________________
१३४
जीवाभिगमसूत्रे पदिग्भ्यः आगतानां पुद्गलानां भवति, सूक्ष्मपृथिवीकायिकप्रकरणे किं स्पृष्टानि आहारन्ति अस्पृष्टानि आहरन्ति ? इत्यादिकं कथितं तत्सर्वं यावत्पदलव्धमिहापि वक्तव्यमेव, तथाहिस्पृष्टानि आहरन्ति नो अस्पृष्टानि आहरन्तीत्यादिकम् केवलमेतदेव वैलक्षण्यम् यत तत्र व्याघाताभावे सति पदिग्भ्य आगतानाम् पुद्गलानामाहारो भवति, व्याघाते सति त्रिदिशि चतुर्दिशि पञ्चदिशि आहरन्तीत्यादिकं, तत्र लोकचरमान्तेऽपि सूक्ष्मपृथिवीकायिकानामुत्पादसभवात् , अन तु तथा न वक्तव्यमिति ॥
(१९) एकोनविंशतितममुपपातद्वारम्-'उववाओ तिरिक्खजोणियमणुस्सदेवेहितो' उपपातो बादरपृथिवीकायिकानां तियग्योनिकमनुष्यदेवेभ्यो भवति, 'देवेहितो जाव सोहम्मेइनका आहार नियम से छह दिशाओ से आगत पुद्गल द्रव्यो का होता है । क्योकि बादर पृथिवीकायिको का उपपात लोक के मध्य में होता है । अतः यहाँ व्याघात का सद्भाव नहीं हो सकता है । सूक्ष्मपृथिवीकायिकजीवो के प्रकरण में "वे स्पृष्ट पुद्गल द्रव्यों का आहार करते है ? या अस्पृष्ट पुद्गल द्रव्यों का आहार करते हैं ? इत्यादि सब कथन जैसा कहा गया है वैसा ही वह सब यहाँ पर भी कर लेना चाहिये यही बात यहाँ यावत्पद से प्रकट की गई है तथा च-ये स्पृष्ट पुद्गल द्रव्यो का ही आहार करते है-अस्पृष्टों का नहीं सूक्ष्मपृथिवीकायिकजीवो का उत्पाद लोक के चरमान्त में भी संभवित होता है इसलिए वे व्याघात के अभाव में छह दिशाओ से भी आगत पुद्गलद्रव्यो का आहार करते है, तथा व्याघात के सद्भाव में कदाचित् तीन दिशाओ से कदाचित् चार दिशाओ से कदाचित् पांच दिशाओ से आहार करते हैं पर यहां पर यह बात नहीं है।
उन्नीसवां उपपात द्वार-तिर्यग्योनि से मरे हुए जीव, मनुष्य योनि से मरे हुए जीव एवं देवयोनि से घ्यवे हुए जीव बाद पृथिवीकायिक रूप से उत्पन्न हो सकते हैंछदिसिं" मेमनी मा२ नियमथी छ हिशायाथी सावता पुस द्रव्यानी 1य छ કેમકે—બાદર પૃથ્વીકાયિકોનો ઉપખાત-ઉત્પત્તી લોકની મધ્યમાં હોય છે. તેથી અહિયાં વ્યાઘાતને સંભવ હઈ શકતું નથી. સૂમપૃથ્વીકાયિક જીવેના પ્રકરણમાં તેઓ સ્પષ્ટ પુદલ દ્રવ્યને આહાર કરે છે ઈત્યાદિ સઘળું કથન ત્યાં જેવી રીતે કહેવામાં આવેલ છે. એજ પ્રમાણે તે સઘળું કથન અહિયાં પણ કહી લેવું જોઈએ. એજ વાત અહિયાં યાત્પદ થી પ્રગટ કરવામાં આવી છે, જેમકે-તેઓ પૃષ્ટ પુલ દ્રવ્યને આહાર કરે છે અસ્પૃ.
ને નહીં સૂમ પૃથ્વીકાયિક જીવને ઉત્પાત-ક્ષત્તિ લેકના અરમાન્તમાં પણ સંભવિત હોય છે તેથી તેઓ વ્યાઘાતના અભાવમાં છ દિશાઓમાંથી આવેલા પુદ્ગલ દ્રવ્યોનો પણ આહાર કરે છે તથા વ્યાઘાત હોય ત્યારે કઈ વાર ત્રણ દિશાઓમાંથી કઈ વાર ચાર દિશાઓમાંથી કઈ વાર પાંચ દિશાઓમાંથી આહાર કરે છે. પરંતુ અહિયાં આ વાત નથી.
ઓગણીસમું ઉ૫પાત- ઉત્પત્તિ દ્વારતિયોનિમાંથી મરેલા છે, મનુષ્યનિમાંથી મરેલા છે, અને દેવયોનિમાથી રચવેલા જી બાદર પૃથ્વી કાયિક પણાથી ઉત્પન્ન
