Sanmati Tarka Prakaran

Author(s): Siddhasen Divakarsuri, Sukhlal Sanghavi, Bechardas Doshi
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad

Page 42

કતિઓનો પરિચય માં પ્રતિ આ૦, ર૦ કરતાં અર્વાચીન હોવા છતાં તે માં પ્રતિની સરખી હોવાથી તેને પરિચય તેની સાથે આપેલ છે.
બધી પ્રતિઓ બન્ને તરફ લખાયેલી છે અને પ્રતિ લખનાર લહિયાઓ પ્રતિઓમાં જે કાંઈ શેભા કરે છે એટલે કે હાંસિયા રંગથી. આંકીને પાડે છે, પાનાંની વચ્ચે રંગિત ફૂલ જેવો આકાર બનાવે છે અને હાંસિયામાં જે ભાગમાં ગ્રંથનું નામ લખાયેલું હોય છે તે ભાગને રંગથી પૂરે છે, પ્રતિની આદિમાં તથા છેડે પ્રતિના માલિકના અને પિતાના ઈષ્ટદેવનું નામ વગેરે લખે છે અને કેટલીક જગ્યાએ ગ્રંથનું માપ બતાવવામાં અંકમાં કેની સંખ્યાની સૂચના “ગ્રંથાગ્ર” શબ્દથી કરે છે, એ બધું અમારી પાસેની ઘણી ખરી પ્રતિઓમાં થયેલું છે એટલે એ વિષે જુદુ જુદું ન લખતાં અહીં એકસાથે જણાવી દીધું છે.
સન્મતિના બીજા વિભાગથી અમે આ સાત પ્રતિઓનો ઉપયોગ કર્યો છે. અમારી પાસે પ્રતિઓ તો ર૯ આવેલી હતી, પણ એ બધી પ્રતિઓને પરસ્પર સરખાવીને અને એક બીજીમાં ભેળવી દઈને અમે એમના મુખ્ય ત્રણ વર્ગ પાડેલા. પહેલે વ વ અને વન, બીજે વર્ગ માં અને મને અને ત્રીજો વર્ગ , હું અને વિ૦ નો. જે પ્રત અમારી પાસે આવેલી તેમાંની કેટલીક વા વા ને મળતી હતી, કેટલીક માં મને મળતી હતી, અને કેટલીક આo To વિ૦ ને. આ જાતનું અમે ચખું વર્ગીકરણ કરેલું હોવાથી બીજે બધી પ્રતિઓને પાછી કરી હતી. આ ઉપરાંત તાડપત્રની વૃ૦ અને ૪૦ પ્રતિનો પણ જુદે જુદો વર્ગ છે એટલે એકંદર ત્રીજા ભાગથી થયેલા. આખા ગ્રંથ સુધીના સંશોધનમાં અમે ઉપર કહેલા પાંચ વર્ગોની પ્રતિઓને ઉપયોગ કર્યો છે. જો કે ક્યાંય ક્યાંય કઈ કઈ પ્રત જુદુ વલણ લેતી, તે પણ મોટે ભાગે બધી પ્રતિઓ ઉપરના પાંચ વર્ગોમાં જ આવી જતી. વર્ગીકરણ કરેલ પ્રતોને પ્રત્યેક વર્ગ અંદરોઅંદર લગભગ સમાનતાવાળે હતો, છતાં એક મૂળ ઉપરથી લખાયેલે એ દરેક