI rIte dharma sAdhI zake che. tevI rIte cAritradhArI sAdhu dharma sAdhI zakatA nathI, cAritranuM svarUpa badalAi gayu che. " e upakA rI muninI AvI sUcanAthI mane nizcaya thayA cheke, kriSaNu cAri tra levA icchA karavI nahIM. " ,, karmacaMdranA AvA vacana sAMbhaLI devacaMda vicAra karI elyA - mitra, tArA vicArane huM tadana maLate thate nathI. kAraNake, je vI rIte tane keAi munie cAritra dharma levAnA niSeda karyAM che. tevI rIte mane eka anubhavI vidvAna munie cAritra dharma levAnA bedha ApyA che. te mahAnubhAve mane jaNAvyu hatuM ke, " bhadra, jyAM sudhI cAritra levAmAM AvatuM nathI tyAMsudhI saMsArI gRhasthe kadipaNu dharmArAMdhana karI zakatA nathI. gRhasthAvAsamAM rahelA purUSane saMsAranI Adhi upAdhIne laine samAdhithI dhArAdhana thai zakatuM nathI. saMsA ranI pravRttimAM gu'thAeluM citta nivRtta thai dharma sAdhavAne pravRtti karI zakatu' nathI. tethIja aneka rAjAee ane zrImata gRhasthAe Akhare cAritranu' zaraNa grahaNa kareluM che. ane temAMja tee zAMti meLavI Atma sAdhana karI zakyA che. temAM paNa jeesa'sAranA pAza mAthI daivayeAge mukta thayA che, temaNe te cAritramALa sarva rIte sukhAvahu thaI zake che. he mitra,ka ivatttamAnakALa cAritra dharma pALavAne vi Sama hoya, tepaNu je AtmAthI munie che tene e ziSamatA aMtarAya karI zakatI nathI. jee sayamanA hetu kharAbara samajI cA ritradhArI thayA che. te kadipaNuM petAnA cAritra dharmanI skhalita thai viparIta mArge pravartatA nathI. mATe mArA vicAra cAritra levA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka. ne daDha thayela che. huM AzA rAkhuM chuM ke, tuM mane te kAryamAM sahAya bhUta thaIza. " devacaMdanA AvA nizcita vacane sAMbhaLI karmacaMda be - "mitra, tArI zubha icchAne nirodha karavA huM Icchato nathI, tathApi tAre te viSe dIrgha vicAra karavAnuM che. sAhasa karIne munidharmanA vikaTa mArgamAM praveza kare nahIM. sujJapurUSe lo vicAra karI dareka kAma karavAnuM che. kAraNake, sAhasavaDe karelA kAmathI Akhare pazcAttApa thAya che. je tAre e viSe daDha vicAra hoya te ApaNe koI vidvAna ane zuddha cAritradhArI munine puchI joIe. pachI tuM tArA vicArane saphaLa karaje." A pramANe baMne mitre vAtacita karatA hatA, tevAmAM jANe devacaMdanA pUrvapuye prerelA hoya tevA koI mahAmuni karmacaMdane ghera bhikSA levAne AvI caDyA. munine AvelA joI te baMne mitre pra. sanna thaI gayA. tarata teo temanI pAse AvyA ane mastakathI vaMdana karI temanI sanmukha ubhA rahyA. munine sukhazAtA puchI devacaMda bebhe--"mahAnubhAva, jema tRSAturane amRta maLe ane sUryanA tApathI paritapta thayelAne vRkSanI chAyA maLe, tevI rIte ane A pane samAgama thayela che. have Apa kRpA karIne amArA mananI saM. ka dUra karo. ame baMne mitronI vacce eka vAtane saMdeha utpanna thayelA che." temanA AvA vacana sAMbhaLI te mahAmana prasanna thaIne bovyA-"bhadra, tamArA manamAM thI zaMkA utpanna thaI che? zaMkaja ne niHzaMka karavA eja amAruM kartavya che." muninA AvAM vacana sAMbhaLI devacaMda -* gurUmahArAja, A mAro mitra karmacaMda kahe che ke, vartamAna kALe cAritradharma aMgIkAra karavAmAM lAbha nathI, kAraNake, temAM yathArtha rIte dharmasA dhana thaI zakatuM nathI. tenA karatAM gRhasthAvAsamAM dhamAMrAdhana sArIrIte thaI zake che. mATe hAla cAritra levuM yogya nathI. ane mAre mane ta e che ke, "vartamAna kALe paNa cAritra dharma aMgIkAra karavA yogya che. cAritra greDaNa karyA sivAya sArI rIte dhamarAdhana thaI zakatuM nathI, kAraNa ke, saMsArIjIva rAsAranI aneka upAdhine laIne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 jaina zazikAnta, mananI samAdhi meLavI zakatA nathI." mahAtmAe kahyuM, "zrAvake, tame baMne je A tamArA judA judA vicAra batAve che, te tamArA anubhavanA vicAre che ke, bIjAnA anubhavanA vicAra che,?" baMne mitre namratAthI bolyA-"mahArAja, A amArA anubhavanA vicAra nathI paNa kaI munionA anubhavanA vicAre che. ame baMnene kaI judA judA munie judA judA vicAra ApelA che. have e baMne vicAramAM kaye vicAra zreSTha che te amArI jANavAnI jijJAsA che mahAmuni vicAra karI bolyA--"bhadra, tamane je je munie e judA judA vicAra darzAvelA che, te baMne sAcA che, kAraNa ke, te vAta adhikAra paratve levAnI che, cAritranA mahAna bhArane sahana karavAne asamartha evA adhikArIone mATe cAritra dharmauttama nathI. kAraNa ke, te cAritra dharmane vahana karavAne adhikArI nathI, kAraNake tevA capaLa hRdayanA mANasathI cAritrArAdhana thaI zakatuM nathI. ane tethI tenAthI saMsArI dhamI gRhastha uttama gaNAya che ke je dezathI pitAnA vrata pAlI zake che. te uparathI ema samajavuM ke. vartamA nakALe cAritra levuM ja na joIe paNa vartamAnakALe jo cAritra levA nA uttama adhikArIo hoya te temane cAritra grahaNa karavuM te zi. vAya bIjAe grahaNa karavuM nahi. adhikAra vagara grahaNa karelA cAri. ritrane nirvAha thaI zakti nathI. jyAre cAritra lIdhA pachI tene nivaha na thAya te tenA karatAM gRhasthAvAsamAM rahevuM vadhAre uttama che ane gRhasthAvAsI tenAthI sArI rIte dharmasAdhana karI zake che. je munie cAritra levAno pakSa batAvyuM te paNa adhikAra paratva che gya adhikArIe avazya cAritra grahaNa karavuM tevAone cAritra vinA sukha samAdhie dhamarAdhana thaI zakatuM nathI. A tamArA baMnenI zaMkAonuM samAdhAna che. ane mane lAge che, te tamArA upadezaka munione Azaya e haze have tamAre te viSe jarApaNa zaMkA rAkhavI nahIM, je tamArA mATe koi cAritrane adhikArI hoya teNe cAritra levuM ane je pRhAvAsamAM rahevA a dhikArI heya teNe gRhAvAsamAM rahevuM " gurUnA AvA vacana sAMbhaLI te baMne mitre prasanna thai gayA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ - viveka, 29pa ane te baMnenA hadaya niHzaMka thaI gayA. pachI devacaMde aMjaLi jeDI vinaMti karI ke, mahAnubhAva, mAre cAritra grahaNa karavuM che, huM tene adhikArI chuM ke nahIM? je huM cAritrane adhikArI huM te kRpA karI mane dIkSA Ape. ApanA jevA mahAtmAo upakArazILa hoya che. munie kahyuM, "bhadra, tArAmAM je zasa levAnI zakti hoya te tuM dIkSA grahaNa karaje. dIkSA grahaNa karavAthI tAre sajAveluM ane tIphaNa dhAravALuM khI levuM paDe che." muninA AvAM