________________
જા અને શાય નહિ
એવા કે શારે ચિ
સમ્યગ્દશનને સુર્યોદય
[૩પ૭ જ લાગે, એ કાર્ય દર્શન મેહનીયના ક્ષયપણાની નિશાન થાય છે, પણ હેયને ત્યાગ કરવાને જોરદ્વાર ઉલાસ અને ઉપાદેયને સ્વીકાર કરવાને જોરદાર ઉલ્લાસ પેદા થવા માટે તે ચારિત્રમેહનીચના ક્ષપશમની જરૂર પડે છે.
દર્શનમેહનીયના પશમના પ્રતાપે મોક્ષની અને શુદ્ધ મોક્ષમાર્ગની રુચિ પ્રગટે, પણ એ માર્ગને આચરવા રૂપ જે સમ્યક ચારિત્ર છે, તે ચારિત્રહનીયના ક્ષપશમ વિના પમાય નહિ દર્શનમેહનીયના ક્ષપશમથી, મેક્ષને પામેલા અને મોક્ષમાર્ગના સ્થાપક એવા દેવાધિદેવ ઉપર ભારે રુચિ થાય. જે વીતરાગ નહિ, અનન્તજ્ઞાની નહિ, એવા દેવ ગણાતા હોય અને એમને ચમત્કાર જગતમાં ગમે તે ભારે ગણાતે હોય તે પણ, એવા દેવને એ મુદેવ જ માને અને એવા દેવની ઉપાસના કરવા માટે તેનું મન જરા પણ લલચાય તે એમાં એ પિતાના સમ્યગદર્શનની મલિનતા માને. ગુરુના વિષયમાં પણ એને શ્રી જિનેશ્વરદેવે કહેલા મેક્ષમાર્ગે જ ચાલનારા અને શ્રી જિનેશ્વરદેવે કહેલા મેક્ષમાર્ગે ચાલવાને માટે સંસારમાં સર્વ સંગને તજી ચૂકેલા સાધુ જ ગુરુ લાગે અને બીજા જે કઈ દુનિયામાં ધર્મગુરુ ગણાતા હોય તે કુગુરુ જ લાગે. ધર્મ પણ શ્રી જિનેશ્વરદેવે કહેલું હોય તે જ સુધર્મ, નહિ તે કુધર્મ એમ એને લાગે. ધર્મ શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાથી પ્રતિબદ્ધ હેય તે સુધર્મ, નહિ તે કુધર્મ, એમ એને લાગે.–આમ કુદેવ, કુગુરુ અને કુધર્મને ત્યાગ અને સુદેવ, સુગુરુ અને સુધર્મને સ્વીકાર દર્શનમહનીય ક્ષપશમથી નિષ્પન્ન થાય; પણ ચારિત્ર માટે તે ચારિત્ર મેહનીયને જ ક્ષપશમ જોઈએ.
ભગવાને સમ્યગ્દર્શન, સમ્યજ્ઞાન અને સમ્મચારિત્ર એ એક્ષમાર્ગ છે એમ કહ્યું છે ને? સમ્યગ્દર્શન પામેલાનું જ્ઞાન સમ્યજ્ઞાન કહેવાય એટલે એને ત્રણમાંથી બેને એગ થયે ગણાય, પણ ત્રીજાના ચોગ માટે ચારિત્રમેહનીય ક્ષપશમ થવો જોઈએ. સમ્યગ્દર્શનવાળે જીવ દેવની સેવા અને ગુરુની સેવા એ વગેરે કરે, પણ એને
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
