________________
३०४
जीवाभिगमन तावन्मानं दर्शयति-'ओगाहणा' इत्यादि, 'ओगाहणा जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं' गर्भव्युत्क्रान्तिकखेचराणां शरीरावगाहना जघन्येनाद्गुलस्यासदयेयभागप्रमाणा भवति । 'उकोसेणं धणुपुहत्' उत्कर्षेण धनुःपृथक्त्वम् , द्विधनुरारम्य नवधनुः पर्यन्ता सस्कृष्टावगाहना भवतीति शरीरावगाहनद्वारम् ॥ स्थितिद्वारे-'ठिई जहन्नेणं अंतोमुहत्तं' स्थितिर्जघन्येन गर्भजखेचराणां भवति अन्तर्मुहूर्त्तम्, 'उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागो' उत्कर्षेण पल्योपमस्यासख्येयभागप्रमाणोत्कृष्टा स्थितिः-आयुष्यकालो भवतीति ।
अवगाहना स्थित्योर्विषये इमे द्वे गाथे भवतः'जोयणसहस्स छग्गाउयाइ तत्तोय जोयणसहस्सं । गाउयपुहत्तभुयगे धणुयपुहुत्त च पक्खी ॥१॥ गम्भमि पुन्चकोडी तिन्निय पलिओवमाई परमाउं ।
उरभुयग पुन्चकोडी पलिय असंखेज्जभागो य ॥२॥ रण में जैसा इन द्वारों का वर्णन किया गया है वैसा ही जानना चाहिये परन्तु गर्भज मलचरों की अपेक्षा जितने अंश में भिन्नता है वह "ओगाहणा' आदि सूत्र द्वारा यहां प्रदर्शित की गई है-जैसे-'ओगाहणा" इत्यादि ।
"ओगाहणा जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेजडभागं" अवगाहना यहाँ जघन्य से अंगुल के असंख्यातवें भाग प्रमाण होती है और "उक्कोसेणं धणुपुहुत्त" उत्कृष्ट से धनुष पृथक्त्व होती है अर्थात् दो धनुप से लेकर नौ धनुप तक होती है. स्थितिद्वार में-ठिई जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जहभागो" यहां स्थिति जघन्य से एक अन्त. मुहूर्त की होती है और उत्कृष्ट से पल्योपम के अमख्यानवें भाग प्रमाण होती है।
-
પ્રકરણમાં જે પ્રમાણે શરીર વિગેરે દ્વારેનું કથન કરેલ છે, એ જ પ્રમાણે સમજવું. પરંતુ गल सयाना ४२di 220 मशभा हा पाछे, ते "ओगाहणा" विगैरे सूत्रांश દ્વારા અહિયા બતાવવામાં આવેલ છે, તે નીચે પ્રમાણે છે
ओगाहणा जहाणेणं अंगुलस्स असंखेज्जाभार्ग" अवगाहना मड्डियां धन्यथी । मांगजन असण्यातमा मा प्रभाथनी य छे. सने "उफ्कोसेणं धणुपुहुत" थी ધનુષ પૃથફવની હોય છે. એટલે કે બે ધનુષથી લઈને નવ ધનુષ સુધીની હોય છે. स्थितिद्वारभा-"ठिई जहण्णेणं अंतोमुहुत्त" उक्कोसेणं पलिमोवमस्स असंखेज्जहभागों" સ્થિતિ જઘન્યથી એક આ તમુહૂર્તની હોય છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણુની હોય છે. અવગાહના અને સ્થિતિદ્વારના સ બંધમાં અહિયાં આ નીચે પ્રમાણેની બે ગાથાઓ કહી છે. '