vacana sAMbhaLI devacaMda ane karmacaMda Azcarya pAmI gayA ane temaNe ItejArIthI puchayuM, " bhagavad , ApaNuM dayA dharmanI dIkSAmAM vaLI zastra levuM paDe, e vAta kema saMbhave? ApanA jevA jainamuninA vacanamAM kAMIpaNa mithyA prarUpaNa hAya nahI. te chatAM amArI apamatimAM ApanI vANune gUDhArtha samajavAmAM AvatuM nathI. mATe Apa spaSTa rIte amane samajAve." . baMne bhadrika zrAvakenI prArthanA sAMbhaLI te muni sAnaMda vadane belyA-" bhadra, jainadIkSAne saMyama le, te ati duSkara che. A paNa jaina vidvAnoe e saMyamane sastranI upamA ApelI che. te saM. yamarUpI ane vivekarUpI sarANathI sajAvavuM joIe. jyAre tene vivekarUpI sarANamAM sajAve che, tyAre te dhRti eTale saMteSarUpI dhArAvALuM tirNa thAya che. pachI e saMyamarUpa annakarmarUpa zatrane chedana karavAne samartha thAya che. kahevAne Azaya e che ke, je cAri tra laI e saMyamarUpa astrane barAbara tIkSaNa kare te muni karmarUpI zatruone ucheda karavAne samartha thAya che. tene mATe mahAnubhAva zrI yazavijyajI nIce pramANe tevAja bhAvArthanuM eka padya lakhe che - "havAha vina, zANe nottejitaM munH| dhRti dhArovaNaM karma rA_che ta aa . atha-vivekarUpI sarANe karIne sajAveluM, ane dhRtirUpI dhArathI tIvra kareluM saMyamarUpI muninuM astra karmarUpa zatruone chedavAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 jaina zazikAnta. samartha thAya che." he bhadra, A mahAnubhAva yazavijyajInA lekane artha hadaya mAM sthApita karI cAritra levAnI IcchA rAkhaje. viveka vinA saMya. ma sateja thaI zakaze nahIM" temanA AvA vacana sAMbhaLI devacaMda ane karmacaMda baMne samajI gayA hatA pachI temaNe gurUne bhaktithI vaMdanA karI bhikSA ApI eTale te mahAnubhAva temane dharmalAbhanI AziSa ApI pitAne sthAne cAlyA gayA hatA. tyArathI devacaMda saMyama jAdhavAne vizeSa utsuka thayo hate. 5 chI keTaleka divase koI mahAtmA munine vega thavAthI teNe temanI pAse dIkSA grahaNa karI hatI. te vakhate teNe potAnA mitra karmacaMdane kahyuM ke, "mitra, have huM bIjA jIvanamAM praveza karuM chuM. meM Aja sudhI tAre ghera rahI je tane zrama Ape che, tene mATe huM tane khamAvuM chuM. A jagatamAM tArA jevA upakArI mitra thoDA haze. vaLI mAre tane kahevuM joIe ke, tArA hRdayamAM je e siddhAMta che ke, "va mAnakALe saMyamane mArgathI gRhAvAsamAM sArI rIte dhamadhana thaI zake che." A siddhAMtane tuM hadayathI dUra karIza nahIM kAraNake, hAla tAre adhikAra te pramANe varavAne che. ane tAre gRhAvAsa e anukula che ke, tuM gRhAvAsamAM sArI rIte dharmArAdhana karI zakIza mATe tArI samakSamAM kahevuM joIe ke tArA gharamAM je zrAvikA che te dharmArAdhana karavAmAM sahAyabhuta thAya tevI che. mane tamArA gRhAvAsamAM rahIne eTalA badhA anubhava thayela che ke, tamArA saMda guNa zrAvikA tamArA gruha - saMsAramAM AbhuSaNa rUpa che. te temane dharmasAdhanAmAM ane chevaTe Ama sAdhanamAM upayogI thaze. bhadra, jayAre tamArAmAM vivekanuM svarUpe pragaTa thaze eTale tame cAritra dha rmane mAna ApavA tatpara thaze. te vakhate tamArA saMyamarUpa azvane uttejita karanAra viveka tamane cAritra dharmane adhikAra Avaze. eTale tame pote ja mArI jema saMyama mArgane pakSavArI thaze." A pramANe kahI devacaMda dIkSita thaI te mahAtmA muninI sAthe vihAra karI cAlI nIkaLe hate. pachI karmacaMda potAnA graha vAsamAM cirakALa rahe hate. anukrame tene eka putra thayuM hatuM. putra jyAre yogya vayane thaye. tyAre te karmacaMdanA hadayamAM viveka vilA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka. 297 sa pragaTa thatAM teNe potAnA pumitrate devacaMda ke je devaviveyajInA nAmathI suni thayA hatA. tenIja pAse teNe cAstri grahaNa karyuM hatuM. je punA mitra gurU ziSya rUpe pAramArthika maitrI dhAraNa karI A sa'sAra sAgarane tarI gayA hatA. gurU kahe che, huM ziSyA, A dRSTAMta uparathI tamAre eTale Adha levAnA che ke AtmAnA uddhAra karanArA jIve viveka dhAraNa karI cAritra dharmane a'gIkAra karavAnA che. jyAre vivekathI deha tathA AtmA nA bheda samajavAmAM Ave che, tyAre saMyama mArgane sukhe sAdhI zakA yache. te mATeja mahAnubhAva yazeAvijayajI upAdhyAya lakhe che ke vi vekarUpI sarANathI uttejita karela sayamarUpa asra kane chedana karavAne samartha thai zake che. ' gurUnI A vANI sAMbhaLI kha'ne ziSyeA hRdayamAM prasanna thaI gayA ane viveka tattvane meLavavAne UttamaprakAranI bhAvanA bhAvavA lAgyA pachI temaNe a'jila joDI kahyu'-- ziSyA " bhagavana, Ape amene dRSTAMta purvaka je vivekanuM svarUpa batAvyu che, te sAMbhaLI amAro AtmA parama Ana Mdane anubhava kare che ane ApanA mahAna upakAra vAraMvAra smaraNa karI gurU bhakatarUpa gaMgAmAM punaH punaH snAna karavA icchA thAya che. gurU-ziSyA, have tamArI pavitra manAvRtti joI mane hRdayamAM atyaMta sateSa utpanna thAya che. tamArA jevA uttama adhikArI ziceAne edha ApavAmAM mane ati utsAha prApta thAya che. kahA have tamArI zI jijJAsA che? ziSyA--jo ApanI icchA heAya te haju paNa te viveka upara vizeSa upadeza ApavA kRpA karo. gurU--priya ziSyA, e viveka tattvanA upadeza eve vizA La che, ke, te upara jeTaluM vivecana karIe, teTaluM thai zake tema che. ziSyA--bhagavAna, ne ema hoya te haju kAi khIjuM daSTAMta ApI e upayegI viSayane pAvita karI amene kRtArtha karA. e viSe ApanI vANIrUpa sudhAnuM pAna karatAM amene jarApaNa tRpti thatI nathI. S. K.