________________
५२२
जीवांभिगमसूत्रे
'जो सियदेवपुरिसा संखेज्जगुणा' वानव्यन्तरदेवपुरुपेभ्यो ज्योतिष्कदेवपुरुषाः चन्द्रसूर्यग्रहनक्षत्रतारारूपाः सख्यातगुणा अधिका भवन्तीति । अत्रेदं पञ्चममल्पबहुत्वस्य तत्त्वम् - --- यत् तिर्यमनुष्यदेवपुरुषाणां सर्वेषां मध्ये सर्वेभ्योऽल्पा अन्तरद्वीपगतमनुप्यपुरुषाः सन्ति, तथा सर्वेभ्योsधिका ज्योतिष्कदेवपुरुषा इति ॥ सू० ११॥
॥ इति तिर्यङ्मनुष्यदेवपुरुषाणां सर्वेषां संमिलितमिदं पञ्चममत्पबहुत्वम् ॥ ॥ अल्पबहुत्त्वं समाप्तम् ॥
मूलम् — 'पुरिसवेयस्स णं भंते! कम्मस्स केवइयं कालं बंध पन्नता ? गोयमा ! जहन्नेणं अट्ठ संवच्छराणि, उक्कोसेणं दसमागरोवम कोडाकोडीओ दसवाससयाई अवाहा अबाहूणिया कम्मट्ठई कम्मणिसेओ । पुरिसवेदे णं भंते! किं पगारे पण्णत्ते गोयमा ! वणदवग्गि जाल समाणे पण्णत्ते से तं पुरिसा || सू० १२ ॥
छाया -- पुरुषवेदस्य खलु भदन्त ! कर्मणः कियन्तं कालं वन्धस्थितिः प्रज्ञप्ता ? गौतम ! जघन्येनाष्टौ संवत्सराणि उत्कर्षेण, दशसागरोपमकोटोकोट्यः, दशवर्षशतानि अवाधाः, अबाधोना कर्मस्थितिः कर्मनिपेकः ॥ पुरुषवेदः खलु भदन्त ! किं प्रकारकः प्रज्ञप्तः ? गौतम ! वनदवाग्निज्वालासमानः प्रज्ञप्तः, ते एते पुरुषाः ॥सू० १२ ॥
AA
अपेक्षा वानव्यन्तर देवपुरुष सख्यातगुणे अधिक होते है 'जोइसिय देवपुरिसा संखेज्जगुणा' वानव्यतरदेवपुरुषो की अपेक्षा ज्योतिष्कदेव पुरुष सख्यातगुणे अधिक होते है ।
यहां इस पञ्चम अल्पबहुत्व का सारांश यह है की - तिर्यञ्च मनुष्य और देवपुरुष, इन सबों में सबसे थोडे अन्तरद्वीप के मनुष्य पुरुष होते हैं और सबसे अधिक ज्योतिष्क देवपुरुष होते है ।
यह तिर्यञ्च मनुष्य देवपुरुषो का सबका समिलित पञ्चम अल्पबहुत्व समाप्त हुवा || सू०११॥ [ अल्पबहुत्व समाप्त ]
तिर्यग्योनिषातां वानभ्यंतर हेवयुष संख्यात गाया वधारे होय छे. "जोइसिय देवपुरिसा संखेज्जगुणा'' वानव्य'तर हे ३षा रतां न्येोतिष्ठ देव पु३षो सौंध्यात गया वधारे होय छे અહિયા આ પાંચમા અલ્પ બહુપણાને સારાશ એ છે કે--તિર્યં`ચ મનુષ્ય અને દેવ પુરૂષ આ બધામાં સહુથી એછા અંતરદ્વીપના મનુષ્ય પુરુષ હાય છે અને સૌથી વધારે જ્યે તિક દેવ પુરુષા હાય છે.
1
આ તિર્યંચ, મનુષ્ય અને દેવ પુરૂષાએ સઘળાનું
સ મિલિત પાંચમું અલ્પ બહુપણું
॥ समाप्त ॥