________________
૮૦ ]
ઇચ્છતા હેાય, તેને હાય, તે તે તેને
ઈચ્છા હાય, ત્યાં નિર્ણાયક વિના ખુમારીથી જ વાદ કરવાને જે રીતે ? વળી, જેનામાં દુરાગ્રહ માનવાના પ્રસ`ગ આવી લાગે તાય, તેનાથી જો ઉધમાત મચાવ્યા વિના રહે નહિ. આથી, વાદના પ્રસંગ આવી લાગે તે, સુયેાગ્ય નિર્ણય કરી શકે—એવા મધ્યસ્થના સ્વીકાર કરવાકરાવવાની જરૂર પડે જ; અને કાઈ કોઈ વાર તા, હારેલાને પોતાની હાર ફરજિયાત કબૂલ રાખવી જ પડે એ દૃષ્ટિને પણ લક્ષ્યમાં રાખીને, મધ્યસ્થના સ્વીકાર કરવા-કરાવવા પડે. રાજાએ ની પાસે નિર્ણય કરાવવાને માટે જવામાં, એ લક્ષ્ય પણ હાય. દુરાગ્રહીને એમ ને એમ સમજાવી શકાય, એ પ્રાયઃ શકય જ નથી. મૂળ વાત તા એ છે કે-જ્યાં સુધી બની શકે ત્યાં સુધી તા, એવા દુરાગ્રહીની સાથે વાદમાં ઊતરવું જ ન જોઇએ; અને જે એવાની સાથે વાઢમાં ઊતર્યાં વિના છૂટકે થાય તેમ ન હોય, વાદ કરવાની ના પાડવાથી શાસનને હાનિ થવા જેવું લાગતું હોય, તા એવાની સાથે એવા નિર્ણાયકની રૂબરૂમાં વાદમાં ઊતરવું, કે જેના નિ ચને માન્યા વિના એને ચાલે નહિ.
સમ્યગ્દર્શન-૧
ચાલે કેમ ? વિદ્વાન તરીકેની
Jain Educationa International
સ॰ છતાં ન માને તે ?
એ તા નિરૂપાય દશા થઈ.
આચાર્ય ભગવાન શ્રીમદ્ વૃદ્ધવાદીસૂરિજી મહારાજાએ જ્યારે પૂછ્યુ` કે અહીં ચતુરંગી સભા નથી, એટલે એ વિના જય-પરા જયને કેમ જાણી શકાશે ? ’–ત્યારે સિદ્ધસેન કહે છે કે આ ગાવાળિયાએ જ આપણુ!વાદના સાક્ષીએ બને !' એટલે કેઆપણે એ, આ ગેાવાળિયાએ સમક્ષ વાદ કરીએ અને આપણે જે કાંઈ એટલીએ તેને સાંભળી લઈને, તે ઉપરથી આ ગાવાળિયાઓ આપણા જય અને પરાજયના જે કાંઈ નિર્ણય આપે, તે આપણે બન્નેએ કબૂલ રાખવા.’
સમજાવાય શી ફરજિયાત હાર
શકય હાય તે,
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