-38 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18 jana zazikAnta gurU-he vinIta zi, sAMbhaLo, tyAre huM tamane te viSe bIje paNa eka daSTAMta pUrvaka bodha ApuM. eka mahA vanamAM tapAdhana nAmane eka tApasa tIvra tapa karatuM hatuM. tenA hRdayamAM sakAma vRti hatI. keIpaNa kAmanA siddha karavAnI IcchAthI teNe mahAtapa Adaryo hate. eka vakhate kaI muni te sthaLe AvI caDyA. te tApasanI manovRtti jJAnanA baLathI muninA jANavAmAM AvI gaI tarata te muni tene upakAra karavAnI IcchAthI tenI pAse AvI ubhA rahyA. kSaNavAra tenI tarapha daSTI karI eTale te tApasa be -"mahArAja, zuM ju cho? je tapa huM karuM chuM, tevuM tapa karanArA sAMpratakALe thaDA tapasvIo che. mArA tapane prabhAva divya che. te divya tapanA vegathI je zakti tamane saMyamathI maLavAnI nathI, tevI zakti meLavavAne huM bhAgyazALI thavAne chuM." tApasanA AvA vacana sAMbhaLI te mahAsuni mRduhAsya karatAM bolyA-"bhadra, tAre tapasyA karI kevI zakti meLavavAnI che? te vAta je kahevA gya hoya te mArI AgaLa nivedana kara." tApasa utsAhathI be -"huM ApanI AgaLa te zakti khuzIthI kahevA IcchuM chuM. sAMbhaLe-A jagatamAM keTalAeka nirguNa ane mUrkha lake vabhava sukha meLavI svataMtra paNe varte che. teo potAnA vaibhava nA garvathI kaIne gaNatA nathI ane keAIne Adara ApatA nathIte vA lokone parAbhava karavAnI mArI icchA che. huM evA samRddhi ane vaibhava vALo thAuM ke, jethI te badhA garviSTa lekane garva utArI nAkhuM. sarvanuM dhanabaLa ane abhimAna mArI AgaLa cAle nahIM. AvA irAdAthI A mArI pravRtti che. A ugra tapanuM nizAna paNa te vuMja meM magata karyuM che." tApasanA AvA vacane sAMbhaLI te muni maMdahAsya karatAM bolyA bhadra, tArI tapadhAraNa mArA jANavAmAM AvI, paNa tethI tene bhAre duHkha thaze. AvA kaSTasAdhya tapanuM te sAmAnya phaLa meLavavAnI IcchA rAkhI che. je dhAraNa tArI buddhimAM jAgrata che, te dhAraNa pariNAme tane bhAre hAni karaze." tApase khinnavadane jaNAvyuM, "mahArAja, Apa AvA saMyama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka. dhArI thaI AvA halakA vicAra kema darzAve che ? ApanA AvA vacana uparathI jaNAya che ke, Apane samRddhine pUrNa anubhava nathI. samRddhinA vizALa sukhanA anubhavI AvA vacane bele nahiM." mahAmuni prasanna vadane belyA-bhadra, jyAM sudhI tamane saMya. mamArgane ane tattvavilAsane pUrNa anubhava thaye nathI, tyAM sudhI tamArA hRdayamAM A vicAra Ave che, paNa jyAre saMyama ane tatva nA svarUpanuM tamane bhAna thaze, tyAre AvA hAnikartA vicAre pragaTa thaze nahiM. tApase puna prazna karyo, "mahArAja, dareka uttama manuSya kAMI paNa lAbha meLavavAne pravRtti kare che. te tamArI A saMyamane viSe pravRtti kevA lAbhane mATe che? saMyama sAdhavAthI zuM lAbha thAya? ane tethI sAdhakane zArIrika tathA mAnasika ze lAbha saMpAdana thaI zake? mahA muni prasanna thaIne belyA-"tApasa, saMyamathI zArIrika ane mAnasika je lAbha thAya che, te lAbha bIjA keIthI paNa thaI zake tema nathI. tame vaibhavathI je lAbha meLavavA dhAre che, tenethI saMyamavaDe lakSa gaNe lAbha meLavI zakAya che. tApase IMtejArIthI puchayuM, " mahArAja, saMyamathI te ze lAbha meLavI zakAya che? te bAbata spaSTa karIne samajAve. ' munie kahyuM, "bhadra, je saMpatti tathA vaibhavane tuM Icche che te pariNAme duHkhadAyaka che, saMpatti ane vaibhavathI paripUrNa evA manuSyanI gupta citA kevI hoya che? tene tane anubhava nathI, teo pitAnI saMpattinA rakSaNa mATe sadA ciMtAtura rahe che, sadA kALa tenI ciMtAthI te zarIrane zeSave che. tenA karatAM saMpatti vinAne mANasa je sukha meLave che, tevuM sukha tene kadipaNuM maLatuM nathI. saMpattivALA mANasanA jyAre zarIra ane mana baMne ciMtAtura rahe, tyAre tene saMpatti zA kAmanI? hadaya nizcita rahe ane mane vRtti upara kaI jAtanI ciMtAne bhAra heya nahiM, tyAre ja mANasa sukhI thavAne lAyaka thAya che. jo tame tevI saMpattine mATe AvuM chu sAdhya tapa AcaratA hatA, te tamArI beTI bhula che. A jagamAM uttama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2eo jana zazikAnta. vidvAne ane jJAnIo jene dhikkAre che ane jene tyAga karavA pra. yatna kare che, tevI saMpatti meLavavA AvuM bhAre kaSTa sahana karavuM, te meTA parvata upara caDI I gerIyAnuM phaLa meLavavA jevuM che bhadra, tamArA hRdayamAM A viSe dIrghavicAra kare ane ajJAna tapane tyAga karI da. je tapasyA karavAnIja tamArI IcchA hoya te niSkAma vRttithI tapasyA kare. keIpaNa jAtanI kAmanA rAkhI tapasyA karaze nahiM. mAtra paramAtmAnA svarUpanuM dhyAna karI ugratapasyA karavAnI pravRtti kare, ethI tamAre AtmA zAzvata sukha meLavI zakaze. he bhadra, je tamAre AtmasAdhana karavAnI IcchA hoya ane mane vRttine zAMtisudhAnA mahAsAgaramAM magna karavI hoya te tame saMyamanA pavitra mArgane grahaNa karaze. e saMyama tamArA jIvanane zAMti ApI sadA AnaMdamaya banAvaze. muninA AvAM vacana sAMbhaLI te tApasanA hRdayamAM sArI asara thaI gaI. A lekanI saMpatti tathA meha uparathI tene mAnasika meha vinaSTa thaI gayuM. te prasanna thaIne be -mahAnubhAva, ApanA vacane sAMbhaLI mArA hRdayamAM prabodha jAgrata thayA che. huM AjasudhI ajJAnatAnA aMdhakAramAM rahyo hate. Aje Apa sa. dhane prakAza pADI mArA aMtarAtmAne sanmArga darzAvyuM che. Aje mArA jIvanane AdhyAtmika udaya thaye che. huM sarva karmamAMthI nivRtta thaI have ApanA upadeza pramANe saMyamamArgane sAdhavA tatpara thaIza. Aje Ape A ajJAna tapanA malina mArgamAMthI mAro uddhAra karyo che." * A pramANe kahI te tApase te mahAmuninA caraNamAM vaMdanA karI ane pachI teNe aMjaLi joDI kahyuM, "mahAnubhAva, kRpA karI mane saMyamanI dIkSA Apa." mahAmunie kahyuM, "bhadra, A vakhate tane saMyama Ave gya nathI. kAraNake, saMyamane bAMdhI rAkhavAnuM tArI pAse koIpaNa sAdhana nathI. jyAM sudhI tane e sAdhana prApta thaze nahIM tyAM sudhI tene saMyama Apa yogya nathI. tApase prazna karyo-mahArAja, vaLI zuM yama badhAne haze? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka. saMyama e zI vastu che? ke jene bAMdhavAnI jarUra paDe? ane tene bAMdhI zake te padArtha A jagatamAM karyo haze ? mahAmuni belyA "bhadra, saMyama e dravyarUpa nathI, paNa bhAvarUpa che. je bhAvarUpa hoya, tene baMdhana paNa bhAvarUpaja hovuM joIe. tethI saMyamane bAMdhavAnuM eka bhAvasAdhana che, te saMpAdana karavAthI thAvajajIva saMyama sthira rahI zake che. te vastu te viveka che. vivekanA baMdhanathI saMyama baMdhAya che ane tethI te jAvajIva sudhI acaLa rahe che. tApasa belya-mahAmuni, te viveka zI vastu che? te mane samajA. munie prasannanAthI jaNAvyuM, "bhadra, A deha ane AtmA de che, evuM je jJAna teviveka kahevAya che. e vivekane laIne manuSyanA hRdayamAM vairAgya bhAvanA daDha rahe che ane tethI tenAmAM saMyama. nI sthiratA cirakALa TakI zake che. mahAmuninI A vANI sAMbhaLatAM ja te tApasa AnaMdita thaI gaye ane tenA hRdayamAM vairAgyabhAva phurI AvyuM ane tarata ja te munine vaMdana karI be -"mahAnubhAva, have