________________
સમ્યગ્દર્શનને સૂર્યોદય
[ ૩૨૩ આવે, એને કેઈ ડાહ્યો માણસ તે “ગાળ દીધી”—એવા રૂપે ઓળખી અગર ઓળખાવી શકે નહિ. - નાસ્તિક હેવું, એ સ્વ–પરને માટે અપકારકારી છે અને આસ્તિક હેવું, એ સ્વ-પરને માટે ઉપકારકારી છે, એટલે જીવ માત્રે નાસ્તિક નહિ જ બનવું જોઈએ અને પિતાની શુદ્ધ આસ્તિકતાને થોડું પણ દૂષણ નહિ લાગવા દેવું જોઈએ.–આવું માનનાર અને સમજનાર, જે આસ્તિતાને શુદ્ધ સ્વરૂપને અને નાસ્તિકતાના વિવિધ સ્વરૂપને સ્પષ્ટ કરે નહિ, તે એ અન્ય જીવે ઉપર ઉપકાર શી રીતે કરી શકે ? અને, આસ્તિકતાના શુદ્ધ સ્વરૂપને તથા નાસ્તિતાના વિવિધ સ્વરૂપને નહિ સમજનારે, પિતાને ઉપકાર પણ શી રીતે સાધી શકે ? તત્ત્વસ્વરૂપને જે જાણે પણ નહિ અને જાણકારની નિશ્રાને જે સ્વીકારે પણ નહિ, તે તે રખડી જ જાય ને?
શુદ્ધ આસ્તિક્યને પામવાને માટે શ્રી વીતરાગ અને સવાનાં વચનને
જ શ્રદ્ધેય માનવાં જોઈએ? હવે જેણે શુદ્ધ આસ્તિક્યને પિતાનું બનાવવું હોય, એટલે કે-જેણે પિતામાં નાસ્તિકતાના એક અંશને પણ ટકવા દે ન હોય અને જીવ–અજીવ આદિ તર જેવા જેવા સ્વરૂપે અસ્તિત્વમાં છે, તેવા તેવા સ્વરૂપે જીવ–અજીવ આદિ તરના અસ્તિત્વને માન્ય રાખીને ચાલવું હોય, તેણે શું કરવું જોઈએ ? તેણે વિચાર કર જોઈએ કે-હું તના સ્વરૂપના વિષયમાં સર્વથા શુદ્ધ એ નિર્ણય સ્વતન્ત્રપણે કરી શકું, એ શક્ય છે? આને જવાબ “ન કારમાં જ આવે ને? પછી બીજો વિચાર. જ્યારે હું તેના વિષયમાં અને તના સ્વરૂપના વિષયમાં શુદ્ધ નિર્ણય સ્વતન્નપણે કરી શકું તેમ નથી, તે પછી મારે શું કરવું જોઈએ? આ વિચાર આવતાં, તેણે કેઈક જ્ઞાની ઉપર શ્રદ્ધા રાખવાના નિર્ણય ઉપર જ આવવું પડે.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org