Sanmati Tarka Prakaran

Author(s): Siddhasen Divakarsuri, Sukhlal Sanghavi, Bechardas Doshi
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad

Page 62

પ્રતિના પરિય
છે અને તેના પ્રસ્તુત ગ્રંથમાં શા સબંધ છે એ બધું વાંચનારા સ્પષ્ટ કરી શકત; વળી ટીકાના જે ભાગ વિશદ કરવા જેવા હતા તે પણ કરી શકત. પણુ આવાં ટિપ્પણા દ્વારા થવા જેવા સુધારાવધારા કાઈ પ્રાંતમાં મળતા નથી; એથી લખાયા પછી આ ગ્રંથ અભ્યાસીઓના અભ્યાસમાં ઘણા એ આવ્યેા લાગે છે, જેમ એક મહારત્ન એના ગ્રાહકના અભાવે પેટીમાં જ પડયુ રહે, તેમ વિસ્તૃત પણ એક જ ટીકાવાળા આ ગ્રંથરત્ન માટે પણુ ક્યું હાય એમ લાગે છે. આ સ્થિતિ એ સમયના અભ્યાસીઓના વિદ્યાવ્યાસંગ ઉપર` ખાસ અતિહાસિક પ્રકાશ નાંખે એવી છે. આવા મેટા કે નાના કાષ્ઠ ગ્રંથ બ્રાહ્મણુ પરંપરામાં એવા નથી મળતા કે જેના ઉપર અનેક ટીકાઓ, ટિપ્પણીએ અને ક્રોડપત્રો ન લખાયાં હોય. ગમે તેમ હા, પણુ બ્રાહ્મણુ પરંપરાએ વિદ્યાના વારસાને પહેલેથી આજ સુધી ભિક્ષુક રહીને પણુ જાળવી રાખ્યા છે; જે આજે પણુ કાશી અને કાંચી જેવાં નગરામાં પ્રત્યક્ષ દેખાય છે. સદ્ભાગ્ય એ છે કે આ ગ્રંથ અત્યારે ઉપલબ્ધ થઈ શકે છે; પણ આવા અને આ કરતાં મેરા કેટલાયે ગ્રંથા સિદ્ધિવિનિરવય, સ્વાદાવરનાર, પ્રમાળસમુય વગેરે અભ્યાસના અભાવે નામશેષ થઈ ગયા છે. પ્રતિમાં થયેલા સુધારાવધારા આ મુદ્રિત પુસ્તકમાં અમે ટિપ્પણમાં આપી દીધા છે, જે જે પ્રતિમાં ટિપ્પણુ છે કે પાાન્તર છે તે, તે તે પ્રતિના નામ સાથે મૂકેલાં છે. એ જ રીતે અવિષયક ટિપ્પણું, અંકસૂચક ટિપ્પણુ, શ્લોકના ઉત્તરા કે પૂર્વાધ પૂરક ટિપ્પણુ, લૌકિક ન્યાયપૂરક ટિપ્પણુ, અને પ્રકાર કારના ચિહ્નસૂચક ટિપ્પણુ એ બધું આ પુસ્તકનાં તે તે ટિપ્પણામાં આપેલુ છે. એ બધાના દાખલા બધા તે ન જ આપી શકાય, છતાં એક એક દાખલા નમૂના રૂપે આપવામાં આવે છે, પ્રતિમાં આપેલા અથવિષયક ટિપ્પણ માટે જીએ પૃર્ગ ટિ૦ માં દિ૰ To fz... વગેરે. આવાં ટિપ્પા તા અનેક પાનાં ઉપર છે જે તે તે પાનાં જોવાથી સ્પષ્ટ થશે. પાઠાંતર