Sanmati Tarka Prakaran

Author(s): Siddhasen Divakarsuri, Sukhlal Sanghavi, Bechardas Doshi
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad

Page 55

સન્મતિ પ્રકરણ છંફતાહતચ. એમ લખાયેલું છે. એમાં લખનારની પણ ભૂલ છે અને અધકચરા વાંચનારની પણ ભૂલ છે. નિવૃત્તતંત્રને બદલે નિષ્પક્સેસૂત્ર થઈ ગયું છે (૬૦ રૂ ૩૨). આમાં ત અક્ષરને લહિયે. દૂ સમજે છે. આ જાતની ખેતી સમજને લીધે આ પ્રસ્તુત પુસ્તકમાં અનેક જગ્યાએ ત ના જૂ થવા પામ્યા છે. જેને એ સૂ સમજે છે તેમાં રહેલા તનું રૂપ ઘણું જૂનું છે; એટલે કે ઈ. સ. પહેલા સૈકાનું છે. એ માટે જુઓ પ્રાચીન લિપિમાળા લિપિપત્ર પ.) એ જૂની લિપિના તકારના અજ્ઞાનને લીધે લહિયે એ સ્ત ને જૂ સમ છે. ચૂતને બદલે લહિયે સૂત કે સંત લખે છે (૬૦ રૂ૮૨). નાનનું ને બદલે , જૂની પ્રતિમાં પણ જ્ઞાનનું લખાયું છે(૫૦ ૬૦૮). તેમાં લખનારા ઉપરાંત સંધિ કરનારાને પણ ભ્રમ છે. લહિયાએ કદાચ અને જ્ઞ સમજી જ્ઞાનનું લખ્યું હશે તો પણ શબ્દસ્પર્શ વાંચનારાએ શબ્દશુદ્ધિને ખાતર જ્ઞાનનું જ્ઞાનં કરી નાખ્યું લાગે છે. રુદ્રને બદલે રાષ્ટ: લખાયેલું છે (g૦ રૂ૮૫). તેમાં ૨ ને દ સમજવાની બ્રાતિ થયેલી છે, જે અક્ષરેનું પૃથક્કરણ કરનાર સહેલાઈથી સમજી શકે એમ છે. ચિત્રને બદલે વિનંત લખાયેલું છે (૬૦ રૂ૮૬); તેવાતાનને બદલે તારમન થઈ ગયું છે (૬૦ ૨૨૨), ક્ષ્ય કે ને બદલે ઘણીવાર ક્ષ થઈ ગયો છે (૬૦ ૭૨). સર્વત્રાને બદલે સન્ન થઈ ગયેલું મળે છે (૬૦ ૨૪૬); લહિયે તે સર્વત્રાનું સર્વસન કર્યું હશે પણ વાંચનારે તેને શબ્દાર્થ ન સમજાયાથી સT કર્યું લાગે છે અને કેાઈને તે સન્ના પણ સંતોષકારક ન લાગવાથી સજ્જ એવું વિ૦ પ્રતિમાં સુધારાયેલું છે. આ રીતે એક અશુદ્ધિમાંથી રમૂજ પમાડે તેવી અનેક અશુદ્ધિઓ વધી ગઈ છે. ત્તત્ર ને બદલે નત્તત્ર એવા પાઠે થઈ ગયા છે (૬૦ રૂ૬૩)અને એવા પાઠે બંધ બેસતા ન હોવાથી માત્ર શબ્દશુદ્ધિપ્રધાન વાંચનારાએ વિ. પ્રતિમાં ન તત્ર કરીને સુધારેલે છે.
ન્યાને બદલે ચાર લખાયું છે (g૦ ર૭). મુરને બદલે મુદ્ર થઈ ગયું છે (૬૦ ૨૧૨). વાગ્યને બદલે વાવી એવું અસંગ
થયેલી છેજે ઉ૮૧) નાખ્યું લાગે છે