huM vivekanA zuddhasvarUpane samaje chuM. e vivekane prakAza mArA hRdayamAM paDe che. ethI have huM saMyamane pUrNa adhikArI thaye chuM. A ajJAna tapa karI A kSaNika dehane caMcaLa sukha ApavAnI je mArI IcchA hatI, te have nAbuda thai che. mArA jIvananI malinatA have dUra thaI che. mArA hRdayanA aMtabhAgamAM vivekane prakAza paDavAthI mArI vRti I chA rahita thaI gaI che. paramAtmA jJAna svarUpa che ane paramAtmAne ane ApaNA AtmAne akhaMDa saMbaMdha che, tethI yathArtha jJAna prApta karavA IcchanAre iMdriya dvArA manane ane viSayane saMbaMdha na seva tAM mana ane AtmAne saMbaMdha seva joIe. " evuM mane bhAna thaI AvyuM che. iMdriye jyAM sudhI viSamAM AsaktivALI heya che, tyAM sudhI mana AtmAnA saMbaMdhane sevatuM nathI evI mane khAtrI thaI che. yathArtha jJAna thavAmAM viSa tarapha virAma e prathama mane anivArya sAdhana che evI mArA manane pratIti thaI gaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 jaina zazikAnta. che. have huM mArA ajJAna tapanA aMdhakAramAMthI mukta thavA taiyAra thaye chuM meM mahAna kaSTa veThIne AjasudhI ugra tapa karyuM, te mArI mananI nirmaLatA hatI, evuM mArA jANavAmAM AvyuM che. A badhe mArA avivekane prabhAva hatuM, ane te aviveke mArA manane kAmanAmAM Asakta karI dIdhuM hatuM. have mArA hRdayamAM vivekane vilAsa pragaTa thavAthI deha ane AtmA judA judA che, evI mane purNa pratIti thaI che. ikriyenA viSanuM bhegasthAnarUpa A deha che ane tene mAM mamatva rAkhI vartavuM, te kharekharUM ajJAna che. ema ajJAnane vaza thaI meM mArA hRdayamAM sakAmavRtti dhAraNa karI hatI. he mahAnubhAva, Ape mArA upara mahAn upakAra karyo che. ApanA upakArathI vivekarUpa amRtanuM siMcana mane prApta thayuM che. mArA hRdayanuM, mArA vacananuM, ane mArI kAyAnuM zuddha svarUpa mArA samajavAmAM AvyuM che. mArI Idriyae mArA mananI sahAya laI mane sakAmavRttimAM dhakke hate ane tethI meM A dehane vRthA kaSTa ApanArUM mahAtapa AcaryuM. hatuM, e badhI bAbata mArA vivekIjJAnathI mArA samajavAmAM have AvyuM che. " A pramANe kahI te tApasa muninA caraNamAM paDe ane pitAne dIkSA ApavAnI munine vinaMti karavA mAMDI. tApasane Ave. Agraha joI mahAmuni belyA-- bhadra, tArAmAM vivekanuM svarUpe pragaTayuM che, evI mane tArA bhASaNa uparathI khAtrI thAya che. have huM tane cAritra ApIza. meM ApelA cAritrathI tArA AtmAne viSeSa guNa prApta thaze. jo ke, vi. vekanA vilAsathI tuM have cAritra ratnane sAcavavAne samartha thaye chuM, tathApi puna tArAmAM e pavitra vRtti jAgrata rahe tevA hetuthI huM tane je bedha ApuM, te te grahaNa karaje. prathama tuM AtmA ane dehane bhija mAnaje ane temanA judA judA dharma samajI tArI manovRttine temanI tarapha pravartAvaje. AmAne anugraDa prApta karavA AmAva. laMbI thaje. AtmAmAM zraddhA rAkhI AtmAne ja Azraya leje. viSa yenI Asakti tyajI ane viSayanuM ciMtana choDI Atma svarUpanuM manana karaje. jyAre tuM viveka pUrvaka AtmAnA svarUpane jANIza eTale tArA hRdayamAM AtmAnA guNane prakAza paDaze, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ viveka. 373 he bhadra, huM tane cAritra ApuM eTale tuM ema jANaje ke, huM have bIjA jIvanamAM prApta thaye chuM, tAruM cAritra jIvana tArA uddhArane TuMkA raste tane batAvaze. parvatanA zikhara upara pahoMcavAne Tuka raste prApta thatuM hoya te, lA raste levAnuM kaye buddhimAnuM purUSa pasaMda karaze? te chatAM keTalAeka ajJAnI manuSya jJAnagirinA zikhare pahoMcavA mATe Tuka mArga levAne badale lAMbe mAja - haNa kare che. temanuM Atma svarUpa jJAnano akhUTa jhare chatAM teo tene alakSa karI jJAnane mATe valakhAM mAre che keTalAeka amuka pustakamAMthI jJAna thaI jaze athavA amuka munine samAgamathI baMdha thaI jaze, ema jANI teo saikaDo pustaka vAMce che ane ghaNA munivarene samAgama kare che, ane tethI kadi jJAna ke baMdha thAya che, 5Na te jJAna prApta karavAne lAMbe mArga che, paNa AtmAmAMthI prakAza pAmatuM anubhava jJAna meLavavAne e mAga nathI. e mArga zuddha cAritranA vegathI prApta thAya che, cAritrane khare artha samajI te pramANe vastI pitAnA AtmA sAthe saMbaMdhavALA thavuM, eja jJAna prApta karavAne ke mArga che. tethI he bhadra, tAre cAritranA gu thI e ke mArga meLavavAne che. adhyAtma jJAnano pavitra prakAza tArA hadaya upara pADavAne che, tethI tuM tArA satya svarUpane oLakhI zakaze. - AvA te mahAtmAnAM vacane sAMbhaLI te tApasane vizeSa saM. teSa prApta thayuM. pachI te bhaktibhAvathI ullAsita thaI pitAnA gurUnA caraNamAM namI paDe. pachI te mahAtmAe te tApasane cAritra ApyuM hatuM. te tApase cAritrathI alaMkRta thaI pitAne pazcima jIvanane sudhArI svargIya sukha saMpAdana karyuM hatuM. gurUe kahyuM, "he ziSya, A daSTAMta uparathI tamAre samajavAnuM che ke, viveka e kharekharUM tattva che. ane AtmAne sarvottama guNa che, jyAM sudhI viveka prApta na thAya, tyAM sudhI bIjA badhA guNo nirarthaka che viveka vagaranA guNe AtmAne lAbhakAraka thaI zaktA nathI. eTaluMja nahIM paNa nivivekI AtmAadhyAtma bodhanI gyatA dhArI zaktA nathI. - gurUnI A vANI sAMbhaLI te baMne ziSya ghaNA prasanna thaI gayA ane temaNe gurUnA caraNakamaLamAM vaMdanA karI hatI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 , 2 ziS - ". gaws, E [, hA sama catvAriza biMda-vismaraNa. gRhasthaziSya-"bhagavad , mAre Apane keTaluMeka puchavAnuM che, paNa te mArA maraNamAM AvatuM nathI. koI koIvAra mArI maraNazakita maMda paDI jAya che. tethI mane ghaNeja kaMTALo Ave che. te Apa kRpA karI e upAya batAve ke jethI mane koI vAta vi. smaraNa na thAya. * *, * .. *.. T HITT : +===sRs 11... mirr 18 | | 3-De vinIta ziSya, A jagatamAM keTalIeka vAta : CH - vismaraNa karavA jevI che ane keTalIka vAta smaraNa rAkhavA jevI hoya che. tethI manuSyane samaraNazaktinI sAthe vismaraNa thavAnI paNa jarUra che. je manuSya mAM vimarazuM thavAnuM na hota te teo vizeSa duHkhI thAta. vimaraNane laIne keTalAeka AtmAo sukhI thayA che, thAya che ane thaze. | gRhasthaziSya-bhagavana, ApanAM A vacana sAMbhaLI mane Azcarya thAya che. kAraNake, vimaraNa thavuM e pramAda che ane jagatamAM te meTAmAM meTe durguNa che. tene Apa lAbhakAraka gaNe che, e mane Azcarya thAya che. te viSe Apa kRpA karIne samajAve. gura-priyaziSya, vimaraNathI ke lAbha thAya che ane manadhya AtmAne te kevuM upayogI che? te tuM dhyAna daIne sAMbhaLa. A jagamAM manuSyane moTe bhAge smaraNazaktine keLavavA prayatna karato jovAmAM Ave che, paNa kaI vismaraNanA lAbhane vicAra karatuM nathI paraMtu vyavahAramAM ane dharmamAM uttama prakArane lAbha prApta karavA mATe smaraNazakitane keLavavAnI jeTalI ApaNe agatya che, te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ vismaraNa. 