________________
સમ્યગ્દર્શનની ભૂમિકા
[ ૨૧૭ બેલતા થઈ જાવ, એથી તમને ઘણું ગાંડા પણ કહે તેય મુંઝાશે નહિ. અજ્ઞાન અને સંસારના બહુ રસિયાઓને પ્રેમી માણસે ગાંડા જેવા લાગે, તે એમાં જરાય આશ્ચર્ય પામવા જેવું નથી. એટલે “મન્દિરે કેમ જાવ છો? સાધુ પાસે કેમ જાવ છે ? પૂજા–સામાયિકાદિ કેમ કરે છે ? તીથે કેમ જાવ છે ?” આવું આવું જે કઈ પૂછે, તેને તમે કહેજે કે–સમ્યક્ત્વ પામવું છે માટે ! મૂળ વાત તે સંસારના રાગના અને સંસારના સંગના પણ ત્યાગની છે.
સમ્યકત્વની સન્મુખ અવસ્થા આવતાં સંસારને રાગ મેળો પડે છે, ગ્રંથિ ભેદાય અને સમ્યકૃત્વ પ્રગટે એટલે જીવને વિરાગ વધે છે અને સંસારને રાગ તેમ જ સંસારને સંગ પણ તજવા જેવો જ છે એમ લાગે છે. એ પછી અવિરતિ મોળી પડે અને વૈરાગ્ય જોરદાર બને એટલે ચારિત્રમેહનીય તૂટવા માંડે અને વિરતિ આવવા માંડે. એમાંથી સંસારને રાગ પણ જાય અને સંસારને સંગ પણ જાય. આમ વિરતિ મળે ને પરિણામે વીતરાગેપણું, કેવલજ્ઞાન અને મુક્તિ મળે. એટલે, સમ્યકત્વને પામવાને જે મને રથ, એમાં સાધુપણાને પામવાને મને થેય આવી જાય, વીતરાગ બનવાને મનેય આવી જાય અને મેક્ષ પામવાનો મનેરથેય આવી જાય. માટે નક્કી કરે કે—ધર્મની કઈ પણ ક્રિયા અને એ માટે કરીએ છીએ કે-સૌથી પહેલાં અમને સમ્યકૃત્વ મળે ! ધર્મ કરવાથી “આ જોઈએ ને તે જોઈએ.”—એ ભૂલી જાવ ! પહેલાં તે એક માત્ર સમ્યકત્વ જ જોઈએ એમ કહે.
આજે તે મદિરમાં પૂજાદિ હોય ને આમંત્રણ આવ્યું હોય તે પૂજામાં જાય, પણ કહે શું? અમુકનું આમંત્રણ આવ્યું એટલે પૂજામાં જાઉ છું! આમાં લાભ ? આંટય થાય અને ફળેય ગુમાવે. એ જ રીતે, ધર્મક્રિયાનું ફળ મળે નહિ અથવા તે. વિપરીત ફળ મળે એવા પ્રકારે કેટલીય ધર્મકિયા થાય છે. સમજુ
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org