________________
प्रमेय धोतिका टीका प्र० २
पुरुषाणामन्तरकालनिरूपणम् ४९५ यावत्संहवारः , यावत्पदेन-दशविधिभवनवासिदेवपुरुषानन्तरमष्टविधवानव्यन्तरपञ्चविध ज्योतिषिक-वैमानिककल्पोपपन्न सौधर्मे-१ शान-२ । सनत्कुमार-३ । माहेन्द्र-४ ब्रह्मलोक-५ लान्तक-६ महाशुक्रदेवपुरुषाणां-७ ग्रहणं भवतीति भवनवासिदेवपुरुषादारभ्य सहस्रारदेवपुरुषपर्यन्तानामन्तरं सामान्यदेवपुरुषाणामिव ज्ञातव्यम् । .
. । तदेवाह-'जहन्नेणं अंतो मुहुत्त' जघन्येनान्तमुहूर्तमन्तरम् 'उक्कोसेणं वणस्सइकालो, उत्कर्षेण वनस्पतिकालपर्यन्त मन्तरं' मवति,'. 'आणयदेवपुरिसाणं भंते'
आनतदेव पुरुषाणां मंदन्त ! 'केवइयं कालं अंतरं होई' कियन्त कालमन्तरं भवतीति प्रश्नः, भगवानाह– 'गोयमा' इत्यादि "गोयमा' हे गौतम !' 'जहन्नेणं वासपुहुत्तं' भवनवासी देव पुरुषो के बाद आठ प्रकार के वानव्यन्तर पांच प्रकार के ज्योतिषी वैमानिककल्पोपपन्न जो सौधर्म १ ईशान २, सनत्कुमार ३, माहेन्द्र ४, ब्रह्मलोक ५, लान्तक ६, महाशुक्र ७, देवपुरुषों से लेकर. सहस्रार आठवें देवलोक तक के देवपुरुषों का अन्तर सामान्य देवपुरुषों के समान जान लेना चाहिये यही बात सूत्रकार प्रकट करते है- "जहन्नेणं अतो मुहुत्तं" यहां जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त का अन्तर पड़ता है और "उक्कोसेणं वणस्सइकालो" उत्कृष्ट से अन्तर वनस्पति काल प्रमाण-अनन्त काल का पड़ता है । इस प्रकार असुरकुमार से लेकर सहस्रार कल्प तक के देवपुरुषों का अन्तर कह कर अब नववे आनतादि देवपुरुषों का अन्तर कहते हैं--"आणय देवपुरिसाणं भंते" इत्यादि । ।
___ "आणय देवपुरिसाणं भंते ! केवइयं काळं अंतरं होइ" हे भदन्त ! आनत देव पुरुषों का आनत देवपुरुषत्व से छट जाने पर पुनः उसकी प्राप्ति करने में कितने काल का अन्तर होता है। इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं--"गोयमा' हे' गौतम ! यहां अन्तर સુધીના દેવપુરુષોનું ગ્રહણ અહિંયા યાવત્પદથી થયેલ છે યાવત્પદથી દશ પ્રકારના ભવનવાસિ દેવપુરૂષો પછી આઠ પ્રકારના વાનવ્યતર પાંચ પ્રકારના જ્યોતિક વૈમાનિક-કલ્પપપન્નક કે જે સૌધર્મ ૧, ઈશાન ૨, સનસ્કુમાર ૩, મહેન્દ્ર ૪, બ્રહ્મલોક ૫, લાન્તર્ક ૬, મહાશુક્ર ૭, આટલા દેવ પુરુષો ગ્રહણ કરાયા છે. અર્થાત ભવનપતિ દેવ પુરુષોથી લઈને સહસાર આઠમા દેવલેક સુધીના દેવ પુરૂષનું અંતર સામાન્ય દેવ પુરુષની જેમ સમજી લેવું એજ વાત સૂત્રકાર પ્રકટ ४२ छ--"जहन्नेणं अंतोमुहत्तं" महियां धन्यथी मे मत इतनु मत२ पडे छ. “उक्कोसेणं वणस्सइकालो" कृष्टथी वनस्यातsie प्रमाण मेट 8-मनतानु म त२ पडे छे. - આ પ્રમાણે અસુરકુમારથી લઈને સહસ્ત્રાર કલ્પ સુધીના દેવપુરૂષોનું અંતર કહીને
वे नवम मानता हेषभुषोनु मत२ सूत्र२ मताव छ "आणय देवपुरिसाणं भंते" छत्यादि.
. "आणदेयपुरिसाण भंते ! केवइयं कालं अंतर होइ" हे भगवन् मानत हेव पुरुषोनु આનત દેવપુરૂષપણાથી છૂટયા પછી ફરીથી તેની પ્રાપ્તિ કરવામાં કેટલા કાળનું અંતર હોય छ १ मा प्रश्न उत्तरमा प्रभु गौतम भी 3 2 3- "गोयमा!" गौतम ।