305 'TalI athavA tethI paNa vadhAre vismaraNanI kaLA zIkhavAnI ApaNe agatya che. vismaraNanI kaLa na jANavAthI Aje ghaNu manuSya dukhI tathA paritApane sahana karatAM daSTie paDe che. A A saMsAramAM je prasaMge ApaNane apriya che je vastune saMbhAravAthI athavA ciMtana karavAthI ApaNuM hRdaya saMtApavaDe prajvalita thAya che A sarva prasaMge ane padArtho manuSya visarI javA joIe. evA prasaMgenuM vimaraNa karavAthI AtmAne sukha prApta thAya che. saMsArane aMge koIpaNa kusaMgathI athavA keI kugurUnA upadezathI A pramANe durAcAra sevyA haya, koIne apriya vacane kahyAM hoya ane keInAM dIlane dubhAvyAM hoya, e prasaMge samaraNamAM rAkhavAnA karatAM vismaraNa karavAthI vadhAre lAbha che. ema keTalAekanI mAnyatA che. tathApi je naThArA prasaMge ApaNA pramAdathI ke gaphalatathI thayA hoya, tene samaraNa karavAnI paNa AvazyakatA che, ema keTalAeka kahe che. paNa A vAta adhikAra paratve che. naThArA prasaMge ne anubhavanAre mANasa je uttama prasaMgamAM joDAyelA heya, athavA tenA mananA pariNAma uttarottara zubha mAge pravartatA hoya te tevA mANase pachI te naThArA prasaMgone smaraNamAM rAkhavAnI jarUra nathI. kAraNake, tevA mANasane naThArA prasaMgenuM smaraNa zubha pariNAmane bhaMga karanAruM thaI paDe che ane tethI tene ghaNuja hAni thavA saMbhava che. je adhikArI e hoya ke jeNe naThArA prasaMge anubhavyA hoya, paNa je te zubha pariNAmI na hoya, te teNe tevA prasaMganuM vAraMvAra smaraNa karI hadayamAM pazcAtApa kare joIe. ethI karIne te zubha pariNamI thaI zake che. je A saMsArano tyAga karI cAritradhArI thaye heya, teNe saM sArane lagatA viSapaga tayA gRhAvAsamAM pite anubhavelA guma sukha punaH smaraNa karavAMna joIe; enA maraNathI vakhate mane vRtti vikArI banI jAya che ane tethI cAritrane bhaMga thaI jAya che. AvA hetane laIne mahAnubhAva jinabhagavaMte pitAnI sUtravANImAM kahyuM che ke, "cAritradhArI sAdhue pitAnA dezane, nagarane, ane sagAsaMbaMdhIone prasaMga na rAkha." kAraNake, e sarvanA prasaMgathI S K.-39. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 jana zazikAnta. munine purvanI anubhUta avasthAnuM maraNa thaI Ave che ane tethI tenI mane vRtti vikArI thaI jAya che. gRhastha adhikArIne paNa keTalAeka prasaMge bhulI javAnI ja. rUra che. gRhAvAsane laIne aneka prakAranA zubhAzubha prasaMge AvyA. vinA rahetA nathI. keIe kaTu vacana kahyuM hoya, keIe apamAna karyuM hoya, koIe duSTa vartana calAvyuM hoya, ane keIe avarNavAda ke niMdA karI hoya, AvA prasaMge tatkALa visarI javAmAM lAbha che. je e vArtAnuM puna puna smaraNa karavAmAM Ave, te tethI ulaTe adhika adhika paritApa thAya che, zreSa vadhatuM jAya che ane cittanI prasannatAne lepa zarIramAM ane manamAM-ubhayamAM hAni thAya che. evA prasaMgane smaraNamAMthI kADhI nAkhavA joIe. jyAM sudhI e prasaMgonuM vismaraNa nahIM thAya, tyAM sudhI te hRdayane zalyanI jema pIDA karanAra thaI paDe che. AvA prasaMge visarI javAmAMja zarIranuM tathA mananuM Arogya raheluM che. evA prasaMgenA vismaraNamAM adhyAtma baLanI vRddhi paNa rahelI che. kAraNake, adhyAtma baLanI aMdara mananI vasthatA rAkhavI joIe ane mananI svasthatA rAkhavAmAM mananI vRtti sthira rahevAnI jarUra che. jyAM sudhI mananI aMdara koI jAtanA ramaraNe thayA karatA hoya, tyAMsudhI mana sthira rahI zakatuM nathI. priyaziSa, A upara eka manahara daSTAMta sAMbhaLavA jevuM che, te te eka citta sAMbhaLa- - pUrve dakSiNa dezamAM caMdranagara nAme eka nagara hatuM, te nagaramAM zivadAsa nAme eka gRhastha zrAvaka rahetuM hatuM. zivadAsane mucitA nAme eka zrAvikA strI hatI te viduSI ane sadguNI hatI. zivadAsa ane sucitAnuM dAMpatya apratima hatuM, temanI vacce gADha prema rahele hate. zivadAsanI mane vRtti dhArmika hatI ane sucittA tene anusarI svadharma pramANe vartatI hatI. A zrAvaka daMpatInA premanI prazaMsA caMdranagaranA prA vargamAM sArI rIte thatI hatI. temane zrAvaka saMsAra sarva rIte nirdoSa ane pavitratAthI cAlatuM hatuM. zi. vadAsanA gharanI sthiti sArI hatI. te saMpattimAM ane vaibhavamAM pUrNa sukhI hate. AvuM gRhasukha chatAM te svadharmamAM sArI rIte vartate ane nirmAnI thaI sarvane Adara-satkAra karate hate. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ viramaraNa. keTaloka samaya gayA pachI zivadAsane marama nAme eka putra thayuM hatuM. mane ramanA janmathI e premI daMpatIne apAra AnaMda utpanna thaye hate. manerama bAlyavayathI capaLa ane nagna hate. te sAthe tenAmAM anupama siMdarya hatuM. jyAre mane rama yuvAna vayane thaye tyAre te ghaNe buddhimAna ane catura hovAthI sArI keLavaNI pAmyA hatA. jethI tenAmAM rUpa ane guNanI saMpatti hatI, tevI zArIrika saMpatti na hathI. te zarIre kRza raheto hato. yuvAnamAM jevuM joIe, tevuM baLa tenAmAM prApta thayuM na hatuM. ( zivadAsa ane sucittA pitAne putra yuvAna thayelo joI tene vivAha karavAno vicAra karavA lAgyAM. pachI koI gya gRhasthanI uttama kanyAnI sAthe mane ramanA lagna karyA. zivadAsa ane sucittAnA gRhamAM putravadhU zRMgAra dhAraNa karI pharavA lAgI. gharamAM pharatI putravadhUnA nupUrano dhvani sAMbhaLI te premI daMpatI hRdayamAM AnaMda pAmavA lAgyAM ane pitAne bhAgyazALI mAnavA lAgyAM : mane ramanI strInuM nAma maMtA hatuM. kAMtA ghaNI sAMdaryavatI ane catura hatI. te sAthe te ghaNI cakora ane sAvaceta hatI. kAMtA jyAre purNa vanavatI thaI tyAre tenA hRdayamAM viSaya vikAra vadhavA lAgyA ane tethI te aneka prakAranI mada bharelI ceSTA karavA lAgI. manerama suMdara ane yuvAna hatuM paNa zarIranI nirbaLatA je te viSayanI ghaNI zakti dharAvate