________________
૨૭૮
जीवाभिगमसने 'गोयमा' हे गौतम ! 'एगेणं आदेसेणं' एकेनादेशेन-अत्रादेशशब्दः प्रकारवाची 'आदेसोत्ति पगारो' इति वचनात् , तथा चकेन प्रकारेण एक प्रकारमधिकृत्य-एकापेक्षयेत्यर्थः । 'जहन्नेणं अंतो मुहुत्तं' जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् जघन्येनान्तर्मुहूर्तप्रमाणा स्थिति रित्यर्थः, एतच्च तिर्यङमनुष्यस्यपेक्षया कथितम् मन्यत्रैतावत्प्रमाणस्य जघन्यस्थितेरसंभवात् इति । 'उक्कोसेणं पणपन्नं पलिओवमाई' उत्कर्षेण पञ्चाशत्पल्योपमानि एतच्च इशानकल्पापरिगृहीतदेव्यपेक्षया कथितमिति । 'एगेणं आदेसेणं' तथा एकेनादेशेन-एकेन प्रकारेण एकं प्रकारमधिकृत्य इत्यर्थः । 'जइन्नेणं अंतो मुहुत्तं' जघन्येनान्तर्मुहूर्त स्त्रीणां स्थितिः, एतत्तथैव तिर्यङ्मनुष्य रुयपेक्षया,कथितम् 'उक्कोसेणं णव पलिओचमाई" उत्कर्पण नवपल्योपमानि स्त्रीणां स्थितिरिति, एतत् इशानकल्पपरिगृहीतदेव्यपेक्षया कथितमिति । 'एगेणं आदेसेण जइन्नेणं अंतो मुहत्तं' तथा एकेनादेशेन-एकेन प्रकारेण तु जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् , प्राग्वत् , 'उक्कोसेणं सत्त सेणं जहन्नेणं अंतो मुहुत्तं उक्कोसेणं पणपन्नपलिओवमाई' एक प्रकार से अर्थात् एकअपेक्षा से स्त्रियों की भवस्थिति जघन्य तो एक अन्तर्मुहूर्त की कही गई है और उत्कृष्ट पचपन पल्योपमकी कहो गई है। यहां जो जघन्य स्थिति एक अन्तर्मुहर्त की कही गई है वह तिर्यश्च त्री और मनुष्य स्त्री की अपेक्षा लेकर कही गई है क्योंकि ओर जगह इतनी कम जघन्य स्थिति स्त्रियों को नहीं बनती है। और जो पचपन पल्योपम की उत्कृष्ट स्थिति कही गई है वह ईशानकल्प की अपरिगृहीत देवियों की अपेक्षा से कही गई है । “एगेणं आदेसेणं-जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं णव पलिओवमाई" एक दूसरी अपेक्षा से-स्त्रियों की भवस्थिति जघन्य से तो एक अन्तर्मुहूर्त की है और उत्कृष्ट से नौ पल्योपम की है यह कथन ईशान कल्प में परिगृहीत देवियों की अपेक्षा से किया गया हैं 'एगेणं आदेसेणं जहन्नेणं अंतोमुहत्तं उक्कोसेणं उत्तरमा प्रभु गौतम स्वाभान । छे ?-गोयमा ! पगेणं आदेसेणं जहाणेणं अंतो मुत् उक्कोसेण पणपन्नपलिओचमाई' सारथी मर्थात् ये अपेक्षाथी खियानी ભવસ્થિતિ જઘન્યથી તે એક અંતર્મુહૂર્તની કહેવામાં આવે છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી , ૫૫ પંચાપન પાપમની કહેલ છે અહિંયાં જે જઘન્ય સ્થિતિ એક અંતર્મુહૂર્તની કહી છે, અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ પંચાવન પલ્યોપમની કહી છે તે તિર્યંચ સ્ત્રી અને મનુષ્ય સ્ત્રીની અપેક્ષાથી કહેવામાં આવેલ છે. કેમકે–અન્ય સ્થળે સ્ત્રિની જઘન્ય સ્થિતિ આટલી ઓછી બનતી નથી અને પ૫ પંચાવન પલ્યોપમની જે ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ કહેલ છે, તે ઈશાન ४८५नी २५५२५ वायोनी अपेक्षाथी ४९स छ “पगेणं आदेसेणं जहण्णेणं अतो मुहुत्तं उक्कोसेण णपलिओघमोड" मी० मे अपेक्षाथी स्त्रियांनी लपस्थिति न्यथा तो એક અંતર્મુહૂતની છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી નવ પલ્યોપમની છે. આ કથન ઈશાન કલ્પમાં अडएर ४२ हेवियानी अपेक्षाथी ४२यामां मावेस छ. 'पगेणं' भी अपेक्षाथी दृष्टी न पक्ष्यापम "पगेण आदेसेणं जहण्णेणं अंतोमुहुर्त उकको