________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्रति० १.
पञ्चेन्द्रियजीवनिरूपणम् २१९ 'असन्नी खलु पढम दोच्चं व सरीसवा तइयं पक्खी । सीहा जंति चउत्थि उरगा पुण पंचमि पुढविं ॥१॥ छडिं य इत्थियाओ मच्छा मणुया य सत्तर्मि पुढवि । एसो परमोववाओ वोद्धव्यो नरयपुढवीसु ॥२॥ छाया-असशिन खलु प्रथमां द्वितीयां च सरीसृपास्तृतीयां पक्षिणः । सिंहा यान्ति चतुर्थी मुरगा. पुन. पञ्चमी पृथिवीम् ॥१॥ षष्टी च स्त्रियः मत्स्याः मनुष्याश्च सप्तमी पृथिवीम् । एष परम उत्पादो वोद्धव्यो नरकपृथिवीषु ॥२॥
' इति सज्ञिद्वारम् ॥ एकादशं वेदद्वारमाह-'णपुंसगवेदा' नारकजीवा नपुंसकवेदा भवन्ति न तु पुरुषवेदाः स्त्रीवेदा वा भवन्तीति वेदद्वारम् ॥
द्वादशं पर्याप्तिद्वारमाह-'छ पज्जत्तीओ छ अपज्जत्तीओ' तेषां नारकजीवानां षट्पर्यातय षडपर्याप्तयश्च भवन्तीति पर्याप्तिद्वारम् ॥
त्रयोदशं दृष्टिद्वारमाह-'तिविहा दिट्ठी' ते नारकजीवा निविघदृष्टयो भवन्ति तद्यथासम्यग्दृष्टयो मिथ्यादृष्टयः सम्यमिथ्यादृष्टयश्चेति दृष्टिद्वारम् । वाला होता है-आगे नहीं । सो ही कहा है-"असन्नी खलु पढमं" इत्यादि ।
संज्ञिद्वार समाप्त। ग्यारहवां वेदद्वार-'णपुंसगवेदा' नारकजीव केवल नपुंसक वेदवाले ही होते है पुरुषवेद और स्त्री वेदवाले नहीं होते है । वेदद्वार समाप्त ।
बारहवाँ पर्याप्तिद्वार 'छ पज्जत्तीओ छ अपज्जत्तीओ' ये नारकजीव छह पर्याप्तिवाले और छह अपर्याप्ति वाले होते है । पर्याप्तिद्वार समाप्त ॥
तेरहवां द्रष्टिद्वार- 'तिविहा दिही' इन नारकजीवो के तीन प्रकार की दृष्टियाँ होती हैं जैसे-एक सम्यग्दृष्टि, दूसरी मिथ्यादृष्टि और तीसरी मिश्रदृष्टि । तात्पर्य कहने का पापा डाय छ. तनाथी २मा नही ४यु छ - 'असन्नि खलु पढम, इत्यादि
સંસીદ્વાર સમાપ્ત છે जियारभु देवा--"णपुंसगवेदा" ना२४७वे व नस व डाय छे. પુરુષ અને સ્ત્રીદવાળા હોતા નથી વેદદ્વાર સમાપ્ત ! ___मा याता२-- "छ पज्जत्तीओ छ अपज्जत्तीओ' मा ना२४७३।७५याप्तिा અને છ અપર્યાપ્તિવાળા હોય છે પર્યાપ્તિદ્વાર સમાપ્ત.
तेभुष्टिद्वा२-"तिविहा दिट्ठी' मा ना२४ । नेत्र ४२नी दृष्टिमा डाय छे, જેમ કે-એક સમ્યગદષ્ટિ, બીજી મિયાદષ્ટિ, અને ત્રીજી મિશ્રષ્ટિ કહેવાનું તાત્પર્ય