na hato te sAthe te dhArmika vRttine havAthI viSaya upara ati pritivALuM na hatuM. te panI strI kAMtA para premI hatA, paNa te prema tene viSayane laIne vahetuM, paNa vadharmane laIne hate. "pitAnI vivAhita strI purUSane A saMsArasAgarane taravAmAM nAvikArUpa che ane saMsAranA sarva prakAranA kAryomAMsahAyakAriNI che, e strI taraka purUSe sadA premabhAvathI vartavuM joIe." AvA uttama prabuddha vicArane laIne vidvAna mane rama pitAnI strI upara sArI prIti dharAvate hatevI rIte manorama teNInI para pritivALe hate, tevI ja rIte kAMto tenI tarapha pritivALI na hatI kAraNake, teNI viSayanI IcchAvALI hatI. ane tenI te viSayecchA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 je zazikA. mane rama pAsethI joIe tevI rIte tRpta thatI na hatI. utkaTavana vALI kAMtA utkaTa vanavALA purUSane IcchatI hatI. kAMtAnA hRdayamAM viSayanI tIvra kAmanA sadA jAgrata rahetI ApaNuM mAtApitAne ane zvasuranA pakSanA dabANane laIne te durA cAra sevI zakatI na hatI durAcAranI tIvra IcchA tenA hRdayamAM saMka parUpe thatI paNa pachI te nivRtta thaI jatI hatI. ekavakhate sivadAsane ghera kaI tarUNa purUSa mIjamAna thaIne AvyuM. te zivadAsanI strI sucitAnA piyarane saMbaMdhI hatI. keI kArya prasaMge te caMdranagaramAM Avyo hato te yuvAna purUSane joI kAMtAnuM kAmI hRdaya viSaya vAsanAthI AkuLa vyAkuLa thavA mAMDayuM hatuM keI paNa yuktithI te parUSane meLavavA te hAtI hatI kAMtA vAraMvAra te yuvAnanI sAme joyA karatI ane pitAnI tIvRkAmecchA pragaTa karatI hatI te AvanAra purUSanuM nAma kubera hatuM ane te sva bhAve zANe hatuM, ane te pitAnI kulInatAne laIne durAcArathI 6 2 rahenAro hate. tathApi te avivAhita hovAthI gupta rIte viSaya vAsanAnA vikArI saMkalpa karyA karate ho kAMtA vAraMvAra tenI sAme joI vividha ceSTA karatI te uparathI tenuM mana jarA lebhAyuM hatuM paNa kulInatAnA dAbathI te potAnA manane kabaje rAkhavA prayatna karatA hate eka vakhate rAtrine samaya hate. zivadAsa pitAnI strI suci tAnA oraDAmAM sute hane ane mane rama kAMtAnI sAthe tenA bIjA khaMDamAM sute hate A vakhate mijamAnarUpe AvelA kuberane niyami ta karelA atithI gRhamAM suvADa hate. madhya rAtrine samaya thaye ane sarva nidrAne AdhIna thayAM hatAM te vakhate viSayanA vegamAM taNAtI kAMtA vikArI vicAra karatI jAgatI hatI. pi tAnI pAse sutelA pitAnA pati mane ramane nidrAdhIna thayela jeI kAMtA haLave haLave zasyAmAMthI beThI thaI ane maMdamaMda. pagalAM bharatI jyAM kubera suto hata; te atithigRhamAM AvI dAkhala thaI gaI, kubera nidrAne AdhIna thai gayuM hate. kAmI kAMtA haLave haLave tenI pAse AvI UbhI rahI kSaNa vAra teNIe vicAra karyo ke, have zuM karavuM?" pachI kAmanA che . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ vismaraNa NathI pIDita evI te pramAe kuberane sparza karyo ane tethI te tarata jAgrata thaI gayo. jAgrata thayelA kubere joyuM tyAM pitAnI pAse kAMtAne UbhelI dIThI. teNe subramathI puchayuM " atyAre kema AvyAM che?" kAMtA maMda svare belI-"tamArI IcchAne AdhIna thavA AvI chuM" jenA gharamAM huM mIjabAna thaI Avyo chuM ane jenuM huM anna khAu chuM. evA saMbaMdhInA gharamAM durAcAra seva e mane yogya lAgatuM nathI. mATe tame pAchA cAlyAM jAo ane tamArA patinI zuddha hadayathI sevA kare. "kuberanA AvA vacana sAMbhaLI nirAza thayelI kAMtA kAlAvAlA karatI belI..." kubera, tamAre A vakhate mAre anAdara kare egya nathI. mArA baMne kuLanI maryAdA cheDI huM tamArI pAse AvI chuM. mane Ama nirAza karavI e tamArA kuLane ghaTe nahiM. huM mArI IcchA pUrNa karyA sivAya javAnI nathI. A pramANe kubera ane kAMtAnI vacce keTalIka gajhaga cAlI hatI. A tarapha daivayege zayyAmAM sutele manerama jAgI gayo. teNe pitAnI pAse kAMtAne dIThI nahi, eTale te saMbhrama pAmI vicAra karavA lAgyo, tarata gharanI bAhara nIkaLI te pitAnI strIne Amatema zodhavA lAge, zete zete atithi gRhanI pAse AvyA, tyAM jhINe jhINe manuSyane svara tenA sAMbhaLavAmAM AvyuM. te haLave haLave zaMkA karatA atithi gRhanA dvAra AgaLa u. bhe rahyA. tyAM aMdara kAMtA ane kuberanI vAtacita tene sAMbhaLavAmAM AvI. atithi gRhamAM eka nAne dIpaka baLa hane, tethI tenI daSTi paNa temane jevAne samartha thaI ha. tI. kAMtA ane kuberanI vacce je vAtacita thaI hatI, te badhI te. nA sAMbhaLavAmAM AvI hatI. Akhare yuvAna chatAM kulInatAnA prabhA vathI kabare kAMtAnI prArthanA svIkArI nahiM ane tethI te vaivanavatI amadAe baLAtkAre kuberane AliMgana karyuM tathApi jiteMdriya kubere teNane tarachoDI nAkhI. kuberanI AvI savRtti ane kAMtAnI naThArIvRtti joI manera ma Azcarya pAmyo hato. teNe pitAnA manamAM kuberane satkAra ane kAMtAne dhikkAra ApyuM hatuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana zazikAnta - kSaNavAra pachI manorama tarata acAnaka atithi gRhamAM dAkhala thaI pragaTa thaye tene jotAM ja kAMtA tahevAI gaI, ane kuberadattane 5 Na lajajA utpanna thaI hatI. mane ramane jotAMja kubere jaNAvyuM ke, "bhAI huM nirdoSa rahyo chuMmArI upara koI jAtanI zaMkA lAvaze nahi. " te vakhate kAMtAe kahyuM "huM paNa nirdoSa chuM A kubere mane divase saMketa karI atyAre belAvI hatI. A kuberane satya vacana ane kAMtAnA asatya vacana sAMbhaLI manerama vicAra mAM paDI gaye ane tenA hRdayamAM kAMtAne mATe ghaNe tiraskAra utpa. R. B. te vakhate teNe jarA uMce svare kahyuM "bhadra kubera, tamArI pavitratA mArA jAvAmAM che tamArA jevA kulIna purUSane pUrNa zAbAsI ghaTe che A duSTa strIne dhikkAra che, jenA upara zuddha prema dhAraNa karanAre huM vizvAsathI rahete hate. A jagatamAM strI jAtine sarvarIte dhikkAra che. AvI kulaTAo pitRkula ane zvasura kula ubha yane kalaMkita kare che" A pramANe kahi manorama tyAMthI cAlyo gayo. pAchaLathI zaramAele kubera uDIne zaramAI pita ne sAmAna laI cAlate thaye hatuM, te zivadAsa ane sucitAne paNa maLyuM na hatuM, pitAnA patie A vAta jANe ethI kAMtA zaramAIne pitAnA oraDAmAM AvI. pite guptapaNe karavA dhArele durAcAra prakAzita thaye, ethI teNInA manamAM bhAre zoka ane ciMtA utpanna thavA lAgI. kAMtA pitAnI Idrine AdhIna rahenArI hevAthI teNIe hiMmatathI kubera sAthe durAcAra sevavAnuM sAhasa karyuM hatuM, paNa te. NInAmAM kulInatAne guNa hatA. te gupta rIte durAcAra sevavA IcchatI paNa pratyakSa rIte sevavA IcchatI nahatI, AthI teNInA manamAM bhAre pazcAttApa thavA lAgyo ane A vAttAM je pitAne pati te. NInA sAsU sasarAne ane mAtApitAne kaheze te mane ghaNe tiraskAra maLaze, AvuM dhArI te alpamati kAMtA gharanI bAhara nIkaLI gaI ane nagaranI bahera AvI eka uMDA kuvAmAM teNIe jhaMpalAvI prANa tyAga karyo hate. ' sadbuddhi manorame "pitAnI strI kayAM gaI che? " e vAtane vicAra karyo nahIM, paNa te naDAre dekhAva joI vAraMvAra tenI ciMtA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ vismaraNuM. 