Sanmati Tarka Prakaran

Author(s): Siddhasen Divakarsuri, Sukhlal Sanghavi, Bechardas Doshi
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad

Page 340

૩૨૩
ધરાવણ
,
તીય કાંડઃ ૬૯ તે જ તે ફળસાધક બને, અન્યથા નહિ. આ બાબતમાં અંધ-પંગુન્યાય પ્રસિદ્ધ છે. [૬૮]
ઉપસંહારમાં જિનવચનની કુશળકામના– भई मिच्छादसणसमूहमइयस्स अमयसारस्स । जिणवयणस्स भगवओ संविग्गसुहाहिगम्मस्स ।। ६६ ।।
મિથ્યાદર્શનના સમૂહરૂપ, અમૃત (અમરપણું) આપનાર અને મુમુક્ષુઓ વડે અનાયાસથી સમજી શકાય એવા પૂજ્ય જિનવચનનું ભદ્ર હ. [૬]
અહીં જિનવચનની કુશળકામના કરતાં ગ્રંથકારે એને ત્રણ વિશેષ આપ્યાં છે: ૧. મિથ્યાદર્શનના સમૂહમય એ વિશેષણથી એમ સૂચવ્યું છે કે, જેનદર્શનની ખૂબી કે વિશેષતા, છૂટી છૂટી અને એકબીજીને અવગણતી હેઈટી કરતી અનેક વિચારસરણીઓને યોગ્ય રીતે ગોઠવી, તેમની ઉપગિતા સાધવામાં જ છે. ૨. સંવિગ્નસુખાધિગમ્ય એ વિશેષણથી એમ સૂચવ્યું છે કે, જૈનદર્શન એ અનેક પરસ્પર વિરોધી દષ્ટિઓને સમુચિત સરવાળો હેઈ, ગમે તેટલું જટિલ હોવા છતાં પણ એ મુમુક્ષતટસ્થ માટે વગર મહેનતે સમજી શકાય તેવું છે. એને સમજવાને અધિકાર લેશશાંતિ (મુમુક્ષપણા)માં રહે છે. ૩. અમૃતસાર એ વિશેષણથી એમ સૂચવ્યું છે કે, જેમાં મધ્યસ્થપણું કેન્દ્રસ્થાને છે અને તેથી જે મધ્યસ્થ વડે જ સમજી શકાય તેવું છે, તે જિનવચન લેશને નાશ કરવા દ્વારા અમરપણું મેળવી આપવાની, જે અધિકારી ‘ઉપગ કરવા ધારે તે, શક્તિ ધરાવે છે. આ ત્રણે વિશેષણોને લીધે જ એની પૂજ્યતા છે. [૬૯]
-
તૃતીય કાંડ સમાપ્ત