311 karavA lAge ane tene A saMsAra uparathI pUrNa abhAva thaI gaye. prAta:kALe memAna thaI vele kubera pitAnI zuddhatA pragaTa karavAne pitAne vAta kaheze ane te pitA mArI strIne Thapake Apaze ema, karatAM A durAcAranI vAta badhe phelAze. ane huM evI kulaTA strIne pati haiI sarva ThekANe vagevAIza." A vicAra karI manorama te vakhate pitA nA ghara ane kuTuMbane tyAga karI cAlI nIkaLyo hato. prAtaHkALe zivadAsa ane sucittA jAgrata thayAM temaNe putra tathA putra vadhUne jayAM nahIM eTale ciMtAtura thaI gayAM ane cAre tarapha tenI tapAsa karavA lAgyAM. tyAM atithi gRhamAM tapAsa karatAM mAlama paDyuM ke, je memAna kubera pitAne tyAM AvyuM hatuM, te paNa nathI, AthI temanA manamAM vizeSa zaMkA utpanna thaI, ane gAmamAM tene mATe tapAsa karavA mAMDI. baMne daMpatie putra ane putranA zekamAM bhejana karyuM nahIM ane atizaya vilApa karavA mAMDo, evAmAM koIe evI khabara ApyA ke, "nagaranI bahera AvelA eka kuvAmAMthI koI strInuM zaba nIkaLyuM che, ane te ke che ? tene mATe rAjA taraphathI tapAsa cAle che, te sAMbhaLatAMja zivadAsa te sthaLe gayA. tyAM teNe pitAnA putranI vadhu kAMtAne marelI joI; AthI te viSeSa gabharATamAM paDI ane tarata ja teNe rAjAnI pAse te pitAnA putranI vahu che e vAta jaNAvI. rAjAnA adhi-kArIe putra vadhune mAravAnuM kAraNa puchayuM, je vAta tenA jANavAmAM nathI ema jAhera karyuM, ane pitAnA putrane paNa pattA nathI, e vAta paNa jaNAvI. A vakhate zivadAsanI jubAnI lIdhAthI rAjAnA adhikArIonA jANavAmAM AvyuM ke, tene ghera je kubera memAna tarIke AvyuM hatuM, temAMthI A gaDabaDa thayelI che. che. A banAvathI zivadAsa ene sucittA ghaNAja ciMtAtura rahevA lAgyA, ane chevaTe e putranA zekathI anazana karI mRtyu pAmI gayAM hatAM. . - A tarapha gharamAMthI nAzI cAlI nIkaLela marama kaI dUra dezamAM AvelA nagaramAM AvyuM, ane tyAM teNe kaI jaina muninI pAse dIkSA lIdhI, ane mane vijaya nAma dhAraNa karyuM. vairAgyathI raMgita thayele manarama cAritra laI tene yathArtha rIte pALatuM hatuM, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 jana zazikrAMta. keTalAka samaya thayA pachI manerama pitAnA mAtApitAne dharma pamA DavAnI IcchAthI caMdranagaramAM AvI caDe, tenI sAthe tenA gurU ane bIjA munine parivAra hatuM, jyAre teNe caMdranagaramAM tapAsa karI, tyAM potAnI strI kAMtA kuvAmAM jhaMpalAvI mRtyu pAmI ane pAchaLathI mAtA pitA paNa mRtyu pAmyA-e khabara tenA jANavAmAM AvI; AthI te mane vijaya munine ghaNe aphazeSa thayo, ane te badhAnA mRtyunuM kAraNa pite che, ema mAnI te ghaNe zeka karavA lAgyo. te pitAnI sAdhu kiyA ane svAdhyAya dhyAna karatAM paNa tenuM ciMtavana karate, ane tethI te pitAnI dharma kiyA sArI rIte karI zakato nahe. eka vakhate mane vijaya gurUnI pAse pratikamaNanI kriyA karavA beThe hatuM. te vakhate pratikamaNanA pADemAM te ghaNI bhUlo karate hate. vAraMvAra tenI AvI bhUle thatI jaI te kriyA pUrNa thayA pachI gurUe tene tema thavAnuM kAraNa puchayuM, eTale teNe satya vRttAMta gurUnI AgaLa nivedana karyo hate. pitAnA ziSyane sukhathI A vRttAMta sAMbhaLI gurUe tene A pramANe bodha Apyo hate, "ziSya, A jagatmAM saMsAranA aneka bane thayA kare che, tevA banAvenuM smaraNa karavuM na joIe. gRhastha jyArathI saMsArane tyAga karI paMcamahAvrata grahaNa karyo, tyArathI teNe potAnA saMsAranA keIpaNa banAvenuM smaraNa karavuM na joIe, tenuM smaraNa karavAthI cAritra dharmamAM khalanA ane aMtarAya thAya che, e vAta lakSamAM rAkhavAnI che. muninuM cAritra jIvana judAMja prakAranuM che. tenA AtmAne jANe bIje janma lIdho hoya, tema mAnavAnuM che. munidharmane dhAraNa karanArA purUe tevA hetune laIne pitAnA dezanA gAmanA ane saMbaMdhIonA sahavAsamAM rahevAnI nA kahelI che."vatsa, havethI tuM tArA sAMsArika banAvenuM smaraNa karIza na hitArA hRdayamAMthI te vAtane dUra karI bhulI jA keTalIeka vAtanuM vispaNa karavAthI ghaNA lAbha thAya che, pUrve je vAta ApaNuM anubhavamAM AvI hatI, te samaye ja ApaNe te vAtanA anubhavI hatA, Aje te prasaMga vitI javAthI ApaNe kAMI tevA anubhavI thavAnA nathI tema te va khatanA jevuM duHkha ApaNane thavAnuM nathI, paNa te vAtanuM smaraNa kara vAthI ApaNe te ApaNuM bhutakALane aniSTa prasaMgane pAchA pharIne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ vismaraNa. 313 sajIe chIe, ane je na hatuM tene navesarathI ubhuM karIne duHkhI thaIe chIe, Ama hovAthI banI gayelA aniSTa vA ISTa prasaMgenuM kadipaNuM smaraNa karavuM na joIe, evA prasaMganuM maraNa gRhasthane karavuM egya nathI. te pachI saMsArano tyAga karI sAdhu thayelAne ma raNa karavuM kema yegya kahevAya? smaraNa karavAmAM kadi svalpa paNa lAbha hoya te smaraNa karavuM kAmanuM che, paNa lAbhane badale vizeSa hAni che, tyAM tamArA jevA buddhimAne tenuM zuM karavA maraNa karavuM? he zi , jarA tu e pUrvanA sAMsArika banAvanuM vismaraNa karIza te tuM tArA prasanna rahevAnA svabhAvane keLavI zakIza, tArA zAMta evA sA tvika svabhAvane piSI zakIza, ane ekAgratA sAdhavAnuM baLa meLavI zakIza je ekAgratA cAritranA sAmarthyane ughADavAnI kuMcI che, priya ziSya, divasanA banelA evA apriya prasaMgone rAtre bhulI jA, ane rAtre banelA prasaMge ne divase bhulI jA. tArI smR tipara upara paDelA te sAMsArika citra upara tuM haDatALa mAra, ane zubha maraNathI tene ghasI bhuMsIne kADhI nAMkha. AnaMda janaka ISTa zubha dhyAnanA vicArene sevate nidrA vaza thA, ane bIje divase prAta:kALe dharma jAgaraNAthI uTha, tyAre jANe tuM jagatamAM Ajeja ja ho, tamArA jIvanane A prathama divasa che, ane pUrve kazuM apriya banyuM ja nathI, te pramANe varta bhaviSyane vicAra ke rate nahIM, tArA cAritradharmanA vicAre ane svAdhyAyanA vicAre sevane te divasa vyatIta kara, divase koIpaNa pratikuLa prasaMga ba ne te tenI chApa smRtipara paDavA daIza nahi. tatkALa tene bhuMsI nAMkhaje, ane A pramANe nitya cAritra dharmane lagatA vicAreneja sevate AyuSyane vyatIta kara." gurUnI A vANI sAMbhaLI manevijya prabodha pAmI gayuM hatuM.teNe tatkALa te pUrvanA banAvAnA vicAra nuM samaraNa karyuM ane potAnA vatanamAMthI vihAra karAvAne gurUne vinaMti karI, te pachI kRpAlu gurU manovijaya ane bIjA ziSyane parivAra laI tyAMthI vihAra karI bIje sthaLe cAlyA gayA hatA. tyAra pachI mane vijayanA mana upara te banAvanA vicAra AvyA na hatA ane pitAnI vismaraNa kaLAnA baLathI teNe akhalitapaNe cAritrane dIpAvyuM hatuM. Sh K.-40. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 jaina zazikAMnta. - pile kubera tyAMthI nAzI pitAne ghera AvyuM hatuM. pAchaLathI tenA sAMbhaLavAmAM AvyuM ke, manarama cA gayA ane tenI strI kAMtA e kuvAmAM yaDI Atma ghAta karyo. ane pachI zivadAsa ane sucittA putra zokathI anazana karI matyu pAmI gayA. A vRttAMta sAMbhaLI tenA hRdayamAM vairAgya Utpanna thayela hatuM. tethI te kaI vidvAna muninI pAse dIkSA levA nIkaLe, tyAM ke gAmamAM muni mane vijayane tene yoga thaI AvyuM hatuM. muni mane vijaye tenI pavitra vRtti joI dIkSA ApI hatI. dIkSA ApyA pachI tene paNa vAraMvAra kAMtAne aniSTa prasaMga yAda AvatuM hatuM ane tethI te pitAnA svAdhyAya dhyAnamAM bhula karate te uparathI muni manevijaye tenuM kAraNa puchatAM teNe pitAne zivadAsa zeThane ghera thayele badho vRttAMta jAhera karyo, jethI mane vijaye tene oLakhe ane te vAtanuM vismaraNa karavAne bodha ApyuM hatuM tethI te sarva banAvanuM vimaraNa karI cAritra dharmane sAdhI zakyA hatA. gurU-he priya gRhastha ziSya, A uparathI tAre kharekhara badha levAne che. tArA sAMsArika banAvane bhulI jaje ane tevA prasaMgene vismaraNa karavAnI Teva rAkhaje. jo tuM prayatna pUrvaka A vismaraNa karavAnI kaLA zIkhIza ane tene abhyAsa karIza te tuM tArI sarva prakAranI uttama bhAvanAne ane siddhine meLavI zakIza. gurUne A upadeza sAMbhaLI te baMne ziSe ghaNAja prasanna thayA hatA ane temaNe aMtaHkaraNathI gurUne AbhAra mAnyo hato. A vakhate vaSatra tune samaya najIka AvavAthI gurUe tyAMthI vihAra karavAne vicAra karyo. pachI gurUnI AjJA thavAthI te mane cati ziSya gurUnI sAthe taiyAra thaye hate. A vakhate gRhastha ziSya gurUne vinaMti karI ke, "mahAnubhAva, mane zI AjJA che? je ApanI icchA hoya te huM ApanI sAthe AvuM. ApanA samAgamathI mane ghaNeja lAbha thAya che. gurU-he vinIta ziSya, jyAMsudhI gRhasthanA veSamAM che, tyAMsudhI amArI sAthe tArAthI AvI zakAze nahIM. kAraNake, gRhasthanI sAthe rahevuM e amArA AcAranI virUddha che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ vismaraNa. kApa ziSya-kRpAnidhi, tyAre je Apa mArAmAM regyatA jatA he te mane cAritra dharmanI dIkSA Ape. ApanA jevA gurUnI pAse cAritra levAnI mArI IcchA che. gurU- he ziSya, tArAmAM sarva prakAranI yegyatA che, paNa jyAM sudhI te gRhastha dharmanuM yathArtha pAlana karavAnI IcchA rAkhe che, tyAMsudhI tane cAritra dharma Apa e amane yegya lAgatuM nathI. je divase tArA hadayanA pariNAma cAritra dharma levAne mATe ja utsuka thaze ane gRhastha dharma uparathI tArI bhAvanA zithila thaze, te divase tane cAritra ApavuM, e amane egya lAge che. gRhastha ziSya--"mahAnubhAva ApanA jevA uttama gurU pAse cAritra levAnA mArA pariNAma jAgrata che, tathApi gRhastha dharmanI u sthatA jANavAnI ane te dharmamAM rahI AtmasAdhana karavAnI mArI aMtarecchA thayA kare che, te chatAM jo Apa mane cAritradharma ApavA kRpA karatA he, te mArI IcchA te grahaNa karavAne paripUrNa che. have mAre zuM karavuM? ane te viSe ApanI zI salAha che ? te mane kahevAnI kRpA karaze. gura-gRhastha ziSya, zrAvakanA gRhastha dharmanuM zuddha svarUpa jANI ane te sarvane jaNAvI te pachI yati dharma grahaNa karavA tuM I chA rAkhaje. kAraNake, tema karavAthI zrAvaka dharma ane yatidharma baM nenuM svarUpa tArA jANavAmAM Avaze eTale tuM tArA jIvanane ucca sthitimAM mukI zakIza. ziSya-"bhagavana, tyAre Apa kRpA karI mane sAthe bhe, A ne ApanA vihAra mArgamAM mane gRhastha dharmane upadeza Ape. guhastha ziSyanI AvI prArthanA sAMbhaLI gurU prasanna thaIne be lyA-"he vinIta ziSya, tane gRhastha gharmane spaSTa rIte baMdha ka re, emAM amane keTalIeka kahevAnI muzkelIo Avaze, mATe tuM ahIMthI siddha tIrthamAM jA. te sthaLe tIrtha karavA AvelA ghaNA gRhastha purUSamAMthI tene koI gya upadezaka sastha purUSa maLI A vaze ane tenI pAsethI te gRhastha dharmane upadeza grahaNa karaje. ziSya-bhagavanaApanI AjJAthI huM siddhatIrthamAM jAuM chuM. paNa mane uttama upadezaka gRhastha maLavAnI AzA nathI. tema chatAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 jaina zazikAnta. kadi ke gRhastha maLaze, paNa tamArA jevA vidvAna gurUnA mukhanI vANu sAMbhaLanArA evA mane bIjA keIpaNa gRhasthanI vANImAM AnaMda Avaze nahIM. A vakhate gurU smaraNa karIne belyA-"he vinIta ziSya, siddhatIrthanI pAse eka AtmArAma nAmanA eka zrAvaka gRhasthane tAre meLApa thaze te gRhastha dharma, vairAgya, nIti, ane AcAranA sArA vidvAna ane upadezaka che te sAthe te caturthavrajano uccAra karI bhAvacAritrI thaI lekone upakAra karavAne pharatA phare che. tuM te mahAnabhAvanI zaraNe jA ane temanI pAse gRhastha dharmane upadeza laI pachI mArI pAse Avaje, pachI huM tArI yogyatA joI tane cAritra ApIza. gurUnI AvI AjJA thatAM te gRhastha ziSya temane vaMdanA karI cAlI nIkaLe hato ane te vidvAna gurU tathA temane ziSya bane kaI pavitra tIrthamAM yAtrA karavAne tyAM vihAra karI cAlI nIkaLyA hatA. che ? ne , na sAcuM belavuM te tapasyA barAbara juThuM belavuM te mahA pApa 999999999999999999999999che = = A. prI. che je 20000000000000 che. SNa cha chacha . 9 o mA . g 16: as add g g s va - u za sa g: a t a 10000000000000000000 * che na s ' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com